________________
૨૦૮K
..લંકા વિજય. ભાગ -૪
અને તમારે તેમને ધર્મનું પાલન કરવાની, તમારા પોતાનાં વિષયસુખોના ભોગે પણ, જરૂરી સગવડ કરી આપવી જોઈએ.
હક્કની મારામારી જ નહિ હોય અહીં વિધવાઓને અંગે વાત થાય છે, એટલે એમ નથી સમજવાનું કે, સધવાઓ દીક્ષા ન લઈ શકે. ત્યાં હક્ની લડત ન ચાલે. પતિ પતિ તરીકે રહે અને પત્ની પત્ની તરીકે રહે, ત્યાં સુધી મર્યાદા મુજબ હક્ક મંગાય તે વાત જુદી છે. પણ બેમાંથી કોઈ જ્યાં કેવલ આત્મકલ્યાણના શુભ માર્ગે પ્રયાણ કરવા તૈયાર થાય, ત્યાં આજે થાય છે તેવી હક્ની લડત ન હોય. રાજ્યનો પણ કાયદો છે કે પતિ જો બાવો બની જાય, ત્યાગી બની જાય, અર્થાત્ એ લોકો જેને સીવીલ ડેથ (Civil Death) કહે છે તેવું સંસારી તરીકેનું મૃત્યુ થઈ જાય, તો પછી તેના ઉપર સ્ત્રીના ભરણપોષણનો દાવો પણ ચાલતો નથી. પતિ બીજે ઘેર જ્યો હોય, પત્ની બીજે ભટકતી હોય, એ માટેની વાત જુદી છે. પણ ખરી વાત એ છે કે જ્યાં પતિ-પત્ની પતિ-પત્ની જ હોય,ત્યાં તેવા હક્કનાં ઝઘડા હોય જ નહિ. તેવા ઝઘડા તો ત્યાં હોય કે જ્યાં પતિ-પત્ની સાચા પતિ-પત્ની ન હોય એટલે પરણેલાં નહિ એમ નહિ, પણ પરસ્પર પોતાની ફરજ સમજનારાં ન હોય. પતિ-પત્ની, પતિ-પત્ની જ હોય ત્યાં તેવા ઝઘડા હોય ? ન જ હોય અને હોય તો માનવું કે બંને અગર બંનેયમાંથી કોઈ એક પોતાની ફરજ સમતું નથી માટે ઝઘડા છે !
‘મારા પતિએ મારી આજ્ઞા વિના દીક્ષા કેમ લીધી ?' આવું કોઈ કુલીન આર્યપત્ની કહે જ નહિ. શ્રી શાલિભદ્રજીની બત્રીશય સ્ત્રીઓ કશું જ ન બોલી. માતાએ સમજાવાય તેટલું સમજાવ્યું પણ શ્રી શાલિભદ્રજી મક્કમ રહા તો માતા સંમત થઈ, મહોત્સવ કર્યો. પણ બત્રીશમાંથી એક પણ સ્ત્રી કાંઈ બોલી ? નહિ જ. એ પતિને માલિક માનતી હતી. ‘માલિક સન્માર્ગે જતા હોય તેમાં અમારી આજ્ઞાની જરૂર હોય જ નહિ અને અમારાથી તેમને સન્માર્ગે જતાં રોકાય જ નહિ.' એ