Aagam 45 Anuyogdwaar Haaribhadriyaa Vrutti

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Deepratnasagar

Page 12

आगम
(४५)
प्रत
सूत्रांक
[११-१३]
गाथा
||..||
दीप अनुक्रम [१२-१४]
श्रीago हारि. वृत्तौ
|| 2 11
"अनुयोगद्वार"- चूलिकासूत्र - २ (मूलं + वृत्तिः)
मूलं [११-१३] / गाथा [...]])]
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित.. आगमसूत्र - [ ४५], चूलिकासूत्र -[२] "अनुयोगद्वार" मूलं एवं हरिभद्रसूरिजी - रचिता वृत्तिः:
स्थापना अदाकारवती चासद्भाबस्थापनेति, उक्तं च- 'अक्खे बराडर वा कट्ठे पोत्ये व चित्तकम्मे वा । सम्भावमसम्भावं ठेवणाकार्यं बियाणाहि ॥ १ ॥ केप्पगद्दत्थी इत्थिति एस सम्भाविया भवे ठवणा । होइ असम्भावे पुण इत्यित्ति निराकिती अक्खो ॥ २ ॥' आवश्यकमिति क्रियाक्रियावतोरभेदात्तद्वानत्र गृह्यते, स्थापना स्थाप्यते स्थापना क्रियते ' से त' मित्यादि, तदेतत्स्थापनाऽऽवश्यकं । साम्प्रतं नामस्थापनयोरभेदाश का पोहायद सूत्रं 'नामटवणाण' मित्यादि, ( ११-१५ ) कः प्रतिविशेषो नामस्थापनयोरिति समासार्थः । आक्षेपपरिहारलक्षणो विस्तरार्थस्त्वयं-'भावरहितम्मि दब्बे णामदुवणाओ दोवि अविसिद्धा । इतरेतरं पडुचा किह व विसेसो भवे तासि १ ॥ १ ॥ कालकंतोऽत्य विसेसो णामं ता धरति जाव तं दब्बं । ठवणा दुहा य इतरा यावकहा इचरा इणमो ॥ २ ॥ इह जो ठवणिंदकओ अक्खो सो पुण ठबिज्जए राया । एवित्तर आवकहा कलसादी जा बिमाणेसु || ३ || अव विसेसो भण्णति अभिधाणं वत्थुणेो णिरागारं । उवणाओ आगारो सोबि य णामस्स णिरवेक्खो || ४ |' 'से किं त' मित्यादि (१२-१४) तत्र द्रवति गच्छति तांस्तान् पर्यायानिति द्रव्यं द्रव्यं च तदावश्यकं च द्रव्यावश्यकं भावावश्यककारणमित्यर्थः द्रव्यलक्षणं चेदं 'भूतस्य भाविनो वा भावस्य हि कारणं तु यल्लोके । तद्रव्यं तत्वज्ञैः संचेतनाचेतनं कथितम् ॥ १ ॥ इह चावश्यकशब्देन प्रशस्तभावाधिष्ठिता देहादय एवोच्यते तद्विकलास्तु त एव द्रव्यावश्यकमिति, उकं च "देागमकरियाओ दब्बावासं भणति सव्वष्णू । भावाभावत्तणओ दव्वजितं भावरहितं वा ॥ १ ॥ विवक्षया विवक्षितभावरहित एव देो गृह्यते, जांबो न सामान्यतो, भावशून्यत्वानुपपतेरलं प्रसङ्गेन, प्रकृतं प्रस्तुमः द्रव्यावश्यकं द्विविधं प्रज्ञप्तं तद्यथा-आगमत:आगममाश्रित्य नोआगमतच नोशब्दार्थ यथाऽवसरमेव वक्ष्यामः चशब्दौ द्वयोरपि तुल्यपक्षतभावनाय । 'से किं त' मित्यादि, (१३-१४) आगमतो द्रव्यावश्यकं 'जस्स ण' मित्यादि, यस्य कस्यचित् 'ण' मिति वाक्यालङ्कारे आवश्यकमित्येतत्पदं इह चाधिकृत
... आवश्यकस्य द्रव्य निक्षेप अधिकार:
~12~
आवश्यकनिक्षेपाः
112 11