________________
गढिए लोए, जमिणं विरूवरूवेहि सत्थेहिं वणस्सइकम्मसमारंभेणं वणस्सइसत्थं समारंभमाणे अण्णे
अणेगरूवे पाणे विहिंसइ ॥ ४५ ॥ लज्जमानाः पृथक् पश्य अनगाराः स्म इत्येके प्रवदन्तो यदिदं विरूपरूपैः शस्त्रैर्वनस्पतिकायसमारम्भेण वनस्पतिशस्त्रं समारभमाणा अन्यान् अनेकरूपान् प्राणिनो विहिंसन्ति, तत्र खलु भगवता परिज्ञा प्रवेदिता, अस्य चैव जीवितस्य परिवन्दन-मानन-पूजनाय जातिमरणमोचनाय दुःखप्रतिघातहेतुं च स स्वयमेव वनस्पतिशस्त्रं समारभते अन्यैर्वा वनस्पतिशस्त्रं समारम्भयति, अन्यान् वा वनस्पतिशस्त्रं समारभमाणान् समनुजानीते, तत्तस्य अहिताय, तत्तस्य अबोधये, स तत् संबुध्यमान आदानीयं सम्यग्दर्शनादि समुत्थाय-आदाय श्रुत्वा भगवतः अनगाराणां वाऽन्तिके इहैकेषां ज्ञातं भवति एष खलु मोहः, एष खलु मारः, एष खलु नरकः, इत्येवमर्थं गृद्धो लोको यदिदं विरूपरूपैः शस्त्रैर्वनस्पतिकर्मसमारम्भेण वनस्पतिशस्त्रं समारभमाणः अन्यान् अनेकरूपान् प्राणिनो विहिनस्ति ॥ ४५ ॥
अन्वयार्थः- पूर्ववत्, सूत्र नं.२3 न। सो ४ छे.
ભાવાર્થ :- નં. ૨૩ ના સૂત્રમાં અપકાયનું વર્ણન છે, આ સૂત્રમાં વનસ્પતિકાયનું વર્ણન છે. ફક્ત આટલો જ ફરક છે. બાકી સર્વ અર્થ સમાન છે. / ૪૫ /
भावार्थ :- इस सूत्र का भावार्थ सूत्र नं. २३ के समान ही है । उस सूत्र में अप्काय का वर्णन किया गया है और इस सूत्र में वनस्पतिकाय का वर्णन है । सिर्फ इतना ही फर्क है । बाकी सारा अर्थ समान है ॥४५॥ साम्प्रतं वनस्पतिजीवास्तित्वे लिङ्गमाह
से बेमि-इमं वि जाइधम्मयं एयं वि जाइधम्मयं, इमं वि वुड्डिधम्मयं, एयं वि वुड्डिधम्मयं, इमं वि चित्तमंतयं एवं वि चित्तमंतयं, इमं वि छिण्णं मिलाइ एवं वि छिण्णं मिलाइ, इमं वि आहारगं एवं वि आहारगं, इमं वि अणिच्चयं एवं वि अणिच्वयं, इमं वि असासयं एवं वि असासयं, इमं वि चयोवचइयं एवं वि चयोवचइयं, इमं वि विपरिणामधम्मयं एवं वि . विपरिणामधम्मयं ॥ ४६ ॥
(३६ )POIROIDROIDROIDROIDROIDROIDROIDROIDIOIDROIDROIDROIDRO | श्री आचारांग सूत्र