Aagam 45 Anuyogdwaar Haaribhadriyaa Vrutti

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Deepratnasagar

Page 17

आगम
(४५)
“अनुयोगद्वार'- चूलिकासूत्र-२ (मूलं+वृत्ति:)
.......... मूलं [१५-१६] / गाथा [...] ...... मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र - [४५], चूलिकासूत्र -२] "अनुयोगद्वार' मूलं एवं हरिभद्रसूरिजी-रचिता वृत्ति::
प्रत सूत्रांक [१५-१६] गाथा ॥१..||
श्रीअनुपाएक: अनुपयुक्तो देवदतः आगमत एक द्रव्यावश्यकमित्यादि, अस्य व्यवहारनिष्ठत्वात् व्यवहारस्प च विशेषायत्तत्वात विशेषण्यतिरेकेण च
I T हारि.वृत्ती सामान्यासिद्धेः, विशेषाभ्युपगमसाग्यादविदेशेनवाधिकृतनयमताभिधानलक्षणेष्टार्थसिद्धोधवार्थ नैगमनयमतोपन्यासानन्तर व्यवहारनय-14
मनापन्यास इति । संगहस्से त्यादि, संग्राहस्यको वाऽनेके वाऽनुपयुक्तो वा अनुपयुक्ता वा आगमतो द्रख्यावश्यकंवा व्यावश्यकानि वा 'से एग' ति ॥१३॥
तकं द्रव्यावश्यक, सामान्यापेक्षया, व्यावश्यकसामान्यमात्रप्रतिपादनपरत्वादस्य, सामान्यव्यतिरेकेण विशेषामिद्धे, 'उज्जुसुत्तस्से'त्यादि, ऋजमूत्रस्यैको वाऽनुपयुत्तो देवदत्तः आगमतच एक द्रव्यावश्यक, पृथक्त्वं नेच्छनि, अयमत्र भावार्थ:- वर्तमानकाळभावि आत्मीयं चच्छति, तस्यैवार्थक्रियासमर्थत्वान् सधनवन् , अतीतानागतपरकीयानि तु नेच्छति, अतीतानागतयोपिनष्टानुपपन्नत्वात् परकीयस्य च स्वकार्याप्रसाधकस्यादिति ।' तिण्डं सद्दणयाण' भित्यापि, त्रयाणां शब्दनयानां शब्दसमभिरुद्वैवंभूतानां शः अनुपयुक्तः अवस्नु, अभाव इत्यर्थः, 'कस्मादिति कस्मात्कारणान, यदिशा अनुपयुक्तो न भवति, कुन एतद्, उपयोगरूपत्वात् ज्ञानस्य, ततश्चमोऽनुपयुक्तश्चेत्यसंभव ४ एब, 'सेत'मित्यादि, तदागमतो द्रव्यावश्यक, आह-कोऽयमागमो नाम इति, उच्यते, हानं, कथमस्य द्रव्यत्वं, भावरूपत्वात् मानस्येति, सत्य-ल मेतत् , कित्यागमस्य कारणमात्मा देहः शम्दश्च, व्यं च कारणमुक्तमतस्तत्कारणत्वादागम इति, कारणे कार्योपचारात् ।' से कितनोआगमतोमा इत्यादि (१५-१९) अथ कि तम्रोभागमतो द्रव्यावश्यकं , नोआगमतो इत्यत्र आगमसम्बनिसहे भोसहो अहब देसपडिसेहे । सब्वेजह णसरीरं भव्यस्स य आगमाभावा ॥ १॥ किरियागमुपरंतो आवास कुगति भावमुण्णोति । किरियाऽऽगमो ण होई तस्स निसेहो भवे ॥१३॥ देसे ॥२॥ नोआगमतो ब्यावश्यकं त्रिविध प्रज्ञप्त, तबधा-पाशरीरद्रव्यावश्यक भब्यशरीरद्रव्यावश्यक शरीरभव्यशरीरव्यविरित च | द्रव्यावश्यक । 'से किंत' मित्यादि (१६-१५) प्रश्नसूत्र, ज्ञातवानिति शः तस्य शरीरं उत्पादकालादारभ्य प्रतिक्षणं शीर्थत इति शरीरं
RECACAKESAKAL
दीप अनुक्रम [१६-१७]
~17~