Aagam 45 Anuyogdwaar Haaribhadriyaa Vrutti

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Deepratnasagar

Page 11

आगम
(४५)
प्रत
सूत्रांक
[१०]
गाथा
||..||
दीप
अनुक्रम
[११]
श्रीअनु० हारि. वृचौ
॥७॥
"अनुयोगद्वार"- चूलिकासूत्र -२ (मूलं वृत्तिः)
मूलं [१०] / गाया [...]
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित.. आगमसूत्र - [४५], चूलिकासूत्र - [२] "अनुयोगद्वार" मूलं एवं हरिभद्रसूरिजी - रचिता वृत्तिः:
वाक्यालङ्कारे जीवस्य वा यावत्तदुभवानां चावश्यकमिति नाम क्रियते 'सेत' मित्यादि, तदेतन्नामावश्यकमित्ति समुदायार्थः, अवयवार्थस्वयं 'आवरसति नाम कोई कासति जहिच्छिया कुणति । दीसइ ढोए एवं जह साहिग देवदत्तादी || १ | अनीसुवि केसुवि आवास भणति एगदव्यं तु । जह अचित्तममिण मति सप्पस्स आवासं ॥ २ ॥ जीवाण बहूण जहा भणति अगार्णे तु मूसगावासं । अजीवाबिहु बहवो जद्द आवासं तु सदस्सि || ३ || उभयं जीबाजीचा तणिफण्णं भांति आवासं । जह राईणावासं देवावासं विमाणं वा ॥ ४ ॥ समुदाएणुभयाणं कप्पावासं भणति इंदस्स । नगरनिवासावासं गामावासं च इचादि ॥ ५ ॥ 'से किं तमित्यादि ( १०-१२ ) तत्र स्थाध्यत इति स्थापना स्थापना चावश्यकं चेति स्थापनावश्यक, आवश्यक त्रतः स्थापनेत्यर्थः, स्थापनालक्षणं चेदं यस्तु तदर्थवियुक्तं तदभिप्रायेण यच तत्करणिः । प्यादि कर्म तरस्थापनेति क्रियतेऽल्पकालं च ॥ १ ॥ यत् 'ण' मिति वाक्यालङ्कारे काकम्र्मणि वा यावदावश्यकमिति स्थापना स्थाप्यते, 'सेत ' मित्यादि, तदेवस्स्थापनाऽऽवश्यकमिति समुदायार्थः, अवयवार्थस्स्वयं- 'आवश्सव करेन्तो उवणाए जे उविजए साहू । तं सह उवणादास भणति साहेनिमेहिं तु ।। १ ।।' काष्ठ कर्म काष्ठकर्म तथ कुट्टिमं तस्मिन् चित्रकम् प्रतीतं, पुस्तकम्मे धीडल्लिकादि वखपल्लवसमुत्य वा संपुटकं मध्यवर्त्तिकाख्यं वा पत्रच्छेदनिष्कण्णं वा उक्तं च-'पल्गिादि बेल्जियम्भादिनिव्वत्तियं च जाणादि । संपुढगवात्तिविहियं पत्तच्छेज्जे व पोत्यति ॥ १ ॥ ' लेप्यकम्र्म्म प्रतीतं, मन्थिसमुदायजं पुष्पमालावत् जालिकावडा, निर्वर्त्तयन्ति च केचिदतिशयनैपुण्याविवास्तत्राप्यावश्यकवन्तं साघुमित्येवं बेष्टिमादिष्वपि भावनीयं तत्र पेटि बेटनकसंभवमानन्दपुरे पूरकवत्, कलाकुशलभावतो वा कालीद्वत्रवेष्टनेन भावश्यकक्रियायुक्तं यतिमवस्थापयति परिमं-भरिमं सगर्भरीतिकादिभृतप्रतिमादिवत् संघातिमं कंचुकवत्, अक्ष:- चन्दनकः मराटक: कपर्दकः, एतेषु एको वा आवश्यक क्रियावान् अनेके वा वतः सद्भावस्थापनाया वा असद्भावस्थापनया वा तत्र तदाकारवती सद्भाव
~11~
आवश्यकनिक्षेपाः
॥७॥