________________
આપવાને સંમત નહિ થાઓ, તો તમારું આ સર્વ અને જીવિત ટકશે નહિ !" દૂતે આ પ્રમાણે શ્રી રાવણની માંગણી ઈચ્છા જણાવી અને હવે એનો શો ઉત્તર મળે છે તે સાંભળવાને તે થોભ્યો.
શ્રી રાવણની માંગણીમાં વિષયાધતા શું આ માંગણી વ્યાજબી છે ? નહિ જ. પણ અર્થ એ ન જુએ. વિષયાધુ સારું-ખોટું ન તપાસે. એ જોવા જેવી એનામાં બુદ્ધિ ન રહે. જે શ્રી રામચંદ્રજીએ પોતાના પિતાના વચનના પાલન ખાતર 70 રાજ્યાદિનો ત્યાગ કરી વનવાસ સ્વીકાર્યો. તે શ્રી રામચંદ્રજી રાજ્ય અને ૨ ત્રણ હજાર કન્યાઓના લોભે શ્રીમતી સીતાજીના શીલને ખંડિત થવા દે ? ન જ થવા દે. પણ એ વિચાર અત્યારે વિષયાત્વ દશાને પામેલા શ્રી રાવણને ક્યાંથી આવે ? બુદ્ધિ ઠેકાણે હોય તો એ બધું વાસ્તવિકપણે | વિચારી શકે ને ?
એના જવાબમાં શ્રી રામચંદ્રજી શું કહે છે એ જોઈએ. શ્રી રામચંદ્રજી શ્રી રાવણની માંગણીનો ઈન્કાર કરતાં કહે છે કે, રાજ્યસંપત્તિનું મારે કામ નથી. તેમજ અન્ય સ્ત્રી વર્ગના મોટા પણ ભોગનું મારે પ્રયોજન નથી. અર્થાત્ મારે નથી તો રાજ્ય જોઈતું કે નથી તો ત્રણ હજાર કન્યાઓ જોઈતી.” ત્યારે જોઈએ છે શું? એક જ. “શ્રી | R. રાવણ જો સીતાની અર્ચના કરીને તેને મોકલી આપશે, તો હું તેના ભાઈને અને પુત્રોને છોડીશ. નહિતર નહિ છોડું !” આ બે માંગણીઓમાં કોની માંગણી વ્યાજબી છે. ? શ્રી રામચંદ્રજીની માંગણીમાં શ્રીમતી સીતાજીની માંગણી વિના બીજી કશીય શરત છે ? નહિ જ. એક | જ પરસ્ત્રીની માંગણી કરે છે અને બીજા અસ્ત્રીની માંગણી કરે છે, એ આ | બેમાં અંતર છે!
તે સામંત નામના દૂતે ફરીથી પણ શ્રી રામચંદ્રજીને કહયું કે, “હે રામ! આમ કરવું તે તમારે માટે યોગ્ય નથી. એક સ્ત્રી માત્રને માટે પોતાની જાતને પ્રાણના સંશયમાં નાખવી એ તમારા માટે ઉચિત નથી. શ્રી રાવણથી હણાયેલા શ્રી લક્ષ્મણ જો કે એકવાર જીવ્યા છે. પણ હવે આજે તે, તમે અને આ વાનરો કેમ કરીને જીવશે? આ વિશ્વને પણ હણવાને શ્રી રાવણ એકલા સમર્થ છે. માટે તેમનું વચન સર્વ પ્રકારે 2 માન્ય કરવા જેવું છે. કારણકે તમે સ્વયં પરિણામને વિચારો !”
ઉન્માદ, હિતકર વાતને પણ સચવા દેતો નથી...૪