Aagam 45 Anuyogdwaar Haaribhadriyaa Vrutti

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Deepratnasagar

Page 108

आगम
(४५)
प्रत
सूत्रांक
[१४३
१४४]
गाथा
||११३
११५||
दीप
अनुक्रम [२९३
२९७]
"अनुयोगद्वार"- चूलिकासूत्र - २ (मूलं + वृत्तिः)
मूलं [१४३-१४४] / गाथा [११३-११५]
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित.. आगमसूत्र - [४५], चूलिकासूत्र - [२] "अनुयोगद्वार" मूलं एवं हरिभद्रसूरिजी - रचिता वृत्तिः:
श्रीअनु० हारि वृत्ती
॥१०४॥
स्वरं यावत्कथितं च, तत्र स्वल्पकाळामित्वरं तदाद्यचरमाईतीर्थयोरेवानारोपितव्रतस्य शैक्षकस्य यावत्कथाऽऽत्मनः तावत्कालं यावत्कथं, जाबअवमित्यर्थः, यावत्कयमेव यावत्कथितं तन्मध्यमाईतीर्थेषु विदेशवासिनां चेति । तथा छेदोपस्थापनम्, इह यत्र पूर्वपर्यायस्य छेदो महाव्रतेषु चोपस्थापनमात्मनः तच्छेदोपस्थापनमुच्यते, तथ साविचारं निरतिचारं च तत्र निरविचारमित्वर सामायिकस्य शैक्षकस्य यदारोप्यते, यहा तीर्थान्तरप्रतिपत्तौ यथा पार्श्वस्वामितीर्थाद्वर्द्धमानतीर्थे संक्रामतः, मूलघातिनो यत्पुनर्प्रतारोपणं तत्सातिचारम् उभयं चैतदवस्थित कल्पे, नेत्तरस्मिन् । तथा परिहारः- तपोविशेषस्तेन विशुद्धं परिहारविशुद्धं, परिहारो वा विशेषेण शुद्धो यत्र तत् परिहारविशुद्धं, परिहारविशुद्धिकं चेति स्वार्थप्रत्ययोपादानात्, तदपि द्विधा - निर्विशमानकं निर्विष्टः कायो वैस्ते निर्विकायाः स्वार्थिकप्रत्ययोपादानान्निर्विष्टकायिकाः, तस्य वोटारः परिहारिकाश्चत्वारः चत्वारोऽनुपरिहारिकाः कल्पस्थितश्चेति नवको गणः, तत्र परिहारिकाणां निर्विशमानकं, अनुपरिहारिकाणां भजनया, निर्विष्टकायिकानां कल्पस्थितस्य च परिहारकाणां परिहारो जघन्यादि चतुर्थादि त्रिविधं तपः श्रीमशिशिरवर्षासु यथासंख्यं जघन्यं चतुर्थ षष्ठमष्टमं च मध्यमं षष्ठमष्टमं दशमं च उत्कृष्टमष्टमं दशमं द्वादशं च शेषाः पंचापि नियतभक्ताः प्रायेण, न तेषामुपवस्तव्यमिति नियमः, भक्तं च सर्वेषामाचाम्लमेव, नान्यत् एवं परिहारिकाणां षण्मासं तपः सत्प्रतिचरणं चानुपरिहारिकाणां ततः पुनरितरेषां षण्मासं तपः, प्रतिचरणं चेतरेषां निर्विष्टकायानामित्यर्थः कल्पस्थितस्यापि पण्मासं, इत्येवं मासैरष्टादशभिरेष कल्पः परिसमापितो भवति, कल्पपरिसमाप्तौ च त्रयी गतिरेषां भूयस्तमेव कल्पं प्रतिपद्येरन् जिनकल्पं या गणं वा प्रति गच्छेयुः स्थितकस्पे चैते पुरुषयुगद्वयं भवेयुर्नेतरत्रेति । तथा सूक्ष्मसंपरायं, संपर्येति संसारमेभिरिति संपरायाः क्रोधादयः, लोभांशावशेषतया सूक्ष्मः संपरायो यत्रेति सूक्ष्मसंपरायः, इदमपि संविश्यमानक
"
2
108~
चारित्र प्रमाणं
॥१०४॥