________________
૧૪
લંકા વિજય... ભાગ-૪
નાર્થો રાન નઃ , પ્રાન્વેનાઇલ મહામુન : ग्रहीष्यामः परिव्रज्यां, मोक्षसाम्राज्यसाधनीम् ॥१॥
જ્યારે શ્રી રામચંદ્રજી રાજ્ય આપી દેવા તૈયાર છે. શ્રી કુંભકર્ણ વગેરેને તેમનું પોતપોતાનું રાજ્ય પાછું સંભાળી લેવાનું કહે છે, ત્યારે શોક અને આશ્ચર્યને એક સાથે ધારણ કરતા શ્રી કુંભકર્ણ વગેરે ગદ્ગદ્ કંઠે જવાબમાં કહે છે કે| ‘અમારે ન જોઈએ. મોટું પણ રાજ્ય અમારે જોઈતું નથી. અમારે તો મોક્ષનું સામ્રાજ્ય જોઈએ છે અને એથી અમે તો મોક્ષ સામ્રાજ્યને સાધનારી પ્રવ્રજ્યાને જ ગ્રહણ કરીશું !'
આ લેણદેણ કેવા પ્રકારની તે વિચારી જુઓ ! એમણે સંસારની અસારતાને નજરે જોઈ એમ કહી શકાય. રાજ્ય પણ જોયું, નાશ પણ જોયો. નજરોનજર બધું જોયું. તે પછી ઉત્તમ આત્માને | વૈરાગ્ય ન આવે, એમ બને ખરું ? નહિ જ. ઉત્તમ આત્માને વિરાગભાવ તો આવે જ. પણ તેનો અમલ બધા જ કરી શકે એવો નિયમ નહિ.
ઉત્તમ આત્માઓની સુંદર કુળપરંપરા શ્રી રામચંદ્રજીના અંતરમાં ય આવો ઉત્તર સાંભળીને શું થયું હશે ? પુણ્યાત્માઓને તો, આવું સાંભળીને હર્ષ જ થાય. પોતાના દુશ્મનના કુળમાં આવા નરરત્નો જોઈને, પુણ્યાત્માઓનું હૈયું તો પુલક્તિ જ થાય. ઉત્તમ શ્રાવકકુળમાં આવા રત્નો પાકે તે આશ્ચર્યરૂપ
ગણાય નહિ. પણ ન પાકે તે. આશ્ચર્યરૂપ ગણી શકાય. એ તો 8 કમનસીબીના યોગે શ્રી રાવણ નિયાણું કરીને આવેલા માટે નરકે ગયા.
બાકી તેમની આખી કુલપરંપરા જુઓ તો કોઈ પણ રાજા એવો નથી થયો કે જેણે છેવટે સંયમનો સ્વીકાર ન કર્યો હોયપુણ્યશાળી જીવો સંસારના સાધનોને ય વૈરાગ્યનાં સાધનો બનાવતા હતા, ત્યારે આજે વૈરાગ્યનાં સાધનોને ય કેટલાકો સંસારના સાધનો બનાવે છે !!
અહીં આ બધું ચાલી રહ્યાં છે, એટલામાં કુસુમાયુધ નામના ઉદ્યાનમાં શ્રી અપ્રમેયબલ નામના મહામુનિ પધારે છે. તે મહામુનિ ચાર જ્ઞાનના ધણી છે અને તે જ રાત્રિએ એમને કેવળજ્ઞાન ઉત્પન્ન થયું છે. દેવતાઓએ આવીને ત્યાં મહોત્સવ કર્યો છે.