________________
હોય તે કદિ એવું ન કહે. પરીક્ષા કરવી જોઈએ, એનો ઇનકાર નથી. શાસ્ત્રની આજ્ઞા મુજબ પરિણામની પરીક્ષા કરવી જોઈએ. આજ્ઞા મુજબના પરીચય આદિથી જોવું જોઈએ. આવનારો આજીવન ચારિત્રનિર્વાહ કરે તેવી વૃત્તિવાળો છે કે નહિ. આ રીતે વિધિ મુજબ પરીક્ષા કરવા છતાં, છદ્મસ્થ આત્માઓના છદ્મસ્થપણાના યોગે કદાચ ભૂલ થાય એ પણ બનવા જોગ છે. વળી ચારિત્ર લેતી વખતે બરાબર પરિણામ શુદ્ધિ હોય, પણ પાછળથી કોઈ તેવા દુષ્કર્મનો ઉદય થઈ જાય, તો ય આત્મા પડી જાય, એથી અનુગ્રહ બુદ્ધિથી વિધિ મુજબ ચારિત્રના દેનાર દોષિત ઠરતા નથી. આજના નિંદકો તો આ વસ્તુનો વિચાર જ કરતા નથી કારણ કે એમને તો કોઈપણ બહાને દીક્ષા તરફ જ દુર્ભાવ પ્રગટાવવો છે અને સુસાધુઓને પણ કોઈ માને-સાંભળે નહિ તેમ કરવું છે.
ધર્મવૃત્તિવાળાની કઈ વિચારણા હોઈ શકે ? પરીક્ષા આપનારે શાસ્ત્રની આજ્ઞા મુજબ પરીક્ષા ન કરી હોય, તો તે ગુન્હેગાર જરૂર છે; પણ પરીક્ષા કરી હોય અને પાછળથી દુષ્કર્મ ઉદયમાં આવે, તેમાં દીક્ષા દેનારનો શો ગુન્હો ? દીક્ષા દેનાર ગીતાર્થ કાંઈ કેવળજ્ઞાની કે અન્ય વિશિષ્ટજ્ઞાનને ધરનાર જ હોય એવો નિયમ ઓછો જ છે? નહિ જ. ભગવાન શ્રી મહાવીર પરમાત્માએ નંદિષણને પહેલાં તો સ્પષ્ટ ના પાડી, કારણ કે તે તારક જાણવા સમર્થ હતા અને તેમ ના પાડવા છતાં પણ તથા વિધ ભાવિભાવ જોયો તો એ જ નંદિષણને દીક્ષા આપીય ખરી.
એ તો અનંતજ્ઞાની હતા. શાસ્ત્ર કહે છે કે, ‘અતિશયજ્ઞાનીઓની વાત જ જુદી છે. અતિશય જ્ઞાન વિનાના છદ્મસ્થ આત્માઓએ તો આજ્ઞા સામે જોયું અને આજ્ઞાનુસાર વર્તવાનો પ્રયત્ન કરવો. આપણે આજ્ઞા મુજબ બનતી પરીક્ષા કરી હોય, છતાં આપણી ભૂલ ન જ થાય એમ નહિ; અથવા પેલાને પાછળથી દુષ્કર્મ ઉદયમાં
સ્વજનોનું મરણ, પાછળનાઓને ચેતવે છે....૮