________________
હું
મુજબ સત્યની પ્રરૂપણા નિડર બનીને ચાલુ જ રાખી, તેમજ ગાળો ખાઈને, આફતો વેઠીને, આક્રમણો સહીને વિરોધીઓના વિરોધની પોકળતા જાહેર કરી અને એથી પરિણામે વિરોધ શમ્યો. જનતાભ ધર્મમાર્ગમાં વધુ સ્થિર બની તથા ધર્મની આરાધના નિષ્કટક થઈ. એમ બધું વિસ્તારથી લખાય તો કોઈપણ નિષ્પક્ષ વિચારક માણસ ઉપર એની વાસ્તવિક અસર થયા વિના પ્રાય: રહે નહિ. માટે યુદ્ધ થયું તો યુદ્ધનું પણ વર્ણન કરાય તે સ્વાભાવિક છે.
ધર્મકથાના ગ્રન્થોમાં આવી રીતે યુદ્ધનું વર્ણન લખીને, દુનિયામાં થાય છે તેમ માણસની તામસી પ્રકૃતિને ઉશ્કેરાતી નથી, પણ આત્મશત્રુઓથી બચવા માટે સમતા આદિ કેળવવાનું જ સૂચન કરાય છે. આ વસ્તુ ખ્યાલમાં હોય તો આવા પ્રશ્નો ઉઠવા પામે જ નહિ.
સમવસરણ એ ય સમ્યકત્વ
પ્રાપ્તિનું પ્રબળ કારણ છે. શ્રી તીર્થકર દેવ તો વીતરાગ હતા. છતાં ત્રણ ગઢ કેમ? એ તારકના પુણ્યકર્મનો પ્રતાપ, દેવતાઓની ભક્તિ, પણ એથી બાળ જીવો આકર્ષાય, જોવા-સાંભળવા આવે અને યોગ્ય જીવો પામી જાય, એમ બને ? શાસ્ત્રકાર ફરમાવે છે કે “શ્રી તીર્થંકરદેવનું નવું સમવસરણ રચાતું હોય ત્યાં બાર યોજનમાં રહેલા સાધુ કે, જેમણે સમવસરણ જોયું નથી તે ન જાય તો એ પ્રાયશ્ચિતને પાત્ર છે.” સમવસરણ પણ સમ્યક્તની પ્રાપ્તિ આદિનું પ્રબળ કારણ છે. એ જોઈને પણ યોગ્ય આત્મા શુદ્ધ ભાવોલ્લાસને પામે છે.
ઘરમાં પડેલા હીરા-માણેક વિકાર પેદા કરે અને અહીં પ્રભુના મંદિરમાં એ ગોઠવાય ત્યાં ભક્તિ પેદા કરે. ચીજ એક જ છે. પણ સ્થળનો પ્રભાવ જુદો છે. કેસર, કસ્તુરી, ચંદનનાં વિલેપન યુવાન સ્ત્રી ઉપર થાય તો વિષયવૃત્તિ જગાડે અને પ્રભુના અંગ ઉપર થયેલાં એનાં વિલેપન આત્માને શાંત બનાવે. કેટલો ભેદ ? અહીં પુષ્પના ઢગલા હોય તોયે શાંતિ થાય પણ સુંઘવાનું મન ન થાય અને ઘરમાં હોય તો સંઘ
બિભીષણ એક સાચો સ્નેહી..૨
