________________
૧૭૦
.....લંકા વિજય.... ભાગ-૪
થોડા અને અમુક ભવો સુધી આરાધના કરીને આરાધના પૂરી થતાં મુક્તિએ જનારા ઘણા.
કરેલી આરાધના નિષ્ફળ નથી જવાની એક ભવમાં કરેલી આરાધના ભવિષ્યની આરાધનાને સુલભ બનાવે છે. આરાધનાના યોગે આરાધનાની ઉત્તમ સામગ્રી મળે છે. આથી સ્પષ્ટ છે કે, ‘મુક્તિ મળે એ જ ભવમાં આરાધના કરવી' એમ માનવું એ તો નરી મૂર્ખતા છે. મોક્ષની પ્રાપ્તિ માટે તો ઉત્તમ જાતિના મનોબળ, વચનબળ અને કાયબળ જોઈએ. એ સામગ્રી પ્રાય: આરાધનાથી જ મળે. ‘આજે મુક્તિ નથી માટે સંયમની શી જરૂર ?' એમ કહેનારા મિથ્યાદષ્ટિ છે. એવો ઉપદેશ આપનાર પાપોપદેશક છે. એને ગમ નથી કે ‘આરાધનાના યોગે આ ભવમાં મુક્તિ ભલે ન મળે, પણ આરાધના નિષ્ફળ જવાની નથી જ ! આ આરાધના બાકી રહેલી આરાધના માટેની સામગ્રી મેળવી આપશે.' બાકી અત્યારે તો આ ક્ષેત્રમાં આ ભવ દ્વારા મોક્ષ મળે તેવી આરાધના થઈ શકે તેમ છે જ નહિ અને એથી જ આ ક્ષેત્રમાંથી વર્તમાનમાં કોઈ મોક્ષે જતું નથી; પરંતુ મોક્ષ પામવા જોગી આરાધના કરીએ તો ય મોક્ષ ન મળે એમ નહિ. ભરતક્ષેત્રમાં ભગવાન શ્રી મહાવીર પરમાત્માનું શાસન ચાલશે ત્યાં સુધીમાં એક પણ આરાધક એવો નહિ પાકે, કે જેની આરાધના તે જ ભવમાં મુક્તિ પમાડવા લાયક હોય. આરાધનામાં ખામી રહેવાની જ. પણ જેટલી આરાધના આરાધકો કરશે તેટલી આરાધના સફળ થવાની એ નિશ્ચિત વાત છે. અને એથી જ આ ભવમાં મુક્તિ નથી તો ધર્મ શા માટે કરવો ? જે ભવમાં મુક્તિ મળવાની હશે તે ભવમાં થઈ પડશે, આવું ધર્મ પ્રચારની સામે બોલનારાઓ શાસનબાહા જ છે. આથી સ્પષ્ટ છે કે મુક્તિની કામના હોય અને મુક્તિ મેળવવી જ હોય તો આરાધનામાં લાગી જવું એ જ એક સર્વોત્તમ ઉપાય છે. એનાથી જ મુક્તિ મળશે. આ ભવ દ્વારા નહિ મળે, પણ પછીના મનુષ્યભવ દ્વારા કે તે પછી !