________________
૧૭૨
2-200)
....લંકા વિજય....
ધર્મ કરનારની નિંદા કરવાના પાપમાં ન પડો નિર્ધન આદમી દીક્ષા લે ત્યારે તેની હાંસી કરનારા અજ્ઞાન છે. એ બિચારાઓ એવા સંસારરસિક છે કે એમને બીજો ધર્મ કરે તેવી ય અનુમોદના કરવાનું સૂઝતું નર્થી અર્વ દીક્ષિત પુણ્યવાનની તથા મોક્ષમાર્ગની આશાતના કરવાનું સૂઝે છે. નિર્ધને દીક્ષા લીધી માટે ‘ખાવાનું નહોતું એથી દીક્ષા લીધી' એમ બોલવું એ કેટલું બધું વાહીયાત છે? એક વસ્તુ મૂકવી એ જેટલું મુશ્કેલ છે, તેના કરતાં પણ વસ્તુની મમતા મૂકવી એ વધુ મુશ્કેલ છે. દરિદ્રીમાં દરિદ્રી પણ જ્યારે તે ત્યાગી થાય છે, ત્યારે તે ભવિષ્યમાં ધન મેળવવા વગેરેની વૃત્તિને તો છોડે છે ને ?
એણે બીજું કાંઈ નહિ તો ય તૃષ્ણા તો છોડીને ? એટલી તૃષ્ણા છોડી તે હું ઓછી વાત છે ? દરિદ્રાવસ્થામાં પણ સ્વચ્છંદી જીવન જીવનારા ઘણા
છે, જ્યારે દીક્ષિત થનાર પુણ્યવાન તો પોતાના જીવનને નિયંત્રીત બનાવી દે છે. ભગવાનનું શાસન પામેલા આત્માને આ વસ્તુઓ સમજાયા વિના રહે નહિ. પ્રથમ અને પશ્ચિમ એ બે ભાઈઓ નિર્ધન હતા; પણ મુનિનો યોગ મળ્યો, ધર્મ સાંભળ્યો, ધર્મ રચ્યો, વૈરાગ્ય પામ્યા અને દીક્ષા લીધી. આમાં ખોટું શું કર્યું? આજે તો એવા પાક્યા છે કે જેને ધર્મ કરવો નથી અને કોઈ ધર્મ કરે તો તે તેમનાથી ખમાતું નથી. ઘોર પાપોદય વિના આ બને નહિ. ધર્મ તમારાથી ન બને તો તમે જાણો, પણ ધર્મ કરનારાઓની અનુમોદના તો કરો ! અરે ! , એ ય ન બને તો સિંઘ કરવાના પાપમાં ન પડો ! સમજો કે જે યોગ્ય હોય તેને નિર્ધન હોય તો પણ દીક્ષા આપી શકાય. ધનવાનને જ દીક્ષા આપી શકાય તેવો નિયમ આ શાસનમાં નથી જ. ' આ પ્રથમ અને પશ્ચિમ બંને ભાઈ મુનિઓ વ્રતગ્રહણ કર્યા બાદ શાન્તકષાયી બનીને વિહરી રહ્યા છે. વિહાર કરતા કરતા તેઓ એક વાર કૌશામ્બીમાં આવી પહોંચ્યા. કૌશામ્બી નગરીમાં તે વખતે વસંતોત્સવ ચાલી રહી છે.