________________
૩ ....લંક વિજય... ભ૮-૪
અમુક આત્મા દુનિયાની વિપુલ સાહાબીમાં રમતો હતો પણ માત્ર સામાન્ય પ્રસંગમાંથી વૈરાગ્ય પામ્યો અને સંયમી બન્યો. અમુક આત્મા સંયમ ન લઈ શક્યો છતાંય તેનું હૃદય શાસનમય બની રહો." આવા આવા પ્રસંગોનું શ્રવણ કરતાં યોગ્ય આત્માઓ તો તેમાંથી ઘણા જ ઉંચા પ્રકારની પ્રેરણા મેળવી શકે તેમ છે. એના શ્રવણ આદિ દ્વારા આત્મામાં આરાધનાનો સુંદર ઉલ્લાસ ઉત્પન્ન થઈ જાય તેમ છે. એ જ રીતે વિરાધનાના પ્રસંગો આદિના શ્રવણથી પણ આત્મા સહેજે વિશેષ જાગૃત બની વિરાધનાથી કંપતો થકો, વિરાધનાથી બચવા પ્રયત્નશીલ બની શકે છે.
શ્રી જૈનશાસનના આરાધક આત્માઓનાં ચરિત્રો એટલે જીવનમાં આરાધના કેમ થઈ શકે તેનાં દર્શકો, એવાં ચરિત્રો આરાધનાનો જીવનમાં સાક્ષાત્કાર થયેલા દર્શાવે અને એ જ રીતે વિરાધનાના પ્રસંગો વિરાધનાનું ભાન કરાવે. ચરિત્રોનો પ્રધાન હેતુ એ કે, તેના વાંચનાર તથા સાંભળનાર વગેરે પ્રેરણા પામીને આરાધનામાં જોડાય અને વિરાધનામાં ન પડાય તેની કાળજીવાળા બન્યા રહે.
જેનશાસનમાં વક્તા અને શ્રોતા કેવા હોય ? શ્રી જિનેશ્વરદેવના શાસનનાં તત્ત્વોના જાણ અને સ્વપરહિત પરાયણ એવા મહાપુરુષોએ આલેખેલું ચરિત્ર હોય, સંભળાવનાર પણ શ્રી જિનશાસનના રહસ્યનો જ્ઞાતા અને કેવળ પરમાર્થ દૃષ્ટિવાળો હોય તેમજ તેની સાથે શ્રોતા વાસ્તવિક કલ્યાણનો અર્થી હોય, તો એ કથાવાંચનથી પણ પરમ લાભ થયા વિના રહે નહિ. જ્ઞાનીઓ કહે છે કે, ‘શ્રદ્ધાળુ શ્રોતા અને શાસનને સમર્પિત વક્તાનો યોગ દુર્લભ છે. શ્રી જૈનશાસનના રહસ્યોનો જાણ વક્તા, ધારે તો કથામાં પણ તત્ત્વોની રેલમછેલ રેલાવી શકે. ઉપકારીઓએ ચરિત્રો દ્વારા પણ તત્વોનું વર્ણન કરવામાં કમીના રાખી નથી. શ્રી જૈનશાસનનાં ચરિત્રોનું, જો યોગ્ય