________________
૨૩૦
.....લંત વિજય.... ભાગ-૪
– મુકવાની જે વાતો થઈ રહી છે તે તો અજ્ઞાનતામય જ છે અને તેના
ઉત્પાદકોનો તો હેતુ પણ દુષ્ટ છે. તેઓ તો પરીક્ષા પણ જુદી જાતની કરવાની કહે છે. પરીક્ષા છ મહિના સુધી કરવી જ જોઈએ એમ શાસ્ત્ર કહેતું નથી, પણ જરૂર લાગે તેટલા કાળ સુધી પાત્રાનુસાર પરીક્ષા
કરવાનું ફરમાન છે. પરીક્ષા માત્ર પરિણતિ વિષયક કરવાની છે અને તે 6 દીક્ષા લેવા આવેલાની પાસે સાવવનો પરિહાર કરાવવા વગેરે દ્વારા કરી શકાય છે.
પણ દીક્ષાના વિરોધીઓની તો વાત જ જુદી છે. તેઓ તો કહે છે કે જેણે જે ન ભોગવ્યું હોય તેનો તે ત્યાગ કરી શકે જ નહિ, અને ત્યાગ કરે તો ય તેનું મન તો લલચાય જ અને એથી તે પતિત થયા વિના રહે નહિ. કદાચ તે સાધુવેષ ન છોડે તો અંદર સડો ઘાલે. આ દલીલનો | પણ વિચાર કરી લઈએ; કારણકે આવી દલીલથી ભદ્રિક આત્માઓ મૂંઝવણમાં પડી જાય એવું છે. | ‘જેણે જે ન ભોગવ્યું હોય તેનો તે ત્યાગ કરી શકે જ નહિ.” આવો સિદ્ધાંત જો માન્ય કરી લેવામાં આવે તો વસ્તુતઃ કોઈ દીક્ષાને પામી શકે જ નહિ અને સંયમનો માર્ગ જ બંધ થઈ જવા પામે; કારણકે સાધુ થતાં જેનો ત્યાગ કરવો પડે છે તે બધુ સંસારમાં જીંદગીના અંત સુધી રહેનારો ભોગવી શકે છે એમ બનતું નથી. દરેક પ્રકારની
પૌદ્ગલિક સામગ્રી સંસારમાં રહેનાર દરેક જીવ ભોગવવા પામે છે એમ ( બનતું નથી. સંસારમાં રહેલી પૌદ્ગલિક સામગ્રીમાંથી દરેક જીવ અમુક
અમુક સામગ્રીને પોતપોતાના પુણ્યાનુસાર પામે છે અને ભોગવે છે, પણ સંસારમાં જેટલી પૌદ્ગલિકસામગ્રી છે તે બધાયનો ઉપભોગ કોઈપણ જીવ જન્મે ત્યાંથી લઈને મરે ત્યાં સુધી મથ્યા કરે તોય કરી શક્તો નથી. પોદ્ગલિકસામગ્રી પ્રાપ્ત થવી એ ભાગ્યાધીન વસ્તુ છે; પૌદ્ગલીકસામગ્રી મળ્યા પછી ભોગવવી એ ય ભાગ્યાધીન વસ્તુ છે;
અને પૌદ્ગલિકસામગ્રી ટકી રહેવી એ ય ભાગ્યાધીન વસ્તુ છે. એટલે ) કોઈને સર્વ પ્રકારની પદ્ગલિકસામગ્રી એક ભવમાં મળી જાય એમ તો
બને જ નહિ !