Book Title: Darshanik Kosh Part 01
Author(s): Chhotalal N Bhatt
Publisher: Gujarat Varnacular Society Ahmedabad

View full book text
Previous | Next

Page 14
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ગદથવણાબેથનમ–ભગ્ય બુદ્ધિથી અપેક્ષાએ અધિભૂત છે. ઉપર કહેલી ચૌદ સ્ત્રીઓની પ્રાપ્તિને જે નિશ્ચય કરે તે. | ત્રિપુટીઓ આ પ્રમાણે છે – મધ્યસ્તત્વ-સંસાર સ્ત્રમ્ અધ્યાત્મ. અધિભૂત. અધિદેવ, પ્રમાતાદિગત દેષ, શક્તિ આદિક સાથે ચક્ષ, ૧ મન. મંતવ્ય– ચંદ્રમા આદિકને સોગ, અને રજતાદિકને (રૂપે ( વિચારને વિષય) વગેરેને) સંસ્કાર, એ ત્રણથી ઉત્પન્ન ૨ બુદ્ધિ. બેહવ્ય– બૃહસ્પતિ થવાપણું. (જાણવાને વિષય) ૨. લંકાનન્સર્વ શક્તિ પ્રમજ્ઞામિન ૩ અહંકાર. અહંકવ્ય– રૂ. સતિ સં ચર્યમ્ ! ઇકિયાદિના સંયોગથી (નાદાભ્યાભિમાન રે, ઉત્પન્ન થયેલે છતાં પૂર્વાનુભવના સ્મરણરૂપ ને વિષય) . પ્રત્યભિજ્ઞાથી જે ભિન્ન હય, અને જે સંસ્કાર ૪ ચિત્ત. ચેતયિત્વ— ક્ષેત્રનુ. માત્રથી ઉપજે હોય તે અધ્યાસ કહેવાય છે. (કલ્પનાનો કે સ્મૃતિ એ અધ્યાસ જેના વિષે હોય તે અયસ્ત ! નો વિષય ) ... 5 ૫ શ્રોત્ર. કહેવાય. જેમ છીંપમાં રૂપાને અધ્યાસ થાય શ્રોતવ્ય – દિશાઓ. છે, અથવા બીજી રીતે કહીએ તો છીપમાં (સાંભળવાને વિષય) રૂપે અયસ્ત છે. અધ્યસ્તપણું તે અધ્યતત્વ. | સ્પર્શયિતવ્ય– વાયુ. --riાને વયિ િક્ષેત્ર (અડવાને વિષય) ૭ ચક્ષુ આ દ્રષ્ટવ્ય– સૂર્ય શ્રાવાધિચ વર્તમાનમ્ ! અત્મા એટલે દેહ, (જવાનો વિષય) ઈ દિયાદિ, ક્ષેત્રજ્ઞ, બ્રમ, વગેરેના સંબંધથી - રસાયિતવ્ય- વણ. આત્માનું જે નિરૂપણ તે અધ્યાત્મ (જ્ઞાન) (ચાખવાને વિષય) કહેવાય છે. ૨. આત્મા એટલે શરીરને અનુલક્ષીને જે ૯ નાસિકા. ઘાતવ્ય– અશ્વિની. કાંઈ કહેવામાં આવે તે અધ્યાત્મ, એ સામા (સુંઘવાને વિષય).. ૧૦ વા, વક્તવ્ય – અગ્નિ ન્ય અર્થ છે, ૩. અંતઃકરણ અને ઈતિને પણ કવચિત્ (એલવાને વિષય) અધ્યાત્મ' નામથી ઓળખવામાં આવે છે- ૧૧ પાણિ-હસ્તઈદ્રિય) આદતવ્ય– ઈ. (જુઓ “અધ્યાત્માદિત્રયમ્'). (ગ્રહણ કરવાને વિષય) __ अध्यात्मशास्त्रम्--आत्मानमधिकृत्य प्रवृत्तं ૧૨ પાદ (પગ ઇકિયો. ગંતવ્ય– ઉપેન્દ્ર શાસ્ત્રમ્ ! આત્માનું બ્રહ્મરૂપે કથન કરનારું (જવાનું સ્થળ) અથત આત્મવિષયક જે શાસ્ત્ર છે. ૧૩ પાયુ (ગુદ ઈદિય) વિસ્જન્મ– મિત્ર કે મૃત્યુ માત્ર–અધ્યાત્મ, અધિભૂત (કાઢી નાંખવાનો અને અધિદેવ, એમની ત્રિપુટી. શરીર એટલે વિષય ) .. દશ ઈદિ અને ચાર અંતઃકરણ મળીને ૧૪ ઉપસ્થ. સ્ત્રી આદિ સંબંધ પ્રજાપતિ. ચૌદને અધ્યાત્મ કહે છે; એ અધ્યાત્મને જે આનંદ, વિષય તે અધિભૂત છે; અને તેની દેવતા તે | અધ્યાપ–ચિદાત્મારૂપ વસ્તુમાં અઅધિદેવ છે. દરેકનું પિતાનું શરીર અધ્યાત્મ વસ્તુરૂપ જગતને આપ. એનાં બીજાં છે, પણ બીજાનું શરીર જેનારની પિતાની લક્ષણો -- For Private And Personal Use Only

Loading...

Page Navigation
1 ... 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124