________________
..લંક વિજય... ભાગ-૪
પુનઃ મૂચ્છ પામવા લાગ્યા અને રડવા લાગ્યા. જોયું ! અત્યારે પરાક્રમી એવા શ્રી રાવણની કઈ દશા થઈ રહી છે? ત્રણ ખંડના માલિકને પણ આવો વખત આવે છે હોં! એવું જાણવા અને સાંભળવા છતાં નહિ જેવી અથવા તો કહો કે ગુલામી જેવી સાહાબીમાં સડનારાઓને શું કહેવું? નિરાંતે આત્માની સાથે આનો વિચાર કરજો.
આ તરફ શ્રી રામચંદ્રજીના સૈન્યમાં પૂર્વના કિલ્લાના દ્વારરક્ષક ભામંડલની પાસે આવીને કોઈ વિદ્યાધરે કહયું કે, “જો તું ખરેખર જ શ્રી રામચંદ્રજીનો હિતસ્વી હો તો મને શ્રી રામચંદ્રજીનાં દર્શન કરાવ ! હું તમારો હિતકારી છું અને શ્રી લક્ષ્મણને જીવાડનારી ઔષધિને હું કહીશ." અત્યારે વખત એવો છે કે કોઈ અજાણ્યો ગમે તેમ કહેતો આવે, છતાંયે વિશ્વાસ રખાય નહિ. રખે કોઈ દુશ્મનનો જ સાગરીત હોય તો ? પહેલાં
જ્યારે શ્રી લક્ષ્મણજી અને શ્રી રામચંદ્રજી સ્વસ્થ હતા ત્યારે વાત જુદી હતી, કારણકે તેઓ સમર્થ હતા. પણ અત્યારે શ્રી લક્ષ્મણજી મૂચ્છિત છે
અને શ્રી રામચંદ્રજી અસ્વસ્થ છે. એટલે અજાણ્યા કોઈને પણ કિલ્લામાં ઉS એકદમ પેસાડાય નહિ. બીજી તરફ જ્યારે સામો એમ જ કહેતો આવ્યો
છે કે હું તમારો હિતકારી છું અને શ્રી લક્ષ્મણજીને જીવાડનારી ઔષધિને હું કહીશ. ત્યારે એને ના પણ કેમ પડાય ? કારણ, શ્રી લક્ષ્મણજીને જીવાડવાને સૌ આતુર જ છે. આથી શ્રી ભામંડલ તે વિદ્યાધરને હાથથી ભુજામાં પકડીને શ્રી રામચંદ્રજીની પાસે લઈ ગયો.
પ્રતિચંદ્ર વિદ્યાધર પોતાનો અનુભવ કહે છે શ્રી રામચંદ્રજીના પાદપઘને પ્રણામ કરીને તે વિદ્યાધરે એ પ્રકારે જણાવ્યું કે, “મારું નામ પ્રતિચંદ્ર છે. સંગીતપુરના સ્વામી શશિમંડલ નામના રાજાનો પુત્ર છું. હું સુપ્રભા નામની દેવીની કુક્ષિથી ઉત્પન્ન થયેલો છું. અર્થાત્ મારી માતાનું નામ સુપ્રભા છે. એક વાર મારી પ્રિયાની સાથે હું ક્રીડાને માટે આકાશમાર્ગે ચાલ્યો જતો હતો, એટલામાં સહસ્ત્રવિજય નામના વિદ્યાધરે મને જોયો. તે વિદ્યાધરે મૈથુન સંબંધીના વૈરના યોગે, મારી સાથે તે વખતે લાંબા કાળ સુધી યુદ્ધ કર્યું, અને
