________________
નમસ્કાર કરીને ઈન્દ્રજિતે કહ્યું કે, “હે સ્વામિન્ ! તમારી સામે રણમાં યમ, વરુણ, કુબેર, અથવા ઈન્દ્ર ઉભા રહેતા નથી, તો આ વાનરો શું ઉભા રહેશે ? માટે હે દેવ ! આપ થોભો. આ રુષ્ટ થયેલો એવો હું જઈને તેઓને મશક મુષ્ટિની જેમ હણી નાખીશ !" એ પ્રમાણે શ્રી રાવણને યુદ્ધમાં જતાં નિષેધીને, માનથી ઉર્ધ્વ ગ્રીવાવાળો મહાભુજ ઇન્દ્રતિ, કપિઓને હણતો છતો કપિસૈન્યમાં પેઠો. સુગ્રીવ ઇન્દ્રજિત સાથે અને ભામંડલ મેઘવાહન
સાથે યુદ્ધમાં તળાવમાં પાડો આવી પડતાંની સાથે જ દેડકાંઓ જેમ તળાવને છોડી દે, તેમ તે મહાપરાક્રમી શ્રી રાવણનો પુત્ર ઈન્દ્રન્તિ યુદ્ધભુમિમાં આવતાંની સાથે જ, ઈન્દ્રજિતની સમરભૂમિને વાનરોએ છોડી દીધી. ત્રાસ પામીને ભાગતા એવા વાનરોને ઈન્દ્રન્સેિ કહયું કે, “હે હૈં વાનરો ! તમે ઉભા રહો ! યુદ્ધ નહિ કરનારાઓને હું હણતો નથી, કારણકે હું શ્રી રાવણનો પુત્ર છું.”
ઇન્દ્રન્તિ એમ કહેવા માંગે છે કે, “શ્રી રાવણ જેમ યુદ્ધ નહિ કરનારાઓને હણતા નથી તેમ શ્રી રાવણપુત્રો પણ યુદ્ધ નહિ કરનારાઓને હણતા નથી." યુદ્ધભૂમિમાંથી નાસતા એવા દુશ્મનના સુભટોને આવું કોણ કહે ? પોતાના બળ પ્રત્યે જેને વિશ્વાસ હોય તે. વધુમાં ઈન્દ્રતિ કહે છે કે, “હનુમાન ક્યાં છે? સુગ્રીવ ક્યાં છે? અથવા એ બેથી સર્યું. પણ વીરમાની એવા તે રામ-લક્ષ્મણ ક્યાં છે?" એ પ્રમાણે ગર્વથી બોલતાં, રોષથી રક્ત નેત્રોવાળા બનેલા તે ઈન્દ્રજિતને સુગ્રીવે ભૂજાના અહંકારથી યુદ્ધ માટે આહ્વાદ્ધ કર્યું અને અષ્ટાપદની સાથે અષ્ટાપદની જેમ ભામંડલે પણ ઈન્દ્રક્તિના નાના ભાઈ મેઘવાહન સાથે યુદ્ધ કરવાનું આદર્યું.
ત્રણે લોકને ભયંકર એવા તે ચાર પરસ્પર અથડાતા ચાર દિગૂગજેન્દ્રો અને ચાર સાગરોની જેમ શોભી રહી. તેઓના રથોનાં ગમનાગમનોથી પૃથ્વી કંપી, પર્વતો ખળખળ્યા અને મહાસાગર ક્ષોભ
બિભીષણ એક સાચો સ્નેહી...૨