Aagam 45 Anuyogdwaar Haaribhadriyaa Vrutti

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Deepratnasagar

Page 79

आगम
(४५)
प्रत
सूत्रांक
[१३१
१३४]
गाथा
||८३
१०२||
दीप अनुक्रम [२०५
૨૧]
श्रीago हारि.पृती
11194 ||
"अनुयोगद्वार"- चूलिकासूत्र - २ (मूलं वृत्तिः)
मूलं [१३१-१३४] / गाथा [८३-१०२]
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित.. आगमसूत्र - [४५], चूलिकासूत्र - [२] "अनुयोगद्वार" मूलं एवं हरिभद्रसूरिजी - रचिता वृत्तिः:
सूत्रोपक्षं शापक सिद्धमेव । अपत्यतद्धितनाम सुप्रसिद्धेनाप्रसिद्धं विशेष्यते, विशेष्यते मात्रा पुत्रः, यथा आश्वलायनः, इद्द पुत्रेण माता, संजहा वित्थगरमाता चकवटिभातेत्यादि तदेतत्तद्धितं । 'से किं तं धातूए,' भू सप्तायां परस्मैपदे भाषा इत्यादि तत्र भू इत्ययं धातुः सन्तायामर्थे वर्त्तते ते धातोः) इत्ययं प्रमाणभावः, नामनैरुक्तं निगदसिद्धं, भावप्रमाणनामता चास्य भावप्रधानशब्दनयगोचरत्वात्, गुरवस्तु व्याचक्षते -- मासादिनाम्ना गुणाभिधानादितिभावः, अनेनैव चोपाधिना शेषभेदा भावनीया इत्येवं यथागमं मया अपौनरुक्त्यं दर्शितम्, अन्यथापि सूक्ष्मधिया | भावनीयमेव, अनन्तगमपर्यांयत्वात्सूत्रस्य तदेतत्प्रमाणनाम, तदेतन्नामेति, नामेतिमूलद्वारमुक्तं । अधुना प्रमाणद्वारमभिधित्सुराद्द-
'से किं तं पमाणे' ( १३१-१५१ ) प्रमीयत इति प्रमिति प्रमीयते वा अनेनेति प्रमाणं, चतुर्विधं प्रज्ञप्तं इत्यादि, प्रभेयभेदात् द्रच्यादयोऽपि प्रमाणं, प्रस्थकादिवत् ज्ञानकारणत्वात् तत्र द्रव्यप्रमाणं ( १३२-१५१ ) द्विविधं प्रदेशनिष्पन्नं विभागनिष्पन्नं च प्रदेशनिष्पन्न परमाण्वाद्यनतप्रदेशिकांत, स्वात्मनिष्पन्नत्वादस्य तथा चाण्वादिमानमिति, विभागनिष्पन्नं तु पंचविधं प्रज्ञप्तं, विविधो भागः विभाग:-विकल्पस्ततो निर्वृचमित्यर्थः, पंचविधं मानादिभेदात् तत्र मानप्रमाणं द्विविधं प्रज्ञानं तद्यथा-वान्यमानप्रमाणं च रसप्रमाणं च 'से किं त' मित्यादि, धान्यमानमेव प्रमाणं | 'दो असतीओ पसती दो पसतीओ य इति अत्र आह-ओमत्यामियं जं भन्नष्यमाणं सो असती, उप्पराहुतमिदं पुण प्रसूतिरिति इद च मानमधिकृत्य द्वे प्रसूती, 'से किं त' मित्यादि, धान्यमानप्रमाणं तं सुगममेव, नवरं मुचोली-मोहा मुखः कुल इति । 'से किं त' भित्यादि, रसमानमेव प्रमाणं २, धान्यमानप्रमाणात्सेतिकादेः प्रमाणेन चतुर्भागविवर्द्धितं अभ्यन्तरशिखायुक्तं शिखाभागस्य तत्रैव कृतत्वात् रसमानं विधीयत इति तद्यथा चतुःषष्टिक्रेत्यादि तत्थ व छप्पण्णपसतपमाणा माणिया, तीसे पडसट्टिभागो, चडसट्टिभागा यचउपप्रमाणा, एवं बत्तीसियादओवि जाणियब्बा, वारको पटविशेषः शेषा अपि भाजनविशेषा एव तदेतन्मानं 'से किं
~79~
द्वितीये प्रमाणद्वारे द्रव्यप्रमाणं
।। ७५ ।।