________________
લંત વિજય... ભાગ-૪
ભાવના થાય છે ? મોક્ષની ભાવના ઉત્પન્ન થવી એ ય સહેલું નથી. મોક્ષની વાસ્તવિક ભાવના પણ ઉત્તમ કોટિના આત્માઓને જ ઉત્પન્ન થાય છે. અભવ્ય કે દુર્ભવ્ય આત્માઓના અંતરમાં મોક્ષની અભિલાષા પણ પ્રગટી શક્તી નથી, તો પછી મોક્ષના સાધન પ્રત્યે વાસ્તવિક રૂચિ થાય ક્યાંથી? મોક્ષની રૂચિ જાગે તો વૈરાગ્યનું વેરીપણું ટળ્યા વિના રહે નહિ. તમે તમારી અંતરદશાને તપાસો. વિચારી જુઓ કે તમારા આત્માને મોક્ષ જરૂરી લાગે છે? મોક્ષ વિના કલ્યાણ નથી એમ લાગે છે? અને એમ લાગે છે કે નહિ, તે નક્કી કરવાનું સાધન એ છે કે જેને મોક્ષ ગમે તેને સંસાર ગમે નહિ; કારણકે સંસારથી સર્વથા મૂકાવું તેનું જ નામ મોક્ષ છે.
હવે અહીં આ પ્રમાણે વાત થઈ રહી છે. તેવા સમયમાં કુસુમાયુધ નામના ઉદ્યાનમાં શ્રી અપ્રમેયબલ નામે ચતુર્દાની મુનિ પધાર્યા અને તે જ રાત્રિએ અને તે જ સ્થળે તેમને ઉજ્જવળ કેવળજ્ઞાન થયું. પુણ્યાત્માઓને યોગ પણ ઉત્તમ મળી રહે. દેવતાઓએ આવીને તે મહામુનિને ઉત્પન્ન થયેલા કેવળજ્ઞાનનો મહિમા કર્યો. હવે આ બધા ત્યાં જવાને તૈયાર થાય છે. માનો કે શ્રી રામચંદ્રજી તથા શ્રી લક્ષ્મણજી તો જાય, કેમ કે એમનું કોઈ મરેલ નથી, પણ શ્રી રાવણના કુટુંબીઓ એ મહોત્સવમાં જાય કે નહિ? એ કહો ?
સભા: જાય.
પૂજયશ્રી એ તો ગયાં જ છે; પણ હાલનો તમારો વ્યવહાર શો છે? જેનો પતિ મરી જાય તે ખૂણે બેસે; એના માટે દેહરૂ તથા ઉપાશ્રય બેય બંધ; અને લગભગ બધા એમ કહે કે, વ્યવહાર અને નિશ્ચય એમ ભગવાને બેય ધર્મ કહા છે.” તે વ્યવહાર ગણે ખૂણાને અને નિશ્ચયમાં ગણે દહેરા-ઉપાશ્રયને ! ભગવાનના નામે જ્યાં આવી ઉંધી વાતો કરનારા હોય, ત્યાં શું થાય ? ડાહી ગણાતા પણ કહે કે, 'તારી ભાવના ઉંચી છે, અમારી પણ ના નથી, પણ જોને લોકવિરુદ્ધ ન થાય. એમ