Aagam 45 Anuyogdwaar Haaribhadriyaa Vrutti

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Deepratnasagar

Page 36

आगम
(४५)
"अनुयोगद्वार - चूलिकासूत्र-२ (मूलं+वृत्तिः )
............ मूलं [७४] | गाथा [७...] ......... मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र - [४५], चूलिकासूत्र -२] “अनुयोगद्वार" मूलं एवं हरिभद्रसूरिजी-रचिता वृत्ति::
हारि.वृत्त
प्रत सुत्रांक [७४] गाथा ||७..||
364645
USHERE
श्रीअनु:13 तथा भङ्गोपदर्शनता, इह यो भास्तेनार्थपदेन चैवार्थपदैरुपजायते तस्य तथोपदर्शनं २ तद्भाव इति विग्रहः, सूत्रतोऽर्थतन प्ररूपणेत्यर्थः,18 अनौपनि
तथा समवतार:-दहानुपूर्वीद्रव्याणां स्वस्थानपरस्थानसमवतारान्वेषणाप्रकार: समवतार इति, तथानुगमः आनुपूर्व्यादीनामेव सत्पदप्ररूपणा- विक्यानु
दिभिरनुयोगद्वारैरनेकधाऽनुगमनं अनुगम इति । ' से कित' मित्यादि, (७४-५३) 'तिपदेसिए आणुपुब्बी' त्रिप्रदेशिकाः स्कन्धाः ॥३२॥
पूल्यो, आनुपूर्व्यः, अयमन्त्र भावार्थ:- इहादिमध्यान्तांशपरिग्रहेण सावयवं वस्तु निरूप्यते, तत्र कः आदि कि मध्यं कोऽन्त इति?, लोकप्रसिद्धमेव, यस्मा
हा अर्थपदं त्परमस्ति न पूर्व स आदिः, यस्मात्पूर्वमस्ति न परमंतः सः, तयोरंतरं मध्यमुपचरति, नदेतत् त्रयमपि यत्र वस्तुरूपेण मुख्यमस्ति तत्र गणनाक्रमः सम्पूर्ण इतिकृत्वा पूर्वस्य पश्चादनुपूर्व तस्य भाव आनुपूर्वी , एतदुक्तं भवति-संबन्धिशब्दा येते परस्परसापेक्षाः प्रवर्तन्त इति यत्रैषां मुख्यो । व्यपदेश्यव्यपदेशकभावोऽस्ति अयमस्वादिस्यमस्यान्त इति तत्रानुपूर्वीव्यपदेश इति, त्रिप्रदेशादिषु संभवति नान्यत्रेति, यः पुनरसंसक्तं अपं केनचितस्त्वन्तरेण शुद्ध एव परमाणुस्तस्य द्रव्यत: अनवयवत्वात् आदिमध्यावसानत्वाभावात् अनानुपूर्वीत्वं, यस्तु द्विप्रदोशकः स्कन्धस्तस्थाप्यागन्तव्यपदेशः परस्परापेक्षवाऽस्तीतिकृत्वा अनानुपूर्वीत्वमशक्यं प्रतिपत्तु, अथानुपूर्वीत्वं प्रसक्तं तदपि चावधिभूतवस्तुरूपस्यासंभवात् अपरिपूर्णत्वात न शक्यते वक्तुमिति सभाभ्यामवक्तव्यत्वात् अवतव्यकमुच्यते, यस्मान्मध्ये सति मुख्य आदिलेभ्यते मुख्यश्चान्तः परस्परा
शंकरेण, तदत्र मध्यमेव नास्तीतिकृत्वा कस्यादिः कस्य वान्त इविकृत्वा व्यपदेशाभावात् सुटमवक्तठयकं, 'तिपदेसिया आणुपुथ्वीउ' 8 इत्यादि, बहुवचन निर्देशः, किमर्थोऽयमिति चेत् आनुपूादीनां प्रतिपदमनन्तव्यक्तिख्यापनार्थः, नैगमव्यवहारयोश्वत्थंभूताभ्युपगम
प्रदर्शनार्थ इति, अत्राह-एपा पदानां द्रव्यद्धपनुक्रमादेवमुपन्यासो युज्यते-अमानुपूर्वी श्रवक्तव्यकं आनुपूर्वी च, पश्चानुपूा च व्यत्ययेन, तत् किमर्थमुभयमुल्लध्यान्यथा कृतमिति, अत्रोच्यते, अनानुभूळपि व्याख्यानांगमिति ख्यापनार्थ, किंचान्वन्- आनुपूष्बद्रिव्यमहत्वज्ञापनार्थ
S
दीप अनुक्रम [८४]
C+
+
~36~