Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ j HEIGII III aiii. al+II (ArdrakumAda maha) : ka. cAryazrI trijayabhuvaThAbhArathvirajI
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ mananA minArethI mukitanA kinAre I - AdrakumAra maharSi bhAga-2 : pravacanakAra dvAMtamahodadhi kama sAhitya-sUtradhAra pa. pU. AcAryadevazrI vijaya premasUrIzvarajI mahArAjanA paTTAlaMkAra nyAyavizArada vardhamAna tapenidhi pa.pU. AcArya devazrI vijaya bhuvanabhAnusUrIzvarajI mahArAja - prakAzaka :- divya darzana TrasTa C/o. kumArapALa vi. zAha 68- gulAlavADI, trIje mALe muMbaI-400 004
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ = : saMpAdaka : pa. pU. munirAjazrI padmasenavijyajI mahArAja kiMmata : paMdara rUpiyA : saujanya : zrI pATI jaina saMgha jJAnakhAtuM, muMbaI-7. prathama AvRtti : vi. saM. 2042 mudraka : navaprabhAta prinTIMga presa noveTI sInemA pAse, ghIkAMTA roDa, amadAvAda.
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakAzakIya vyAkhyAnamA A prathamabhAganA prakAzana bAda bahu ja TUMkA samayamAM mananA minArethI muktinA kinAre A pustakanA bIjA bhAganuM prakAzana karatA amArA haiyAmAM AnaMda mAte nathI. AdrakumAra maharSinuM caritra jana AlamamAM suprasiddha che ane aneka zraddhALu jaine vyAkhyAnAdimAM te sAMbhaLatAM AvyA che. e ja rIte pUjyapAda gurudevazrI mukhe pharamAvAyelA vyAkhyAnonuM sughaDa avataraNa karIne A be bhAgamAM vAcake samakSa eka uttama rasathALa raju karyo che. divyadarzananA bIjA prakAzita graMtharatnonI jema A pustakane paNa zraddhALu vAcake aMtaranA umaMgathI vadhAvI leze e atUTa vizvAsa che. divyadarzana TrasTa taraphathI prakAzita thayelA aneka tAtvika sAtvika marmaspazI jana zAstrAnusArI graMthane UMDANathI vAMcanArA aneka mahAnubhAve taraphathI amArA upara tareha tarehanA abhinaMdana-puSponI varSA thaI rahI che ane teo vAraMvAra pUchAve che ke tamArA TrasTa taraphathI navA pustake jyAre bahAra paDavAnA che te tarata jaNAve, ame rAha joI beThA chIe..vagere. A badhA abhinaMdananA sAcA adhikArI kharekhara ame nahi, paraMtu A pustaka prakAzita karavA pAchaLa aneka jAtane sahakAra ApanAra dA. ta. AdrakumAra aharSinI yazogAthA mAnAra ane pachI A pustakanuM Alekhana
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ karanArA pUjyapAda vardhamAnataponidhi ekAntavAdatimirataraNa pa. pU. AcAryadeva zrImad vijaya bhuvanabhAnusUrIzvarajI mahArAja tathA prapha saMzAdhanAdi saMpAdana karI ApanAra pU. munirAje tathA pustaka prakAzana mATe Arthika sahakAra ApanAra jaina saMghe-temanA jJAnakhAtA tathA bIjA aneka saddagRhastho je abhinaMdananA sAcA adhikArI che. - A pustaka . pU. munirAjazrI padmasenavijayajI mahArAje saMpAdana karI ApyuM che ane zrI pATI jaina saMgha jJAnakhAtAmAMthI prAthamika Arthika sahakAra Apela che temane ame atyaMta AbhAra mAnIe chIe. - A pustakanA prathama ane A bIjA bhAganA vAMcana dvArA sau kaI kadAgrahathI mukta bane e ja zAsanadevane prArthanA. li. divyadarzana TrasTanA TrasTIo kumArapALa vi. zAha vagere an
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ ....1 che ja ra ja 6 * viSayAnukrama pAnA naMbara AdrakumArane pUrva adhikAra [1] dharmanA ATha phaLa munine zrImatIe varyA ! dharmanA phaLa (1) surAjyAdi (2) saMpati e dharmanuM phaLa devaguru para premanuM pArakhuM sanakumAranI pUrvabhave sAdhanA kAtika-sudarzana pUrvabhava, dhane sukha bhaMga e dharmaphaLa vasudevanuM saubhAgya vaiyAvaccI naMdISeNa munine sukRta mATe upadeza naMdISeNane deva-parIkSA ....14 sAdhusevAnuM vrata vasudeva paradezamAM (22) gharmanAM phaLa 4-8 (45) sukula janma-sauMdarya e dharmaphaLa 21 (6) vidvattA e dhamaphaLa ....22 jabUsvAmIne agAdha jJAnazakti kema? ...23 * * U 0 ....13 *...16 -
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ -. 24 ....24 ....24 ..28 ***. 29 ....33 *.34 ...38 ....40 (7) dIrgha zubha Ayu e dharmaphaLa dharmanI karma para asara (8) Arogya e dharmaphaLa . bakare bacAvya : meta aTakyuM [23] ArdrakumAra muni AgaLa ratnavRSTi deva-parIkSAnA dAkhalA jIvanI cAra kakSA paisA zuM kAma kare ? buddhimattA zemAM ? zrImatI ane pitAne saMvAda (vara aMge) [24] pati mATe yukti : 108 AyaMbila [25] AkumAra muni kema paDe che? karmanI baLavattA Adra sAthe zrImatInA lagna AyuSyabaMdhane niyama mithyAtva AvavAnA be mArga [26] viSaya-bhega e veTha : 4 kAraNa baLAtkAre ghA, ema viSaya-saMga naMdISeNane vezyAne tyAM aMtastApa [27] patnIne AdranI vairAgya vANI tattvadarzana-saMsAradarzanathI udAsInatA Ave nA cAritranA bhAva kema nahIM ? patnIne bhavya upadeza ...44 ....44 ....45 ....4 *...48 *...50 ...51. ....53 pada ,,,,pa8 ...pa9
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ ...69 ..70 10,98 [28] ArvakamAranI pharI dIkSA 61 corone upadeza 66 [29] mekSanA 11 upAya 68 saMkSepamAM 6 dharma ceranI suvicAraNA-dIkSA dharmapreraNArthe prabhunuM vicAre *...71 [30] gazALA sAthe carcA ***.73 gazALAnI dRSTie prabhu zithilAcArI kalikAla kema durgati-preraka? ....75 droha-niMdA-hIlanA ati adhamapApa *...76 marIci kema rakhaDyA? ....77 gazALAnI daSTie prabhu kartavyamAM asthira : dezanA-daMbha ***.79 ArdrakumArane jaDabAtoDa javAba ****80 parivAra chatAM prabhu ekAkI kema ? *...81 vANI prAga doSarUpa kyAM? ***82 pahelAM mauna atyAre vANI kema ? ....83 prabhune ThaThArAmAM abhimAna kema nahi ? vItarAgatA vanavAsathI na Ave. ....86 nirAzaMsa e dharmadezanA kema kare? ***87 pUve doSathI bacavA mauna, to atyAre kema nahi? 89 gozAlaka-matamAM mithyA bhikSudharma ...90 sUkSma ahiMsA vinA mekSa nahi. ....92 gazALAnI dRSTie prabhu niMdaka ...92
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ ~ ...94 ~ * 100 0 0 0 *...104 2 0 pravAsIne sumArgadarzanamAM niMda? syAdvAda mATe DhAlanuM dRSTAnta vItarAgane dharma ke? ...97 gozAlaka kahe prabhu bhayabhIta che. muni prabhunI prauDhatA batAve che. anArya dezamAM gamana kema nahi? *...101 prabhunI jJAnamUlaka pravRtti *...102 dezanA pachI kema mauna? *...103 dezanAmAM sva-para upakAra gazALaka kahe prabhu vaNinI jema vepArI che munine syAdavAdathI uttara ....10 vaNika te lobhI parigrahI vaNikane ne prabhune lAbhamAM aMtara samesaraNamAM prabhune AdhAkarma kema nahi? .110 upaga chatAM AzaMsA kema nahi? ....112 gozALAnuM bevaDuM ajJAna [31] bauddha bhikSu sAthe carcA ...114 hiMsA aMge mithyA bauddha siddhAnta : khoLanA piMDamAM puruSanI kalpanA *..115 bauddha : 4 prakAranA karmamAM baMdha nahi? ....116 maharSine uttara ....117 bhAva-zuddhi kyAM hoya ? *..118 navakeTi ahiMsAvatathI ja mokSa *...119 * 107 109 ...113
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ *.121 saMsAra-mecakamata bhAva-mahatva mate veza amuka ja kema? ...122 jIvanAM cihna : vanaspati e jIva kema? ....123 jaina sAdhunI yatanA ...125 munipaNAmAM 3 nakakara dharma (1) ahiMsAdi vrata (ii) samiti gupti (iii) jJAnapUrvaka kriyA (sAdhvAcAra) *..126 maharSi saumya chatAM kaTAkSa kema kare? .....127 jena mata pUrNa prAmANikanuM pArakhuM nirdoSa AhAra vidhi. mAMsAhAra yukti-viruddha kema? ....129 kugurune dAnamAM doSa ....130 mAMsAhAra abhakSyanAM 11 hetu . ...13ra. nircantha dharma : muni aniha 3 prakAre muniH manute traikAlikaM jagat ....135 *...128 lh *...137 ....142 [32] vedavAdI sAthe carcA [33] ekadaMDI (sAMkhya) sAthe carcA sAMkhya khaMDana AtmA ekAnta nitya nahi kAraNamAM kArya ekAMte sat nahi sanI vyAkhyA AtmA eka nathI vizvavyApI nathI sarvajJa ja satya batAve *...144 ....145 ..146 ....147 ....148
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 *...154 [34] hasti-tApasa sAthe carcA moTA eka jIvanI hiMsAmAM dharma *.1pa1. sAdhune trividha ahiMsA paMcendriya hiMsAmAM mahAsaMkuleza ....155 [35] jaina sAdhu caryA ...158 mAMsa bhejanamAM asaMkhyanI hiMsA ...160 jIvananI pavitratA mananA adhyavasAya para AdhArita ..161. hAthInI bhAvanA : baMdhana tUTayAM ....162 jJAnAcArAdi darekamAM vIryAcAra vaNe ....163 sad vicAromAM keNa-koNa? 164 nAgaketunuM bhaktibaLa ...165 sulatA-caMDaruziSyanuM bhaktibaLa guru upAsanA mATe karavAnA che ...16 prANa ane prakRti sAthe jAya? prakRti kevI rIte badalI zakAya ? 173 saMyama kene kene kahevAya? saMyamanuM phaLa zuM?.....174 krodhathI kroDapUrvanuM saMyama naSTa kevI rIte ? .....175 alpa samayano krodha bhayaMkara H traNa draSTAMta ....177 mahAmoMgherA manane ze upaga? [36] saMkalpabaLanuM mahatva : paradezI rAjakumAra-179 parArtha rasikatA ...182 durAcAra ane brahmacaryanI parIkSA rU.183
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ 193 0. dharmAtmAnI sAvadhAnI : strI darzanAdi,vikathAdi nahI .1849 jinamatanI anamedanA para avadhijJAna *...187* hAthInA baMdhana tUTayA ..1905 maharSine hAthIne upadeza 191 dharma ja kema zreyaskara ? kAcA sUtaranA baMdhana AkarA ...15 zreNikane mahaSine khulAso ....16. maharSipratyenI kRtajJatA para abhayakumAranI dIkSA yAcanA ...198 [37] maharSine vIraprabhunI hitazikSA ...201. samAdhi eTale ? ....203 cittanI zAMti nimittA para samAdhi mATe uttama sAdhana dharma [38] sAdhanAmAM trikaraNa yoga ....210 asthira mananI kriyA vaNakheDI bhUmi para vAvetara 212 dravya kiyA : zeTha mocIvADe *... 214 Indriya nigrahathI jaDa mAyA chUTe ..216 navakAramAM tiviheNa 218: akiyasAdhe je kriyA trikaraNe jIvarakSA 221 mithyA mArganI trikaraNe dhRNA 222. jena-Itara dharmane taphAvata *...224 0 0 *..204 0 0 220
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ 226 12 [30] jinAjJAmAM dharma muni nadI kema utare?. dharma nirAzrava-sAzrava zAsana mAtra nirAzrava dharma para na Take saMyamamAM trikaraNe sthiratA AryamaMgunA ziSya-supraNidhAna ....227 ...229 *230 ...231 ....234 a ...240 ...244 [40] indriyanA dUraupayogamAM nukasAna kuthalInA-pApakathAnA rasamAM kevAM nukasAnaH naMdamaNiyAra-marIci cAritrabhedinI kathAmAM nukasAna ....242 ekAMtanizcayanayanA zravaNathI durAcAranA paMthe ....243 bhAvanI ja pradhAnatAnuM vyAkhyAna e pApa kathA kema 243 buddhibhedakArI vacana e pApavacana : ahaMdudAsano nokara balavAmAMthI baLavAnuM thAya ? mahAbhArata ....246 mithyAdaSTinA dharma-jalasA jevA kema na javAya?....247 mithyAtvamehanIyanI mananI vacanathI kAyAthI dhRNA kevI kevI rIte ? [41] muni tArI heya : tApInA 2 artha ....251 sAdhucaryA-vihAra para jainetarane camakAre ....2para tAthI (1) rakSaNahAra, (2) melagamanazIla ....253 bhavahAsa-bhavavRddhi-azubha anebaMdhanI hAni-vRddhi ..254 248
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ 13 ****259 ....260 azubha anubaMdhe pApalekSyA UbhI kare ....255. mokSatarapha prayANa eTale? ....255. pApabuddhi-pApa lephsAmAM zuM zuM Ave ? ....256. azubha anubaMdha toDavAne raste ****257 upadeza keNa ApI zake? *...258 vaktAnA jIvananI chAyA jI para *...259 abhAvI saMsAramAM kema bhaTake che? AdAnavAna-ratnatrayIvALe jaMgalamAM rAtre dIvAnA 3 upAya *..262 munine vAdamAM rAgadveSa kema nahi? ***.262 sudarzana : zukaparivrAjaka ....263 lehIthI kharaDAyela kapaDuM lehIthI sApha thAya? ....ra64 muni sakalasarva hitAzayavALA ***.265. jIvonA hiteSI thavA Azrava baMdha jIva sarevara ****267 sarvakarmakSaya mATe cAritra ....268 upasargomAM pUrvanA mahAmunionI vicAraNA.....26 baMdhakamuni-metAraja-gajasukumArAdinI vicAraNA 270 kaSAyamAM nimitta kayAre banAya ? ...272. anine pApAzrane mana-vacana kAyAthI tyAga ...274 tapa ke karavAne ....275 yatheccha khAnapAna ArAmI e mahA asamAdhi kema ? ....276 [42] AlecanA-prAyazcitta-vinaya tapanuM mahatva.278. roja-rejanI khalanAmAM pAyazcitta keTaluM badhuM caDe? ....278 w che* *
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 283 ...284 285 guptapApanI AlocanA zA mATe karavI? ....279 AlocanA na karavAthI zA nukasAna? ...280 vaMdanamAM jinazAsananI vaDAI C[43] vaiyAvacca tapa : svAdhyAya e paramamaMgaLa navakAra jApamAM svAdhyAya AvI jAya ? ...285 jJAna ane kriyA sAthe dhyAnanI jarUra ....287 dhyAna 4 (i) AjJAvicaya (ii) apAya vicaya (ii) vipAka vicaya (iv) saMsthAnA vicaya ...288 kAryotsarga e Abhyantara tapa ...289 kAyotsargathI kAya-mamatA ghaTe *..289 tapa "viziSTa" karo eTale tapathI "aMdaramAM TharavuM" eTale zuM? ...293 -bAhAtapane marma 294 munine dharmanA upadezathI lAbha . -naMdISeNa upadezamAM zuM kahetA haze? ...298 291
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ ][][][][][]][][][][][][][]][][][][][][][] gharma tArI ajaba kahAnI (1) no navo rAja vaibhava, cakravatI vaibhava, Indra vibhava tathA narabhava dharma Ape che. ghaNuM bAlavAthI zuM ? thoDA ja divase mAM A dharma parama tIrthaMkarapaNAnI lakSmI pradAna kare che. [][][][[][][][]][][[][[][][][][][][][][][[][][][]][] (2) jeo lajajAthI, bhayathI, vitarkavidhithI, matsarathI, snehathI, lebhathI, haThathI, abhimAnathI, vinayathI, gArathI, kIrti vagere hetuthI, du:khathI, kautukathI, vismayathI, vyavahArathI, bhAvathI ke kulAcArathI, vairAgyathI nirmala (kevalibhASita) dharmane seve che teone amApaphala prApta thAya che. (3) jANakAro kahe che ke sAruM rAjya, sampattio, bhege, satkalamAM janma, rUpALApaNuM, paMDitAI, dIrdhAyuSya, Arogya A badhA dharmanAM phaLe che. ][][][][][][][][][][][][]][][][][][][][ | |
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ DDD0000DDDDDDDDDDDDDDD (4) A loka ane paralokamAM dharmarUpI pAtheyathI narendra-devendra tikendra - bhavanapatIndranuM sukha tathA rojaroja candra je nirmalayaza ane pUjAdi prApta thAya che. jyAre pApathI ja narakAdi duti janya asahya du:kha, nindA ane apakIti vagere thAya che mATe he badhuM ! je tane ISTa hoya te grahaNa kara. |_][[][][][][][][][][][][][][][][][][][][][][][][][][][][][][][][] jIvana saMdhyAnA raMga jevuM, pANInA parapoTA jevuM che, jalabiMdu jevuM caMcaLa che, yauvana nadInA vega jevuM che. te he pApI jIva ! kema tuM bhUjhata (samajatI nathI? ___ |||_||_||_____| |_____| || |____][][][][][]][][][] (6) A mAyArUpI tri mehanA tophAnethI gADha aMdhakAramaya banI che. mATe he leke! pAnane prakAza karIne tame saphALA jAgI jAo. (jANI le ke) A kALarUpI cera na dekhAya e rIte jIvanuM jIvanadhana ceravA mATe jagatamAM ghera ghera AMTA mArI rahyo che. (-AdrakumAra caritra)
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ mananA minArethI muktinA kinAre (AdrakumAra) bhAga-2 ArvakamAranA pUrva adhikAra : [AdrakumAra anArya dezanA rAjAnA putra hatA. pitAe Arya dezamAM zreNika rAjAne bheTa mekalI. sAthe AdrakumAreya zreNikanA putra abhayakumArane bheTa mekalI. eTale abhayakumAre vaLatA ratnanI jinapratimA bheTa mekalI! ene khAnagImAM jotAM AdrakumArane uhApoha thaye ke AvuM meM kyAMka joyuM che! emAM ene pUrvajanmanuM maraNa thayuM. jemAM joyuM ke, pite sAmayika nAme zrAvaka hatA; patnI baMdhumatI hatI. ekavAra e atyaMta bimAra paDI vaidyoe AzA cheDI dIdhI. tyAre pati sAmayike saMkalpa karyo ke "je A sAjI thaI jAya to mAre cAritra levuM." cAritranA nirNayanA prabhAve baMdhumatIne vaLatA pANuM thaI gayA ! sAmayike cAritra lIdhuM. enI pAchaLa baMdhumatI paNa dIkSA laI sAdhvI banI. vihAra karatAM ekavAra keIka gAmamAM guru guruNa sAthe bhegA thaI gayA. sAmayika munine baMdhumatI parane pUrvane atyaMta prema yAda AvyuM. emAM e dUbaLA paDatA gayA. baMdhumatIe pUchatAM atyaMta rAganuM kAraNa jANuM pote anazana karyuM ane emA e kALa karI jatAM, sAmayika munine atyaMta pazcAttApa thaye; ane e kramazaH kALa karIne eTalI rAganI bhUlanA kAraNe anArya dezamAM rAjaputra AdrakumAra tarIke jamyA," .....A badhuM yAda AvyuM eTale,
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ AdrakumArane tIvra vairAgya thaye. e Arya dezamAM javA mATe pitAnI AjJA mAgatAM, pitAe nA pADI tethI udvigna rahetA. pitAe "A khAnagImAM AryadezamAM bhAgI na jAya" e mATe 500 subhaTone ceka karavA sevAmAM mUkyA. AdrakumAra emane avara navara bheTa ApatA, tathA rAja ghoDesvArI karavA jatAM pote AgaLa nIkaLI jAya ane pAchA Ave. ema karI subhaTane vizvAsamAM lIdhA. pachI ekavAra samudrataTe vahANa taiyAra rakhAvI pote ghoDesavArImAM sIdhA tyAM pahoMcI jaI tarata ja vahANamAM palAyana thaI gayA! Arya dezamAM UtaryA. emane lakSmIpura nagaramAM puNyanaMdana AcArya mahArAjanI vairAgyabharI dezanA sAMbhaLavA maLI. "lajAthI bhayathI vagere kaI paNa kAraNe zuddha dharma kare enuM amApa phaLa maLe." evuM sAMbhaLavA maLyuM, eTale pite tarata ja cAritra levA taiyAra thAya che. tyAM devIe "hajI tamAre bhegAvali karma bAkI che mATe hamaNAM cAritra na le, nahitara cAritramAMthI patita thaze"--ema kahevA chatAM utkaTa vairAgyane lIdhe pite cAritra laI khUba tyAga-saMyama-tapasyA AdaratA gayA. emAM pUrvabhavanI patnI baMdhumatI, je ahIMyA eka nagaramAM zreSThI putrI zrImatI nAme thayelI, te sahiyare sAthe gAma bahAra meTA devaLamAM ramata ramavA gaI. e pUrve tyAM AdrakumAramuni AvIne dhyAnamAM UbhelA che. have AgaLa ahIMthI vAMco. ]
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ (21) dharmanA 8 phaLa : 1. surAjya 2. saMpatti 3. sukhabhega AdrakumAra mahaSi kaThora saMyamasAdhanA karatAM karatAM vasaMtapura nagara pAsenA udyAnamAM AvyA che, ne tyAM eka moTA devaLamAM pratimA-dhyAne rahyA che. e vakhate nagaranI chokarIo tyAM ja devaLamAM pANigrahaNanI ramata ramavA AvI. nakkI karyuM ke "ekeka chokarI A devaLanA ekeka thAMbhalAne pati tarIke pasaMda karI le." TapoTapa ekeDIe ekeka thAMbhalAne pasaMda karI lIdhe, ane kahe "A mArA pati. paraMtu emAM badhAya thAMbhalA pakaDAI gayA, tethI nagaranA eka zrImaMtanI putrI A zrImatIne thAMbhale maLyo nahi, tethI badhAnI vacce hAMsIpAtra na thAuM eTalA mATe e AdrakumAra maharSinAM caraNa pakaDI kahe che,-"huM A bhaTTArakane varI," ane pitAnuM gaurava karavA lAgI ke "tame badhIoe to jaDa thAMbhalAne pati karyo, paNa meM to jIvatA jAgatA puruSane pati karyo !" je vakhate e "huM A bhaTTArakane varI" ema belI, e vakhate AkAzavANI thaI ke "te sAro va! sAre va!" AkAzamAMthI tyAM garjanA sAthe ratnanI yA sADa. Ara koDa senayAnI vRSTi thaI. bharatezvara-vRttimAM ratnanI vRSTi ane sUyagaDAMgasUtranI TIkAmAM sonaiyAnI vRSTi lakhI che. zrImatIne pUrvabhava: zrImatIne Ama kema kema banyuM ? enuM kAraNa e hatu ke pUrve bhave AdrakumAranA pUrvabhavanA chava zrAvaka
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmayikanI e patnI badhumatI hatI. tyAM baMdhumatIe cAritra laI patimuninA potAnA para pragaTelA rAgane nivAravA. mATe anazana karela ! ene cage marIne e deva thaIne ahIM dhanADhaya zeThane tyAM putrI zrImatI tarIke jAmI hatI. janamatAM. pitAe meTe utsava Ujavelo, ane pachI to ene zikSaNa apAtAM e dharma-karma ne sarva kaLAmAM pravINa banelI. te ahIM kIDAthe AvelI, ne bIjI kanyAoe. vara tarIke thAMbhalA pakaDyA tyAre ApaNe AdrakumAra muninA paga pakaDyA! enA bhAgyayoge AkAzamAMthI ratnanI vRSTi thaI ! vRSTi, eTale zuM 25-50 ra? nA, rane Dhagale Dhagalo thAya. eTalI vRSTi ! dharmane mahAna pratApa che. jJAnI kahe che - surAjya saMpado bhogAH, kule janma surUpatA / pANDityamAyurArogya, dharma syaitatphalaM viduH / / (1) surAjya e dharmanuM phaLa jJAnIo kahe che, jagatamAM juo -koI keIne meTuM rAjyapATa maLe che, te paNa sAruM rAjyapATa maLe che, te dharmanuM phaLa che. pUrva janmamAM dharma karyo hoya to AvuM surAjya maLe che. "surAjya" eTale jemAM moTA maMtrIzrI, mAMDI nIcenIcenA amaladAre sipAIo ane havAladAra cokiyAta sudhInA mANaso prAmANika ane rAjAne vaphAdAra, hAya, lAMca-rUzvata khAnArA na hoya, temaja prajA pratye paNa dayALa mamatALa hoya. tyAre prajA paNa saMtA-sAdhuonA. upadezathI saraLa sadAcArI ane paropakArI hoya, anIti anyAyathI dUra rahenArI hoya, ne pApabhIru heya. surAjyamAM cira-DAku-jugArI-mavAlI vagere na hoya, surAjya eTale
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAre sukALa ane rAmarAjya. gharanAM bAraNAM ughADA rAkhIne sUo, keI ciMtA nahi. strIo zIlacusta ane maryAdAsaMpanna hoya. AvuM rAjya dharmane prabhAve maLe. jIvanamAM dharmanI vAta kazI ja nahi ane pApabharyuM jIvana hoya, te TheTha jIvananA aMtakALa sudhI ! ene kAMI bIjA bhave cAluM ya rAjyapATa maLe nahi, to surAjya maLavAnI vAta to kyAMya dUra che! surAjya maLe e dharmanuM phaLa. (2) saMpatti e dharmanuM phaLa ema saMpattio maLe, dhana mAla parivAra maLe, e paNa pUrve dharma AcaryAnuM phaLa che. bhagavAnane bhajyA, sAdhusevA karI, satsaMga karyA, jAnI dayA pALI, dAna-paropakAra karyA, vrata-niyama AcaryA, tyAgatapasyA ArAdhI, zakti hatI to dharmanI jAhojalAlI karI,-e badhA dharmanA phaLamAM bhavAMtare saMpattionA Dhera maLe che ! enA dAkhalA ghaNA : zAlibhadra zI rIte devatAI saMpatti pAmanArA banelA? kaho, pUrve garIba sthitimAM munine thALI khIranuM bahu UMcA bhAvathI dAna kareluM, ane te paNa dAnadharma ane dAna lenAra guru, e baMnene haiyAmAM evA vasAvyA ane maryo tyAM sudhI bannenI evI peTa bharIne anumodanA karato rahyo!-"ahA ! aho ! kevAka upakArI guru ! ane kevuM ka A dAna!" ke tyAM dAna karyA pachIthI pharIthI khAvA maLelI khIrane kaze AnaMda nahi! temaja eja rAte peTamAM cULa chatAM daradanI kazI dAnatA nahi! ke "hAya ! mane keTaluM badhuM dukhe che!" yAvat tyAM rAtre ja aMtakALanI joradAra pIDA AvI chatAM, kaze ene "arere !
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ arere !" e arekore nahi! tema zuLa ane aMte vakhate ya sagI vahAlasoyI mAtAne yAda karavAnI vAta nahi! pachI enI AgaLa "mane bahu dukhe " evAM rodaNAM rovAnI te. vAte ya zAnI hoya? ? ? mana para dAnadharmane raMga ane garama kevAM chavAI gayA haze ke e ja rAtre zULanuM jAlima darada ane pyArI mAtA badhuM ja bhulAI gayuM ! vicAre, dilamAM deva-guru para ApaNe prema kema? ane dharmane raMga keka? kAM dharmane saMtoSa vALIne pharIe chIe! kAM dharma karyAne Thasse-abhimAna rAkhavA jaIe chIe! enI sAme A eka ati garIba majuraNa bAInA gamAra chokarAne guruprema, ane ekajavAra karavA maLelA. dAnadharmane UchaLate AnaMda jovA jevo che. deva-guru para premanuM pArakhuM : amane deva-guru game che, amane deva-guru para prema che,"--e dAve rAkhavA pahelAM jevA jevuM che ke deva-guru paranA e prema, ane pitAnA dhana-mAla-parivAranA ane pitAnI kAyA paranA prema, baMne vacce aMtara keTaluM ? 11) ke, Aga kAne vIsare jaIe? devAdhideva ane guru AgaLa kAyA-kaMcana-kuTuMba visarAI jAya? ke A kAyA vagere AgaLa deva-guru visarAI jAya? (2) banne premamAM caDiyAte prema karyo? (3) kenI khAtarI kene jatA karIe? kenI khAtara kene. bhoga ApIe ? deva-guru khAtara paisA verI nAkhIe? ne tana teDI nAkhIe? ke tana-dhana khAtara deva-gurune bAjue mUkIe?
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ () kaNa kenA mATe? tana-dhana e devaguru mATe? ke deva-guru e tanadhananA sukha mATe ? (5) kenI khAtarI kene upaga karIe? zaMkhezvara dAdA khAtara dhanane upayoga ? ke dhana khAtara zaMkhezvara dAdAne upaga? A badhuM bahu vicAravA jevuM che. sukha ATA jeTaluM joIe che, ane dharma ATAmAM lUNa jeTale kare che! ane te paNa hoMza-ullAsa ane harakhaharakha vinA dharma kare. che! tyAM prema dharmane vadhe ? ke kAyA-kaMcana-kuTuMbane prema vadhe ? sanaskumAranI pUrvabhave dharma sAdhanA : dharmanuM phaLa saMpatti che. sanatakumAra cakravartIe pUrva bhave zrAvakapaNe custa samyakatvanI ArAdhanA karelI, ane make A to pIThamAM lAlaceLa seLa upaselA evA khullA badane jaMgalamAM covihArA upavAse satata kAryotsarga dhyAne khaDakhaDA rahelA ! ane emAM e soLa pAkavAnI pIDA ! dahADe paMkheDA cAMcathI emAMthI mAMsanA labakA cUMTatA jAya enI kAramI pIDA ! ane rAtanAM UDatA hajAre jIvajaMtu caTako mAre enI kAramI pIDA ! e badhA ugra parIsaha sahavAne dharma, ane anazana-tapa tathA dhyAna karele dharma, enA phaLamAM pachInA bhave IndrapaNAnI samRddhi! ane te pachInA bhave sanakumAra cakravatInI cha khaMDa, 14 ratna, 9 nidhAnanI saMpatti pAmyA! saMpatti e dharmanuM phaLa che. naMdana rAjarSi : tribhuvana-guru mahAvIra paramAtmA tIrthaMkarapaNAnI saMpatti zI rIte pAmelA? pUrvabhave naMdanarAjaSie rAjavI
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ zarIre saMyamasAdhanA sAthe eka lAkha varasa sudhI mAsakhamaNane pAraNe mA khamaNa, ema kula 11 lAkha 80 hajAra mA khamaNa sAthe vIsasthAnakanI ArAdhanA karelI ! ethI tIrthakarapaNAnI samRddhi pAmyA hatA. saMpatti e dharmanuM phaLa che. kArtika zeTha : kArtika zeTha samakitadhArI, rAjAnA AgrahathI enA mAthe eka mithyAdaSTi tApasane pIrasavAnuM AvyuM to eTalA mAtrathI e vairAgya pAmI gayA ! gRhasthapaNe zrAvakanA dvAdaza vrata, tyAga, tapasyA, jinabhakti, sAdhusevA, uparAMta zrAvakanI 11 paDimAnuM vahana so vAra kareluM ! AvA UMcI koTinA dharma karanArA chatAM ethI saMtoSa na thayo te mithyA gurunA sanmAna karavA paDyAnA duHkhathI sIdhe cAritradharma sAdhavA nIkaLI paDyA! ucca koTine ahiMsA-saMyama-tapa ane zAstra-svAdhyAyadharmanI sAdhanA karI, to atyAre saudharma devalokanA IndrapaNAnI saMpatti bhegavI rahyA che! saMpatti e dharmanuM phaLa che. sudarzana zeThane pUrvabhava : sudarzana zeTha pUrva bhavamAM DherA cAranArA nokara ! eNe UMgha sivAya satata mAtra "name arihaMtANaM padanI ekadhArI 2TaNane dharma sAdhela. te TheTha nadImAM tarI javA UMcethI jhaMpo mAratAM peTamAM lAkaDAno khUTe peTa phADIne aMdara pesI javA chatAM, mota AvyuM tyAMsudhI, "namo arihaMtANuMnI raTaNAne dhama cAlu rAkhyo ! to marIne pitAnA ja samRddha zrImaMta ahaMdudAsa zeThanA lADilA dIkarA sudarzana tarIke janmI apAra saMpatti pAmyA! ane eja bhavamAM bhAre kaseTImAM
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAjAnI rANuM abhayA sAme ya pUrNa brahmacarya jALavI rAkhyuM ! zULie caDavAnI sajAnI sAme rANu para dayA-ahiMsA-dharma barAbara jALavI rAkhe ! ane zULinuM siMhAsana thaI javA sudhInA devatAI mAna-sanmAna maLavA chatAM tyAgamaya cAritramANe caDI jaI pUrNa darzana-jJAna-cAritradharmanI sAdhanA karI! to mokSa saMpatti pAmyA! saMpatti e dharmanuM phaLa che. (3) sukhabhega e dharmanuM phaLa : dho : jJAnIo kahe che, surAjya ane saMpattinI jema managamatA UMcI keTinA sukhabhega paNa dharmanuM phaLa che. kAkaM. dIne dhanyakumAra 3ra koDa naiyAne mAlika banI 3ra devAMganAzI patnI sAthe dogaMdaka devatAnI jema raMgarAga bhega bhagavate ! te pUrva janma vizuddha koTinA dharmanI ArAdhanA karyAnuM phaLa hatuM. e dharma vizuddha keTine eTale koIpaNa jAtanA dunyavI padArthanI lezamAtra AzaMsA vinAne! ane vadhatA jatA saMvega-vairAgyanA zubha bhAvathI ArAdhelo! eTale ja prakhara puNyAnubaMdhI puNyanA ge ahIM yuvAvasthAmAM ja saMsAra tyAga karI cAritramArga apanAvI lIdhele ! ane emAMya dIkSAdivase ja chaThTha chaDUnA pAraNe AMbelane tapa jIvanabhara karavAne abhigraha karI lIdhele ! te ATha mAsa ema karI, have jIvanabharanuM anazana laI lIdhuM ! navame mAsa mA khamaNamAM vitAvI kALa karI anuttara vimAnanI sarvocca keTinI zAtAnA bhegI banyA ! sukhabhega e dharmanuM phaLa. vasudevanuM saubhAgya : kRSNa vAsudevanA pitA vasudeva hajI rAjA nathI banyA te pUrve kumAraavasthAmAM evA saubhAgyavaMtA ke e jyAM
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ bahAra nIkaLe tyAM nagaranI yuvAna bAIo gharakAma paDatA mUkI emane jevA doDatI ! ane joI joIne evI rAjanI. reDa thaI jatI ke joI lIdhA pachI paNa tyAMthI khasatI nahatI.. ne vasudevane Tagara Tagara joyA ja kare ! keTalIka vaLI pUMThe. pUDha jevA jAya! rUparUpanA aMbArasamI paNa yuvAna kumArIe. ane paraNelIo jyAM cAhIne vasudevane Tagara Tagara jovAnuM kare tyAre vasudeva je emanI upara pote najara nAkhe, to. te e strIo keTalI phAlI-phUle? ane kevA AMkhanA lahekA. lagAve? ke rAga varasAve? A saubhAgya zAnuM phaLa ? pUnA naMdISeNanA bhave cAritra, tapa ane vaiyAvaccanA. mahAna dharmanI sAdhanA karI hatI enuM A phaLa hatuM. bI. kevI thaI e juo - naMdISeNunI dharma-sAdhanA: - vasudeva pUrva bhave naMdISeNa eka vaNiputra, te rUpe kUbaDA. je! kamabhAge nAnI uMmaramAM mAtA-pitA marI gayA, ane dhana-mAla sagA-snehI lUMTI gayA! te bicAre naMdISeNa, bhikhArI je banI gayela. e bhaTakato sALanA gAma gaye, sukhI mAmAe Azare to Age, paNa gharanAM kAma. karatA nekara jevI sthitimAM rAkhIne Azare Apyo. khera, nokarI-sevA mAmA-mAmInI ane emanI sAta dIkarIonI e sArI bajAve che, ethI mAmAe ene lAgaNIthI AzvAsana ApyuM ke "eka dIkarI tane paraNAvIza." have sauthI moTI dIkarI uMmaramAM AvI tyAre ene kahe "je bena! bIje paraNIza to amArAthI chUTA paDavuM
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ paDaze. enA badale A tArI pheinA dIkarA naMdISeNa sAthe. tane paraNAvI dauM, te enI sAthe tuM paNa jIvanabhara ApaNe tyAM ja rahI zakaze." tyAre pelI kahe, "A zI vAta kare che? huM A kUbaDAne paraNuM? jIvanabhara kuMvArI rAkhaze te rahIza, paNa A kUbaDAne haragIja nahi paraNuM." patI gayuM, bApe ghaNuM ya samajAvI, paraMtu niSphaLa. aMte bApe ene bIje paraNAvI. pachIthI bIjI kanyAne vAre AvyA. bApe ene e pramANe, samajAvI, e paNa naMdISeNane paraNavA taiyAra nathI. e rIte, sAte sAta kanyAoe ghasIne nA pADI dIdhI. badhI ya bIje paraNI gaI naMdISaNa ApaghAta mATe jAya che : naMdISeNa bicAre kanyAone paNa tUTI marIne sevA - Apato hato, ane tethI mAmAe AzvAsana ApeluM ke "sAtamAMthI eka kanyA tane paraNAvIza." ane eTale ja bApe ekeeka dIkarIne samajAvavA mATe prayatna paNa karele, kintu ekeya. jyAre kabUla na thaI tyAre naMdISeNa mahAnirAza thaI gaye, khAsa to e vAta para ke badhIoe "A kUbaDe..A. kUbaDo" ema karIne tucchakAreluM. ene jIvavA para kaMTALe. AvI gayuM ke "hAya! A eka, pachI bIjI, pachI trIjI, ema badhI mane kUbaDo kUbaDa karIne keDIne gaNe che? te. paNa jyAre meM e darekanI sArI sevA karI che, to ya jANe. huM phUTI koDIno te mane enA bApanI AgaLa tucchakAre? te. have mAre A be-badAmanI kiMmatanI chokarIo taraphathI . apamAnabharI sthitimAM jIvavuM nakAmuM ApaghAta ja sAre."
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 dharmasattA zuM kahe che? : A jIvane khabara nathI ke "dharmasattA tAraNahAra che. e rAMka jIvane kahe che ke "tuM Ama mAre Azare lIdhA vinA jiMdagI patAvI devA zuM Iche? mAre Azraya le, te karma sattA pUrvanA tArA badhA aniSTanuM sATuM vALI ApI tArA evA iSTa tArI AgaLa raju karaze ke tArI kalpanAmAM na Ave ke A zI rIte banI AvyuM!" dharmasattAne A prabhAva che, paNa mehamUDha rAMka jIvane A sUjhatuM ja nathI. te AvA akALe ApaghAta karavA sudhInA phAMphA mAre che! naMdISeNa cAlyo ApaghAta karavA! paNa bhAgyayoge vacamAM muni maLI gayA. enI vAta jANIne muni kahe che, munine bhavya upadeza : "bhAgyavAna ! A moMgherI mAnavajiMdagI te sukRta bharavAnuM kiMmanI bhAjana che. emAM sukRta bharyA vinA ene Ama kaMI keInA vAMke khoI nakhAya? mAmAnI badhI dIkarIoe tAruM apamAna karyuM e emane vAMka; paraMtu tuM tArI mAlikInA UMcA mAnavajanamarUpI senAnA bhAjanane zA sAru emAM sukRta ratno bharyA vinA pheDI nAkhe? zuM tane khabara nathI ke parabhave otha maLe te ahIMnA sukRti para. hajI tuM jIvate che tyAM sudhI tAre tArA hAthamAM rahela mAnavajiMdagIne kevo ucca sadupayoga karavo, e bAbatamAM tuM svataMtra che. janama eLe gumAvyA pachI tuM karmane pataMtra banI jaIza
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ naMdISeNa kahe, "paNa mahArAja! mArI pAse kAMI nathI... huM zuM dharma karI zakuM?" sAdhu kahe, "UMcA sukRta mATe bahAranI cIjanI kazI. jarUra nathI. sarva pApapravRttine tyAga karavAnuM tArA hAthamAM che. e karIne sAdhujIvana svIkArI le; ane e saMyama-tapa ane sAdhusevAthI barAbara pALa. e tuM A sthitimAM karI zake che. vaLI tuM e je, ke te pUrva bhavamAM sAdhusevA nahi karI hoya eTale ja A apamAnita thavAnuM darbhAgyakarma laIne Avyo. paNa ahIM tapa ane sAdhusevA zakti pramANe dhAre eTalI karI zake." naMdISaNane viveka ane cAritra : naMdISeNane vAta gaLe UtarI gaI, viveka pragaTayo, manane . thayuM ke, "sAruM thayuM mAmAnI dIkarIoe mane tuccha gaNyo! kUbaDe kUbaDe karIne halake cItaryo, te Aje ahIM mahAtmAnI amRtavANI sAMbhaLavA pAmyo, ane atyArasudhI peTa bharavA ane tuccha viSayalAlasA piSavA mATe mehanA pUtaLAenI sevA karI jiMdagI vyartha gumAvI ! enA karatAM have sAdhu thaI mahAtmAonI sevA karavAmAM lAgI jAuM." basa, eNe hisAba mAMDI dIdhe, ane mana sAthe nakakI karI dIdhuM ke A uttama mAnavabhava jyAre saMyama-tapa ane sAdhusevA mATe maLe che, te pachI zA mATe mUDhatAthI ApaghAta karIne A mahAkiMmatI mAnavajanma kheAI nAkhuM? ane zA sAru saMyamAdinI sAdhanAnI taka gumAvuM? zA mATe sAdhanA karyA vinA jAuM? basa, saMyama-tapa-sAdhusevAmAM ja jIvana pasAra karIza." tarata eNe guru pAse cAritra lIdhuM, ane nakkI karyuM
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ ke "jIvanabhara chaThThanA pAraNe chaThTha karavA, sAdhu-vaiyAvacca karavI. pAraNane avasara hoya ane tyAM vaiyAvaccanI taka AvI maLe, to pAraNuM pachI, ane sevA-vaiyAvacca pahelAM karavI." eNe saMsAratyAga karI cAritra lIdhuM. saMyama-tapa-sAdhusevAnuM jIvana cAlu thaI gayuM. avasare chaThThanuM pAraNuM ya " UbhuM rAkhe che, paNa sAdhu-sevA pahelI upADI le che. naMdIpeNanI devaparIkSA : Indra devasabhAmAM naMdISeNa mahAmuninA vaiyAvacca guNanI ane sattvanI prazaMsA kare che ke "Aja kAla pRthvI upara naMdISeNa mahAmuni kAyama chaDuM chaThThanI tapasyA sAthe sAdhu- vaiyAvacca karavAnI Teka, ne Teka pALavAnuM satva evuM dharAve che ke emane mATe devatA paNa emAMthI calAyamAna na karI zake!" indranI prazaMsA upara eka devatA muninA sattvanuM pArakhuM karavA Avyo. munine Aje chaThThanuM pAraNuM che, ane "gocarI lAvIne muni pAraNuM karavA besavA jAya che, tyAM barAbara e ja samaye devatA muninuM rUpa karI bahArathI rADa pADatA Ave che, "kayAM gayo pelo vaiyAvacI naMdIpeNa muni?" mahAmuni tarata UbhA thaI gayA, eTale devamuni AgaLa AvIne emane kahe - A gAmanA nAke bimAra sAdhu paDelA che, ne tuM ahIM piTa bharavA beTho che? zarama nathI AvatI? le juo A mATe vaiyAvaccI!" mahAtmA naMdISeNa AvA tIkhAM vacana para jarAya gurase nathI lAvatA, UlaTuM upakAra mAne che, kahe che "mane khabara nahi bhAIsAba ! tamAre upakAra mAnuM che. tame sAruM karyuM mane khabara ApI. tyAM mAre pAraNAnI
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15 kazI utAvaLa nathI, cAlo jarA mane batA-kyAM che e bimAra mahAmuni?" devamuninI tarjanA cAlu che, kahe che have emane batAvavA cAle tyAre bhAI vaiyAvacce karaze. vaiyAvacca karavI che to zodhI kADhatAM nathI AvaDatuM? era, cAla batAvuM." cAlyA, gAmanA nAke bimAra muninuM rUpa vikuvIne mUkayuM che, tyAM jaI naMdISeNa mahAtmA jue che te munine saMgrahaNInuM-jhADAnuM darada che. hAtha joDI AzvAsana Ape che, aho ! bhAre bimArI ! bhAI jarAya ciMtA na karazo. jhADAthI bagaDelA kapaDAM huM hamaNa sApha karI ApuM chuM. pachI mukAme laI jaI tamArI badhI vaiyAvacca huM karIza." bimAra muni kahe - zI rIte sApha karaze? ahIM amArI pAse to pANI ya nathI. vaiyAvacca karavI che te sAthe pANI ya lAvyo nathI? mUrakha ! A tArAM vaiyAvaccanAM lakSaNa che?" mahAtmA naMdISeNa zAMtatAthI kahe - "phikara na karazo huM hamaNAM ja pANI vahorI lAvuM chuM.' kahI, ghaDo laI UpaDyA pANI levA. devatA emanI dhIratAnuM pArakhuM karavA jyAM pANI maLe evuM dekhAya tyAM koI ne kAMI doSa lagADI de che. ema devatAe mahAtmAne bahu ghera bhaTakAvyA tyAre pANI maLyuM. pachI AvyA bimAra muni pAse. bimAra muni taDuke che "kyAM bhaTakavA gayo hato? pANI lAvatAM doDha kalAka? luccA ! A huM marI rahyo chuM enI khabara nathI?"
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahAtmA kSamA mAge che, "kSamA kare, nirdoSa pANI maLatAM jarAvAra lAgI tethI meMDuM thayuM. huM ApanI pIDA samaju chuM, have jarAya vAra nahi lAge." kahIne mahAtmAe viSTAthI kharaDelA kapaDA ane zarIra sApha karyA. have kahe che padhAre, mukAme padhAre." tyAM bimAra muni garaje che, " kahe che, padhAro. harAmI! A jete nathI ke huM zuM cAlI zakavAne hato?" mahAtmA hAtha joDI kahe, "huM jarA bhUlyo, A mArA khabhe besI jAo. UMcakIne laI jAuM chuM." ema karIne bimArane khabhe besADI mahAtmA cAlyA. pite tapasvI eTale. cheDA DhIlA che, ne pAcho khabhe bhAra UMcakyo che. vaLI gAmaDi raste, eTale kyAMka page jarAka Thokara lAge che. tyAM bimAra muni temanA mAthA para jorathI Tapale ThokI kahe, "AMdhaLA! Ama calAya ? A mArI keDa ja toDI nAkhaze? Ama ne Ama karI rastAmAM ja mane pUro karI nAkhaje." A sthitimAM paNa mahAtmAne eka ja bela che, "kSamA kare, mArI bhUla thaI. A tamArI keTalI moTI bimArI ! have huM barAbara cAluM chuM.' sAdhu sevAnuM vrata eTale TapalAM paDe te ya sAdhu para kaSAyathI kusevA nahi, paNa samatAthI sevA ja karavAnI. gAmamAM bajAra vaccethI jatAM bimAra muni khabhA para beThA beThA e durgadhamaya pAtaLA jhADa choDe che, ke ethI nAka phATI jAya. eka to dudha ane vaLI pitAnuM zarIra ane kapaDAM kharaDAI gayA che, chatAM mahAtmA pAse eka paNa bela e nathI, ke "eka te tamane uMcakIne laI jAuM,
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ 17 te uparathI bajAra vacce A gaMdavADa koDhavAne? jarAka rekI rAkhavAnuM bhAna nathI?" nA, A tiraskArane eka akSara bolavAne pAse che nahi. e to eja jue che "arere ! Amane kevuM moTuM darada? bicArA keTalA pIDAtA haze!" kahe che "ciMtA na karaze mukAme laI jaI badhuM sApha karI dauM chuM, ane vaidane tyAMthI auSadha upacAra lAvI daIza, Apane zAtA thaI jaze." mahAtmA Ama kahe che tyAre devamuninA ToNAM, ThapakAM, ne daMDAnA ThekA cAlu che, paNa mahAtmAnI dhIratA paNa akhaMDa che! basa, mukAme pahoMcyA. kapaDA sApha karavA mATe vaLI naMdISeNa mahAtmA pANI levA nIkaLe che tyAre devamuni dhamapachADA kare che, halakA zabdo bole che, paNa mahAtmA dareka vakhate hAtha joDI " kSamA kare mArI bhUla thaI' ...evA ja zabda bole che. kema vAru ? kahe sAme lakSya nakkI che ke "sAdhusevA ja kamAI javI che, kaSAya ke zarIrasevA nahi." sevA ja kamAI javI hoya tyAM saheja paNa ukaLATa ke adhIrAI na cAle.' . . - ahIMya devatAnI kasoTI sAthe mahAtmA pANI laI AvyA, paNa jarA moDuM te thayuM ja, tyAM bimAra muni vaLI tADuke che "harAmakhera ! ATaluM badhuM moDuM? hajI te ke jANe mane gecarI te kyAreya vaparAvaze? badamAza ! pANInA nAme kyAM bhaTakavA gayo hato ? AnA karatAM te. mane mArI masANe mUkI Ava. juo meTo vaiyAvaccI! Ave dhutAro? DhagI? niya? harAmakhera nahi te?" - mahAtmA samatAthI sAMbhaLI le che, kahe che-"vAta ApanI
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAcI che. paNa huM karmathI pIDita chuM, mArA para iyA kare. ajJAna evA mArI bhUle thAya che, kSamA kare, hamaNAM badhuM barAbara sApha karI dauM chuM, ne gocarI paNa vaparAvuM chuM, tema vaida pAse jaI auSadha paNa laI AvuM chuM.' kapaDAM jema sApha kare che tema durgadha bhAre UDe che. "Ave, ApadA game teTalI Ave, mahAtmA naMdISeNanA manamAM jarAya kheda nathI, kaMTALe nathI, bizvara muni para dveSa nathI. eka ja vicAra che "bicArI munine kevIka vyAdhi ! kevIka pIDA! kema emane huM sArA karI dauM!" AvA dhIra-vIra-gaMbhIra ane mahAsamatApArI mahAtmA AgaLa devatA mAthuM pachADI mare, paNa mahAtmAne e zAne calAyamAna karI zake ? have devatA jue che ke "huM game teTalA trAsa ApuM, paNa AmAM mAruM kazuM Upaje evuM nathI. hajI to mahAtmAne chaThThanuM pAraNuM ya bAkI che, chatAM emane enA te kaze vicAre ya nathI, ne bimAra muninI mAvajatane ja vicAra kare che! dhanya emanI vaiyAvacca karavAnI utkaTa bhAvanA ! dhanya emanuM sava!" deva tarata mAyA saMkelI laI mahAtmAnA pagamAM paDI InTe karelI prazaMsAthI mAMDI badhI hakIkata kahI kahe che dhanya jIvana ! jevA Inke vakhANyA tevA sAtvika thayAvaccI che, kSamA karajo amane ke ame tamane trAsa Ape, tamAre avinaya karyo" ema kahI kSamA mAge che. mahAtmA samAdhithI -AyuSya pUrNa karI devale ja ahI rAjAne tyAM vAva tarIke janma pAme che, ane uMmare vadhatAM yuvAna thAya che. pUrvabhavanI
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakhara sAdhu-vaiyAvacca ArAdhanAnA pratApe vasudeva jabaradasta puNyavaMtA che, emAM evA to saubhAgyavaMtA che ke bahAra nIkaLe tyAre nagaranI strIo emane TagaraTagara joI rahe che. nagaravAsIoe vasudevanA pitA rAjAne phariyAda karI ke "mahArAjA kumArasAheba mahAra nagaramAM pharavA nIkaLe che ne amArA gharanI strIo gharakAma paDatA mUkIne emane jovA doDe che! Apa kRpA karI kAMIka upAya kare." rAjA zuM kare? paraMtu vasudevanA jANavAmAM AvatAM pote ja guptapaNe dezATane nIkaLI paDyo. bele, have pUMThe strIo nahi bhame ne? nA, bhamaze. kema vAru? kahe, vasudeva ghara-kuTuMba-deza badhuM mUkIne bhale nIkaLI gayA, paraMtu potAnA zubhAzubha karma ane potAnuM lAvaNyabharyuM rUpa tathA saubhAgya-nAmakarma mUkIne kyAM nIkaLe che? e te AtmAnI sAthe ja che. kahe che ne? ke * badhAya chaDI jAya paraMtu sAruM narasuM bhAgya cANasane eDI jatuM nathI, A sUtra keTaluM badhuM mahAna che. mANasa je A sUtra najara sAme ne najara sAme rAkhyA kare, te ghaNuM viSAdavikhavAdathI bace, ane ghaNI zAMti- samAdhi rAkhI zake. dA. ta. mAno ke vepAramAM paisA gumAvyA have je A sUtra lakSamAM na hoya te tyAM mana lecA vALe che, "A sarakAra kevI? TekSezana laI AvI! bajAramAM uthalapAthala thaI gaI! dalAla harAmakhera te dalAlInI lAlace ApaNane UMdhe ravADe caDAvI dIdhA ! ne ApaNe paisA gumAvyA !".. AvA to keI bIjA asat vikalpa, kaSAye, ne paradoSa- darzana vagere kharAbIo cAle che.
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20 asadu vika, kaSAya, paraSa-darzana,saMtApa... vagere vagere e AtmAnI kharAbIo che, je hAthe karIne jANI joIne ApaNI jAte ja UbhI karIe chIe, ' tyAM mANasa je A sUtra lagADe, te dekhAya ke "mAru narasuM bhAgya mArI joDe hAya, pachI sarakAre ya zuM kare ? ane dalAle ya zuM kare ?" ema uparAupara eka yA bIjI Aphata Ave tyAM ya A. vicAra thAya ke "mArAM azubha karma mArI sAthe hoya eTale Aphata Ave ja." keIe ApaNuM kazuMka nukasAna karyuM ke ApaNI sAme halakA zabda bolyA tyAM paNa A vicAra ke -- mArI sAthe mArA azubha karma hoya eTale e AvA ja prasaMga batAve." ema ghaNuM mahenata karavA chatAM dhAreluM kAma na bane te ya manane A vicArathI dharapata, ke "mArI sAthe. ja rahela azubha karma A na ja banavA de, e svAbhAvika che." Ama zubhAzubha bhAgya badhe ja sAthe rahe che, e vicAra rathI AphatamAM mana dIna na bane, ane saMpamAM mana kulAI na jAya, abhimAna na kare, kemake khabara che ke A to mArI sAthe ne sAthe cAlatA mArAM zubhakarmane prabhAva che, paNa mAre prabhAva nahi. hamaNAM je zubhakama ravAnA thAya te huM ene e ja Ubhe heuM ne saMpattio AghI thaI jAya."
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ [2] . . . 7. 8. dharmanAM phaLa : (4) sukula janma e dharmanuM phaLa saMpattie e dharmanuM phaLa che, ema "kule janma surUpatA. sArA kuLamAM janma paNa pUrvanAM dharma karyAnuM phaLa che, ane A to spaSTa dekhAya che ke mANasa hajI ahIM puruSArtha karI garIbamAMthI zrImaMta thAya, paraMtu pahelo je A ja kuLamAM janma thaye, emAM kyAM eNe ahIM puruSArtha karyo che? ahIM te pUrvanA dharmane ja prabhAva mAno paDe. sArA kuLamAM janma e dharmanuM phaLa. evI rIte, (5) sAruM rUpa-sauMdarya--lAvaNya e paNa dharmanuM phaLa ahIM ja juo vasudeva kevuMka saubhAgyavaMtu adbhuta rU5 lAvaNya dharAve che! e kenuM phaLa? kahe, pUrvanI naMdINi mahAtmA vakhatanI dharmasAdhanAnuM phaLa che. e rUpa-saubhAgya eTaluM badhuM jambara che ke dvArikAmAM pitAnI sAthe hatA tyAre to nagaranI strIo emane joI joIne mugdha thatI hatI, paraMtu have dezATane nIkaLyA che tyAM paNa yuvAna strIo AkarSAya che. kAraNa? deza che badhuM mUkIne AvyA, paraMtu bhAgya te sAthe ja lAgeluM che, eTale ene kAMI ghera mUkAyakarAya nahi. pachI e saubhAgyanA vege ja emane vidyAdhara rAjAonI 72000 kanyAo paraNI. saubhAgya kevuMka? eka vakhata evo hato ke pUrvabhave sAmAnI sAta dIkarIomAMthI ekapaNa ene varavA taiyAra na
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 hatI "A to kubaDe, dekhe ya nathI gamate, ene paraNavAnuM zAnuM?" Ama daurbhAgya jogavI rahyo hato. atyAre bera hajAra kanyAo "ame varIe to Ane ja varIe" eTaluM badhuM enuM saubhAgya prakAza mArI rahyuM che. zAnuM phaLa? kahe cAritradharma, tapasyA ane sAdhu-sevAnA dharmanuM phaLa. tyAre jJAnIo jIvane kahe che - duHkha kADhavA ane sukha levA ADAavaLA phAMkA zuM mAre? dharmanuM zaraNuM le. dharma je du:kha miTAvaze, ane je sukha jagAvaze evuM kaMI nahi karI zake. juo ahIM, kyAM naMdISaNanuM darbhAgya? ane kyAM eNe dharma karyA pachI vasudeva thatAM prApta thayela saubhAgya? duniyAmAM bIjA kenI majAla che ke, A meTo pharaka sarajI zake ? surUpatA e dharmanuM phaLa. ema, pAMDityam AyuH Aregye dharmatat phalaM vidaH paMDitAI, dIrgha zubha AyuSya, ane Arogya paNa dharmanuM phaLa che. (6) vidvAnapaNuM e dharmanuM phaLa: vidvAnapaNuM e bhaNavAnI mahenatanuM phaLa ke dharmanuM? kahe, nizALamAM bhaNavAnI mahenata karanArA to ghaNA vidyAthI hoya che, paraMtu pahelA pAMcamAM naMbara lAvanArA keTalA ? pAMca ja. kema ema ? kahe, pUrvabhave dharmanI ArAdhanA. emaNe karelI eTale evI jJAnazakti laIne AvyA, tethI uparamAM naMbara rAkhe che, ane hoziyAramAM gaNAya che. gaNadhara thanAra AtmAoe pUrva bhave jabaradasta dharmasAdhanA karelI ! tethI A bhave bhagavAna pAsethI maLelA mAtra
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ traNa ja pada upara emanI keTalI badhI paMDitAI vidvattA jhaLakI UThe che! ke tyAM ne tyAM UbhA UbhA dvAdazAMgI ane emAM mahAzratasAgara samA cauda pUrvanI racanA karI de che ! 18 dezanA samrATa kumArapALa meTA mahArAjA chatAM emanI dharmasAdhanA kevIka adbhuta ! enAM phaLamAM e AvatI covIzInA pahelA tIrthakara bhagavAna padmanAbha svAmInA gaNadhara thavAnA che. jaMbusvAmIne agAdha jJAnazakti zI rIte? : jaMbUkumAra A janamamAM gharamAM rahyA tyAMsudhI kyAM evI viziSTa jJAnaprAptinI mahenata karI hatI? chatAM cAritra lIdhA pachI 14 pUnA pAragAmI banyA ! eTalI badhI agAdha vidvattA zI rIte maLI gaI? kahe, e pUrva janmamAM rAjaputra zivakumAra, saMyama-bhrama levAnI jhaMkhanA chatAM pitA rAjAe saMmati na ApI, to gharamAM beThA potAnA cAritra levA ADenA aMtarAya karma teDavA bAra varasa sudhI lagAtAra chaThTha chaThThane pAraNe AMbela karatA rahyA! e paNa sAdhunI jema pitAnA mATe nahi rAMdhela AMbelanI vastuthI AMbela karIne ! A bAra varasa sudhI satata chaThTha para chaThTha ane pAraNe dUdharAbaDI-zIre-maga nahi, paNa AMbela! keTalI jaMgI tapasyA ! sAthe saMsAranI kAMI pravRtti nahi, paNa sAdhu jevuM jIvana! A dharmasAdhanAe jaMbusvAmInA bhavamAM cauda pUrvadharapaNAnuM mahApAMDitya lAvI ApyuM ! pAMDitya e dharmanuM phaLa che. ema, (7) dIrgha zubha AyuSya e dharmanuM phaLa che. eja jaMbUsvAmIe 80 varasanuM AyuSya bhegavyuM te
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24 pUrvanA dharmanuM phaLa hatuM. devatAo asaMkhya varasanA divya AyuSya bhogave che, e paNa pUrve karelA dharmanuM phaLa che. pUche, pra-dharmane AyuSyakarmanAM daLiyAM sAthe ze meLa? u-dharmane AThe karmanA daLiyAM sAthe meLa che. agara mithyAtva avirati kaSAya ane vega je karmabaMdhanA asAdhAraNa kAraNa che, emane karmabaMdha sAthe meLa che, te eja sUcave che ke mithyAtva maMda paDaLe zubhabhAva Ave, avirati-Asakti ochI karatAM zubha bhAva Ave, kaSAyo zubhabhAvathI meLA pADavAmAM Ave, agara prazasta keTinA karAya, ane yoge azubha ne badale zubha karI bhAva zubha karavAmAM Ave, to karmabaMdha azubha kamane thato hoya te zubha karmane thAya, tema junAM azubha karma tUTatA Ave. have dhama evI cIja che ke enAthI haiyAnA bhAva azubha maTIne zubha thAya. tethI yuktiyukta che ke dharmathI sArAM sadgatinAM zubha karmanAM daLiyAM baMdhAya, ane te paNa dIrgha AyuSyakarmanAM baMdhAya. mATe te juo, anuttara vimAnanA sarvArtha siddha vimA namAM utkRSTa AyuSya 33 sAgaropamanuM; te AyuSyakarmanAM daLiyAM pUrvabhavanA bahu ucca keTinA dharmanA zubha bhAvathI baMdhAyAM che. dIrgha zubha AyuSya e dharmanuM phaLa che. ema (8) Arogya e dharmanuM phaLa che. Arogya sAruM zI rIte rahe che? kahone "Aryuveda pramANe AregyanA niyama jALavavAthI rahe che; paraMtu jIvanamAM anubhava nathI ke niyama jALavIne jIvavA chatAM
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ 25 rega Avyo? duniyAmAM zuM evA nathI dekhAtA ke niyamita jIvana jIvanArA paNa kayAre TI. bI, laka, kensara jevA meTA regamAM phasAya che? tyAre zuM evA ya mANase nathI dekhAtA ke je AyurvedanA niyama nahi jALavavA chatAM nIrogI tagaDebAja rahe che? keTalAya nAnA baccA mAtA khavarAve e khAya, ane pIvarAve e pIe, chatAM mAMdA paDe che ne? dhAvaNuM bALakomAM ya keTalAka mAMdA rahetA dekhAya che ne ? AvuM badhuM dekhAtuM hoya to niyama kayAM rahyo ke Ayurveda zAstranA niyama jALave to Arogya raheze tyAre ArogyanuM kAraNa zuM? ema bhArI kamaLe kensara laka TI. bI. vagere mahAvyAdhi phUTI nIkaLe che enuM zuM kAraNa? ahIM jJAnI bhagavaMto ApaNane kahe che ke roga e azAtA-vedanIya pApakarmanuM phaLa che, ne Arogya e zAtAdinIya puNyanuM phaLa che; ne A puNya jIvadayA-jinabhakti vagere dharmathI nIpajyAM hoya che. mATe kahevAya che ke Arogya e dharmanuM phaLa che. ene ja prabhAva che ke AregyanA niyama nahi jALavanArane paNa jyAM sudhI dharmajanita puNyanuM pIThabaLa che tyAM sudhI Arogya; paNa jyAM e pIThabaLa khUTyuM tyAM mahAroga paNa UtarI paDe. mahApuruSonAM jIvana keTakeTalA tapa ane tyAgamaya ! chatAM emane koIne pIThamAM pAThuM, mastakamAM zULa, zarIre lakavo, magajanI asvasthatA....vagere eka yA bIjA roga UtarI paDelA ! kAraNa A ja, ke zAtAnA pUrva puNyamAM truTi AvI gaI. AvA mAMdhAtA dharmAtmA ane tyAgamAgathI prakhara Arogya-niyama sAcavanArAne paNa rega Ave, tyAM bIjAnA zA bhAra ? .
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ eTale ja Arogya mATe davA-dArUnA phAMphA mAsvAne badale dharmanuM ja zaraNuM levA jevuM. - jinabhakti, sAdhusevA, ane jIvadayA vagere dharmamAM pravRtti khUba vadhAravA jevI. vartamAnamAM AnA sAkSAt, prabhAva dekhAya che. jIvadayAnA sAkSAta prabhAvanuM dRSTAnta : eka jIvadayAnuM kAma karanAra bhAInA gharavALA ekavAra cAlu zArIrika takalIphamAM chellI sthiti jevIe pahoMcI gayela. DaoNkaTare paNa AzA choDI dIdhI. have bAkI rAta pUrI. karaze ke kema evI AkharI sthiti thaI gayelI. tyAM zrAvikA chokarAne kahe, "tuM jA, hamaNAM ja . kasAIkhAne, ane kasAInA charA nIcenA bakarAne choDAvI. lAva. bhale game teTalA paisA lAge daI deje." kare UpaDyo, ne katalakhAnethI hamaNuM ja kapAI javAne jIva choDAvI lAvyA, ane azcarya ke ahIM e abela jIvanI duvA maLI te zrAvikAbenane tarata ja vaLatA. pANuM thaI gayA ! bena maraNAMta ghAtamAMthI bacI gayA. savAre UThIne cAlIne derAsara gayA ! zAne pratApa ? jIvadayA dharmane Arogya dharmanuM phaLa che. devatAoe pUrva janamamAM karela dharma devabhavamAM jIvanabhara asaMkhya varasa sudhI, Arogya Ape che. tyAre nArakInA jIve pUve karelA jAlima viSaya-raMgarAga, jIvahiMsA vagere adharmanA phaLamAM e bicAre asaMkhya varaso sudhI narakanI ghera azAtAmaya. jAlima vedanAo bhegave che! UghADe hisAba che -
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAryA tevA Tharaze bALyA tevA baLaze. mAbApanA haiyAne AdhInArA keTalAya ahIM A bhavamAM. ja mahAragI thAya che, yA bIjI rIte emane bhAre baLavAnuM Ave che. vAta A che -dharma karavA mATe ArogyanI moTI jarUra paDe che, tethI ene lAvI ApanAra dharma khUba sevavA je. dharmanA phaLamAM keTalI badhI vAte batAvI? surAjya maLe. e dharmanuM phaLa, saMpattio maLe, viSaya bhege maLe..... yAvat Arogya maLe, e dharmanuM phaLa.
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ [3] AdrakumAramuni AgaLa ratnavRSTi ahIM AdrakumAra mahAmuninA prasaMgamAM pUrvabhavanI patnI sAthvI thaIne ahIM zreSThikanyA zrImatI banI che. ramatamAM enI bIjI kanyAoe pati tarIke thAMbhalA pakaDI lIdhA, pachI thAMbhale bAkI na rahevAthI e jyAM muninA caraNa pakaDI "huM A bhaTTArakane pati tarIke varI" ema bele che tyAM, AkAza mAMthI rAnI (ane sUyagaDAMga sUtranI TIkAnA hisAbe sADA bAra koDa naiyAnI) vRSTi thAya che. A enA pUrva sAdhita dharmanuM phaLa che. saMpattio varase e dharmanuM phaLa. ratnanI vRSTi sAthe AkAzavANI thAya che ke "sarasa varI! sarasa varI!" tamAsAne teDuM nahi, te leka bheguM thaI gayuM. ahIM mahAmunie joyuM ke "A bAI page vaLagIne AvuM bole che, ane devavANI thAya che, e kapare anukULa upasarga che. kadAca mArA vratane bhaMga karI nAkhe !" tethI e tyAMthI bIje vihAra karI jAya che. kema vihAra karI gayA? mahAtmA che ne Dare? hA, potAnA vata para potAnA saMyama para AkramaNa Ave to vratabhaMga-saMyamanAzane Dara jarUra hoya ke "rakhe mAruM vrata, mAruM saMyama bhAMge to?" vrata-saMyamane te potAnI mUDI, pitAnA prANa, pitAnuM sarvasva samajatA hoya che. eTale, enI rakSA mATe pUrepUrA sajAga hoya, pUrepUro prayatna kare. - zAstrakAre jJAnane, kSamA-samatAne, vrata-niyamane ne saMyamane -AtmAnA bhAvaprANa kahe che. bhAvaprANa gaye AtmAnuM zuM rahyuM?
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ 29 dhananA atilobhIne dhana e prANa lAge che, eTale samaje che ke "mAruM dhana gaye zuM rahyuM ? dhana jAya to to. huM khalAsa ja thaI gaye!" ema maharSie samaje che ke amArI kSamA-samatA amArA vatasaMyama to amArA prANa che. e jAya te to ame khalAsa ja thaI gayA !" eTale jema. dhanalebhI game te bhege dhananuM rakSaNa kare che, ema mahAtmAo. game te bhege kSamA-samatA vrata-saMyamanuM rakSaNa kare che. eTale to mahAvIra prabhue saMgama devatA taraphathI cAmaDA. UtarI jAya evI pIDAo AvI to paNa, potAnA zarIranI suMvALAza-sukhazIlatA kazI gaNI nahi, paNa enA bhege. prabhue kSamA-samatA TakAvI rAkhI ! ahaMnnaka zrAvakane devatA kahe "mUkI de tAruM jaina dharmanuM pUchaDuM, nahitara mArI nAkhIza tane, tAruM vahANa UMce AkAzamAM laI jaI samudramAM paTakI daIza." ahaMnnaka zrAvaka jainadharmane ne jainadharmanI avihaDa zraddhAne pitAnA prANa samaje che, e je jAya pachI zarIra TayuM ne vahANa TakyuM to ya enI zI kiMmata che? e zarIra ne vahANa kAMI potAnA AtmAnuM lIluM vALe nahi. tyAre zarIra ne vahANa gayA, ane dharma zraddhA TakI rahI che. samakita uparanA bhAva vadhAratA AvaDe te kevaLajJAna ane. mekSa ! ' ' A samajanAra aeka zrAvaka zraddhA rUpI bhAvaprANaTakAvavA kema sarvasvane bhega na Ape?
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ sudarzanazeThane abhayArANIe prapaMcathI aMtaHpuramAM ghalAvyA. zeTha pratimA dhyAne kAussagnamAM hatA, ne A prapaMca thaye. have, rANIe emanI pAse bheganI prArthanA karatAM hAvabhAva vagere ghaNuM karyuM ane chevaTe dama Apyo ke "nahi mAno te tamArA para Aropa caDAvIza, sipAIo pAse pakaDAvIza, ane rAjA pAse mokalIza ne rAjA tamane zULIe caDAvaze." sudarzanazeThane mana pratijJApAlanamAM brahmacarya e prANa hatA, eTale game te bhege enuM rakSaNa karavAnuM hatuM, pachI sAmethI cAlI AvI bheganI prArthanA karatI rANInAM sukha jatA karavA paDe, ke yAvat zULInI bhayaMkara pIDA Ave emAM - zarIrasukhAkAritA jatI karavI paDe, toya zuM thaI gayuM ? bhegasukha ane jIvavAnuM sukha gayuM paNa vata-saMyama- brahmacarya TakyA te parabhave meTuM InAma che; tyAre A - vrata-saMyama-zIla je gayA te parabhave narakanI sajA che. rAjImatIe rahanemine A ja kahyuM hatuM, vrata bhAMgIne jIvyA te narake gayA che. sukhI jIvana ane zarIranA prANanI rakSA te janama-janama karI, dharmanI rakSA karavAne atidurlabha meka ane zakti tathA viveka mAnava janamamAM che. te e pAmIne sonerI mele senerI taka kaNa jatI kare? dharmanI ja rakSA karavAnuM keNa buddhimAna cUke? pachI e rakSAmAM game tene bhega ApI devAne. 60000 sagaraputronI prANanA bhAge tIrthakSA:sagaracakavatInA 60 hajAra putroe aSTApadatIrthanI rakSA kAje - aSTApadajIne pharatI UMDI khAIbaMdI nAkhI. emAM nIce kANAM
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ 31 paDyA, emAMthI ja kharIne nIce devAnA bhavana para paDI ! tyane rakSaka devatA AvI gussAthI emane ThapakAre che ke - "A zI ramata mAMDI che? amArA ratnanAM bhavana raja paDavAthI melAM thAya che. aSabhadeva prabhunA vaMza ja che. eTale ATalI vAra jatA karuM chuM, nahitara te tamArA A gunhAnA hisAbe tamane bALIne bhasma karI nAkhuM! jAo cAlyA jAo, have pharIthI AvuM karaze nahIM." devatA gayA. paraMtu have A sAITha hajArane vaLI A vicAra Ave che ke hajI asaMkhya varasanA vahANAM vAvAnAM che. emAM te vA-vaMToLathI retI UDI UDI AvatI rahe, tethI khAI bharAI jAya ! te pachI aSTApadanI rakSAne ApaNe prayatna eLe jAya. anADI mANase AvI ahIM upara caDI jAya to sanAnuM maMdira ane ratnanA biMbane lebhathI khaMDita karI nukasAna pahoMcADaeN. tyAre je A khAIne zAzvatI gaMgAnI nahera anAvI daIe, to pANI naheramAM nitya vahetuM rahevAthI khAI kadI pUrAI na jAya. juo, kevA vicAramAM caDe che? devatA tAkIda ApIne gayo che ke "have AvuM karaze nahi" vaLI je kANAMmAMthI retI gaLI e kANAmAMthI pANI nahi maLe ? ne e banyA pachI devatA e dekhI jhAlya rahe ? bALIne bharama ja karI nAkhe ne? paraMtu tIrtharakSAnI tIvra tamannAnA tIvra bhAvamAM A ko vicAra karI nathI. prANa bacAvavAne e vicAra nahi? nA, prANa karatAM tIrtharakSAne moTI
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ 32 mAnI che, eTale prANanI ya paravA karavI nathI. paravA mAtra game te bhoge tIrthanI rakSA karavAnI; ane kharekhara ! gaMgAmAMthI. nahera khodI lAvyA, khAI pANIthI khaLa khaLa bharAI gaI, paNa pANI jyAM nIce UtaryA ke kopAyamAna thayelA devatAe. AvIne have zikhAmaNa ApavA na thobhatAM, sAITha hajAranI Aga choDIne jIvatA citA karI! e bhaDabhaDa agnithI baLyA ! chatAM paravA prANanI nahi, paNa tIrtharakSAnI hatI, te rakSA thaI gaI enA AnaMdamAM maryA! te bAramA devalokamAM deva tarIke janama pAmI gayA! zuM bagaDI gayuM? bagaDI gayuM, sudharI gayuM. muni vihAra karI gayA: AdrakumAra mahAmuni prANanA bhoge paNa pitAnA saMya. mane sAcavavA tatpara hatA, kemake saMyamane ja potAnA sAcA. prANa samajatA hatA, tethI pratikULa upasargamAM te gabharAya evA. nahotA, paraMtu ahIM te zreSThinI kanyA zrImatIe pati tarIke emanA paga pakaDyA ane enA para devavANIe mahera chApa mArI ke "sArA varyA ! sArA varSo !" emAM muni gabharAyA ke have ahIM saMyama kema sacavAya ?" tethI vihAra karI gayA. dharmAtmA pratikULa karatAM anukULa saMgamAM dharma TakAvavA vadhAre sAvadhAna rahe. - have ahIM juo majhA thAya che. mahAtmA AdrakumAra to vihAra karI gayA, paraMtu ratnane Dhaga vara enuM zuM ? te paNa gAma bahAra maMdira AgaLa medAnamAM !lokenI enA para dhADa paDe ke nahi? paraMtu devavANIne camatkAra thaye che, ane devatAI varSA thaI che, eTale lokonI majAla nathI
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ 33 ke koI emAMthI eka ratna paNa uThAvavA AgaLa Ave. sau dekhe che ke, A zrImatInA puNyanuM che, ane enI pAchaLa devatAI hAtha che. paisA te ghaNA ya gamatA heya ne sAme paDyA hoya, paraMtu devanA DaMDAne bhaya hoya tyAM jhaTa levA hiMmata na cAle. pApamAtramAM AvuM che. jIvane pApa karavA game che, paraMtu DaMDAnA bhayane mAryo pAchaLa haTe che. zAstra AnA upara jIvanI cAra kakSA bAMdhe che, - uttama, madhyama, adhama, ane adhamAdhama. jIvanI 4 kakSA :(1) uttama che svabhAvathI pApa nathI karatA. (2) madhyama ja leka-paralekanA bhayathI pApa nathI karatA. (3) adhama je rAjyane bhayathI pApa nathI karatA. (4) adhamAdhama ja koI bhaya na rAkhatAM pApa mojathI kare che. | (iv) Aje nAmI dANacare mavAlIo pApa kare che ne? jelamAM javuM paDe te paravA nahi. ni:saMkeca pApamAM magna e adhamAdhama che. (fi) rAjyane bhaya che - pakaDAIzuM te sarakAra daMDa karaze. mATe pApa na kare, eTale pApa je sarakAranI AMkhamAM dhULa nAkhIne thatuM hoya te karavA taiyAra e adhama jIve che. | (ii) lekene bhaya che ke "pApa karazuM te leke
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ pIMkhI nAkhaze, vagevAze, halakaTa gaNaze; athavA paralokane bhaya che, tethI pApa na kare e madhyama che. emeya pApa na kare ethI madhyama. paNa (i) uttama jIvo sahaja svabhAvathI pApa para ghaNAvALA hoya che, mATe pApa nathI karatA. "ararara! pApa? na na karAya, ema svabhAvamAM vaNAI gayuM che, tethI pApana kare. ahIM lokone rAjya ane devatA baMnene bhaya che. dekhe che ke AkAzavANa thayA pachI rane varasyA che, mATe devatAI hAtha che. eTale saheje gabharAmaNa thAya ke "je AmAMthI kAMka uThAvyuM, ne nathI ne devatAI DaMDe paDyo, te jiMdagInA luliyA ke evuM kAMka thavAnuM Ave!" loka te levA na AvyA, paraMtu nagarane rAjA khabara paDatAM sAthe mANase laIne Ave che, ne emane hukama kare che ke "A rane bhegA karI le, laI cAlo ApaNA khajAne nAkhavA." rAjA kAMI jete karatuM nathI ke "A kenA puNyane mAla? kema jANe emaja samaje che ke "A to bApAne mAla! uThAvo." paisA zuM kAma kare che? mANasane vicAraka banAve ? ke avicArI? paisA eTalA na hoya tyAre mANasa je vicAraka banya rahetuM hoya, te paisA AvyA pachI vadhu vicAraka bane che? ke urdu avicAraka bane che? ochA paisAmAM hajI ema thAya ke "phUla nahi te phUlanI pAMkhaDI yathAzakti dAna-puNya
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ 35 karate rahe, te jiMdagImAMthI parabhave kAMIka pAmI javAnuM thaze." paNa paisA AvyA pachI zuM ema paralokane vicAra vadhe khare ke "cAla, have to be paisAnI sagavaDa thaI che, te vadhAre dAna-puNya sukRta karavA de. lakSmI caMcaLa che, Ama kadAca bIjI rIte paga karIne cAlI jAya! enA karatAM sadupayoga karI lauM." A vicAra Ave ? nA, vicAraNA ja nathI ke paisA zI rIte maLyA ? A paisA mArA AtmAne bhAvamAM zuM arajI Apaze? kaze vicAra ja nahi karavAne. basa paisA che ne? khele moTAM hiMsAmaya AraMbha samAraMbhanA kArakhAnAM ! baMdhAve baMgale ! lAva meTara ! uDAve amana camana." AvA avicAraka banAvanAra paisA kevA gaNAya? sArA ke gejhAra? tAraNahAra ke mAraNahAra? tyAre, dharma Ave eTale e mANasane vicAraka banAvI satye vicAre karAve che. te dharma ke? tAraNahAra ke maraNahAra? rAjA ratnane Dhagalo joI avicAraka bane te mANaso pAse ene kabaje karAvI levA pagaluM mAMDe che. paraMtu tyAM ja AkAzavANa thaI ke "khabaradAra keIe uThAvyuM to? A dhana zrImatInuM che, ne te enAM lagna ane lagnajIvanamAM kharacAze." sAMbhaLIne rAjAnuM evuM kevuMka thayuM haze? zuM rephavALuM ke "tuM keNa nA pADanAra ? huM hamaNAM mArA mANase pAse bheguM karAvI laI upADI jAu chuM." zuM A repha " mArI zake ?
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ 36 pra.devatA sAme repha kema na mAre ? u - rAjA samaje che, "je devatAnI AkAzamAMthI ratnane varasAda varasAvavAnI tAkAta che, e devatAnI AkAzamAMthI patharA varasAvavAnI tAkAta paNa na hoya ? eTale nathI. ne je ropha mAravA jA ne devatAe AkAzamAMthI mArA. tathA mANasonA mAthe pattharo varasAvyA to? amArAM khaparAM ja kuMTI jAya !" Ama rAjA rAphavALuM meM zuM karI zake ? me lATI jevuM thaI gayuM ! rAjA jhaMkhavANe paDI gayo ! khasI gayo bAjue; enA mANaso ya khasI gayA, ane zrImatInA pitAe rane ekaThA karAvI laI karyA ghara bhegAM. lokomAM zrImatIne bahu prabhAva paDI gayo ke "aho !! A chokarIne keTale badhe pratApa ke devatA enI sevAmAM AvyA! ne rane varasAvavAnI A bhavya sevA karI gayA !. koDenI kiMmatanA ratnane varasAda! ane AkAzavANIthI meTA rAjA jevAne ya paDakAra karI bheMThe pADI dIdho !" - A pratApa zrImatIne? ke eNe pUve patine sadhAvelA cAritrane? temaja pote sAdhelA cAritrane? ane pati muni rAgathI durgatimAM na paDI jAya mATe karelA anazanane. prabhAva? teno prabhAva? vyavahAramAM bolAya che,- "zeTha!. tane mAna nathI, tArI pAghaDIne mAna che" kema vAra ? pAghaDI jarIyAna che mATe? nA, pAghaDI nagarazeThapaNAnI che mATe ene mAna che; tethI ja zeThane mAna maLe che. hamaNAM je nagarazeThapaNuM UtarI jAya te zeThanI evI kazI kiMmata rahe. nahi. mATe ja kahevAya ke mAna pAghaDInuM mATe zeThanuM hatuM
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ 37 ema ahIM prabhAva zrImatInA pUrvabhavanA dharmane che, tethI enA puNya ahIM zrImatI pAse devatA kheMcAye che. pratApa ApaNA dharmane mATe ApaNe e samajIne ja buddhimAna mANasa jIvanamAM dharmanI mukhyatA rAkhe che, bAkInI gauNatA kare che. buddhimattA zemAM? duniyAdArIne nahi paNa dharmane mukhya karavAmAM che, kemake badhe prabhAva dharmane che. zrImatI ghare gaI, zrImatI mATe sAmethI moTA-moTA zeThiyAnA mAgAM Ave che, Ave ja ne? kemake AkAzavANInI jAherAta saue sAMbhaLI che, emAM je zrImatIne paraNe ene zrImatI sAthe ratnanA DhagalAne dAyajo maLavAne che ne? koNa taiyAra na thAya ? zuM duniyA che? saune dhananA DhagalAnI lAlaca ! A dhananI lAlacamAM ja duniyA cATu karavA ya taiyAra, game teTalAM kaSTa apamAna veThavA taiyAra, ne kALAM kAme ya karavA taiyAra che ! zrImatI mATe moTA zeThiyAe zrImatInA bApa AgaLa cATa kare che ke tamArI dIkarI amArA chokarA vere Ape ne?" atyArasudhI e badhA kyAM bharAI gayA hatA te zrImatI mATe mAgaNI nahotA karatA? kahe, have ratnanA DhagalAe kAmaNa karyuM, ne zrImatIne mAgavA nIkaLI paDyA ! kevI lakSmInI mAyA! lakSmI jevI dharmanI mAyA lAgI jAya tyAre mAna ke ApaNane dharma gamyo. bApa-beTIne pati aMge saMvAda:- .
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ 38 zrImatIne bApa ene pUche che, "A tArA mATe mAga Ave che, tane kayuM ghara pasaMda che?" - zrImatI kahe, "bIjo koI vicAra ja na karaze. e te meM je bhaTTArakanA paga pakaDyA hatA, varIza te emane ja varIza, bIjA keIne nahi, pachI e na maLe to bhale kuMvArA rahevuM paDe." bApa kahe "paNa beTI ! e to kyAMya cAlyA gayA, have emane zodhavA ya kyAM javAya? ane emanI oLakhe ya ze. paDe? jagatamAM mahAtmAo keTalAya hAya." zrImatI kahe- "tame enI ciMtA na kare. devatAo AkAzavANIthI sikko mAryo che ke sArA varyA! sArA vaya " eTale javAbadArI devatAnA mAthe paNa che. eja sethI lAvaze." bApa kahe - "paNa ema kaMI rAha jotA besI rahevAya? tArI uMmara thaI." zrImatI kahe-tethI zuM ? tamane huM bhAre paDuM chuM?" bApa kahe, "arere ! A zuM belI? mAre te gharajamAI maLe te pahelA naMbaranuM.' zrImatI kahe "te bhagavAna para bharose rAkhe, devatA para bharose rAkhe, dhIraja dhare, eja bhaTTAraka maLI raheze." bApa kahe -"nagaramAM sAdhu te ghaNA Ave ne jAya. emAMthI tuM oLakhIza zI rIte ke A eja bhaTTAraka che?" varelA munine oLakhavAnI rIta :
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImatI kahe, "juo bApujI! jyAre huM page vaLagIne bhaTTAraka paga kheMcI cAlavA jatA hatA, eTalAmAM vijaLI jhabUkI, ne meM emanA pagamAM Urva rekhA sAthe hAthInuM cinha jevuM che, je mahAna mANasane ja hoya. tethI, meko maLatAM enA AdhAre emane e rekhA parathI oLakhI kADhIza." vAta patI, bApe tAMta mUkI dIdhI. zrImatInuM mana pharuM che, bhAre nahi ke "hAya ! kadAca bhaTTAraka nahi maLyA to? maLe chatAM sAdhu che te saMsAra mAMDavAnI ghasIne nA pADaze to? te hAya ! mAre kuMvArA rahevAnuM ?" nA, mana para Ave kaze bhAra nathI. pUche - muni na maLe te mana bhAre kema nahi? : pra- aMtaramAM saMsAra-vAsanA te che, nahitara te. saMsAra tyAganI ja vAta karata ne ? te pachI kema enuM mana bhAre nahi ? u0- kaho, pUrvanA sarAga saMyamanA pAlanathI prabaLa bhegAvalI kama laIne AvI che, eTale saMsAravAsanA kharI, paraMtu sAthe e dharmanA saMskAra evA laIne AvI che, evA zubhAnubaMdha laIne AvI che, ke bhegane kIDe banIne bhege. bhegavavAne vicAra nathI. ramatamAM paNa muninA paga pakaDyA, ne "huM Amane varI" ema belI, te pachI enA manane have bIjo pati kare e bhegano kaDe banavA jevuM lAge che. - A puNyAnubaMdhI puNyane hisAba che ke zrImatIne bhega-sAmagrI maLI che, paraMtu bheganA kIDAnI jema ati laMpaTa banIne bheganI kaI IcchA ja nahi! eTale mana bhAre na thAya. pApAnubaMdhI puNyanI sAmagrImAM tIvra laMpaTa banIne sukha bhegavavAnuM mana thAya.
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ [4] pUrva pati meLavavA yukti ane 108 AyaMbila munine oLakhavA yukti : zrImatIe munine meLavavA munione dAna devAnuM zaru karyuM; vaLI eka abhigraha rAkhe ke "munine vahorAvavuM te page paDIne vaMdana karIne vahorAvavuM eTale je muni Ave emane pitAne abhigraha kahI vaMdana kare che! pachI vahorAve che. vaMdana karatAM page cihna che ke kema te joI le che. Ama cAlyuM enuM vahorAvavAnuM, paNa pite joyelA hAthInA cihnavALA muni dekhAtA nathI, eTale eNe AyaMbila zaru karyA, Teka rAkhI ke jyAM sudhI pelA bhaTTAraka na maLe tyAMsudhI AyaMbila cAlu rAkhIza." AMbela para AyaMbila cAle che; 25.5.100 AyaMbila thayAM, hajI dhArelA munine patto nathI, chatAM e thAkatI nathI. ene zraddhA che ke AyaMbilathI sarva-siddhi thAya. pUche - prava- paNa se abela thaI javA chatAM ISTasiddhi te na thaI, to ya zuM zraddhA rAkhavAnI ?
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ u- hA, siddhi ADe meTA aMtarAya naDatA hoya, to tarata siddhi na thAya; eTale ja meTA aMtarAya dUra karavA vadhu AMbela karavA paDe. siddhi nathI thatI eTale samajI ja rAkhavuM paDe ke aMtarAya-karma naDe che, e hakIkata che, ne aMtarAya tapathI tUTe, ema jJAnI kahe che. prabhunI dhIraja :- mahAvIra bhagavAne caMdanabALAvALe abhigraha karele, pachI cha mahinA sudhI rAja gocarIe jatA, paNa abhigraha anusAra bhikSA nahatI maLatI, tyAre prabhu A ja samajatA hatA ke " bhikSA nathI maLatI e sUcave che ke aMtarAya naDe che, ne tapa cAlu che eTale aMtarAya tUTavAne cAlu ja che." prabhune A samaja ane A vizvAsa hato, tethI cha cha mahinA sudhI covihArA upavAsa kheMcavAnuM AvyuM chatAM prabhu pAchA paDyA nahi ! basa, zrImatInI A sthiti che. AMbela para AMbala calAve rAkhe che, bhale se thaI gayA, to ya hajI AgaLa vaNathAkI abela cAlu rAkhe che! devatA munine mArga bhulAve che : ahIM zuM bane che? pUrvanI dharma-sAdhanAnA baLe baLavAna puNya UbhuM thayelAne kevo prabhAva che ! e juo. emAM vaLI ahIM paNa vaNathAkyA tapa kaye javAno prabhAva ke umerAya che ! e paNa jovA jevuM che. pelo devatA Ane puNyadayanA baLathI kheMcAI Ave che. e mahAmuni AdrakumArane vihAramAM bhramamAM nAkhI rasto bhUlAvI de che, jethI e zrImatInA nagaranI najIkamAM AvI pahoMce che ! gocarI samaye pharatAM pharatAM zrImatInA ghara pAse Ave che, tyAM zrImatI mAnabhera belAvI gharanI aMdara gocarI veherA
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ vavA arthe laI jAya che. pachI e pitAnA abhigraha mujaba munine page paDIne vaMdana kare che, ane e vakhate pagamAM cihna che ke nahi e joI le che. barAbara e ja cihna dekhAyuM.. pitAnA pitAne zrImatI kahe che, "bApu! A e ja bhaTTAraka jemanA meM paga pakaDelA, ane belelI ke "huM Amane varI, ane A mArA bela para ja AkAzavANIe sikko mAryo ke "sAra varI! sAruM varI !" vadhArAmAM AkAzamAMthI ratnarAzi varasI ! atyAra sudhI kuMvArI rahI. chuM te AmanA mATe ja, paraNIza te Amane ja paraNIza, bIjAne nahi. have tamAre karavuM hoya te kare." zrImatInA A bola para enA pitAjI mahAtmAne kahe. "mahArAja sAheba ! hamaNAM jega bAjue mUke, ane Ane para lo, pachI tamAre ene samajAvIne karavuM hoya te karaje. tamAre nirvAhanA paisAnI ciMtA karavAnI jarUra nathI; ratnanA DhagalA paDyA che." nikAcita karma chatAM muninI jAgRti : AdrakumAra mahAtmAne nikAcita bhegAvali karma bAkI che, paraMtu je pUrva bhavanuM smaraNa thaIne saMyama yAda AvyuM che, ane ahIM je devatAnA niSedha chatAM prabaLa vairAgyathI saMyama laI suvizuddha pALatA AvyA che, ene raMga ane svAda e che ke enI sAme A eka rUpALI yuvatI ane ratnarAzine ati ati tuccha lekhe che. alabat karmanI zirajorIthI aMtaramAM vikAra jAgatA haze, paNa ene sakriya karavAnI lezamAtra IcchA nathI.
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ 43 eTale muni tyAMthI te nIkaLI gayA, ane udyAnamAM jyAM mukAma karyo hato tyAM rokAyA. ahIM zrImatInA bApane. ciMtA thaI ke "hAya ! mahArAja kadAca vihAra karI cAlyA jaze to? pachI kyAM emane zodhavA?" tethI eNe rAjAne jaIne namaskAra karI paristhiti kahIne vinaMti karI ke - mahArAja ! have to hamaNAM ne hamaNAM tame padhAre ane sAdhu mahAtmAne samajAve." bApe bIjA paNa mahAjananA . zeThiyAone sAthe lIdhA. sau rAjAnI sAthe udyAne pahoMcyA, . ne tyAM rAjAe mahAtmAne kahyuM "bhagavAna ! A dIkarI bahu duHkhI thaI rahI che enA para dayA kare," muni kAMI hA. bhaNatA nathI tethI zrImatI kahe che. juo svAmina ! tame mane nahi paraNe to huM, mAre. nirdhAra che, ApaghAta karIza. huM to A mahA meghere janma. khoIza ! ane tamane strI-hatyAnuM pApa lAgaze.' rAjA ane mahAjana vagere kahe che;-juo mahArAja! kanyAne A nirdhAra sAMbhaLe ne? zuM tamAre ene ApaghAta karavA de che?"
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ [5] muni kema paDe che? karmanI balavattA : muninuM mana muMjhavaNamAM paDyuM ke have zuM karavuM ?" dIkSA letI vakhate devIe mane bhArapUrvaka aTakAvatAM kaheluM ke "tamAre bhegAvali karma UbhA che ane te tamAre avazya bhegavavA paDaze," e devIe kaheluM sAruM lAge che; kemake ahIM mAmale evuM banyuM che ke kanyA ApaghAta karI devA taiyAra thaI che. kanyAne bApa, rAjA, ane mahAjana badhA ja kanyAne ApaghAtathI bacAvavA lagnane Agraha karI rahyA che. tyAre zuM mAre nikAcita bhegAvali karma haze? e je hoya te bhagavAyA vinA e mane kyAM choDavAnA hatA? jJAnIo paNa kahe che - avazyameva bhoktavyaM kRta karma zubhAzubham / nAbhuktaM kSIyate karma kalpakoTizatairapi / arthAtu-kareluM zubha ke azubha karma jIvane avazya bhegavavuM paDe che. karma bhegavAyA vinA seMkaDo koDa yue paNa kSaya pAmatuM nathI. udayamAM AveluM karma kaNa oLaghI zakyuM che? kemake kahyuM che - Arohatu giri-zikharaM, samudramullaMdhya yAtu pAtAlam / vidhilikhitAkSaramAla', phalati kapAla, na bhUpAlaH //
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ 45 arthAtu-mANasa bhale parvatanA zikhara para caDI jAya. ke samudra oLaghIne pAtAlamAM jato rahe, chatAM enA lalATamAM vidhAtAe lakhelA akSaronI mALA phaLe che, enI sAme meTo rAjA paNa phaLato nathI. vidhAtAe lakhelA lekhane. moTA rAjA mithyA karavA jAya to te phaLIbhUta thatA nathI. zaktisAmagrI-saMpanna meTA rAjAnuM ya, karmanI sAme na cAle, te mAruM zuM cAlavAnuM hatuM ? kAMI nahi, udaya Avela karmane bhogavI ja levA de." kanyA, ene bApa, rAjA ane mahAjana badhA ya AdrakumAra munine tema kahI rahyA che, ane tIvra bhegAvalikarmanA udaye potAnI pUrvanI makkamatAmAMthI mahAtmA jarAka DhIlA paDyA che, tethI emaNe badhAnI prArthanA svIkArI lIdhI, ane saue AdrakumArano jayajayakAra belAvI dIdho. pachI to zrImatInA bApe meTI dhAmadhumathI AdrakumAra, sAthe zrImatInuM purohita pAse pANigrahaNa karAvyuM. pUcha.. vAnuM mana thaze,- praevA vizuddha cAritra pALanArA, ane te ya. jAtismaraNa jJAnathI potAne pUrvabhava ane tyAMnuM saMyamapAlana yAda AvI javAthI ahIM tIvra virAgya pragaTa thaIne saMyamane leza paNa aticArane DAgha lagADyA vinA saMyamanuM pAlana karI rahyA che, to pachI kema e saMyamapAlananA vicAramAM DhIlA paDyA? uo-alabat nikAcita bhegAvali karma te mATe kAraNuM che ja, paraMtu pUrvabhavanA saMyamapAlanamAM je pano. sAthvI para moha jAgyo hato, eno jherane kaNi eve
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ rahI gayelo ke e AvIne ahIM naDe che. pUrvabhave AyuSya * bAMdhatI vakhate alabat zubhabhAva hato tethI te tiryaMca- manuSya gatinuM AyuSya na bAMdhatAM devapaNAnuM AyuSya bAMdheluM ! tethI deva thaI ahIM A manuSyabhavamAM AvyA che, paraMtu pelo mehanA anubaMdhane kaNiye rahI gayelo, te ahIM - AvI naDe che. bAkI AyuSya bAMdhavA mATe A niyama che ke zubha bhAva samyaktvanA gharane heya ne manuSya ke tiryaMca samyaktva -avasthAmAM AyuSya bAMdhe te niyamA vaimAnika devalokanuM ja bAMdhe. enA badale je enAthI nIcenuM jyotiSa, bhavanapati, ke vyaMtara devakanuM AyuSya bAMdhyuM, yA manuSya tiryaMca ke narakanuM AyuSya bAMdhyuM, te mAnavuM ja paDe ke e AyuSyakarma samyakatva-avasthAmAM nahi, paNa mithyAtvaavasthAmAM ja bAMdhyuM hoya. kumArapALa mahArAjA UMcA dharmAtmA hatA, UMcA samyagdarzanane-samyakatvane dharanAra hatA, tyAre te gaNadharapaNAnI puNyAI kamAI gayA che! chatAM e kema vyaMtaranikAyamAM deva thayA che? kahe, ke emaNe - AyuSyakarma mithyAtvaguNaThANe bAMdhyuM che. nahitara, gaNadharapaNAnI puNyAI keTalI badhI UMcI? - AvatI vIzImAM pahelA tIrthakara bhagavAnanA e gaNadhara thavAnA che! tyAre bhagavAnanA zrImukhethI mAtra traNa pada pAmIne dvAdazAMgI, ke jemAM mahAsAgara jevA caudapUrva samAya che, enA svayaM racayitA thavAnA che! evI autpAtikI buddhi AdinI mahA puNyAI vinA A racanA ze banI zake? tyAre AvI UMcI gaNadharapaNAnI puNyAI cheDI
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ 47 ja samyakatva vinA baMdhAya? mahArAjA kumArapALa ucca keTinA samyaktvane dharanArA hatA e emanA pAchalA dharmamaya ucca jIvana parathI dekhAya che. Ama chatAM emaNe vyaMtara develekanuM AyuSya kema bAMdhyuM? vyaMtaranuM AyuSya bAMdhyuM che, e batAve che ke emaNe AyuSya mithyAtva-avasthAmAM bAMdheluM. pUche, pra-evA jvalaMta samyaphavavALAne paNa kadI mithyAtva Ave? u-AvyuM che, e hakIkata che. samyaktvanA asaMkhya AkarSa che, eTale ke samyamAMthI mithyAtvamAM jAya, ane pAchuM samyaktva AkaSI le, AvuM asaMkhya vAra banI A batAve che ke samyaktvano bhAva nAjuka che. kSApazamika sabhyatvamAMthI saheja jAgRti ochI thatAM viyellAsa maMda thatAM jIva emAMthI bhraSTa thaI mithyAtva pAmI jAya che. pachI bhale pAchI jAgRti AvatAM, aMtamuhUrtamAM ja samyakatva tarapha AkarSAI jaze. paNa eka vAra to patana thaI gayuM. samyaktva aMge AvuM patana-utthAna vadhumAM vadhu bane te asaMkhya vAra bane che; ene samyaktvanA asaMkhya AkarSa kahe che. e samajIne samyaphavane bhAva samakitanI vividha kAraNathI daDha rAkhavA jevo che, paNa bharose rahI ekapaNa mithyAtvanI karaNI AdaravA jevI nathI, ke tIvra rAga-dveSa karavAM je nathI. kumArapAla rAjAne AyuSya vaimAnika devalokanuM nahi, paNa vyaMtara devalokanuM baMdhAyuM che, e parathI vicAravAnuM
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ 48 che ke evA emane paNa mithyAtva kema AvyuM haze? zuM kAMI deva-guru-dharmanI zraddhA Dagamaga thaI haze? ahIM samajavA jevuM che ke mithyAtva AvavAnA be mArga che - (1) deva-guru-dharmanI zraddhA ane tattvanI zraddhA Dagamaga thAya, to mithyAtva Ave temaja - (2) viSaye pratye anaMtAnubaMdhIne rAga ke dveSa UThI. Ave, te ya mithyAtva Ave. kumArapALa mahArAjAne saMbhava che sAMsArika jIvana jIvatAM AyuSyanA baMdhakALe anaMtAnubaMdhI kaSAyane rAga yA dveSa jAgI gayo hoya; tethI samyakatvabhAva gumAvI mithyAtvabhAva jAgI gayo hoya, ane emAM AyuSya baMdhAyuM te. vyaMtara-nikAyanA devalokanuM baMdhAI gayuM. pharIthI yAda karo, samyaktvanuM bahu nAjukapaNuM che. mATe zAstra emAM asaMkhya AkarSo kahe che. - kumArapALa mahArAjAne keIka vAra anaMtAnubaMdhI keTinA rAgane lIdhe samyaktvamAMthI mithyAtvamAM cheDIka ja vAra javAnuM thayuM hoya, ane e rAga dabAI jatAM pAcho. samyaktvane AkarSa thayo hoya. paraMtu e mithyAtvanA gALAmAM ja AyuSya karma baMdhAyuM hoya to te vyaMtara devalakanuM AyuSya karma baMdhAyuM hoya ema saMbhava che. jevA samyaktvanA AkarSa, evA saMyamanA paNa AkarSa che. mahAtmA AdrakumArane nikAcita bhegAvali karmanA udaye cAritra-bhAvamAMthI asaMyamanA bhAvamAM AkarSa thavAthI saMyama mUkI daI zrImatI sAthe lagna karI levAne bhAva thaye, ane lagna karI lIdhA.
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ AdrakumAra paDyA chatAM alipta : have kema? jhaMkhanA karanArI, samRddhivALI ane rUpALI zrImatI, e keTalIya tapasyAthI AdrakumArane ahIM pati tarIke lAvI hoya, e have AdrakumAra maLI gayA pachI emanI sevAmAM kevI UbhI rahe? are ! AdrakumAranuM mAtra mukhAraviMda joI joIne paNa keTalI badhI rAjInI reDa thatI heya! tyAre premathI bIjI ya sevAo keTalI ApatI hoya? samRddhine pAra nathI. bApanI samRddhi to kharI ja, uparAMta pelI ratnonI vRSTi thayelI yA sADAbAra jhADa sonaiyA varaselA e saMpatti hatI. keTalI jaMgI samRddhi! ethI bhegasAdhane keTalA UMcAmAM UMcI koTinA, ane bharacaka pramANamAM hAjara hoya? AvI ucca sAdhana-sAmagrI sAthe rUpasuMdarI zrImatI khUba prema ane bhaktibharyA dilathI sevA karatI hoya, tyAM AdrakumAranI jagAe bIje kaI hoya te kevuM bhegalaMpaTa banI jAya? paraMtu ahIM AdrakumAra kevI rIte rahe che? khUba saMyamI thaIne ane haiyAthI alipta jevA rahIne rahe che!
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ [26] viSayAga e veTha 4 kAraNe zreNikaputra naMdISaNa viSayabhegane veTha samaje che, enAM 4 kAraNa: (1) jAtismaraNa jJAnathI emanI najara sAme eka te pUrve pALeluM svaicchika vizuddha cAritra che, ne emane e saMyamane divya AnaMda bhulAta nathI. . (2) bIju, A janamamAM pALeluM niraticAra cAritra, enI bhAre anumodanA che. eTale enI sAme viSaya kIDAne taddana bibhatsa pazu-ceSTA samajI enA para emane bhAre dhRNA che. (3) vaLI, anArya dezamAMthI ahIM kevA UMcA uddezathI bhAgI AvelA, e vIsarAtuM nathI. temaja (4) cothI vAta e che ke emane devatAe kahelA pitAnA akATya bhegAvali karmane khyAla che, eTale e pitAnI upara karmane baLAtkAra samajI bhega-upabhegane veTha samaje che. pUcho - praha- masta raMgarAga bhoga uDAve chatAM ene veTha kevI rIte samaje ? u - dA. ta. gUMDAnA hAthamAM kaI dayALu mANasa phasAI gaye hoya, ane pelA kahe "A bakarAne mAra, nahitara tane mArI nAkhazuM. e vakhate A dayALu maravA taiyAra thAya,
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa1 paraMtu bakarAne haragIja nahi mAru, ema kahI de. tyAre pele gUDe pitAnA cAra sAgrItane bhegA karI, emanI pAse A dayALune pakaDI rakhAvI dayALunA hAthamAM baLAtkAre che pakaDAvI potAnA ne sAgrItanA majabuta hAthethI dayALunA hAtha para dabANa lAvI bakarAnA zarIra para charIno ghA karAve, e vakhate dayALune zuM thAya? dila kakaLe ne? charAne ghA karavAmAM jarAya rasa hoya? nA, e te kakaLatA hRdaye evI aphasosI karatA hoya ke "arerere ! A mArA para A ke baLAtkAra ke mArA hAtha vaDe bakarA para charAne ghA?" baLAtkAre bakarA para charInA ghAnI jema karmanA baLAtkAre viSane saMga samaje ene e veTha lAge, emAM dila kakaLatuM rahe. basa, AdrakumAranA mananI A sthiti hatI. dilamAM bhAre aphasI rahetI ke "ararara! A karmane mArA para ke baLAtkAra ke huM jarAya A Icchato nahi, chatAM karma mArI pAse A pazu jevI ceSTA karAve che !' AdrakumAranuM dila AvuM hatuM. eTale ja vakhata jatAM jyAM zrImatIne putra janamyuM. ane e lekhazALAe bhaNavA jato thaye eTale AdrakumAra zrImatIne kahe che "je have tAre A putra che, eTale ekalavAyApaNuM nahi rahe, mATe mane cAritranI anumati ApI de. mAru saMsAra ane saMsAranI A ajJAna meha-mUDha ceSTAmAM bilakula mana nathI." - A kyAre kahevAya? haiyAmAM tIvra vairAgya hoya, ane asaMyamamAM rahyAne rejane pArAvAra kheda hoya, saMtApa hoya tyAre.
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ para bhegalaMpaTo patita mahApuruSanAM mahAna dilane na samajI zake : mahApuruSonAM A dila je na samaje, ane bole ke e te naMdISeNa paNa paDyA hatA ne araNika muniyA paDelA; tema AdrakumAra paNa paDyA hatA, emaNe ya saMsAra bhegavelA." - AvuM bolanArA e mahApuruSone anyAya karI rahyA che. evAne kaNa pUche "alyA bhAI! mahApuruSane paDyA paDyA kahe che, paNa jarA e to je, ke paDyA chatAM, emanAM hRdaya kevAM hatAM? bhegamAM phasAyA chatAM emanAM dila bhoga pratye kevA ghaNAvALA hatA? ne tAruM dila jene ke e kevuM bhegalaMpaTa che? bhegalaMpaTa che, mATe to jiMdagInA 40 - 50 - 60 -70 varSa vItyA chatAM hajI kayAM tAre bhAgamAMthI UThI cAritra levuM che?" are ! brahmacarya paNa, kyAM levuM che? zAne UThe? dila bhegamAM kakaLatuM hoya paralokanA bhayathI kaMpatuM hoya, to UThe ne? taLAvaDAmAM beThelI bheMsa emAM lIna, te UThe ja nahi! ema bheganA taLAvaDAmAM beThele emAM layalIna hoya pachI zAne UThe ! te ya pAchA bhega to kevA tuccha garIbaDA maLyA che, chatAM emAM ya lIna-laMpaTa ! kevI durdazA? tyAre pelA naMdISeNa AdrakumAra vagere paDelA te kevA samRddha mAtabara bhegamAM beThelA? chatAM emanuM dila bhegalaMpaTa nahatuM; bhogamAM kaMpatuM-kakaLatuM hatuM, mATe moke A ke bhegamAMthI UbhA thaI jatAM AMcakona Avya; gatyAga karI cAritrI banI gayA! nadISaNa AdrakumAra vagere paDelA chatAM kevA jabaradasta vaibhavamAM haiyAthI aMtastApabharI aliptatA kevI rAkhI haze!
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa3 tyAre ja e saheja vAtamAM ene tyAga karatAM acakAyA nahi, e vicAravA jevuM che. jANe cho ne naMdaNa paDyA chatAM kevo aMtastApa? : naMdISeNe vezyAne tyAM paDatA pahelAM vezyAne "sAdhu arthalAbha paNa kevA karAvI zake che" e batAvavA AMkhanA eka piyAthI sADAbAra koDa soniyA varasAvelA ! ATalA te sonaiyA, eTale enA rUpiyA keTalA? eka sonaiyAnA e kALanA paMdara rUpiyA gaNe, te ya doDha abaja upara rUpiyA thAya. pachI vezyAe pADyA, to have eTalI jaMgI Rddhi samRddhi upara raMgarAga, bhogavilAsa, ane te ya cakara rUpALI vezyA sAthe ! kevA thAya? chatAM emAM haiyuM aMtastApabhayuM! mATe to savArathI UDIne bhajana pahelAM ochAmAM ochA dazane pratibaMdha karI dIkSA mATe UbhA karI devAnuM rAkheluM ! asaMyama-bhegamAM paDyAnuM dilamAM A javalana, te emAMthI viSayavilAsanI lacabaca sAmagrI vacce roja dazane vairAgyane upadeza! AjanA bhegalaMpaTo, te pilI mAtabara sAmagrInI apekSAe ThIkarA-kalAsa sAmagrImAM ca bhegalaMpaTa banI rahenArA, e mahApuruSa paDelA chatAM emanA mahAna dilane zuM samajI zake ? 12-12 varasa naMdISaNa vezyAne tyAM aMtastApa sAthe rahetA hatA, tethI te eka divasa nava jaNa bUjhayA ne dazame nathI bUjhato, bhajana ThaMDuM thaI jAya che, te vezyA mazkarImAM kahe che, - dazamo nathI bUjhato? to dazamA tame, tyAM naMdISaNa UbhA thaI gayA! khIMTIethI e bagalamAM mArI, kahe che le tyAre, have huM A cAle dIkSA levA."
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ tyAM vezyA gabharANI, ghaNAM ghaNAM manAmaNAM kare che, "bhAIsAba ! rahI jAo; huM te mazkarImAM bolelI. kSamA mAgu chuM. javAnI vAta na karaze; ahIM ja rahe." paNa naMdISaNa zAnA rahe? vezyAe kalpAMta mAMDyo. karuNa svare retI jAya ne kahe che "hAya! have huM kyAM jAuM ? tame mArA prANathI adhika ! tame jAo to mAre jIvIne zuM kAma che ? basa, marI jAuM, paraMtu vezyAnA A. AMsu jharatI AMkhe karAtA kalpAMta para naMdISeNa na pIgaLyA. kAraNa? kahyuM nahi pahelAM? bhale nikAcita bhegAvali karmanA udaye ahIM vezyAne tyAM rahyA hatA, paraMtu bhegalaMpaTa banIne nahi, kintu bheganI bhayaMkaratAne khyAla rAkhIne kaMpatA-kakaLatA hRdaye rahyA hatA, te have meke AvatAM zAnA bheMsanI mAphaka bheganA kIcaDamAM eka kSaNa paNa cAMDyA rahe? nikAcita bhegAvali karmanA udaye cAritra-mehanIya jera karI gayuM te cAritra AvarAI gayuM, paraMtu samyakRtva nahetuM AvarAI gayuM, mithyAtva - mehanIya jora nahotuM mArI gayuM, tethI saMga-nirveda haiyAmAM ramI rahyA hatA eTale bhegamAM haiye kaMpa ne kakaLATa UbhA rahe emAM zI navAI? enA lIdhe bhega-laMpaTatA zAnI Ave? bhegamAM haiye kaMpA ne kakaLATa hoya te laMpaTatA na Ave. basa, A ja vAta che, dilamAM sabhyatvane dIvaDe bujhAvA na do, javalaMta jaLato rAkhe, te dunyavI viSaye. ne enA bhegavaTA bhayaMkara dekhAze, paralokanA kAramAM duHkha
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ 55 ane pApiSTa avatAre najara sAme taravaryA karaze; tethI dila e bhega-bhegasAdhane pratye kaMpa ane kakaLATa anubhavaze. AdrakumArane zrImatI maLI che, koDenI saMpatti maLI che, paraMtu samyaktvane dIvo prajavalita che; ethI bhege. khUMce che; tethI zrImatIne kahe che "je have tAre putra sahAyamAM AvI gaye. tuM ane putra baMne zAMtithI rahe, ane huM cAritra laIza." - zrImatIne athAga rAga, te zAnI emAM maMjUra thAya? kahe che, "A zuM bolo cho ? paraNyAne hajI bahu varasa thayA nathI ne mane tarachoDI javAnI vAta kare che? tame maLyAthI te mane svarga maLI gayuM hatuM, te ekAeka lupta karaze?"
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ [27] patnIne AdrakumAranI vairAgyavANI AdrakumAra samajAve che,- "juo A jhAMjhavAnA nIra jevA sukhAbhAsamAM zI svarga-sukhanI kalpanA jIvana te nadInA veganI jema vahI cAlyuM che, te jotajotAmAM mRtyunA mahAsAgaramAM bhaLI javAnuM. pachI paraloka-sAdhanA kayAre karavAnI? tame jANo cho ke huM cAritra-bhraSTa thaIne A pApamAM paDyo chuM. pApa bahu karyA, have vatabhaMganA pApanuM vAraNa karI lauM, te mAre durgatimAM na paDAya." - zrImatI zANuM hatI, eNe bahu carcA na karI; kemake patinA sAdhujIvananI uttama sAdhutA eNe joI hatI. temaja atyAra sudhInA sahavAsamAM patine bhegamAM beThA chatAM jaLakamaLanI mAphaka alipta hRdayavALA anubhavyA che, ane atyAre pati je kahI rahyA che e kazuM geravyAjabI kahetA hoya ema lAgatuM nathI; AvuM samajatI hoya pachI zA mATe pati sAthe jIbhAjoDI kare? patine rokavAnI caturAI: tyAre zuM patine javA devA che? zrImatIne pitAne eTale badhe meha che ke patine javA devA mATe enuM mana bilakula mAnatuM nathI. eTale eNe eka upAya karyo.
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa7 putranA nizALethI AvatA pahelAM ekavAra zrImatIe caturAI karI. pote reMTiye laIne zrImatI sUtara kAMtavA beThI. eTalAmAM putra Avyo. jeIne cakita thaI pUche che mA! A tuM zuM karI rahI che? zrImatI kahe - "baccA ! have tArA bApu dIkSA laI ApaNane choDI javAnA che, eTale pachI tArA - mArA bharaNapoSaNa mATe A karavuM paDe ne? tuM to hajI mAne che. tane vepAra karavAnuM AvaDatA varSo lAgaze." chokare kahe, "mA ! A zuM bolI ? mArA bApu zAnA jAya? je huM emane bAMdhI dauM chuM,' ema kahI che karAe palaMga para ADA paDelA bApanA paga para sUtaranA tAra lapeTayA. AdrakumAra mA-putranI vAto sAMbhaLI vicAramAM paDI jAya che ke "A baMnenI vAto jotAM lAge che ke je hamaNAM ja dIkSA laI laIza, te baMnene bhAre AghAta lAgavA saMbhava che; temaja putra jyAM sudhI AvaDatavALe maTe nahi thAya tyAM sudhI zrImatI mana bALyA karaze, tethI cheDe vilaMba karavA de." AdrakumAra kahe "ciMtA na karaze, A sutaranA page jeTalA AMTA che, teTalA varasa rahI jaIza, pachI dIkSA laIza." ema kahIne UThIne AMTA gaNyA, kula bAra AMTA thayA, eTale bAra varasa gharamAM rahI javAnuM nakkI karyuM che,
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ 58 mahAvairAgI chatAM kema rokAI gayA? pra - AdrakumAra mahAvairAgI ane rokAI jAya? u- hA, hajI bhogAvali karma jera mAratA hoya, te e ene bhAva bhajavI jAya. jovAnuM eTaluM ja che ke AvA vairAgI jI kAmanA laMpaTa nathI hotA, eTalA mATe to. gharamAM rahevA chatAM sAkara paranI mAkhInI mAphaka rahenArA hoya che, kAMIka udAsIna bhAvathI rahenArA hoya che. enuM kAraNa. eka ja, jemanuM tattvadarzana ane saMsA-darzana AbehUba heya, e saMsAramAM udAsIna bhAvathI ja rahe. bAra varasa vItatAM keTalI vAra? bAra varasa pUrA thatAM ja eka divase rAtanA AdrakumAra vicAra kare che ke, 12 varSanA aMte AkumAranI bhavya vicAraNa: "aho ! saMsArarUpI kuvAmAMthI mArA AtmAne uddhAra, karavA deraDArUpI cAritranuM AlaMbana meM karyuM, cAritra pALyuM, ne pAchuM mUkI paNa dIdhuM ! ane pharIthI huM e ja saMsAramAM khU chuM ? pUrva janmamAM cAritra laIne pALato hato, paNa emAM je mAtra manathI paNa cAritranI virAdhanA karI, to ahIM anAryapaNAmAM phekAI gayo ! tyAre ahIM to meM mana vacana-kAyA traNethI cAritra bhAMgI nAkhyuM, te have AgaLa mArI kaI dazA kaI avagati thAya? A duHkhada caturgatimaya saMsAramAM ja pheMkAI jAuM ne? kAMI nahi, hajI sAva bagaDI
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa9 gayuM nathI, jIvana hajI hAthamAM ja che, te atyAre paNa. saMsAra tyAga karI cAritra laIne prabala saMyama ane tapanA. agnithI, mArA AtmAne vizuddha karI daIza. senuM game. teTaluM malina paNa thayuM hoya chatAM agnithI kyAM zuddha nathI thatuM?" basa, A vicAra karIne cAritra levAne rAtanA ja nirdhAra karI lIdhe. saMsAra pAparUpa che, saMsAramAM pApa ja pApa karavA. paDe che,"- ene haiye trAsa lAgI jAya, pachI enAthI jIva . tadna UbhagI jAya emAM navAI nathI. ghaNA Aje kahe che, ' sAheba! cAritranA bhAva thatA nathI; "alyA bhAI ! zuM e vicAryuM che ke cAritranA bhAva kema nathI thatA? paheluM to (1) saMsAramAM nAnethI meTA ekeka divasamAM karavA paDatA aDhaLaka pApane ane ethI parelekamAM thatA dIrghakALa durgati-bhramaNane trAsa kyAM lAge che ? rojiMdA jIvanamAM pANuM-agni-vanaspati-vAyukAya vagere asaMkhya jIvonI kala keTalI? zuM haiye ene trAsa che? ke hAya! A roja savAra paDI, ne kasAInA kalakhAnAnI jema asaMkhya jIvonA saMhAra karavAnuM cAlu thaI ja gayuM che! zuM kudarata A sahana karaze ? e to kahe che "ThAryA tevA Tharaje, bALyA tevA baLaje." vaLI (2) "hAya ! jIva-. saMhAra uparAMta paNa bIjA rAga-dveSa mehamAyA vagerenA pApa ane beTA vicAre tathA mehabharyA vacanone pApane.
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAra nahi! AmAM bhAvI kaI dazA?" -Ama Ane trAsa lAgI jAya, to hamaNAM cAritranA bhAva thAya. paNa pelAne trAsa nathI thatuM, UlaTuM pisA parivAra ane managamatA viSamAM huMpha lAge che! ThaMDaka lAge che ! zAtA anubhavAya che ! pachI zuM kAma cAritranA bhAva thAya ? tyAre AdrakumAra Ame ya saMsAramAM banyA-jhaLyA rahetA hatA, emAM patnI-putra AgaLa kabUlelI mudata pUrI thaI, eTale te have haiye saMsAranA pApane ane durgatibhramaNane trAsa vadhI gaye, eTale cAritrane nirdhAra karI didhe. savAre patnIne kahe che,- "kabUlelA bAra varasa vItI gayA che, have huM dIkSA laIza." patnI zrImatI A sAMbhaLI revA jevI thaI gaI, dInatAthI kahe che, tame dIkSA leze to pachI tamArA vinA mAruM zuM thaze? A putranuM zuM thaze ?" patnIne bhavya upadeza AdrakumAra kahe "bAI ! kema tuM Ama bele che? A - jagatamAM koNa kevuM che? kaI koInuM nathI. je te pitapotAnA karmonA anusAre bIjAnI sAthe saMga pAme che, ane karmanA anusAra pAchA evA chUTA paDI jAya che ke bhavenA bhae bhegA ja thAya nahi. emAM vacamAM vaLI bIjA bIjA jIvonA saMgamAM AvI "mArA, mArA" karI jIvananA aMte chUTA paDavuM ja paDe che. karmasattA AgaLa jIvanuM zuM Upaje che?" jJAnIo paNa kahe che,
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvanuM ekAkIpaNuM kevuM ? :"jAtazcaiko mRtazcaika, eko dharmaM karoti ca / pApa svargasukhe jIvaH zvabhre gacchati kaH samam / / mUDhAH kurvanti ye me me, vapuHputragRhAdikam / te'pi tyaktvA ca rogArtAH majjanti bhavasAgare // " arthAt, A saMsAramAM jIva ekalo janme che, arthAta pUrvanA keI sagAne ke kazI saMpattine sAthe laI AvI. janamato nathI. ahIM jame che paNa ekalo ane mare che paNa ekale, arthAt ahIM vahAlAmAM vahAlA paNa keI kasuMbIne sAthe laIne marato nathI. tema dharma ane pApa. paNa jIva ekalo ja kare che, kAM dharma kare che, kAM pApa kare che; emAM bIjA na paNa joDAya evuM bane che, ane enA phaLa svarUpe ekale ja kAM svargamAM devatAI sukhamAM cAlyA. jAya che! kAM narakanA ghera duHkhamAM ekalo ja paTakAya che! tyAM keNa enI sAthe jAya che ? are ! pitAnuM zarIra paNa. sAthe jatuM nathI, pachI patnI-putra vagere sAthe javAnI vAte. ya zI ? chUTI janArAne "mArA-mArI karanArA mUDha : tyAre zuM tamane nathI lAgatuM ke AvA ahIM ja UbhA. rahI janArA ane maraNa bAda jIvane kaze sathavAre-sadhiyAro. nahi ApanArA zarIra sagA ane gharane "A mArA, A. mArA" ema karanAre jIva mUDha che? "mArA mArA karIne. vaLe che zuM? aMte e ja badhAne mUkIne ja regathI ekalo.
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ pIDAte marIne karmanA gaMja upADI A virATa bhavasAgaramAM ekale ja DubI jIya che ! te bhAgyavatI ! A zuM bole che ke amAruM zuM thaze? huM kadAca cAritra na laIne gharamAM besI rahe, te paNa mAre - mRtyu to AvavAnuM. te mArA mRtyu pachI mAruM zuM thaze ? e vicAra tamane kema nathI Avato? evA avasthaMbhAvI sarvaviyAgane karAvanAra mRtyune jotAM zuM joIne ahIM "mArA pati, mArA pitA, mAruM ghara, ema mArApaNuM karAtuM haze? 'anyo jIve bhaved yatra, dehAt tatra gRhAdikam / katha me me tanurgeha kalatraM kurute'gavAn ? // jIva jyAM kAyAthI ya judo che, tyAM ghara-sagA vahAlA badhAthI ya judo che e spaSTa dekhAya che, te jIvane e kAyAdi badhuM ja choDIne javuM paDe che ! te pachI zuM joIne jIva - "mArI kAyA, mAruM ghara, mArI patnI" ema mamatva karato - haze? ema karavuM e ya zuM jIvanI mUrkhAI nathI? mUDhatA nathI? jiMdagIbhara mArI mArI karelI kAyA para paNa, mRtyu - pachI, je kaze adhikAra nathI karI zakAto, te ghara-kuTuMbI para paraloka jatAM kyAM adhikAra karI zakAvAne ? jJAnI kahe che - kAyA-kuTuMbAdi badhuM du:khanuM utpattisthAna :TuM-dhanathI nyAdri parva dulamuman , hiM anya ca sarva jarma pati sa dhIH - arthAta tame A juo ke "A kuTuMba ane dhana-dhAnyAdi
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ badhuM ya duHkhanI utpatti che jemAMthI evuM che, arthAta e badhuM ya duHkhanuM ja utpatti-sthAna che. deha-zarIra paNa zuM Ape che? roga-pIDA-majurI--kaSTo vagere ! e, deha che, to ja Ave che, matalaba, dehanA lIdhe ja e UbhA thAya che. tyAre dhanadhAnyAdinA parigrahamAM dukha-kaSTa-saMtApa UbhA thavAnuM pUchavuM ja zuM ? Ama chatAM je dubuddhi mANasa A dehAdine pitAnA mAne che, potAnA vahAlA tarIke jue che, e kevala karmothI ja bhAre thAya che; ane e karma laIne paraloka jatAM enI kevI durdazA thAya ! e ekatrita karelAM karmonA gaMjanA gaMjane lIdhe keTakeTalA dAruNa vipAka ene bhogavavA paDe! e samajI zakAya evuM che. Aje najara sAme nAnA moTA asaMkhya che je pAra vinAnA jAlima duHkha bhegavI rahyA che, e parathI kalpI zakAya evuM che. e te ahIM jIva ekamAtra dharma ja karIne ene puNyarUpe sAthe laIne jAya, to ja ene paraloke svargAdinA sukha jovA maLe. kahyuM che,"eko dharmamupArjitaM ca vivudhaH kRtvA svayaM gacchati svarga, pApamupAyaM ghoranaraka duHkhAkara prANabhRt / 'eko duHkhatatiM hyasAramapi so tyaktvA ca muktyAlayam tasmAt tvaM bhaja bhAvato hi zaraNa dharma, tyaja svagRham / / arthAt vibudha-sujJa jIva eka ja svayaM dharmanuM upArjana karIne svargamAM jAya che. tyAre jIva ekale ja pApa upArjana karIne dukha-bharapUra ghara narakamAM sidhAve che! tema jIva ekale ja asAra duHkha--vistArane (saMyama
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvArA) tyAga karIne mokSa paNa pAme che. mATe he jIva! tuM dharmanuM bhAvathI zaraNuM le, ane pitAnuM mAneluM ghara choDa. AdrakumAra patnI zrImatIne kahe che - A badhuM jotAM-vicAratAM tane lAgaze ke badhuM jyAre jIvane ekalAne ja karavAnuM, bhegavavAnuM, ane chUTavAnuM hoya che, te pachI "mArA vinA tamAruM zuM thaze" e. citA tamAre karavI nakAmI che, ane "tamArA vinA mAruM zuM thaze" e citA mAre ya karavI nakAmI che. saue pite ja potAnA AtmAnI ciMtA karavAnI che, ane tethI ja saue ekabIjAnA sArAmAM samarthana ja karavuM joIe, to tame have mArA uttama kAryamAM vina na karatAM saMmata thaI jAo."
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ [28] AdrakumAranI pharIthI dIkSA AkamAranuM gajaba nirmamatva-mahAsaMyama! AdrakumAre e rIte patnI-putrane samajAvI dIdhA, ane pite jAte ja muniveSa laI lIdhe, saMyamanI pratijJA karI dIdhI, ane nirmama nirahaMkAra pratyekabuddha banI gharamAMthI nIkaLI vanamAM gayA. cAritra laI vanamAM nIkaLI paDyA emAM pUrvane mahAna saMyama-tapane abhyAsa che; ane emAM vaLI have pUrve saMyama mUkI saMsAra kheDyAnAM pApa najara sAme taravare che, ne e dilane khUba DaMkhe che, eTale have te saMyama-tapane puruSArtha pUrve karatAM era vadhu bhabhUkI UThaDyo che. mahAtmA AdrakumAra maharSi pratyekabuddha tarIke pRthvI taLa para vicarI rahyA che. ghara mUkatAM ja nirmama ane nirahaMkAra banI nIkaLyA che, eTale kazI. mamatA yAvat pitAnA zarIranI paNa mamatA rAkhI nathI. tema kazuM ahatva rAkhyuM nathI, eTale kaSTa-upadra saharSa vadhAvI le che. 500 cerene bheTo: core keNu? : AdrakumAra maharSi vihAramAM ekalA rAjagRha tarapha mahAvIra bhagavAna pAse javA jaMgalamAMthI pasAra thaI rahyA che, tyAM emane eka pallI nAkhI paDelA 500 cerene. bheTo thaI jAya che. mahaSie te corene na oLakhyA. paraMtu cerIe emane oLakhI kADhI cakita thaI jaI page paDIne kahyuM, "Ape amane na oLakhyA? amane ApanA. pitAjIe ApanI sevAmAM goThavelA, teja ame 500 sevake. chIe. Apa te amane mUkI ekAeka bhAgI gayA ! ame
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAre bAju ghaNu tapAsa karI, Apane patto na lAge, tethI amane lAgyuM ke jarUra Apa jatA rahyA. eTale ame eka te zaramAyA ke pitAjIne have meM zuM batAvavuM temaja bIjuM e ke pitAjIthI gabharAyA ke " ApanI rakSA na karI enA badalAmAM moTI sajA karaze to? tethI ame vahANu pakaDI e deza ja choDI ahIM AvyA. ApanI tapAsa karatAM Apa na maLyA, te dhaMdhe kyAM che ? tethI A cerIne baMdha rAkhe che." ceranI vAta sAMbhaLI AdrakumAra maharSi jue che ke A lokone bujhavavAne atyAre ke sAre che. alabata pite eTalA badhA nirmama nispRhI che ke emane kaI ziSya karavAnI kazI ja tAlAvelI nathI, paraMtu emane lAgyuM ke AmanA para sahajabhAve upakAra thAya evo che, tethI emane A pramANe be akSara hitanA kahe che, cerene upadezaH mahAnubhAve ! A tame kevI pApakArI ane durgatidAI jiMdagI jIvI rahyA che? cerI rUpI pApavRkSanA be phaLa che - "(1) kadAca pakaDAyA, te ahIM paNa mahApIDA, mArapITanI ribAmaNa, ane meta; temaja (2) paralokamAM to A pApanA phaLamAM bhayaMkara narakanI vedanA che. kahe ke AvA pApakarmonI sajA narakAdi durgationI keda che. tethI vicAre ke AvA uttama mAnava-avatAre zuM karavAnuM? (1) nakAdi halakI durgatienA bhavAnI jelamAM pUrAI -javuM paDe evA pApakarmo karavAnA? ke (2) sadugati-paramagatinA sAdhaka sukRta karavAnA?
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAnava-avatArate janamajanamanI pApa vAsanAo teDI nAkhe evA ahiMsA-saMyama-tapanI urI sAdhanAo mATe che, ke jenAthI durgationA daravAjAne tALAM lAgI jAya! ane sadgati yAvata mekSagati siddha thaI zake ! >> pilAo kahe - "paraMtu Apa amArI najara cukAvI jatA rahyA eTale ame svAmIne zuM moTuM dekhADIe? tethI ame paNa vahANamAM besI ahIM Apane zeAdhatA AvyA. paNa Apane patto na lAge eTale ame AvA ajANyA dezamAM zuM karIe? kyAM konI pAse jaI UbhA rahIe? amAre keNa bharese kare ? tethI ame A cerI-lUMTane dhaMdho karatA rahyA chIe." Si emane kahe che mAnavajanma kema durlabha ? : he bhadra leke! sAre mANasa kaSTamAM paDyo hoya te ca eNe cArIne baMdha nahi kara joIe. zuM tame jANe che kharA ke A manuSya janma keTalo badhe durlabha che ? A jagatamAM najara sAme dekhAtA nI amApa saMkhyAnI sAme manuSyanI bahu alpa saMkhyA juo, ne jInI ane kAneka jAtio ane enI asaMkhya saMkhyAnI sAme manuSya jAtimAM bahu alpa saMkhyA juo, te tamane samajAze ke A viziSTabuddhi-saMpanna mAnava-avatAra keTalo badhe durlabha ane kiMmatI che! A durlabha janama pAmIne evuM karavuM joIe ke jethI sArI gati prApta thAya. kemake kahyuM che -
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ [29] mokSanA 11 upAya : 500 coranI dIkSA jantUnAmavanaM jinezamahanaM bhaktyA''gamA''karNanaM, sAdhUnAM namanaM madApanayanaM samyaga gurormAnanam / mAyAyA hananaM vizuddhikaraNaM lAbhadrumonmUlana, cetaH-zodhanamindriyArthadamana yat tacchivopAyanam / / mekSanA sIdhA 11 upAya : arthAtu- (1) jIvonI rakSA-dayA, (2) jinendra bhagavAnanI bhaktipUrvaka pUjA, (3) bhakti-zraddhAthI AgamanuM zravaNa, (4) sAdhuone vaMdanA, (5) madane tyAga, (6) sugurune mAnavA (upAsanA), (7) mAyAne nAza, (8) AtmavizuddhikaraNa, (9) lobhavRkSanuM umUlana, (10) cittanuM saMzodhana, ne (11) IndriyenuM viSAmAMthI damana (gamananiradha) e. je jIvana che te mekSane upAya che." cerene AdrakumAra maharSie saMkSepamAM kevA suMdara kartavya batAvI dIdhAM ! paheluM te dharmanA pAyAmAM jIvo pratye dayA, jenI ahiMsA joIe. enA upara jinabhakti, sAdhu-vaMdanA, sadgurusevA-upAsanA, tathA AgamazAstra zravaNa joIe. vaLI mada-mAyA-lobhane tyAga joIe. temaja IndriyonuM damanA joIe, jethI e ISTa aniSTa viSayamAM rAgadveSa na kare, ane ISTa viSayemAM deDI na jAya. A uparAMta mananA doSenuM
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ zodhana karI manane nirmaLa banAvavA dvArA AtmAnuM vizuddhikaraNa karavuM joIe. saMkSepamAM dharma : TuMkamAM kahIe to (1) dayA, (2) deva-gurubhakti, (3) 'jinavANI-zravaNa, (4) kaSAyazamana, (5) indriyadamana, ane (6) mana:zuddhikaraNa, A dvArA Atma-vizuddhikaraNa e mAnavabhavanAM kartavya che. AgaLa AdrakumAra maharSi kahe che - "kenApi puNyayogena mAnuSyakamavApyate / prAptasya ca tasya phalaM dharmaH svargApavargadaH // " arthAt "koIka evA puNyanA yoge manuSyapaNuM maLe che; ane maLelA e mAnavajanamanuM phaLa dharma che, ke je svarga ane mokSadAyI che." vAta paNa sAcI che ke pUrve kahelA jIvadayA, jinabhakti.....vagere dharma pazu Adi tiryaMcanA avatAramAM nahi, kintu manuSya avatAramAM ja AcarI zakAya che, te pachI koI viziSTa padaye maLelA manuSyabhavanuM phaLa dharma ja hoya; arthAt manuSya-janma rUpI kSetramAM dharmane ja pAka ugADe joIe. corene maharSi AgaLa kahe che,-"juo bhAgyavAne! jinezvara bhagavaMtoe jIva para dayA-ahiMsA, satya, acaurya, brahmacarya ane aparigrahane ja dharma kahyo che. tethI jo tame svAmibhakta che, te mArA mArgane Azraya kare. tamane khUba ja sukha maLaze."
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahaSi e ThIka ja kahyuM ke "durlabha ane mahA-kimatI. manuSya avatAre ekamAtra dharma ja karavA lAyaka che, ane dharmamAM paNa pAMca mahAvrato ja AcaravA jevA che, kemake dharma mahAvratamaya che. e meM lIdhA che, ne tame pUve mArA. bhakta hatA, te have paNa svAmibhakta banI mArA mArgane. apanAvI le." coranI suvicAraNuM : cera maharSinI A vedhaka vANuM sAMbhaLIne gadgada thaI gayA ! kemake emaNe joyuM ke "A svAmIne ghare zI. khoTa hatI? rAjA thavAnI taiyArI hatI, e cheDI AvuM dharma, maya kaThora jIvana emaNe svIkAryuM e keTaluM badhuM kaparuM ! keTalo badho mahAtyAga! to ApaNe zuM kAma bAkI rAkhIe?" core mahaSine kahe che, "Apa amArA svAmI ja che.. Apa jema kahe tema karavA ame taiyAra chIe." maharSi kahe che, "tame mArA jevA thaI jAo, cAritra laI le." coranI dIkSA : basa, caro tarata taiyAra thaI gayA. ane emaNe tyAM ja cAritradIkSA laI lIdhI, sAdhu banI gayA ! jeje, sAdhu koNa bane? cAra ke zAhukAra? ahIM sAdhu bane che! ne tame zAhukAra hajI pApagharamAM beThA che ! kAraNa kAMI? manane AvuM ja kAMka haze ne ke "cere bicArA. bahu pApamAM paDelA hatA. eTale emaNe te cAritra levuM ja joIe. jethI e mahApApa dhovAI jAya; ne amAre evA.
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ 71 mahApApa nahi eTale ene dhovA mATe cAritranI zI jarUra?" emaja tamArA manane ne? - janamathI jainadharma maLe che, thoDo dayA-dAnAdi dharma karAya che, ne emAM paMcendriya-hiMsA nathI, ke corI chinArI nathI, eTale mana para jANe evI chAyA paDI gaI ke "mAre te pApa baha ochAM, te cAritranI zI jarUra che? cAritra vinA cAle ! tyAre "jIvanamAM mAre pApa ochAM che mAre cAritra vinA cAle," A mAnavuM kevuM gojhAruM che? kadAca mAne ke A jIvanamAM pApa baha ochAM karyA hoya, ochAM karatA huM, chatAM pUrva janmonAM pApakarmo AtmA para keTalA badhA ladAcelA paDayA che? ene vicAra che re ? bele, jIvanamAM pApa vadhAre kene ? prabhune ke tamAre ? bhagavAnane potAnA chellA bhavamAM jIvanamAM pApa keTalA karavAnA hetA haze ? tamArA karatAM vadhAre pApathI e jIvana jIvatA haze ? tamAre te kAma- koleja, mAna-mAyAIrSyA, hiMsA-jUTha-cerI, vagere sAmAnya haze? ane prabhune bahu joradAra haze ? ke ulaTuM che? prabhune te kaho, kAma kodhAdi nahi jevA, chatAM prabhue manane mAMDavALa nahi karI ke "ApaNe pApa baha ochAM che, cAritra vinA cAlaze." kema ema na mAnyuM? kaho! prabhune potAnA AtmA. paranA pUrvanA agaNita pApakarmo ceTelAne khyAla che, enAM nikAla vinA janama-maraNanA pherA UbhA che, ane ene nikAla saMyamathI-cAritrathI ja thAya--evuM prabhu samaje che. tethI prabhue mAMDavALa na karatAM ghara cheDyuM, vahAlasoyuM kuTuMba cheDayuM, mAlamilkata badhuM choDayuM, ane cAritrapaMthe nIkaLI paDyA.
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ 7ra e jIvanamAM bahu ochA pApavALA meTA tIrthakara " bhagavAna jevAne cAritranI jarUra paDI, ane bahu pApaprapaMcabharyA jIvanavALA tame, tamAre cAritranI jarUra nahi? tethI te tame prabhune mahAtyAga jeIne paNa pApa choDavAnI mAMDavALa kare che? mAMDavALa karatA nahi, are ! A 500 cere sAme to juo, e anArya dezamAM janmela eTale jame jena nathI, temaja gurunA bahu dhama-upadeza sAMbhaLyA nathI, paNa ahIM mAtra mahAtmA AdrakumAra pAse A dharma sAMbhaLavA maLe, eTalAmAM corosIdhA sAdhu thaI jAya che! te zAhukAra evA tamAre e parathI dhaDo levA jevo nathI? - A je najara sAme hoya to manane ema thAya ke "e cere hoIne ya sAdhu thaI zake che, te zuM huM zAhukAra hiIne sAdhu na thaI zakuM?" 500 cere munio banI gayA. 500 muni sAthe maharSi vihAra: emanI sAthe AdrakumAra mahAtmA bhagavAna zrI mahAvIra svAmIne vaMdana karavA mATe cAlyA, te rAjagRhInA najIkanA udyAnamAM pahoMcyA.
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ [30] gozALA sAthe carcA bhagavAna maLavA keTalA badhA meMghA : juo bhagavAnanA darzana-vaMdana keTalAM meMghA che! AdrakumAra jyAre anArya dezamAMthI Arya dezamAM AvyA ane muni banyA tyArathI jhaMkhanA haze ke "mahAvIra prabhune kyAre bheTuM!" paNa pachI te cAritra mUkyuM ne vIsa varasa lagabhaga saMsAramAM rahI AvyA ! hajI sudhI bhagavAna nathI maLyA ! vItarAga bhagavAna maLavA keTalA meMghA che? e Aje paNa tame duniyAbharanA mANaso sAme juo to ya khabara paDe; ane je mana para A rahyA kare ke "bhagavAna maLavA keTalA badhA meMghA che!" to pachI savAre UThIne bhAvathI bhagavAna yAda karAya, bhagavAnanA vAraMvAra darzana-vaMdana-pUjananI UlaTa rahe, utsAha rahyA kare. maMdiramAM gayA, bahu bhagavAnane parivAra joI haiye harakha harakha thAya. koIpaNa kAma karatA pahelAM bhagavAna jhaTa yAda Ave. eka pANInuM pavAluM meMDhe lagADatAM ya bhagavAnane yAda karI bhagavAnane namaskAra karAya ke "name arihaMtANuM." A badhuM kayAre bane ? A jagatamAM arihaMta bhagavAna maLavA keTalA badhA moMghA che? e haiyAmAM sacoTa besI gayuM hoya te dareka kArya pUrve bhagavAna yAda AvI "name arihaMtANuM ? yAda karAya, bhagavAnane upakAra mana para Ave.
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahAvIra bhagavAnane bheTavA AdrakumAra 50 navA munio sAthe cAlI rahyA che, ane have rAjagRhI nagaranI najIkamAM AvI pahoMce che. tyAM emane zALA, bauddha bhikSuyajJahiMsaka brAhmaNe, ane hAthI khAuM tApase sAthe carcAmAM UtaravuM paDe che. sUyagaDAMga sUtramAM e carcA mUkI che. e carcA tAtvika ane samajavA jevI mane rama hovAthI ApaNe ene saMkSepamAM vicAra karIe. gazALe 500 muniothI parivarelA AdrakumAra mahAmunine pUche che - "A tame kyAM cAlyA?" AdrakumAra mahAtmA kahe, "vItarAga sarvajJa tIrthakara tribhuvanaguru zrI mahAvIra bhagavAnanA vaMdanAdi karavA jaIe chIe." * gozALa kahe, "are! tame e vardhamAnane oLakhatA. nathI ?" muni pUche - "kema ema kahe che?" gozALaka kahe - "juo vardhamAna (1) pahelAM ekAntacArI hatA te have moTA parivAra rasAlA sAthe vicare che ! (2) pahelAM tapazcaraNamAM udyata hatA, te have nityajI banI gayA che ! (3) pahelAM mauna ja rAkhatA hatA, te have AjIvikA mATe deva-manuSyanI meTI sabhAmAM bhASaNa karatA thaI gayA che ! Ama vardhamAna kaDaka AcAro paDatA mUkI zithilAcArI thaI gayA che. emanA zaraNe tamAre javuM che ? evA zithilAcArI pAsethI zuM pAmaze ?" gozALAe rajuAta kevI yukti pUrvakanI karI!
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhagavAna pahelAM (1) ekAntacArI (2)mavI ane (3) mauna rahetA, e emanI kaDaka AcAbaddhatA sUcave che. tyAre have (1) parivAracArI, (2) nityajI , ane (3) AjIvikAthe bhASaNa karanArA banyA. e emane spaSTa zithilAcAra che." A sAMbhaLatAM aNajANa che bicArA bharamAI ja jAya ke "tyAre te mahAvIra kharekhara zithilAcArI ja banI gayA !" - gozALe mahAvIra bhagavAnanA upakArane pAmelo che, chatAM ene avagaNIne have e bhagavAnanI kevI niMdA kare che ! mehanIya karma vicitra ane mAthAbhAre che. e jIvanI pAse upakArIne paNa niMdavA, halakA pADavA, vagere adhama pravRtti karAve che. sAdhu je bhAna bhUle to sAdhu paNa parama upakArI gurunI niMdAmAM paDI jAya ! tema gRhastha paNa upakArI mA-bApanuM vetaranArA banI jAya. Aje keTalAya gRhamAM A bharapUra dekhAya che, ke mA-bApane emanA taraphathI trAsa hoya. kaLikALa kema jIvane durgati-preraka bane che ? Ama ja; upakArIne droha, pUnI AzAtanA, dharmanI halakAI vagere karAvI durgati-preraka bane che. Aje keTalAya chokarAe mahA-upakArI mA-bApane droha karatA dekhAya che ne? keTalAya zeThiyA tathA belakaNAo pUjya sAdhu-sAdhvInI. avagaNanA-AzAtanA karI rahyA che ne? ema keTalAya jI. jamAnAvAda- nAstikavAda-jaDavAdanA pavanamAM phasAyA jAte dharmanI niMdA kare che, halakAI gAya che, athavA to dharma karanArA keTalAka jIvana evuM jIve che ke jethI dharmanI ne.
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ -zAsananI la nA thAya! bIjAo Ano vartAva joIne dhama parathI UbhI ja che, dharma para abhAvavALA ane durlabhabAdhi bane che! upakArI dharmanI niMdA, gurunI niMdA, mAbApanI niMdA, A kaLikALane prabhAva che. kaLikALa Ama ja durgatine prere che. mATe ja khUba sAvadhAna rahevA jevuM che. upakArIne droha, pUjya puruSanI niMdA, ne dharmanI - hIlanA -e hiMsA-durAcAra vagere pApa karatAM ya ati adhama pApa che. enuM kAraNa, hiMsA durAcArAdi pApamAM hajI hRdaya kadAca kemaLa hoya, eTaluM saMkilaSTa ane niSphara na hoya, paraMtu upakArIne droha niMdA vageremAM te haiyAnA bhAva avazya mahAsaMkilaSTa ane niSphara banelA hoya che; tethI ja enI bahu dUragAmI kharAba asara paDe che! durgationA bhamAM jIvane bhaTakate karI de che! marIcie kapilane cele karavAnA lobhamAM, pitAnAmAM dharma nahi chatAM dharma hovAnuM kahI bhagavAnanA dharmane heTho. utAryo. A zuM karyuM? upakArI bhagavAnane draha. te pariNAma zuM AvyuM ? eka keDArkaDi sAgarepama-pramANa bhava-bhramaNa UbhuM thayuM ! ema kahetA nahi ke "bhavabhramaNa te jJAnIe joyuM hatuM ke "marIci chellA tIrthakara thavAnA che eTale emane - saMsAra eTale cAlyo"--Ama na kahevAya, nahitara te ene
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ artha e thAya ke "marIci eTale badhe dIrgha saMsAra kema. bhaTakyA? to ke pitAnA pApe nahi, paNa evuM bhagavAne joyuM hatuM mATe bhaTakyA!" belAya AvuM ? marIci pitAnA pApe rakhaDyA, paNa bhagavAne joyuM hatuM mATe rakhaDyA ema nahi. je ema kahIe ke "bhagavAne joyuM hatuM mATe marIci rakhaDyA. te eno artha - "bhagavAnanuM jJAna kevuM, te ke saMsAra-bhramaNa karAvanAru" vAha akkala ! AvuM bolAya? Ama bhagavAnane ane emanA jJAnane bhavamAM bhaTakAvanAra tarIke #ra citarAya? vAstavamAM marIcine saMsAra vadhI. gaye enuM kAraNa keI jJAnInI daSTi nathI, jJAnIe ema. joyuM mATe marIci rakhaDyA evuM nathI, UlaTuM ema kahevuM joIe ke jJAnIe kema ema joyuM? to ke e jIva pitAnA pApathI ema bhaTakavAne che mATe jJAnIe ema jeyuM. "jJAnIe. joyuM mATe marIci bhaTakayo" evuM nathI, paNa "marIci ema. bhaTakavAne hato" mATe jJAnIe ema joyuM. te have savAla Ubhe rahe ke "to pachI marIci kema. bhaTakyo?" ene javAba A che ke eNe usUtra-bhASaNa karyuM, upakArIne droha karyo, mATe e saMsAramAM bhaTakato thaI gaye.. upakArInA drohanI jema pUjyanI AzAtanA paNa bhayaMkara che. derAsara jAo che ne ? to jeje ajANatA keTalI AzA.. tanA karAya che? ne jANIne paNa AzAtanA keTalI karAya che? derAsaramAM AzAtanA :bhagavAnane dharAra kaDaka vALAkuMcInA godA mAre kharA ne ?
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ 78 darzana karIne pAchA vaLatA prabhune pITha dekhADavAnuM na thAya e dhyAna rAkhIne cAle che? gabhArAmAM AmathI tema jatAM prabhune namIne cAle kharA? gozALAe upakArIne droha karavA mAMDyo che. tethI - AdrakumAra muni AgaLa bhagavAnane zithilAcArI tarIke : cItare che ! juo kevI saphAIthI vAta kare che? e kahe che, gozALAno pralApa : "he AdrakumAra! A tamArA mAnelA tIrthakara mahA- vIra pahelAM nijana udyAna - vana - devakulAdimAM ekAkI vicaratA hatA, paNa pachIthI emane lAgyuM haze ke ekAkI vicaravAmAM loke parAbhava kare che e keTaluM ne kyAM sudhI sahana karavuM ? eTale have emaNe mArA parivAra sAthe vicaravAnuM rAkhyuM che, jethI bIjAnA parAbhava vagere sahavA na paDe. A sahiSNutA gaI, sukhazIlatA AvI, ane pari. vArane moha lAge e zithilatA nahi te bIjuM zuM che?" hajI gozALAne mahAvIra prabhunI ATalI halakAI - gAvAthI saMtoSa nathI eTale AgaLa kahe che, "he Adra. kumAra muni! juo mahAvIra pahelAM viziSTa tapa tapatA - hatA, temaja pAraNe paNa retInA keLiyA je lakho AhAra letA, paraMtu AvuM AkhI jiMdagI sudhI karavuM - pAlavyuM nahi tethI have nityabhejI banyA che, tapa choDI dIdho. che, A zithilAcAra ja che ne?
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ "vaLI juo, vardhamAna pahelAM mauna rahI sAdhanA karatA hatA, paNa have sArA saMskAra-sanmAna maLe, ane sArA AhArAdi maLe, e mATe AjIvikA jevI dharmadezanAo ApyA kare che. Ama pUrva sAdhanAnI ane tyAga karIne A bIjI upadezanI caryA svIkArI, ethI jaNAya che ke tamArA tIrthakara pitAnI sAdhanAmAM potAnA kartavyamAM zithila ane asthira banyA che. te he AdrakumAra muni ! mAre tamane prazna che ke je atyAranI ATha pratihAryanI zobhA vagere bhegavavAnI ane upadeza ApavAnI carcA mokSanA kAraNabhUta hoya, to pUrve je kaSTadAyaka caryA AdarI te mAtra kaleza ApanArI anI! tyAre e je karma-nijarAnI kAraNabhUta hovAthI paramArtharUpa hatI, to e cheDIne hAlanI zithilAcAranI cAlatI caryA bIjAone ThagavA mATe ja eka daMbharUpa che. tyAre je pUrvanA maunavratathI dharma thatuM hatuM, te e cheDI A meTA ThAThamAThathI dezanA devAnuM zuM prajana? ane je AvI dezanAthI ja dharma thatuM hoya, te pUrve mauna-sAdhanAnI zI jarUra hatI ? Ama eka bAju ekAkIpaNe maunavrata, ane bIjI bAju A ThaThArA sAthe dharma, dezanA, e be paraspara viruddha che. he AdrakumAra muni ! je pUrvanI mauna sAdhanA ane ekAkI vihAra ja kalyANa karanAra hatA, te te haMmezAM ene ja pakaDI rAkhavA hatA; ane je A meTA parivArathI viMTaLAyelApaNuM ja zreyakara hoya te te pUrve
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ paNa e ja AdaravuM hatuM. Ama mahAvIranI caryA pUrvApara viruddha dekhAya che." gozALAe AdrakumAra muni AgaLa mahAvIra bhagavAnanI viruddha pitAnI haiyA varALa kADhI. have AdrakumAra mahAmuni ene zAMtithI saTa javAba kare che, gazAlakane AdrakumAra munine saceTa pratyuttara he gozAlaka! tame e samajI le ke Aje tame paraspara viruddha carcA dekhADe che, emAM meTo pharaka che e samajavAne che, ke mahAvIra bhagavAnanI pahelAM chadmasthapaNAnI sAdhaka avasthA hatI, ane ethI kaivalya prApta thayuM hevAthI have A pachInI jIvana-mukta jIvana-siddha avasthA che. pahelAM cAra ghAtI karmono kSaya karanArI sAdhanA karavAnI hovAthI maunavrata ane ekAkI vihAra hate. pachIthI kevaLajJAna siddha thayuM hovAthI have tIrthaMkara nAmakarma sahita cAra aghAtI karmo bhegAvIne tene kSaya karavAnuM mukhya hevAthI, e mATe meTA parivArathI parivarelA teo dharma-- dezanA Ape che. tIrthaMkara nAmakarma e ja rIte bhagavAIne pUru thAya che. A aghAtI karmo kAMI tapathI kSaya na pAme. tapathI kSaya pAme e to ghAtI karma. aghAtI karmo te A rIte bheLavIne ja kSINa karavA paDe." gezaLa kahe,-"tethI zuM ? emAM pUrva caryA ane vartamAna caryAmAM paraspara vyAghAta nathI dekhAte ?" - AdrakumAra muni kahe -"nA vyAghAta nathI, kemake baMne caryAmAM bhagavAna rAga-dveSa rahita hovAthI ekatva bhAvanAne eALaMghI jatA nathI. pUrve paNa ekatva bhAvanAthI vicaratA
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ ane sAdhanA karatA, ne atyAre paNa A meTo parivAra chatAM bhagavAna svayaM rAgAdithI mukta hovAthI AtmAnuM kazuM pitAnuM mAnyuM ja nathI, tethI svayaM ekAkI jevA ja che. AmAM kayAM paraspara viruddha AvyuM ? baMne avasthAmAM dilathI ekatva ja anubhavI rahyA che, ekAkI ja che. pUche - pra-ATale meTo sAdhuo, sAdhvIo, devatAo vagerene parivAra chatAM bhagavAna ekAkI? u -hA, sAcuM ekAkIpaNuM dilamAM kazAnuM mamatva na hoya e ja che, to bhagavAna pAse atyAre ATale meTo parivAra dekhAya, chatAM bhagavAnane e kazAnuM ja mamatva nathI, AzaMsA nathI. sAdhanA karatI vakhate ya AzaMsA nahotI, ane atyAre vItarAgatA ane kaivalya siddha thayAnI avasthAmAM ya kazI AzaMsA nathI. Ama emanAmAM pUrve zuM ke atyAre zuM, bhAvathI vAstavika ekAkIpaNuM ja vatI rahyuM che. pUrva chadmastha avasthAmAM cAra ghAtI karmone kSaya mukhya sAdhya hevAthI maunavrata ane ekAkI vihAra hato. pachIthI ghAtI sarva naSTa thayA tethI sAdhanA-avasthA patI, siddha avasthA thaI; eTale kevaLI avasthAmAM tIrthaMkara nAmakarma ane cAra aghAtI karma bheLavIne ja kSINa thAya evA hevAthI, e tIrthakara nAmakarmane vipAkedayathI bhegavaTArUpe dharmadezanA devI paDe che, tIrthanI ane saMghanI sthApanA karavI paDe che, tema devatAone parivAra paNa emane karmavipAkarUpe bhagavo ja paDe che. savAla thAya,
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ 8 .. pra-paNa mahAvIra reja ne roja dezanA detA hovAthI vArksayama kayAM rahyo ? uo-vANI-prayoga doSarUpa te tyAM che ke jyAM e ja (1) jIvonI hiMsAmAM nimittarUpa haya, athavA (2) asaMyamane piSaka heya. kiMtu ahIM to prabhu trasa-sthAvara jInI rakSA karavAnA svabhAvavALA hovAthI, tema jagatanA jI pAse paNa rakSA karAvavAnA uddezavALA hovAthI, emano vacanaprAga hiMsAmAM jarAya nimitta banato nathI. prabhu to mAhaNa" che, temaja prabhu bAra prakAranA tapane AcaranArA hiovAthI jarAya asaMyama AcaranArA nathI hotA. prabhue to rAgadveSano sarvathA kSaya karyo hovAthI emane lAbha-pUjA -khyAti vagerene kaI rAga ke koI AzaMsA yA koI ja AkarSaNa nathI hotuM. eTale, bhagavAna dezane Ape che e kaI rAgathI nahi, paNa janA hita mATe Ape che. eTale emane vAsaMyama ja che. vANune asaMyama te rAga-dveSathI vANIne prayoga thate heya tyAM heya. jagatanA TheTha ekendriya sudhInA jIvanI rakSA thAya, emane abhayadAna maLe, ane e jIvenI rakSA karanAra jenuM kalyANa thAya, e mATe upadeza ApavAmAM vANIne asaMyama keNu sujJa mAne? te te pachI tame tamArA tattvanA upadezamAM januM hita mAnI upadeza karatA he, te te paNa vANune asaMyama karaze!
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ AdrakumAra maharSi evI sacoTa dalIlathI uttara kare che, e sugya uttara kare che, ke gazALakane e uttara ayogya yA khoTo kahevAnI jagA ja nathI rahetI. zAlakane prazna tyAre zALaka eTalI ja dalIla kare che ke pra-"to pachI mahAvIre pUrve dIkSA laIne tarata ja jIvanA hita mATe kema upadeza devA na mAMDyo ? ane tyAM je upadeza na detA mauna rAkhavAmAM vANIne saMyama hato to atyAre paNa emaja mauna rAkhI vasaMyama kema nathI pALatA ? AdrakumAra mahAtmA kahe, mahAnubhAva! upadeza devAmAM vANanA guNa-deno viveka karavAnI AvaData joIe che. atIndriya padArthone svataMtrapaNe upadeza karavAmAM, pahelAM, potAne e padArthonuM pratyakSa jJAna joIe. e jJAna hoyA vinA atIndriya vastuo mATe svataMtrapaNe bolavAmAM asatya AvI javAno moTo saMbhava che, ne evuM thAya te vANIsaMyama na rahyo. tethI have juo ke bhagavAnane dIkSA laIne tarata kevaLajJAna-sarvapratyakSa jJAna nahotuM, tethI e vakhate upadezamAM aviveka asatya AvI ja sulabha hato; mATe e doSa na AvI jAya eTalA mATe e mauna rAkhatA, vAsaMyama vAsaMlInatA pALatA. have prabhune kevaLajJAna pragaTeluM che, tethI badhA viveka jANe che ke,
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ Ama belavAmAM guNa che, ane viparIta belavAmAM doSI che." vaLI prabhu badhuM pratyakSa dekhe che tethI jIvenA sAcA. hitane ne hitanA sAcA mArgane jue che, jANe che, eTale guNa-deSane vivekane jANavA pUrvaka jIvanA hita mATe upadeza de, emAM bhASA-saMyama ja che." patI gayuM, have AmAM gozALakane dalIla karavAnI. jaga ja na rahI ! tyAre gozALaka kahe - bhale upadezamAM bhASA-saMyama rahyo, paraMtu upadeza. mATe hajAre manuSya ane denA parivAra vacce rahe che.. te vardhamAnanuM ekAkIpaNuM kyAM rahyuM ?" mahAtmA AdrakumAra kahe - tamane zuM pahelAM na kahyuM ke, bhagavAne kaThera sAdhanA karIne zAzvata vItarAgadazA prApta karI che; eTale pachI jema kamaLa kAdavamAM UgyuM ane pANIthI vadhyuM, chatAM kAdavapANu baMnethI alipta rahe che, tema bhagavAna paNa vItarAga. hAI ATalA parivAranI vacce paNa alipta ja rahe che. emane nathI te keInuM mamatva, ke nathI te kazAnI AzaMsA eTalA badhA e nirlepa hovAthI ekAkIpaNAnuM ja akhaMDa pAlana karI rahyA che." gazALa kahe - paNa A moTA parivAra sAthe rahevAmAM ekAkIpaNuM
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ karatAM spaSTa pharaka che e te pratyakSa dekhAI rahyuM che. pachI AmAM ekAkIpaNuM hevAnuM kema kahe che?" AdrakumAra muni kahe - e je pharaka dekhAya che, e te bAhyathI pharaka che ke, have prabhu pahelAMnI jema ekAkI nathI. paraMtu prabhunI AMtarika Abhyantara Atmasthiti juo te kaze pharaka nahi dekhAya. pUrve prabhu ekAkI hatA, emAM jema chadmastha chatAM keInA para emane mamatA-AzaMsA nahatI, ema atyAre paNa AMtarika sthitimAM vItarAga hovAthI prabhune koInA para kazI mamatA-AzaMsA nathI. pUrve jema ekAkIpaNe ujajavaLa lekzA hatI, ema atyAre parivAranI vacce paNa pUrvanA jevI ja ujajavala lehyA che." gozALa kahe - AvA aSTa prAtihAryanA ThaThArA sAthe rahevAmAM zukalezyA hoya? ke abhimAna?" AkumAra mahAtmA kahe - prabhue kAma kodhAdi AMtara zatruone sarvathA nAza karyo che, arthAta AtmAmAMthI jaDamULamAMthI e doSone UkheDI nAkhyA che, eTale aSTa-prAtihAryanI zobhA hevAmAM emane kazuM abhimAna ke ahaMkAra nathI hoto. bAkI aSTa prAtihArya kaI jAte UbhA nathI karyo, paNa pUrvabhapAjita utkRSTa puNya karmanA udaye e sarajela che. emAMya prabhu svayaM to vItarAga hoI rAga-mamatva AdithI rahita che tethI te emane pitAnA zarIranI ya mamatA nahi,
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ eTale e potAnA zarIranA ya kazA zebhA-saMskAra nathI karatA; nahitara te je AvA bhAre camatkArika zabhAbharyA aSTa-prAtihAryanI mamatA hoya, te zuM pitAnA zarIranI mamatA na hoya? zuM mamatAthI zarIranA bhA-saMsakAra nA karatA hoya ? paraMtu bhagavAnane asalamAM kaze rAga kazI. mamatA che ja nahi, pachI aSTa prAtihAryane ya rAga mamatA. zAnA hoya? ane juo bhAgyavAna ! kahyuM paNa che ke, rAgadveSau vinirjitya kimaraNye kariSyasi / atha no nirjitAvetau, kimaraNye kariSyasi / / arthAt je rAga-dveSa jItI lIdhA che, te have jaMgalamAM rahIne zuM karIza? ane je nathI jItI lIdhA che. jaMgalamAM rahIne ya zuM karIza ? tAtparya, vanavAsa sevIne ya je rAgadveSa nathI kAvyA. te evA vanavAsanI ekAkIpaNAnI zI kiMmata? zI. saphaLatA rahI? mATe kahe, vanamAM che ke jana vacce he, mukhya kAma te kaSAyajya vagere karIne rAgadveSa haTAvavAnuM che, rAgadveSa jItIne vItarAga banavAmAM mukhya aMga mukhya sAdhana e indriyajaya-kaSAyajaya Adi ja che, kintu khAlI vanavAsa ane ekAkIpaNuM nahi. bhagavAne e Indriya-kaSAyajayanI sAdhanA karIne samasta ghAtI-karmone nAza karI. kevaLajJAna prApta karyuM che. pachI samasta lekanA hita khAtara dharmadezanA Ape emAM, jemAM pahelAM maunapaNAmAM ya kazI AzaMsA nahotI, ema have ya emane kazI AzaMsA nathI.
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ 87 eTale pUrvottara avasthAmAM kaze pharaka nathI. hA, kadAca tame pUche, ke prave- to pachI mauna ja rAkhe ne ? dharmadezanA zuM kAma Ape ? uo-dharmadezanA prANIonA upakAra mATe Ape che. je ema na hoya, to tame ja kahe- "bhagavAnanI dezanAthI jIvo para upakAra thAya che ke nahi?" kahevuM ja paDe ke "upakAra thAya ja che nahitara to tamAre ya dharmaupadeza nirarthaka che, je tamArA upadezathI ya jIvo para upakAra na thato hoya to. bAkI tame te ajJAnI chatAM upadeza Ape che, tyAre ahIM bhagavAna to kevaLajJAnathI dharmAstikAyAdi Sadravyamaya samasta lekane joIne, dvIndriyAdi trasajIvo. ane pRthvIkAyAdi sthAvara jIvonI rakSA thAya evuM kahenArA che. vaLI pote bAra prakAranA tapathI kasAyelA dehavALA che. temaja emanI pravRtti lezamAtra jIvahiMsAnI nahi, jIvane haNavAnI nahi, tethI bhagavAna sAcA mAhaNa che, jene na haNanArA che. temaja potAnA AtmAne zuddha karI e prabhu zuddha brahmamAM lIna rahenArA tethI sAcA " brAhmaNa ) che. AvA bhagavAna taddana nirmama eTale potAne kaI ja lAbha-pUjApratiSThAdinI AzaMsA ja nahi eTale teozrI mAtra jIvonA. hitArthe dharma upadeza kare che. have tamane ja pUchuM - "bole jJAnIe jAnA hitArthe dharma-upadeza karavo jarUrI ke nahi? je jarUrI nahi ema kahezo, to jagatanA jIve ajJAnabharyA che, emane potAnA
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ 88 AtmAne ne AtmAnA hitane vicAra ja kyAM che ? kadAca kaIkane vicAra Ave toya ene AtmAnuM hita zuM, ahita zuM, enI ya khabara kyAM che? ene viveka ja kyAM che? Ama jo jAte ajJAna-mehamUddha eTale have je emane jJAnIe paNa tattvasamaja ane mArga bodha ApavAne na hoya, to e jIvane A duHkhada saMsAramAMthI uddhAra ja kyAMthI thAya ? bicArA bhUtakALa anaMtA kALamAM cAra gatine viSe bhaTakatA rahyA, ema have paNa bhaTakatA ja rahevAnuM ne? tyAre jJAnI A dayApAtra jInA upakAra mATe je dharmadezanA Ape, te zuM e jJAnIne zithilAcAra che? zuM ekAkIpaNuM mUkI dIdhuM ? zuM bahujana-rAgI thaI gayA ? jema prabhu pUve vanavAsamAM ekAkIpaNAmAM rAgadveSa vinA rahetA, atyAre parivAra vacce paNa e prabhu vItarAga hiovAthI rAgadveSa vinA ja rahe che, tethI ekAkI ja che. ekAkI ane saparivAra evA bahAnAM pharakathI AbhyantaramAM vitarAgane kazuM pharaka paDato nathI. gozAlaka kahe - te te je pUrve rAga-dveSa rahita hatA, chatAM ekAkI hatA, te have paNa jyAre rAgadveSa nathI to A parivArane ThaThAro zA mATe Ubhe karyo? pUrvanI jema ekAkI ja rahevuM ucita hatuM ne? mahAtmA kahe - A parivAra aSTa prAtihAryA vagere kAMI pate UbhuM kareluM nathI, paraMtu tIrthakara nAmakama-uccagotrakarma-cazanAmakarma vagere nikAcita prakRSTa puNyakarmoe UbhuM kareluM che.
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ e karmonuM vedana emane karavuM ja paDe. e karavAmAM emane dharmadezanA ya devI paDe, ne tIrtha-saMgha-sthApanA ya karavI paDe. e rIte ja e karmo bhegavAI bhagavAIne naSTa thatA jAya che. eTale A karmanAzanA arthe emane e karmo e rIte bhegavI levAM paDe, emAM e AbhyantarathI nisaMga nirAzaMsa hovAthI emanA ekAkIpaNAne ke vAsaMyamane kazI AMca AvatI nathI. kadAca kahe - pra - bhale karmodayathI aSTaprAtihAryAdi ho, paraMtu mana na rAkhatA bhASaNa karavA jAya emAM to AzaMsA AvI ne? AzaMsA che mATe to bele che. vaLI belavAmAM doSone saMbhava paNa che, jevA ke asatya asabhya karkaza zabda.... to AvuM bhASaNa zuM kAma kare? ane jo A doSa na lAgatA hoya, te pahelAM paNa bhASaNe karavA hatA, mauna zA mATe rAkhyuM ? agara pahelAM doSathI bacavA mauna rAkheluM, to have mauna kema choDayuM? mauna choDyuM eja zithilatA AvI ne? u0- A savAla aNasamajano che. pahelAM kevaLajJAna yAne saMpUrNajJAna nahotuM tethI bhASAnA e doSane pUre khyAla nahoto tethI mauna rAkhatA; paNa have kevaLajJAna thayuM eTale bhASAnA doSane pUre viveka pragaTI gaye, tethI have jIne A duHkhada bhavasAgaramAMthI udvAra athe bele emAM mauna cheDayuM e deSarUpa nahi, zithilatArUpa nahi, paNa guNarUpa che. kemake bhagavAna vItarAga sarvajJa thayA eTale kRtakRtya banI gayA, have pitAne kazuM karavAnuM-sAdhavAnuM bAkI nathI rahetuMtethI prabhu heve parahitamAM ja pravRtta rahe che. ane
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ nirdoSa bole te ja parahita thAya, na bole te ajJAna abUjha jIvanuM hita na thAya; mATe emaNe to belavuM eja guNarUpa che, emanA mATe mauna e guNarUpa nahi. gozALaka AmAM pAche paDyo, eTale have bhagavAnanA dAkhalAthI pitAnuM samarthana kare che - gazALaka kahe che: te pachI jema tame tIrthakarane parahita-pravRtti arthe aSTaprAtihArya-zabhA, ziSya-saMpatti, dharma-dezanA vagere hovAnuM doSarUpa mAnatA nathI, ema amArA siddhAntamAM bhikSune kAcuM pANI, sacitta dhAnya, AdhAkarma (bhikSu nimitte banAvela) bhikSA, ane strI vagerene upabhega paNa doSarUpa nathI mAnya; kemake e bhikSunA zarIranuM poSaNa karanArA che, ane zarIra e dharmane AdhAre hovAthI e. doSa apa kamabaMdha karAvanArA che. kAraNa ke, enAthI zarIranuM pAlana thaIne zarIra dvArA e mahAna puNyadAyI dharmanA piSaka bane che." AdrakumAra muni kahe che, A tame je kAcuM pANI, kAcA zAkabhAjI, AdhAkarma AhAra, strI-pariga vagere kahyAM, te te gRhasthanA. lakSaNa che, zramaNanA nahi, bhikSunA nahi. eTale tamArA bhikSu to nAma ane AkAra yAne vezamAtrathI bhikSu che, zramaNa che, paNa guNathI zramaNa nahi. gozAlaka kahe- "kema guNathI zramaNa nahi ane gRhastha jevA" ema
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ kahe che? amArA zramaNe to vana upavana AdimAM ekA--- ntamAM vicaranArA che, paNa gRhavAsa karIne rahenAra nahi. temaja kSudhAtRSAdi mukhya tapanA kaSTane sahana karanArA hovAthI. tapasvI che. Ama zarIrane tapathI zramanArA mATe zramaNa ja che. gRhastha kyAM AvA hoya che? e to gRhavAsI taparahita. ane parigrahadhArI hoya che tyAre bhikSuo to ekAntavihArI, tapasvI, bhikSAjavI ane akiMcana hoya che. pachI zuM bhikSune. gRhastha kahevAya?" AdrakumAra kahe che "mahAnubhAva! Ama akiMcana hovAthI ane vana-upavanamAM ekAkI pharanArA temaja sudhA-pipAsAdi sahana karatA. bhikSATana karanArA hovA mAtrathI je zramaNa banI javAtuM hoya, to to bhaganI AzaMsAvALA bhikhArIone paNa tamAre zramaNa mAnavA paDaze! e paNa e badhuM kare che. emane ya ghara nathI. e ya badhe ekAkI pharanArA ane akiMcana hAya. che. vaLI kSudhAdi pIDA sahana karanArA ane bhikSATane janArA e paNa hoya che. to zuM e zramaNa che? nA, gRhastha ja che. ema tamArA bhikSuo paNa sacitta jaLa-bIja vagerenA upa--- bhogathI gRhastha jevA ja che. mAtra emaNe svajana saMbaMdha. choDayA eTaluM ja, bAkI to zakAya jIvonA saMhAraka AraMbhamAM-samAraMbhamAM prarvatamAna che! ethI kAMI saMsArane aMta na thAya. ane e zramaNe ya na kahevAya. zramaNa to. ahiMsA satya vagerenuM sUkSmatAthI pAlana karanArA hoya." A sAMbhaLIne gozALake che cheDAya che, eTale have bIjI dalIla dharavA na maLI, tethI AvezamAM AvI
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ gazALaka kahe che, "tame te bIjAnI niMdA karanArA che. tamane abhimAna che ke "ame ja sAcA zramaNa bAkI juo bhecchedanA lakSyavALA bIjA dharmanA sAdhu paNa sacitta jaLa bIja vagerenA upabhoga karanArA hoya che, tethI eya zuM gRhastha? e badhA kheTA ane ame ja sAcA - A tamAruM vyartha abhimAna che. abhimAnathI bIjAnA niMdaka bane che." AmAra maharSi kahe - ema AkaLA-utAvaLA thavAnI jarUra nathI. jema bIjA dharmavALA pitApitAne mata batAve che, ema ame - amAre A mata batAvIe chIe ke, sacitta jaLa-bIja vagerenA upabhegathI jIvahiMsA thAya, karmabaMdha thAya. ethI te saMsAra SiAya, paNa saMsArane ucheda na thAya. " jyAM sudhI sUkSma paNa hiMsA UbhI hoya tyAM sudhI bhavane ucchada thAya ja nahi, Ama, ame amAre siddhAnta dekhADIe, emAM vyartha abhimAna kyAM AvyuM? ke bIjAnI niMdA kyAM AvI ? bAkI te te dharmavALA bIjA tIrthika, bIjA darzanavALI, potapotAnAM siddhAntanA guNo ane enA pAlanathI svarga-mekSa phaLa dekhADe ne sAthe kahe ke A ja siddhAntanA pAlanathI svarga-mekSanI prApti thAya, bIjAnAM siddhAntathI nahi, to zuM e badhAne abhimAnI ane niMdaka kaheze? ema to tame paNa tamArA siddhAnta raju
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ karI enA ja pAlanathI svargamAkSa-prApti kaho cho, ane. bIjAnAM siddhAntathI nahi," ema kahe che, te zuM tame. ya vyartha abhimAna karanArA ane niMdaka nathI TharatA? e to jagatamAM jema sau tIrthike pitapatAnA. siddhAnta raju kare che, tema ame paNa "svAduvAda siddhA. tathI ja vastunuM yathAvasthita svarUpa jaNAya, ekAntavAdI siddhAntathI nahi, ema raju karIe chIe temAM vyartha abhimAna ke niMdA kyAM AvI ? ame to eTaluM ja kahIe chIe ke "joI juo, yukti-nyuktatva kyAM che? ane yukti-zUnyatva kyAM che? zuM yuktiyuktatA anekAntavAda para AdhArita siddhA temAM che? ke ekAntavAda para AdhArita siddhAntomAM? je siddhAnta yuktiyukta hoya ene Adara kare, ane yuktizUnya hAya tene parihAra kare, tyAga kare. - ATaluM ja amAruM kahevuM che. emAM je bIjAnI niMdA gaNavI hoya te to dA.ta. musApharane kumArga-sumArga eLakhAvanAra niMdaka? musApharane ema kahIe ke "je bhAI A raste kAMTA, sapanA dara,...vagere che, ane A bIjA raste kAMTA, dara vagere kazuM nathI, mATe A bIjo rasto pakaDa, pele raste. cheDI de- Ama musApharane sAre rasto batAvIe emAMya, mithyA abhimAna ane niMdA karI gaNAze! athavA musAphare kAMTA bila vagerene rasto cheDI e vinAne mArga pakaDo te e musAphara paNa mithyA abhimAnI ane kAMTA, bila vagerene niMdaka gaNAze ! e je te na gaNAya, te.
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ kajJAna-kuyukti-kumArga-kudaSTi vagere doSane tyAga karanAra ane tenuM mArgadarzana karanAre, e paNa mithyAbhimAnI ke - niMdaka zAne gaNAya ? vastu sthitie jotAM to ekAntavAdI Itara dazanavALA ja potapotAnA darzananI ekAntasiddhAnta upara racAyelI mAnyatAo sAcI sAbita karavA mATe viruddha mAnyatAvALA ekAntavAdI itara darzanakAronuM khaMDana kare che. Ama parasparanA khaMDanamAM mithyAbhimAna ne parasparanI niMdAne poSe che. tyAre bhagavAna mahAvIrasvAmI to anekAMtavAdI che, eTale e to DhAlanI baMne bAju batAve che, pachI emane koInI niMdA karavAnI rahetI nathI... syAdavAda mATe DhAlanI be bAjunuM daSTata : phiTelA juvAnanuM bAvaluM hatuM ane enA eka hAthamAM hAla bIjA hAthamAM talavAra hatI, e DhAlanI A bAju cAMdIthI raselI, ane bIjI bAju sonAthI raselI hatI. have baMne bAjuethI ekeka gheDesvAra Avyo, cAMdInI bAjuethI AvanAra sAmethI senA taraphanI bAjuethI AvanArane kahe - "are javAna ! je te A cAMdInI DhAla kevI sarasa zobhe che!" tyAM A bIje yuvAna kahe "araimUrkha ! A to. sonAnI DhAla che. enI tane oLakha paDatI nathI, ne Ane cAMdInI kahe che? pahele kahe, "are! oLakha te mane nathI? ke tane nathI? cekhI cAMdInI DhAlane sonAnI kahe che? kevuM - haDahaDatuM jUTha?" '
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIje kahe - "eca? vadhAre bolavuM rahevA de, sonAnI DhAlane cAMdInI kahevAya? tuM cAMdInI kahenAre tuM ja jaTho che." baMne laDavA para AvI gayA, tyAre sAmethI AvanAra eka bhAIe baMnene ghaDethI nIce utarAvyA, ane kahyuM "tame baMne ekavAra sAmasAmI dizAmAM jAo, ane pachI juo ke DhAla kevI che? cAMdInI? ke senAnI?" baMne sAmasAmAnI jagAe goThavAI gayA, ane jue che, tyAre pitAnI bhUla samajI gayA. belo, ahIM baMne bAjune jenAre pelA ekeka bAju jonArAne kahyuM hoya ke, tame bhUle che. Dhola ekalI cAMdInI nathI, ke ekalI sonAnI nathI, to zuM ema kahevAmAM eNe mithyAbhimAna pAmyuM ? zuM ekekanI IrSyA ke niMdA karI ? nA, eNe te baMnene nyAya ApyuM, ane jJAna adhuruM hatuM te pUruM karAvyuM. jainadharma Itaradazanane nyAya Ape che : basa, A ja rIte Itara darzanavALA AtmAne kaI nitya ja mAne che! to kaI anitya ja mAne che! pachI nitya ja mAnanAro anitya mAnanAranI niMdA kare che, ane anitya jamAnane nitya mAnanAranI niMdA kare che, ne emAM mithyAbhimAna paNuM piSe che. tyAre anekAMtavAdI mahAvIra bhagavAna AtmAne apekSA-bhedathI kathaMcit nitya-anitya kahI ekAntavAdIone nyAya ApavA sAthe, emanA adhurA jJAnamAM pUti kare che, tyAM mithyAbhimAna ke ekAMtavAdIenI niMdA halakAI karavAnuM kyAM AvyuM ?
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ ame kaI zramaNa ke brAhmaNanI halakAI karavAnI buddhithI enA ghaNAspada aMge pAMga ke vezanuM udghATana nathI. karatA ke "A luliye, A laMgaDo," ame te mAtra enA. darzanane pragaTa karIe chIe ke "emanuM darzana AvuM AvuM mAne che, tyAre emanA ja zAstramAM "brahmA lUnazirA. harizi sahagU, vyAlupta zirane hara..." A leka lakhyuM hoya athatu emAM AvuM batAvyuM hoya ke "brahmA. cheDAyelA mastakavALA che, viSaNu AMkhe regavALA che, mahAdeva. luptaliMgavALA che, vagere," to emanAM ja zAstra zuM potAnA devanI niMdA kare che? ke vastusthiti batAve che ? te ame raju karIe emAM zuM ame niMdA karI? ame te emanA. ja AgamAM lakheluM kahIe chIe. emanA Agamee e. siddha hakIkata tarIke lakhI che; ne ame to mAtra enA zrotA. chIe, eTale ame to emanA ja zAstra kahelAne mAtra anuvAda karyo." AdrakumAra maharSie Ama gozALAne mahAvIra prabhu para mithyAbhimAnI ane niMdaka tarIkene AkSepa dUra karatA. vAstavamAM ekAntavAdI darzane ja parasparathI viruddha mAnyatAo dharAvI ane parasparanA khaMDanamAM paDI vAstavamAM e ekAntavAdI Itara dazanakAre ja mithyAbhimAnI ane niMdaka bane che ema siddha karyuM. yuktiviruddha ekAntagarbhita siddhAnta mAnIne "amArA ja darzanamAM puNyamArga che,* ema kahevuM e mithyA abhimAna nahi, te bIjuM zuM che?" maharSie e rIte mahAvIra bhagavAna para AkSepa dUra karavA uparAMta prabhune anekAnta garbhita siddhAntanA
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ kahenArA, ane tethI paradanane aMze nyAya ApanArA tarIke varNavIne prabhune yathArtha-bhASI tarIke sAbita karyA. ' vItarAgane dharma ke ? - have maharSi mahAvIra prabhu ke mArga batAve che e jaNAvatAM kahe che ke "vItarAga banI heya tothI taddana dUra rahenArA, sarvajJa, ane 34 atizayenI avarNanIya saMpattithI zebhatA, tathA vizvanA trikALanA samasta padA- thenA prakAzaka divyajJAnane dharanAra, parama puruSa mahAvIra prabhue te samyagdarzana-jJAna-cAritra-tapano mArga e batAvyuM (1) jemAM pUrvApara virodha nahi evA yathAvasthita jIva ajIva vagere padArthonuM nirUpaNa che. mATe te A samyagdarzanAdi mArga sarvottama mArga che, enAthI vadhIne te zuM paNa enI haroLamAM ya keI bIje mArga nathI. temaja A mArga ekAntavAdInA vakatA bharelA siddhAntothI zUnya hAIne, A anekAntagarbhita jIva-achavAdi yathArtha tanA svIkAravALe samyagdarzanAdi mArga ajamArga che, saraLa mArga che, vItarAga-sarvajJa-kathita hAIne nirdoSa mArga che. (2) eTaluM ja nahi, paNa upara nIce sarvadizAemAM rahelA samasta sUphama-bAdara trasa ane sthAvara jInI hiMsAnA pApanI ghaNa-niMdA karanAre A samyagdarzanAdi mArga che. hiMsAdi pApayukta sAvadya vyApAra (pravRtti), cAhya
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ te kAcika pravRtti ho, yA vAcika pravRttirUpa che, yA mAnasika paNa vicAraNArUpI pravRtti he, enI niMdA-durgachA karanAra A mArga che. tethI A mArgavALA saMyamI sapu ruSa keI puruSanI niMdA nathI karatA; mAtra apAyavALA sAvadya anuSThAnanI niMdA kare che. eTale ja evA parama saMyamI ane rAgadveSa rahita mahAvIraprabhu vastu-svarUpanuM prakAzana kare, sAvadya-niravadane viveka batAve, emAM keI niMdA nathI, ane e paNa je niMdA hoya to "agni uSNa che, jala zIta che; jhera bhAranAruM che...." evuM vastu-svarUpa kahevuM e paNa niMdArUpa thaze ! tethI to keIe kazuM vastu svarUpa kahevuM ja nahi evuM Tharaze ! kemake e niMdarUpa thAya, ane niMdA te karAya ja nahi! tyAre hakIkatamAM te kaI paNa vastusvarUpanAM kathanane kiI niMdA mAnatuM nathI, mATe tribhuvananA padArthanA yathArtha svarUpane kahenArA mahAvIra prabhu niMdaka nathI TharatA." AdrakumAra maharSinuM A sacoTa yukti-yukta nirUpaNa, ane emAM mithyAdarzananuM yukti-siddha khaMDana gozALaka kema sahana karI zake? temaja enuM khaMDana karavA ane svamatanuM sthApana karavA potAnI pAse dalIla nathI, yuktio nathI, eTale khaMDana paNa zI rIte karI zake? paraMtu gozAlaka mahAmithyAtva ane mithyA abhinivezanI asara nIce hAI hajI paNa ene mahAvIraprabhune halakA cItaravA che, tethI have e jude rasto le che.
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ , gazAlaka kahe che bhale tamArA tIrthakara mahAvIrane tame game tevA mAne, paraMtu hakIkatamAM e bhayabhIta che; kemake e dharma- zALAomAM yA udyAnamAM rahetA-karatA nathI, kAraNa ke emane bhaya che ke, "ahIM te judAjudA darzanavALA zAstravizArada saMnyAsIo Ave, ane emanI sAthe vAda karavA paDe! emAM e darzanIonA lAMbA lAMbA tarka-siddha pratipAdanonI sAme tevA prabaLa tarka-pUrNa javAba na rapheravAthI kadAca niruttara thaI javuM paDe to? pitAnA siddhAntanuM khaMDana thaI jAya to ?" Ave, athavA e saMnyAsIomAM keTalAka niSThita gavALA heI maunavRtti haiya, to "emanI AgaLa potAnA vAcALapaNAne lIdhe pitAnI chAyA jhAMkhI paDI jAya to?" evo mahAvIrane bhaya che. , vaLI he AdrakumAramuni ! tamArA tIrthakarane e paNa hAtha che ke dharmazALAo ke udyAnamAM evA medhAvI arthAt zAstragrahaNa-dhAraNamAM samartha, tathA AcAryo pAse sAru zikSaNa pAmelA, temaja autpAtikI (hAjara javAbI) buddhi, nacikI buddhi vagere cAra prakAranI buddhinA nidhAna, temaja sUtra-arthenA yathArthanizcayavALA paMDita gRhastha ca tyAM Ave, te "emanI sAthe vAdamAM ze pahoMcAya? zI rIte chatAya?" evA bhayathI mahAvIra evAmAM rahetA karatA nathI. tethI evA bhayavALA mahAvIrane mArga saraLa yuktisiddha arga zAne kahevAya? vaLI mahAvIra rAgadveSavALA paNa che, keSTa, anArtha
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1oo maleccha dezamAM vicaratA nathI, tethI evA deza pratye emane vaiSa hovAnuM sAbita thAya che. temaja Arya dezomAM paNa pratyenI rAgadazA sUcave che." Ama zALAe mahAvIra bhagavAnane rAga-dveSa-bhayavALA batAvyA, tyAre AdrakumAra mahaSi enuM khaMDana karavA kahe che - AdrakumAra mahaSi prabhunI prauDhatA samajAve che - he mahAnubhAva ! A badhI tame vAta karI e yukti vinAnI vAta karI, ke "mahAvIra dharmazALA-udyAne-anAcadeze vageremAM nathI rahetA mATe e bhaya ane rAgadveSavALA pUrvakArI" che, arthAt vicArapUrvaka kArya karanAra che, tethI jema tema IcchA thaI ane te pramANe kAma karanArA,'- evA prabhu nathI. nahitara aMtaramAM jarAka jarAka khaNaja jAgI, umaLako jAge, ane tarata ja te pramANe je kAma karanArA hoya, e kAMI vicArapUrvaka kArya karanArA na kahevAya; ane emAM te saMbhava che ke potAnuM ke bIjAnuM aniSTa thAya evuM, yA nirarthake ya vatI nAkhe ! tyAre, "bhagavAna mahAvIradeva te sarvajJa sarvadazI che, ane parahitamAtramAM pravartanArA che. evA te prabhune " umaLakAmAtrathI AgaLa pAchaLane vicAra karyA vinA pravRtti karanArA apekSApUrvakArI" kema kahevAya? bhagavAna
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ 101 (1) prekSApUrvakArI" vicArapUrvakanA kArya karanArA, eTale sArthaka saphaLa ja pravRttine AcaranArA che. tethI ja anAryadezamAM gamana vagere nirarthaka pravRtti karanArA nahi. e to je vicAra vinAnI pravRtti karatA hoya, e ja aniSTa niSphaLa pravRtti karanArA hoya che. bhagavAna to sarvajJa sarvadazI eTale bAliza ceSTAvALA nahi, ke AMdhaLiyA pravRtti karanArA nahi; eTale ja dharmadezanA kare che te bIjAone sAruM lagADavA ke emanuM mana rAkhavA nahi, yA lokemAM potAnuM gaurava vadhe pratiSThA jAme eTalA mATe paNa nahi; kintu. (2) "jyAM bhavya jIve para upakAra thavAnuM dekhe tyAM ja vihAra karanArA, ane upakAraka dezanA denArA prabhu prauDha che. tethI ja bhagavAna anArya dezamAM jaI dezanAe relAvatA nathI. kemake, bhagavAna jue che ke - A anArya jIvonuM bicArAnuM jIvadaLa ja hamaNAM evuM apAtra-kupAtra che, ke e dharmadezanA jhIlavAne badale enI hAMsI karI vadhu pApa badhe! mULamAM regyatA ja nahi, ane pAchuM bhArekamI paNuM hoya, tyAM besavuM e bheMsa AgaLa bhAgavata jevuM thAya. prekSApUrvakArI prauDha sarvajJa bhagavAna evI niSphaLa bAliza paraahitakArI ceSTA zAnI kare? tethI "bhagavAna bhayathI anArya dezamAM nathI jatA" - e AkSepa ja khoTo che. bhagavAna ThAma ThAma vicArIne upadeza kare che, te kAMI lokamAM zAbAzI levA nahi. eTale te kevaLajJAnathI sabhAnA dilanA badhA saMzaya jANavA chatAM bhagavAna kAMI e badhAnAM nirAkaraNa karavA nathI besI jatA. prabhu te emane koI saMzaya pUche, ane javAbathI ene upakAra thAya evuM dekhe, te ja ene javAba ApavAnuM kare che. tyAre,
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ TO (3) "prabhu AvA anaMtajJAnI chatAM gaMbhIra keTalA madhA ! eTalA mATe te koI anuttara vimAnavAsI devane ke ahIMnA keI manaHpayayajJAnIne saMzaya paDe, ne ane mana bhagavAnane pUche, to bhagavAna paNa maunapaNe manomana arthAt, dravyamanathI ja ene uttara karI de che. paraMtu sabhAmAM jAhera karIne nahi ke "juo phalANo mane A prazna pUche che, ene uttara huM ApuM chuM !" kemake prabhu vItarAga hovAthI gaMbhIra che. rAga-dveSa rahita hovAthI emane kaI mAnAkAMkSA nathI, chetAlokamAM kaI vaDAI levI nathI. (4) eTale te bhagavAna parahitaika-rakta, jema jema bhavya jIne upakAra thato dekhe tema tema dharmadezanA dvArA upakArano puSparAvarta megha varasAvI rahyA che. eTale te upakAra thavAne hoya te prabhu sAme jaIne paNa dharmadezanA karI upakAra kare che. bhagavAna munisuvratasvAmI eka rAtamAM 60 jana cAlIne bharUca padhAryA ane dharmadezanA ApI! kemake bharucanA rAjAnA azvaratnane ethI upakAra thavAnuM prabhue dekheluM. ethI UlaTuM, (5) bhagavAna vItarAga heI, sAme javAnI vAta te nahi, paNa dharmadezanA karI dIdhA pachI prabhu sthAne beThelA heya tyAM ya mauna bese che! paNa upadeza kara-kara-ryA karavAnuM karatA nathI. A jotAM dekhAya che ke, prabhune kaI rA--dveSa nathI. mATe cakravartI zuM, ke bhikhArI zuM, saunA pratye samadaSTivALA hovAthI "AzuprajJa che, yAne sarvajJa prabhu pUchaLe ke vagara pUchaye upakAra dekhAya tyAM dharmadezanA kare che.
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ 103 e paNa jevI puNyavaMtAne kare tevI ja dezanA nirdhanane paNa kare che - "jahA purUNasa kathai, tahAM tucchassa kathaI." eTale pachI AvA prabhumAM rAga dveSane saMbhava kema ja kahevAya ? "(6) anAryadezamAM na javAmAM anAryo pratye bhagavAnane keI dveSa nathI, kintu e che bicArA zubha Arya kSetrathI bahiSkRta, tathA AryabhASAthI bahiSkRta, ane AnA jevA puNyakarmathI bahiSkRta hovAthI bhagavAna jevAnAM darzana ja zuM, darzananI IcchAthI paNa vaMcita rahenArA hoya che. eTale bhagavAna emanI paristhiti ja AvI jue che ke - "emane dharmadezanAthI kaze samyagdarzana AdinI prAptine lAbha thAya ema nathI. emane lAbha thavAnI saMbhAvanA paNa nathI," tethI nirarthaka pravRttirUpa anArya dezamAM gamana karIne dezanA ApavAnuM karatA nathI. kajAtinA, yavanajAtinA...vagere vagere anAryo mahAmithyASTi hoya che, e to mAtra vartamAna sukhane ja jenArA hoya che, tethI (1) dIrghadazI nahi; (2) paralekane mAnanAra ja nahi; (3) sadharmathI taddana ja parADu mukha, eTale (4) dharma pAmavAnI cegyatAvALA paNa nahi. tyAM bhagavAna jaIne zuM kare ? tyAM prabhunI dharmadezanAthI e jIne kaze ja upakAra thAya nahi, eTale ja tyAM na javAmAM kAMI ema na kahevAya ke, "prabhune e deza ke e jIvo pratye dveSa che, tethI tyAM jatA nathI." tethI ja evuM je kahyuM ke "meTa-meTA zAstra
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1ja vizArada, paMDite, mAMtrike, tAMtrike jyAM dharmazALAmAM bhegA Utare che tyAM bhagavAna mukAma nathI karatA, te prabhune emanI sAthe vAda karavAmAM hAra-parAbhava-apamAna pAmavAne bhaya che mATe tyAM nathI UtaratA."- A kahevuM e bAlizavacana che; kemake sarvajJa bhagavAnanuM te samasta kuvAdIone prabhunuM mukhadarzana karavuM ya pAlave ema nathI, pachI prabhunI sAthe vAda karavAnI emanI zI guMjAyaza? eTale to juo ahIM aneka paMDite bhegA thayelA che, ne najIkamAM mahAvIra bhagavAnane mukAma che, chatAM kema keInI emanI pAse javAnI ane vAda karavAnI hiMmata nathI? sArAMza - "prabhu jyAM sva-para upakAra dekhe tyAM sAme jaIne paNa dharmadezanA Ape che ane upakAra na dekhe tyAM mauna rahe che. e hisAbe Arya dezamAM paNa jyAM sva-para upakAra na dekhe tyAM na jAya e sahaja che. prava- prabhu dezanA Ape emAM pakAra yAne prabhunI pitAnI upara upakAra khare ? u - hA, prabhune potAne tIrthakara nAmakarma Adi puNya karma evuM che ke te bhagavAIne ja sarvathA khapavAnuM che. te prabhu dharmadezanA daIne ja e bhegavatA jAya che, ane kSINa karatA jAya che. e prabhunA pitAnA AtmA upara karmakSaya thavAne upakAra che, tathA upasthita bhavya jIve para upakArano lAbha te moTo che ja." gauzALakane "prabhu vepArI hevAne AkSepa :gozALaka AmAM kAMI phAvyuM nahi eTale A lAbha
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ 105 muddo pakaDI kahe che, " are ! mahAmuni ! je mahAvIra lAbhanA athIra thaIne A karavAnuM kare che, to te pachI emaja kahene ke mahAvIra eka lAbhAkAMkSI vepArI vANiyA jevA che. jema vANiyo lAbhanI AkAMkSAmAM kapUra-agaru-kasturI-aMbara... vagere kariANuM laIne paradeza jAya. ane meTA bajAramAM ene vece, tema tamArA mahAvIra paNa vANiyAnI jema potAne mAla laIne deza deza phare che, ane lAbha mATe ene lokanA samUhanI vacce khapAve che. AmAM nakarI vANiyAgIrI AvI, paNa zramaNapaNuM kyAM rahyuM?" AdrakumAra munino syAdavAdathI uttara :ahIM AdrakumAra mahAtmA kahe che, mahAnubhAva! tame bhagavAnanI je vaNika sAthe tulanA karI, te sarvIze samAnatA kahe che? ke aMze samAnatA kahe che? je sarvAze samAnatA kahetA ho, te te khoTuM che, kemake bhagavAna to "viditavedya" arthAt vedya padArthanuM yathArtha vedana karanAra arthAt padArthanuM heya yA upAdeya tarIkenuM jevuM svarUpa che tevuM ja vedana karanArA, yAne pratyakSa jJAna dharanArA che. tethI ja prabhu sarva prakArane sAvadya anuSThAnathI rahita cheH tethI emane navAM karma bAMdhavAnI to vAte ya zI? ulaTuM, karmabaMdhanane toDanArA che. tyAre vaNika to dhaMdhA vepAra karIne navAM navAM pApa karmone bAMdhato ane pApa karmanA bhAra vadhArate rahenAre hoya che. evAnI sAthe bhagavAnanI sarvAze sarakhAmaNInI vAta karavI, e narI ajJAnadazA che.
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ kyAM bhagavAna ? ne kyAM vepArI vANiya? "(1) bhagavAna to lezamAtra kumati yAne asat buddhi dharAvatA nathI, tyAre vaNika te asat buddhinA bharelA hoya che. vaLI prabhu asat buddhithI janita, ne jIvane duHkhakArI, evI kazI pravRtti karatA nathI. balake sarva jIvonA rakSaka che, paritrANazIla" yAne sarvanA rakSaNanA ja svabhAvavAlA che; tyAre vaNika te SakAya jIvonI ghAtaka pravRttimAM rahelo che. e keTalAya jIvane duHkhasaMtApanuM kAraNa bananAre hoya che. (2) vaLI, prabhu kumatino sarvesarvA tyAga karIne mekSagamananI taiyArImAM che. tyAre vaNika te keTalAya prakAranI kumatine AcaranAre hoya che. enI sAthe bhagavAnanI sarvAze tulanA yAne samAnatA kadIya hoI zake ? bhagavAna te sarva prakAranA jIvahiMsaka AraMbhasamAraMbhane tyAgI che, tyAre vepArI vANiye to jInA vinAzanI kriyAomAM pravartanAre hoya che, dA.ta. kaya-vikaya mATe gADAM-UMTa-vAhane pheravavA...vagere hiMsAmaya AraMbhasamAraMbho kare che; Dhera DhAMkhara dhana dhAnyAdi parigraha rAkhI enA para mamatva kare che; paradeza vepAra arthe jAya che te paNa ahIMnA sagA-saMbaMdhIone saMbaMdha Ubho rAkhIne jAya che. tyAre, bhagavAna te eka nayA paisAne parigraha rAkhatA nathI. temaja je sva-paranA upakAranI pravRtti karavA gharethI nIkaLI dezadeza phare che, te pUrvanA sarva sagAsaMbaMdhIone saMbaMdha haMmeza mATe teDIne nIkaLe che. have
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ 17 pAchA upakAranI pravRtti karI, cAla dezamAM AvIe, sagAsaMbaMdhIo sAthe rahIzuM" evuM prabhue rAkhyuM ja nathI, e te svajaneno tyAga te jIvanabhara mATe sarvathA tyAga. vaLI bhagavAnanI sva-para-upakAranI pravRtti paNa kevI nirdoSa ke emAM samasta SaDU javanikAyamAMnA eka sUkSma paNa jIvanI hiMsA nahi! hiMsAmaya AraMbha samAraMbha nahi! kiMtu SakAya jIvonI rakSAnI ja pravRtti rAkhe che. vaLI prabhu kaI anukULa sthaLa vagerenI mamatA vinA vicaratA rahI jyAM pahoMce tyAM paNa eka ja kAma nirdoSa dharmadezanAnuM ja kare che. AvA bhagavAnanI vANiyA sAthe sarvathA samAnatAkema kahI zakAya? tyAre je kaho ke "mahAvIra prabhunI vepArI vaNika sAthe aMze samAnatA kahIe chIe, te eTalA aMze samAnatA barAbara che ke jema vANi lAbha mATe jyAM tyAM jaIne nahi paNa mAtra dezamAM jaIne pravRtti kare che, ema prabhu para parepakAranA lAbha mATe mAtra egya dezamAM jaIne dharmadezanAnI pravRtti kare che, kintu vANiyAnI jemaja jyAM tyAM jema tema pharavAnuM karatA nathI. paraMtu AvI AMzika ati alpa samAnatAthI bhagavAnane vANiyA jevA thaDA ja kahevAya? vepArI karatAM bhagavAnamAM meTo pharaka : AdrakumAra maharSi AgaLa vadhatAM vANiyA ane prabhu vacce eka joradAra pharaka e batAve che ke vANiyA te (1) mATInA dhanane zodhatA pharanArA hoya che, vaLI (2)
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ 108 strIsaMbaMdha-abrAmAM gADha Asakta hoya che, temaja (3) riTI ane viSayasukha mATe ahIM tahIM bhamatAM hoya che. AvA vANiyAne ame te zabdAdi viSayomAM gADha buddhivALA ane anArya jevA karmo karanArA, mATe janmathI bhale Aya paraMtu karaNathI anArya tarIke joIe chIe. temaja e rasa - trAddhi - zAtA gAramAM atyanta ciTakelA dekhAya che. " jyAre vItarAga tIrthakara bhagavAna to A badhA pApathI taddana mukta che, emanI sarakhAmaNI vANiyA sAthe karI ja kema zakAya? pUche, "pra - paNa lAbhanI kAMkSA baMnene hoya che to e draSTie sarakhA nahi? * u0- are ! "vANiyA lAbha mATe dezATana karanArA, e rIte bhagavAna paNa lAbha mATe dezATana karanArA" ema kahI bhagavAnane vANiyA sAthe sarakhAvatAM pahelAM, e te juo ke, vANiyA lAbha kevA kare che? kaya-vikaya tathA rAMdhavA -raMdhAvavA vagere pApabharyA sAvadya anuSThAnamAM tathA hiMsAmaya AraMbha-samAraMbha, ane dhana-dhAnyAdinA parigrahamAM lAgyA rahIne vANiyA te potAnA AtmAne ja daMDI nAkhe evA asat AcAronI pravRttithI caturgatimaya saMsAranA cirakALa-bhramaNane lAbha kare che! je ene dIrdhAtidIrgha kALa duHkha bhogavavA mATe thAya che. tyAre bhagavAnane lAbha te
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ 109 svayaM niSpApa pravRtti tathA karmahAsane ane bhavya jIvone satravRttimAM joDavAnuM hoya che." lAbha-lAbhamAM AkAza-pAtALanuM aMtara:AdrakumAra maharSi AgaLa vadhIne kahe che - he mahAnubhAva! vANiye ya lAbha mATe bhame, ane prabhu paNa lAbha mATe bhame. ema ekale "lAbha" zabda pakaDIne bhagavAnanI vANiyA sAthe samAnatA kahetA pahelAM, e paNa juo, ke vANiyAne lAbha, te zuM dhanane ekAte lAbha ja thAya che? nA, emAM anekAnta che. dhana-lAbha te thAye khare, ne na paNa thAya. bIjuM e paNa juo ke jyAM kadAca dhana-lAbha thayo, te te lAbha zuM Atyantika che?" arthAt lAbha have zAzvata kALa mATe rahenAra che? ke anA tyatika che? arthAt ene ya eka divasa nAza thAya? aMta Ave? kahevuM ja paDe, chelle mRtyu AvatAM te eno avazya aMta Ave che. eTale lAbha Atyantika nathI. Ama vANi yAne thate lAbha annakAntika ane anAtyantika che, tathA anarthadAyI che. e lAbha kayAM ? ane prabhune thatA lAbha kyAM? bhagavAnane to je lAbha thAya che, temAM (1) pahelA te divya jJAnane kevaLajJAnano lAbha, ane pachI (2) dharmadezanAthI pitAne karmakSayane ane aMte mekSane lAbha thAya. che. te lAbhamAM pitAne mezagamananI taiyArI ane nikaTabhavI jIvonuM dIrgha duHkhada saMsAra-bhramaNathI rakSaNa,- A be. lAbha dharanAra bhagavAnanI nivivekI vANiyA sAthe tulanA. kaI buddhi para karAya che?"
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ patyuM? gozAlaka vANiyA sAthe prabhunI sarakhAmaNI karavAmAM pite nibuddhika Tharyo. tyAre "miMyA paDayA paDayA te ya TAMga UMcI" nI jema gozALaka kutarkane chelle dAva mUkI bhagavAnane zithilAcArI sAbita karavA mathe che - samavasaraNa kenA mATe? gazAlaka kahe che - juo muni! devee mahAvIra mATe UbhA karelA samavasaraNane, cAlatAM devakRta nava kamaLane, ne ArAma arthe dee UbhA karelA devachandAne mahAvIra upabhega kare che. A samavasaraNAdi prabhu mATe banAvyA hovAthI AdhAkarma doSavALA kahevAya. te jema sAdhu AdhAkarmavALA sukAma Adi seve te sAdhu AdhAkarma banAvavAmAM thayelI hiMsAnI anumatinA delavALA banI evuM sevavAmAM zithilAcArI ne hiMsaka kahevAya, ne karmathI lepAya che; ema mahAvIra paNa e AdhArmika samavasaraNAdine upabhega karI ahiMsaka zI rIte ? tathA kema zithilAcArI na kahevAya? ne kema karmathI na lepAya?" ahIM AdrakumAra mahAtmA ene sacoTa uttara detAM kahe che - AdrakumArane radiye :samavasaraNAdimAM prabhune AdhAkarma-deSa kema nahIM: are! mahAnubhAva! e juo ke sAdhu keIka AdhAkarmika seve tyAM te ene e AdhAmika vastu para rAga
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ 11 hoya che, jyAre mahAvIra bhagavAna te tuNarAzi ke ratnarAzi pratye, ne mATInA DhephA ke suvarNa lagaDI pratye, samAna daSTivALA hoya che. emanA manane "eka che ane bIjuM sAru-kiMmatI," evuM che ja nahi. tethI samavasaraNane upabhaMga kare tyAre paNa "e rajata-suvarNa-ratnamaya samavasaraNa, mATInA TekarA karatAM sAruM kiMmatI,"--evuM prabhune lAgatuM ja nathI. prabhu enA pratye leza paNa AkarSaNa-azaMsA-mamatva dharAvatA nathI. eTale ja prabhune hiMsAnI kazI anumati nathI. ahIM pUche - upaga chatAM AzaMsA kema nahi,: pra- bhale prabhune AzaMsA na hoya, paNa dee prabhu mATe samavasaraNa banAvyuM, ne prabhu ene bhegave eTale AdhAkarma sevyAne prabhune doSa to lAge ja ne? vaLI bIjI vAta e che ke je prabhune samavasaraNanI AzaMsA nathI, te zA mATe ene upaga ja kare che? "u0 - devatAo prabhu mATe samavasaraNa banAvatA ja nathI, paraMtu devatAo jinapravacananI uddabhAvanA arthAt prabhAvanA karavAnA athI che; ane e pravacana-prabhAvanA karavAnuM to ja bane ke je bhavya che AvA samavasaraNa jevA keIka AkarSaNathI ahIM prabhu pAse doDatA eTale ke harakhabhera Ave, ne prabhunI dhama-dezanA prabhunuM dharma-pravacana sAMbhaLe. e sAMbhaLe eTale emanA dilamAM prabhunAM vacana ja jAya, jinavacana para zraddhA thAya, ane tadanusAra caNAti amala kare, eja pravacananI prabhAvanA thaI kahevAze.
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ 112 Ama bhavya che kema dharmAbhimukha bane, e mATe samavasaraNa banAve, e banAvavAnuM bhavya che mATe thayuM gaNAya, paNa prabhu mATe nahi. eTale prabhune leza paNa AdhAkarmika sevanane doSa lAgato nathI. vaLI deve paNa pitAne pravacana-prabhAvanAne Atma-lAbha thAya e mATe ja samavasaraNa banAve che, ethI paNa prabhu mATe banAvavAnI vAta ja rahetI nathI. Ama prabhune AdhArmika-upaga ja nathI, tethI prabhune kamane lepa zAne lAge? "vaLI prabhu je AdhArmika sevatA ja nathI, te prabhu zithilAcArI zAnA kahevAya? prabhu agAdha karuNavALA: "UlaTuM ema kahe, ke prabhunAM samavasaraNathI AkarSAI tyAM ekatrita thayelA jIne dharma--dezanA saMbhaLAvI dharma pamADavAnI mahAna karuNA karanArA che, tethI prabhu te jagatanA karuNApAtra jIvane - dharma vinA saMsAramAM bhaTakI rahelA ane saMsAranI duHkharUpa bhaThThImAM zekAI rahelA e pAmara sAMsArika jIne prabhu dharma ApI saMsAramAMthI emane uddhAra karavAnI ananya agAdha karuNA karI rahyA che! "Ama, (1) ekamAtra paramArthabhUta dharmamAM suvyavasthita, ane karmakSayamAM kAraNabhUta bhagavAnane vANiyAnI samAna gaNAve che! temaja (2) tamArA jevA vAdIo sAme eka bIkaNa vAdI jevA gaNe che! tathA (3) pRthvIkAyAdi hiMsA vagere zithilAcAramAM paDelA tame jAtane badale prabhunA
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ 113 upara zithilAcArIne Aropa caDAve che!, emAM kharekhara tamArI ajJAna dazAnuM ja pratibiMba che. gazALakanI be ajJAnatA : (1) "eka ajJAna dazA A, ke svataH kumArganuM pravartana karI rahyA che. (2) bIjI ajJAnadazA A, ke moTA Indro sahita jagatane vaMdanIya tathA cotrIsa ananya atizathI alaMkRta ane sarva atizayenA nidhAnabhUta evA bhagavAnane paNa Itara darzanakArenI haroLamAM mUke che!" basa, AdrakumAra maharSinI A samyapha taka bharelI vANuM AgaLa have gozALakane kazuM bolavA jevuM rahyuM nahi. pitAnI badhI dalIlo ane kutarka-kudaSTA tenuM khaMDana thaI gayuM, tethI gozALaka niruttara banI gaye.
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ [31] bauddha bhikSuo sAthe carcA have maharSi bhagavAnanI tarapha cAlavA mAMDe che. tyAM vacamAM zAkyaputrIya arthAt bauddhabhikSuke Adra. kumAra maharSine viMTaLAI vaLe che, ne vAda mAMDe che. bauddha bhikSakoe AdrakumAra sAthe gozALakane vAda sAMbhaLeluM, kemake udyAnamAM e saMvAda bane ane tamAzAne teDuM nahi, ema bauddhabhikSuo tamArI samajI svataH rucithI e sAMbhaLavA AvelA eTale have e bauddhabhikSuo A kumAra mahaSine kahe che - "he AdrakumAra !tame sAmAnA vANiyAnA daSTAntane cheTuM TharAvI bAhya anuSThAnane dUSita karyuM, doSapUrNa karAvyuM, te sAruM karyuM; kemake bAhya anuSThAna te tuccha che, akiM. citkara che; ne enAthI mekSa sadhe, na saMsAra. saMsAra ane mokSamAM pradhAna kAraNabhUta to aMtaraMga anuSThAna che, Atmika bhAva che. amArA siddhAntamAM enuM ja varNana kareluM che. eTale he AdrakumAra rAjaputra! tame sAvadhAna banIne e sAMbhaLe, ane sAMbhaLIne manamAM dhAraNa karI rAkho." ema kahIne have bauddhabhikSu pitAnA bauddha dharmane siddhAnta raju kare che, e kahe che bauddha-siddhAnta : aMtaraMga bhAvanI mahattAnAM be duSTAnta :"mAno ke svecchAdinA dezamAM keI bahArane mANasa
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ 115 pe, te svecchAthI gabharAI bhAgavA mAMDyo. pAchaLa joyuM te "sTecchA doDatA AvI rahyA che," tethI bacavA eNe yukti vAparI. rastAnI eka bAju khaLAmAM kheALane lAMbA rAzi paDelo je, eTale enA para eNe pitAnI pacheDI DhAMkI dIdhI, ane jANe kapaDuM oDhI mANasa sUto che! evuM karyuM ne pachI pote doDate AgaLa nIkaLI gaye. have ahIM pleccha e mANasane zodhatA zodhatA khaLA AgaLa AvI pahoMcyA, ane kalpI lIdhuM ke "A kapaDAnI nIce ja pelo mANasa chupAI gaye che, mATe have ene Akho ne AkhA kapaDe lapeTele bhAlAthI viMdhIne upADe." ema karI bhAlAthI vIdhIne upADyo ane pachI ene meTI agnimAM zekavA mAMDe che. ema bIjA dRSTAntamAM, kapaDe DhAMkelA tuMbaDAne kaI duzmanane chokaro samajI agnimAM zeke che. te amArA siddhAnta mujaba e vadhanArA-zekanArA Ama te kharekhara keI jIvane vIMdhatA-zekatA nathI, chatAM emanA mananA pariNAma duSTa che, tethI jIvahiMsAnA pApathI lepAya che, kemake zubha ke azubha karmane baMdha cittamUlaka che, karmabaMdhane AdhAra mana para che. mATe kahevAya che ke - 'mana eva manuSyANAM kAraNa bndh-mokssyoH|' / ' arthAta manuSyone baMdha ke mokSamAM kAraNabhUta kaI heya te te emanuM mana ja che. ethI UlaTuM, kharekhara keI puruSa ke chokare kapaDe helAM hoya ane ene kheALane piMDa ke tuMbaDuM samajI
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAle vIMdhI agnimAM zekI nAkhyo hoya, te e vIMdhanAra -zekanArane puruSa-hiMsAnuM pApa lAgatuM nathI. eTaluM ja nahiM paNa e zekeluM mAMsa je buddha bhagavAnane paNa pAraNA mATe khAvuM kape, te emAM kaI doSa na lAge, te pachI bIjAone te khAvuM egya hAya, emAM te pUchavAnuM ja zuM? kAraNa eka ja, ke manathI keI hiMsAne duSTa pariNAma nathI karyo. ema sarva avasthAmAM manathI je hiMsAdi kiyA na vicArI te tyAM taskiyA-janita arthAt hiMsAdijanita baMdha na thAya. amAre tyAM kahyuM che, ke bauddhamate ja prakAranA karmamAM baMdha nahi: "ajJAne pacita, parijJAne pacita, iryApathika ane svapnAstika karma baMdha nathI karAvatuM" (1) "ajJAne pacita" eTale manathI tevA hiMsAdi karma na vicAryA hoya, te tethI karma na baMdhAya, pachI bhale bAhyathI hiMsA thaI hoya. (2) "pariNAne pacita" vastune acetana-jaDa mAnIne enA para prahArAdi karma karyuM, tyAM baMdha na thAya. (3) "Iyapathika" eTale ke zubha udezathI hAlavA-cAlavAnI kriyA karI, tyAM karma-baMdha nahi, (4) "svapnAtika" arthAt svapnamAM hiMsAdi kiyA dekhI, tyAM baMdha na thAya. eTale bauddha ke bauddhabhikSu A rIte karma-baMdha nathI karatA. evA bauddhabhikSunI bhaktine lAbha keTale? to ke 2010. bodhisatva ane pAMca zikSApada grahaNa karanArA bauddhabhikene je. keI upAsaka pacanapAcanAdi karIne mAMsa. vacita" te badhA vastune pati karma karyuM che
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ 117 aoLa-dADama vagere managamatAM jamaNa jamADe, te te mahAsatta zraddhALu upAsake meTo puNyasamUha upAje che, ne ethI emanI devagati thAya che. A rIte buddha bhagavAne bhikSukane zIladharma ane upAsakone dAnadharma pharamAvyo che, mATe he AdrakumAra rAjaputra ! tame bIddha siddhAntane svIkAre." zAkyaputrIya arthAt bauddhabhikSuke bauddhane ke dharma batAvyo ! pUrvanA kALe AvuM cAlatuM hatuM, ne Aje paNa enA anuyAyI A ja siddhAnta mAne, eTale chUTathI mAMsAhAra vagere calAve, emAM navAI nathI. tame jaina dharma pAmyA eTale tamArA dilane A siddhAnta bese nahi. paraMtu bauddha dharmo aMtaranA bhAva upara ja dharma mALe, eTale pachI, ene bAhyamAM zuM bane che e jovAnuM rahyuM nahi. eTale te e kahe che ne ke "kapaDe DhAMkelA bhale jIvatA puruSane kheALane piMDe mAnI bhAle vidhya ane agnimAM zekyo, te karma na baMdhAya! ane enuM bhejana banAvI buddha bhagavAna ane emanA bhikSuone jamADo te svarganuM puNya ! ane tethI devagati maLe!" AvA mahA mithyA jJAnavALA bauddhabhikSuo ahIM mahAjJAnI AdrakumAra maharSine pitAne bauddhamata svIkArI levA salAha Ape che! e bhalALA ke bIjuM kAMI ? AmAra maharSine uttara : tyAre maharSi khUba zAnta, saumya svabhAvavALA ane jaina dharmanA mArmika bedhathI tattvapariNativALA che; tethI
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ 118 e sAMbhaLIne jarAya AkuLavyAkuLa nathI thatA, paNa saumya daSTithI emanA tarapha najara nAkhIne kahe che - he bauddhabhikSuka ! tame je A bauddha bhikSuone dharma batAvyo, te atyanta a-ghaTato che, dharmasvarUpanI sAthe saMgata ja thAya evuM nathI; enuM kAraNa e che ke, bhale siddhAnta mAnyuM ke "bhAva zuddha hoya to dhama, ne bhAvamalina hoya te adhama tathA karmabaMdha; paraMtu paheluM te e vicAravA jevuM che ke bhAva zuddha ne rahe ? * bhAvazuddhi kyAM hoya? hiMsAnA kAma karato hoya, ne hAlavA-cAlavA-bolavA vageremAM sAvadya-niravadya (sapApa-niSpA5) no kaze khyAla na rAkhatAM jema jema pravartate hoya, ene zuM bhAvazuddhi hatI haze? te te pachI gRhasthane paNa bhAvazuddhi hovAmAM vAMdho nahi! je ema gRhasthapaNe bhAvazuddhi akhaMDa rahetI hoya, te pachI e ghara cheDI zuM kAma bhikSudharma svIkAre? bhikSune gRhastha karatAM zI vizeSatA, je dharma manamAnI bhAvazuddhi para ja AdhArita hoya? tame ja kahe che, ke "bAhya anuSThAna akiMcitkara che; bhAvazuddhinuM AMtarika anuSThAna ja mahatvanuM che, te AvA tamArA kathananA hisAbe te e bhAvazuddhi to saMsAramAM-gharavAsamAM beThA rahIne rAkhI zakAya che, pachI zuM kAma e gharavAsa cheDIne bhikSu thavuM? mATe, je saMsAra-tyAgI bhikSunI vizeSatA batAvavI. heya te kahe, ke je sarvesarvA ahiMsA mATe UDyo hoya, jeNe jIvanabharanI sarvathA hiMsA-tyAganI pratijJA karI hoya
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ 119 ane e karIne je saMsAra-tyAgI banIne mana-vacana-kAyAnI guptie gupta ane Isamiti Adi pAMca samitithI niyaM. trita jIvana jIvatA hoya, temaja badhI kriyA samyajJAna pUrvaka karate hoya, ene ja bhAvazuddhi hoya, ane eja phalavatI bane. AnAthI viparIta mativALA ane ajJAnathI AvarAyelane bicArAne te aMtaHkaraNa mahAmehathI vyAkuLa hoya che, kemake, jene navakeTizuddha ahiMsAnuM vrata nathI, temaja jene samiti-guptinuM jIvana ane samyaga jJAna sahitanI kiyA nathI, eTale te ene mahamUDha pravRtti ja rahevAnI. ene je khoLa ane puruSa vacce bheda pADatA AvaDatuM nathI, ne bhAle ja ghaMco che, je "lA kapaDuM kholIne juo ke aMdaramAM jIvaMta puruSa che? ke kharekhara khULane piMDa che?-- ATalo ya viveka karavAnuM nathI AvaDatuM, enAmAM bhAvazuddhi kevI? | sarvathA ahiMsAnA pavitra dilavALAe paheluM te hiMsaka zastra ja zAnuM vAparavAnuM hoya? ema agnimAM pakAvavAnI hiMsaka pravRtti ja zAnI karavAnI hoya? tyAre je jIva para nahi paNa jaDa para zastra lagAvavuM che, te te pahelAM e nizcita kema nahi karavuM ke A sAme
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ 120 puruSAdi chava che? ke kharekhara kheLa-piMDa jevuM jaDa che? A vivekapUrNa nizcaya kara nathI ane ema ja jIvane manathI jaDa kalpIne bhAle ene vAMdho che, ane agnimAM zeka che, ane pachI ene khAI ja che, to evA bauddha siddhAntavALA sajJAna zI rIte ? eTale ja e kheALanI buddhithI jIvaMta puruSane bhAle vadhavAnuM ane agnimAM zekI nAkhavAnuM kahe che, temaja kheLanI kalpanA rAkhI mAMsa-bhakSaNa karavAmAM buddhabhagavAnanI anumati kahe che, e atyaMta anucita che; kemake tyAM sarAsara bhAvazuddhi nathI. eTale ja he bauddhabhikSu ! kaze viveka karyA vinA ke kharekhara AmAM prANa che? ke, prANa nathI ? sacetana che? ke acetana che?" evI tapAsa karyA vinA mAnI levuM che ke, "A te acetana che, ane pachI tyAM bhAle vIMdhavuM che, tathA agnimAM zekavuM che, ne mAnavuM che ke, "tyAM karma baMdhAtA nathI, pApa lAgatuM nathI," e te mAtra rasagArava ane zAtAgAravanI vRddhi yAne atyaMta AsaktinA ja azuddha saMkilaSTa bhAva ja sUcave che. zAtAgArava arthAt sukhazIlatA je na hoya, ne dayA hiya, te "sAme sajIva che ke ajIva ? enI tapAsa kara. vAnuM paheluM kaSTa upADe. rasagArava-rasagRddhi na hoya to ajIva kheALapiMDa mAnIne khAvA lIdheluM manuSyanuM mAMsa nIkaLyuM, to te tarata ene tyAga karI de; paNa enA badale bhale manuSyanuM mAMsa, mAMsa to mAMsa, e khAI zakAya - ema buddhabhagavAna jAte khAya! ane bIjAne khAvAnI saMmati Ape? emAM sajJAnadazA ane bhAva-zuddhi lezapaNa kyAM
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ 121 rahI? e te sarAsara mehamUDha ajJAnadazA ja che, bhayaMkara azuddha bhAva che, ane ethI khAnAra ane khavarAvanAra baMnene a-bedhi mATe thAya che! te ahIM paNa bedhi maLe nahi; ane rAcImAcIne avivekabharI mUDhatA karI, tethI bhavAMtara mATe paNa bedhi na maLe ! je "khoLapiMDanI buddhithI puruSane pakAvavAmAM pApa nathI" ema kahe che, ane evuM je sAMbhaLe che, ane svIkAre che, e baMne varga vALAnuM e kathana ane svIkAra taddana ja anucita che. AvuM anucita vartana,mULamAM navakeTie hiMsAne tyAga nahi, temaja pAMca samiti traNa gupti ane jJAnamUlaka kriyA nahi, enA lIdhe che. ethI tyAM bhAvazuddhinuM sarAsara devALuM ja che. mahaSi kahe che - bhAvazuddhi kenAmAM hoya e samajavA jevuM che. ajJAnathI mati AvarAyelI hoya, mehamUDha hoya, evA mANasamAM bhAvazuddhi havAne saMbhava ja nathI. nahitara "saMsAramecaka" vagere matavALAno paNa karmathI mokSa thaI jAya !" saMsAracaka mata : saMsAramecaka" mata ema kahe che ke "jema narakanA jIvane paramAdhAmI pIDe che te e jIvane karmonI udIraNA thaI thaIne ghaNAM karmano nAza thAya che, evI rIte ahIM jIvanI hiMsAthI ene karma-udIraNA thaI thaIne ghaNAM karma nAza pAme che. eTale enAM ghaNA karma nAza pAme, e bhAvathI hiMsA karavAmAM bhAvazuddhi che!"
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ 122 AdrakumAra mahaSi zAkya (baudha) bhikSune kahe che - zuM A "saMsAra-mecakamata" sajJAna mata che? ema hoya te to e mata mAnanAre potAnI koI hiMsA karavA Ave ene aTakAvavuM na joIe, balka ema karavA sAmAne preraNA karavI joIe jethI sAmAne puNya lAbha thAya. paraMtu ema te e karatA nathI. eTale ja bIjA nI hiMsA karavAmAM bhAvazuddhi mAnavI, e sarAsara ajJAnadazA che, ane ajJAna dazAmAM ramatAne bhAvazuddhi hAya ja nahi. bhAvane ja mahatva ApanArane bAhya amuka ja veza kema? : vaLI he bauddhabhikSu ! je bAhya anuSThAnanuM kazuM ja mahatva nathI, ane kevaLa bhAva zuddha arthAt aMtara ga anuThAna ja mahatvanuM che, to pachI tame A ziramuMDana, mukhamaMDana, pAtarAmAM ja piDagrahaNa, amuka prakArano ja veza... vagere tathA cityakarma vagere je bAhya anuSThAna kare che, e nirarthaka Tharaze! ane prekSAvAna puruSe nirarthaka pravRtti nahi karavI joIe te zuM A bAhya veza vagere badhuM choDI deze? sArAMza, ekalI bhAva-zuddhi kAMI karI zake nahi, temaja ajJAna avivekavALAmAM bhAvazuddhi saMgata paNa thaI zake nahi. jemake, pUve kahyuM tema, kApaDe DhAMkyA puruSane tapAsa karyA vinA khoLane piMDa mAnI ene bhAlAthI viMdhI agnimAM rAMdhI enuM mAMsa khAvAmAM bhAvazuddhi kema kahevAya? je ahiMsAnA zuddha bhAva rAkhavA che, te pahelAM ja tapAsa karavI joIe ke kapaDAmAM zuM DhaMkAyela che? cetana padArtha ke acetana padArtha ? e tapAsa karavAne pahele viveka ja jyAM nathI, tyAM te
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ 123 pramAda ja che, ne pramAda e azuddha bhAva che, malina bhAva che. tyAM bhAvazuddhi na hoya." - ahIM bauddhabhikSane pitAne bacAva karavAnI jagA na. rahI, eTale maharSine pUche che, "te tamAre tyAM bhAvazuddhi zI rIte ?" AdrakumAra mahaSi kahe che, amAre munio UMce, nIce, cAre dizAmAM nAnA meTA rasa ane sthAvara jInI, jIvanA ciha joIne, saMbhAvanA karatA rahI, enI hiMsA na thAya evI yatanA. rAkhe che. jIvanAM cihna A che - " cchAnusAra halana-calana, athavA parAdhInapaNe aMkUna relpatti, cheda pUrAI ja, khorAka vinA karamAI javuM, kherAkathI puSTa praphullita thavuM, vagere jIvanA cihyuM che.. emAM svecchAe halana-calana jaDamAM nathI, mATe e jIva nathI. e to jIva ja pitAnI IcchA mujaba hAle che, ne cAle che. alabat A lakSaNa trasa jIvemAM ja jovA maLe, paNa sthAvara jIvo vanaspati-kAyAdimAM jovA na maLe, te paNa tyAM bIjAM cihna A jovA maLe ke aMkuranI utpatti, chede plAnatA,... khArAka-poSaNa na maLe te karamAI-sukAI javuM...vagere vagere. vanaspati e jIva kema? : dA. ta. vanaspati tarIke eka dhAnyabIja, ene dharaNImAM sthApana, jalasiMcana, vagere anukULa sAmagrI maLe.
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ "124 te emAMthI aMkura utpanna thAya che. khUbI e che, ke e vanaspati bIjamAMthI ja aMkura bane che, paraMtu enI sAthe sAthe rahelA kAMkarA vageremAMthI aMkura nathI pragaTato. A sUcave che ke, kAMkarA karatAM bIjamAM vizeSatA che. vizeSatA -A, ke kAMkare jaDa acetana che, tyAre bIja sacitta sacetana che. ema jhADa para, dharatI para kaI cheda kare, to kAlAntare e cheda e pUrAI jAya che ke chedanuM nAmanizAna rahe nahi. kAraNa e che ke, jema bALaka khorAka khAtuM khAtuM meTuM thAya tyAre enA hAtha, AMgaLI, meM, kAna vagere avayava vadhe che, lAMbA pahoLA moTA thAya che paraMtu tyAM pahelAM je nAnA avayava tenA, enA para vadhelA bhAgane - kAMI sAMdhe nathI dekhAte; kemake, jIva-zaktinA hisAbe ja khorAkamAMthI te te avayavanA jevA aNu pUrvanAmAM sarvesarvA joDAI jAya che. basa e ja rIte jhADa, parvata, vanabhUmimAM cheda thayelA bhAgamAM jIvazaktithI ja khorAkamAMthI tevA tevA ANu pUrvanI sAthe sarvesarvA joDAI jAya che, eTale sAMdhe nathI dekhAye. A emAM svataMtra jIvavatu hoya te ja 'ghaTe. eTale svataMtra alaga jIvavastu sAbita thAya che. ema, jevI rIte mANasa khAya te enuM zarIra praphullita dekhAya che, ane upavAsa karI na khAya te susta dekhAya che, ema jhADa pAnamAM paNa evuM ja che. ene khorAka pANI maLe te praphullita; nahitara karamAyelA cImaLAyelA jevA dekhAya che. A khorAka levA pacAvavAnuM jIva ja karI zake che, jaDa nahi. mATe jIva gayA pachI maDaduM e kazuM
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ 125 karI zakatuM nathI. ema jhADanuM mULa khalAsa thaI gayuM hoya ane ThaMDuM UbhuM hoya, enA para game teTalA khAtara-pANI. nA, enAmAM prakullitatA nahi Ave ke enA para aMkurapAMdaDA nahi Ave. paraMtu je mULa salAmata che, te A. badhuM banaze. A sUcave che, ke vanaspatikAya vagere jIva bhale. svecchAe hAlI cAlI zakatA nathI, chatAM enA para khorAka dvArA pAMdaDA, mahera, phaLa vagere Ave che, e enAmAM jIvapaNuM sAbita kare che. jaina sAdhunI yatanA-kALajI : Ama trasa-sthAvara jIvo cAre bAju saMbhavita chetethI potAnA hAthe pitAnI pravRttithI e jIne nAza na. thAya" e buddhithI mahAvIra bhagavAnanA sAdhuo yatanA kare. che, arthAt evA samiti-guptinA prayatnamAM rahe che, ke jethI. basa-sthAvara onI hiMsA na thAya. emanAM anuSThAna karAya. te yatanAthI evI jIvarakSAnI buddhipUrvakanA hoya che ke saheje evI yAtanAnI buddhimAM bhAva zuddha rahe che, tyAM je Ama, emane bhAvazuddhi akhaMDa jAgatI rahe che, te pachI amArA pakSa upara "vividha anuSThAnamAM mAtra bAhya zuddhi che paNa. aMtaraMga zuddhi nahi" e tamAre Apa beTe che." - A mAra maharSi bauddhabhikSune kahe che ke, "tamArA. baLanA piMDanA daSTAntamAM piMDamAM "A puruSa che" evI buddhi thavAnuM kahyuM, paNa evI buddhi te atyanta jaDane. paNana thAya. tethI je ema kahe che ke - "puruSane kheALane
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ 126 piMDa mAnI ene ha hoya, te paNa emAM deSa nathI, e kahenAre kharekhara anArya ja che. kemake, kheALanA piMDamAM puruSapaNane saMbhava ja zAne heya? tethI evAM vacana belavA ke "puruSane piMDa mAnI haNIne ene zekIne khAya ene kaI doSa nathI, e vacana jIvanI hiMsAnAM tathA mAMsabhakSaNanAM prAjaka hevAthI asatya vacana che. vANIthI pApamAM preraNA karavA jatAM paNa pApakarma ja baMdhAya. tethI vivekI puruSa bhASAnA guNadoSa samajI evAM pApa-preraka vacana na bele, vastu ke prasaMga aMge yathAvasthita bolanAre hoya. e evA yukti-zUnya ane asAra tuccha vacana na bole ke,- "bALapiMDa paNa puruSa che; ne puruSa paNa oLapiMDa che. taMbaDuM paNa bALaka che ne bALaka paNa tuMbaDuM che. tethI AvuM belanAra e nathI to saMsAra-tyAgI, ke nathI to yathArthavAdI. munipaNanA 3 nakkara dharma A sAMbhaLIne bauddhabhikSune bolavAnI jagA ja na rahI; kemake munipaNAnAM (1) ahiMsAdivrata, (2) samiti-gupti, ane (3) samyajJAna pUrvakanI kiyAnA sAdhu-dharmanI sAme zuM belI zake ? chatAM akkaDa ullaMTha che, eTale AdrakumAra maharSi ene kaTAkSamAM kahe che - maharSinA kaTAkSavacana:- "aho ! tame khoLapiMDamAM puruSanI kalpanA karI! ne puruSamAM boLapiMDanI kalpanA karI! tuMbaDAmAM chokarAnI kalpanA karI ane chokarAmAM tuMbaDAnI kalpanA karI! emAM
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ 127 vAha! tame yathAvasthita padArtha jJAna meLavyuM ! temaja niva piMDa ke tuMbaDuM mAnIne jIvatA jAgatA puruSa yA chokarAne . haNI nAkhavAmAM ne zekI mAMsa khAI javAmAM niSpApatA, tathA jIvane karmavipAka sAro ko! AvA prakAranA tamArA vijJAnathI tamAre yaza pUrva- pazcimanA samudrataTa sudhI vyApI gaye! eTaluM ja nahi, paNa AvA tamArA vijJAnathI to tame samasta lekane jANe hAthamAM rahelAM AmaLAnI jema dekhI lIdhe! vAha ! ke tamAre mahAna vijJAnAtizaya ke khALapiMDa ane puruSa vacce bheda, tathA tuMbaDA ane bALaka vacce bheda-taphAvata jANanAra na jANanArane pApakarma lAgavA na lAgavAnuM kalpI lIdhuM !" ahIM eka prazna thAya, pra - AkumAra maharSie pite saumya svabhAvanA chatAM A kaTAkSa kema mAryo? u- kaho, eTalA ja mATe ke ethI sAmAne sadubuddhi sUjhe to bhaluM bhaluM; bAkI to bauddhamatamAM A kaTAkSamAMnI eke eka vAtathI viparIta ja sthiti che. kheALa piMDamAM puruSa vagerenI kalpanAmAM jarAya yathArtha padArthanuM. vijJAna nathI, ulaTuM sarAsara mithyAjJAna che. ema puruSane emaja upalakathI piMDa mAnI vIMdhavAmAM tathA zekavAmAM ane mAMsa khAI javAmAM kazuM pApa na lAgavAnI mAnyatA paNa sArI sAkSarI nahi; kinta rAkSasI mAnyatA che. AvA atyanta bhramabharyA mithyAjJAnathI jagatamAM yaza nahi, paNa apazaya ja phelAya temaja puruSa-bALaka ne piMDa-tuMbaDuM
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ 129 kalpI maraNAnta trAsa ApavAmAM koI pApa na lAgavAnI mAnyatA paNa taddana brAnta mAnyatA che, anArya mAnyatA che. jainadharmamAM badhI prAmANika ja mAnyatA hevAnI sUcaka AhAravidhi : maharSi kahe che,- "tame kadAca amane pUche ke, 'amAre tyAM bhrAnta mAnyatAo che, te zuM tamAre tyAM badhI prAmANika mAnyatAo che?" to amAre uttara e che ke, "sarvajJanA zAsanamAM pahelAM te munione AhAravidhi kevI kahI che e juo. | munio bhikSA levA jatAM jIvene pIDA na thAya e mukhyapaNe jue che. te paNa jAte to pIDA nahi karavAnI eTaluM ja nahi, paraMtu bIjA pAse pIDA karAvavAnI paNa nahi, bIjA kare emAM sIdhI ke ADaktarI anumati paNa rAkhavAnI ke ApavAnI nahi. eTale? dA. ta. muni mATe keIe bhaktithI kAMIrAMdhyuM-karyuM hoya, to muni e levA jatAM raI vageremAM potAnA nimitte thayelI jIvahiMsAmAM pitAnI anumati samaje che, tethI e letA nathI. ema letI vakhate paNa "dAtAra kaI agni AdinA jIvone kilAmaNA to nathI karato ne ?" e paNa jue che. Ama 42 doSa rahita zuddha AhAra ja lAvIne vApare che; paNa nahi ke tamArI jema 42 mAMnA keI doSa joyA vinA pAtre paDayuM khape, pachI bhale te mAMsa paNa hAya !" ema pharI lAve ne, vApare. vaLI saMyamI munione A mArga tIrthakara bhagavAne khude AcarelA saMyama-mAgane anusaranAre che emAM kyAMya mAyA-daMbha cAlI zakate nathI.
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ vaLI mAMsAhAra to saMphilaSTa pariNAma pido karanAra che. - tethI e to munine tyAjya ja che. tethI tame je kahyuM ke "mAMsa to bhAtanI jema bharyo che, e kathana yuktiviruddha che, loka-viruddha che, ane bIjA dazanavALAothI paNa viruddha che. mAMsAhAra yuktiviruddha e rIte kete to pachI je je prANa-aMga, e bhaThya, e yuktithI kutarAnuM mAMsa paNa bhakSya banI jAya! kadAca kaI rAkSasI prakRtivALAne e paNa bhakSya banatuM hoya, to hADakAM paNa prANI-aMga hovAthI ene e paNa bhakSya banI jAya! tyAre je kaho ke, hADakAM to apUnya che mATe bhakSya nahi, te te buddhanA hADakAM paNa apUjya karaze! vaLI je prANI-aMgamAtra e bhakSya hoya, to te dUdhanI jema lehI paNa bhakSya banI jAya ! kemake, e prANI -aMga che. ' vaLI prANIsaMganI dalIlathI "je je strI, te bhAgya." eTale patnInI jema mAtA paNa strI hovAthI banI jAya! paNa e bhegya nathI. eTale ja "je je prANI aMga e bhakSya " e kathana paNa yukti-viruddha che. ke mAMsAhAra loka-ddhi paNa che, kemake lokamAM bhAta ane mAMsa samAna nathI gaNAtA
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ 130 lAka kaI bhAtane prANuM-aMga hovAthI mAMsa nathI kahetuM. tema bIjA darzanavALA paNa bhAtane mAMsa nathI kahetA; ane kadAca keI nAstika bhAta ane mAMsa samAna gaNatA hoya, to te to AtmavAdI ja nathI, eTale emane tyAM darzana jevuM kAMI nathI. tethI enuM vacana pramANabhUta nahi. sArAMza, tame bhAta-mAMsane prANI-aMganI dalIlathI samAna kahe che, te tamAruM kathana yukti-viruddha, leka-viruddha, ane anya darzanakAranI viruddha che." kugurune dAna karanArane ze deSa : maharSi AgaLa kahe che ke,-"tame je kahyuM ke "2000 bauddhabhikSuone je mAMsa-gaLa-dADama sahita ISTa bhajana jamADe, e bauddha upAsaka svargamAM jAya che, te kathana paNa ati niMdya che; kemake evuM khAnArA bhikSu "saMyamI nahi, paNa mahA asaMyamI che, lehI kharaDyA hAthavALA anArya jevA che, ane lokamAM paNa sAdhu puruSanI dRNAne pAtra bane che. temaja paralokamAM te anAthI prApya gatine pAme che. kadAca pUche - prave- bhale bhikSa evI anAryagya kugati pAme, paNa emane bhikSAdAna karanAra to dharma sAdhI jAya ne? - udharma zuM sAdhI jAya? pApatyAgI bhikSu kahevAyA chatAM je jIvahiMsAdi pApavALI AraMbha-samAraMbhanI kriyAmAM lAgelA che emane je dAna-sanmAna Ape che, e emanuMmithyAtvanuM poSaNa karI rahyAM che. kemake evI java-hiMsAmaya rasoI vagerenAM AraMbha-samAraMbha bhikSu mATe karI bhejana anAvelA; ane e bhikSu khAya che tethI evI pApa-kiyAmAM
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ 131 emanI anumati che, eTale e pApatyAgI nathI, paNa pAparakta che. e bhikSuo dAnanuM apAtra che, evI pApakriyAmAM anumati ApanAro ane asaMyamI apAtrane dAna karanAro pApakarma bAMdhe che. ene vaLI svarga gati zAnI hoya? AdrakumAra maharSi AgaLa samajAve che ke - "bhAvazuddhinI vAto karanAra baudhamatAnuyAyI bhikSuo emanA mATe sthala kAyAnA ne mAMsa-lehIthI bharyA bharyA bokaDAne mArIne. enA marImasAlA sAthe rAMdhelA mAMsane peTa bharIne TesathI khAya, emanAmAM bhAvazuddhi kaI mAnavI? e ema kahe ke. ame to pApakarmathI jarAya levAtA nathI, e emanuM kathana paNa e anArya jevuM kAma karatA hovAthI, anAryane dharma che, ane mAMsAdi rasomAM Asakta hovAthI e viveka vinAnA bALa jIva che; kemake anArya tathA bALa jIvo ja pApane nahi samajanArA ane evA svAdiSTa banAvela mAMsAhAranA lolupI hoya che. kahyuM paNa che - mAMsAhAra kema abhakSya : hiMsAmUlamamedhyamAspadamala dhyAnasya raudrasya yad* bIbhatsa rudhirAvilaM kRmigRha durga dhipUyAdijam / zukrAmRkprabhavanitAntamalina sadbhiH sadA ninditam ko bhuMkte narakAya rAkSasasamA mAMsa tadAtmadruhaH / / arthAt kaNa mAMsa khAIne pitAnA AtmAne ja droha kare? kemake mAMsa (1) hiMsAthI arthAt paMcendriya jIvanI kura hiMsA karIne maLe che. vaLI e (2) apavitra che, ne 3) raudra dhyAnanuM samartha sthAna che, tathA (4) bIbhatsa che,
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra3ra (5) lehI kharaDyuM hoya che, (6) kIDAonuM ghara che; vaLI e (7) durga dhamaya che, tathA (8) mAtAnA zarIramAM eNe khAdhelA khorAkanI banelI rasI vageremAMthI mAMsa pedA thayela che, ane (9) mULa pitAnA gaMdA vIrya ane mAtAnA gaMdA jerudhiramAMthI baneluM che... temaja (18) mAMsa atyanta malina, tathA (11) sajjanothI ati niMdya hoya che. AvA mAMsanuM bhejana karavuM e svAtmAne droha karavA jevuM che. vaLI "mAM" zabdanA akSara paNa kahI rahyA che ke mAM" = mane, "sa" = te, eTale ke jenuM mAMsa mArAthI ahIM khavAya che, te jIva mane paralokamAM khAze. tyAre meTuM aMtara juo, ke "jenuM mAMsa khavAya cheenA te bicArAnA krUra rIte AkhA ne AkhA prANa ja nAza pAmI jAya che, tyAre mAMsa khAnArane mAtra kSaNika tRpti thAya che. mATe, mAMsabhakSaNamAM A meTA doSa joIne mAMsabhakSaNanA narakAdimAM bhogavavA paDatA dAruNa vipAkanA jANakAra DAhyA mANaso mAMsabhakSaNamAM mana ja laI jatA nathI, arthAt manathI enI IcchA paNa karatA nathI, pachI bhakSaNa karavAnI te vAte ya zI? eja rIte "na mAMsabhakSaNe doSa?" "mAMsa bhakSaNamAM kaI deSa nathI" ema je keTalAke kahyuM che, te paNa mithyA kathana che. pahelAM kahelA DhagalAbaMdha dezavALA mAMsa ane mAMsa-bhakSaNane doSa vinAnuM kahevuM, e mithyA nahi, asatya nahi te bIju zuM ? are! jAte to mAMsa-bhakSaNa karAya ja nahi, bIjAne karAvAya paNa nahi kintu kaI mAMsabhakSaNa karatuM hoya emAM anumati paNa na devAya. evuM niMdya mAMsabhakSaNa che.
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ 133 tyAre mAMsa-bhakSaNane pratijJAbaddha tyAga kare, te ahIM paNa ziSTa samAjamAM enI prazaMsA thAya che, ane paralokamAM enI svargagati yA mokSagati thAya che. . "kahyuM che - "mAMsajIne duHkhanI paraMparA tathA ati dhRNAjanaka durgati thatI sAMbhaLIne, je mANasa puryodayathI mAMsAhArano tyAga kare, te paNa AdarapUrvaka pratijJAbaddha tyAga kare, te dIrdhAyuSyavALe banI roga-vyAdhithI mukta rahIne saMbhavatA manuSyagatimAM vizALa bhega-sukhamAM tathA dharmabuddhimAM, temaja svarga ane mekSamAM lIna banaze." have AdrakumAra maharSi kahe che - zrImAna mahAvIra vardhamAna svAmIne munio mAtra mAMsAhArane tyAga kare che eTaluM ja nahi, paraMtu jIvavAne IcchatA samasta ekendriyathI paMcendriya sudhInA jIvanI dayA nimitta, pApayukta AraMbha-samAraMbhane moTo doSa mAnI ene paNa tyAga kare che; e tyAga paNa mAtra karaNa-karAvaNa nahi, kiMtu anamedanA-anumatine paNa tyAga rAkhe che. eTale ja "sAdhu nimitte gRhasthAe evA AraMbha-samAraMbha deSa to nahi AcaryA hoya? - ema zaMkAzIla rahe che; ane e emane lAge ke e AhAra pANI dAnanA udde zathI banAvela che, te evA paNa AhArapANa letA nathI. vaLI javAnI hiMsAnI zaMkAthI sAvadya-sapApakiyAne tyAga karanArA te munie badhA ya jIvone pIDA ApavA-apAvavAnuM ke pIDAmAM anumati devAne jIvanabhara tyAga rAkhe che. samyaguM anuSThAna arthe jAgrat ane udyata banelA te munio tevA tevA prakAranA doSathI azuddha AhAra
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ pANI vAparatA nathI. A emanuM tIrthakara bhagavAne svayaM Acarela mArganuM anusaraNa che; ane emAM ya nAne paNa aticAra lagADatA nathI." nircantha dharma : maharSi kahe "vaLI e juo ke mahAvIra bhagavAnanA dharmamAM nidharma mukhya che; kemake, emAM, jIvane asvastha banAvanAra je bAhyaAbhyantara grantha=gAMTha che, e cheDI nAkhela hoya che. bAhya gAMTha che dhana - mAla - makAna vagere parigrahanI ane Abhyantara gAMTha che kAma-kAdhalabha vagere kASAyika malina bhAvonI. Ane tyAga karavAthI munio sAcA nircanha banelA hoya che. e kRtadharma - cAritradharmamAM ane kSamAdi daza prakAranA yatidharmamAM ja rakta rahenArA hoya che. cAritradharmamAM paMca mahAvrata sahita pAMca samiti ne traNa guptinuM akhaMDa pAlana karanArA hovAthI azuddha (daSita) AhArane tyAga karanArA hoya che; tathA "samAdhi' yAne citta-svasthatA ane citta-nirmaLatAne custa varelA heya che. muni aniha 3 prakAre: "eTale ja samAdhivALA munio "aniha" heya 'che, arthAta (1) taddana mAyArahita hoya che. bAhyathI jevuM uttama Acare che, evI ja abhyattaramAM pariNatine dharanArA hoya
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ 135 che; paraMtu nahi ke dA. ta. aMtaramAM to mAMsa khAvAnI lAlupatA hoya, ne bahAramAM mAMsAhAra nirAzaM bhAve karavAne dekhAva kare. vaLI (2) munio sudhAdi parIsahonI pIDAthI kaMTALI jatA nathI, paNa samabhAve ene sahana karanArA hoya che. tema (3) keInA para sneha - rAganA baMdhane baMdhAyA nathI hotA. e rIte saMyamanI ArAdhanA kare che. munie trikA-jagatanA manana karanArA - bodhavALA hoya che. temaja manune grAnTa jJAna rUri muni e vyAkhyA mujaba muni traNeya kALanA jagatane vicAra rAkhanArA hoya che. eTale e jue che ke, dA. ta. jIvane ahIM yatheSTa AhAranI lAlasA jAgI, to vicAravAnuM ke e bhUtakALamAM AhAranI lAlasA paDyAthI jAgI. ISTanI lAlasA e ISTanAM atIta khUba piSaNanuM pariNAma che; ne.... ' lAlasA mAravA vicAraNA : ahIM AhAra-lAlasA khUba pigyAthI lAlasAnA pUrva saMskAramAM vadhAre ja thavAnuM che. ethI bhaviSyamAM tuccha AhAranI paNa lAlasA aparaMpAra rahevAnI. dA. ta. kIDIne tuccha eMThavADiyA ananA kaNa para paNa bhAre lAlasA ! ane e lAlasAne dabAvanAruM tyAM kaI tattva nathI tethI enI paraMparA cAle ! AmAM jIvanI kevI.
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ 136 kaMgALa durdazA? kemake ethI lAlasAvALA evA durgatinA agaNita janmo karavA paDe. Ama traNe kALane vicAra karI e ahIM ja lAlasA para kApa mUkanArA hoya che. lAlasAne piSyA vinA dabAvIne vAMjhaNI ja maravA de che. jevI viSanI lAlasA ema-krodha-lebhAdi kaSAyanI lAgaNIo aMge paNa traNe kALane vicAra karI, ene dabAve che. tethI, munio viSaya-kaSAyenA trikAlanuM manana karavAthI e viSayakaSAyanI lAgaNIone dabAvanAruM tattva jinazAsana maLyuM che, te evI lAgaNIone upazAMta karI vairAgya ane upazamamAM jhIlatA rahe che ane mahAvratarUpI mULa guNa tathA piMDa vizuddhi-samiti-gupti Adi uttara guNothI zubhatA hoya che. eTale ja harakha-da, mAnaapamAna, bhaya-zeka, jaza-apajaza...vagere dvone zAMta karI nitya tRptimAM jhIlatA rahetA hovAthI, leka-lokottaramAM prazaMsA pAme che." AdrakumAranA A pratyuttarathI gozALaka ane bauddha bhikSu nirUttara banI cUpa thaI gayA. tyAre have vedavAdI brAhmaNo carcA mATe AgaLa Ave che, ane kahe che. -
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ [32] vedavAdI brAhmaNo sAthe carcA brAhmaNe kahe- "he AdrakumAra ! tame A baMne vedabAhya matanuM nirAkaraNa karyuM. eTale ja have tamAre jevAe vedabAhya AhaMtamatane paNa Azraya karavA jevo nathI; kemake tame kSatriya che, ane kSatriyoe te brAhmaNanI ja upAsanA karelI che, tethI tamAre paNa brAhmaNanI ja upAsanA karavI egya che, zudronI upAsanA nahi; kemake brAhmaNe sarva varNomAM zreSTha che. mATe tamAre yajJa-yAgAdinAM vidhAne pALavA dvArA brAhmaNa dharmanI upAsanA karavI e zreyaskara ane zAbhAbharyuM che. he rAjaputra muni! juo, brAhmaNo kevA pavitra jIvanane jIve che ! e nitya SaTkama rakta rahe che, ane videnuM adhyayana-adhyApana karatA rahe che. vaLI zaucAcArane pradhAna banAvatA hovAthI nitya sanAna kare che, tema brahmacArI taranAka hoya che. emanI mahAnatA kevI, te ke "zAtre kahyuM che AvA 2000 snAtakane ichita AhAra jamADe e puNyane zeka upAjI devalokamAM jAya che!" mATe tame AvA -mahAna snAtaka, SaTkarma-rakta, vedapAThI, zaucAcArathI pavitra nitya snAnakArI, ane brahmacArI brAhmaNa banI jAo." maharSi vedadharmanuM khaMDana kare che. AdrakumAra mahaSi ene javAba ApatAM kahe che ke
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ 138 he bhUdeva! jema bilADo mAMsana athI banI gharaghara. bhaTake che, ema kSatriya kulomAM ISTa-miSTa AhAranI zedhamAM bhamatA rahenArA evA be hajAra snAtake mATe je meTA jIvahiMsAmaya AraMbha-samAraMbhe karIne ISTamiSTa bhejane. taiyAra kare che, ne emanI bhajana-bhakti kare che, e zI. rIte svargamAM jAya? kemake, (1) je snAtakane pitAnA mATe AvA jIvahiMsAmaya AraMbha karAvavA Ape che, temaja je (2) ISTa-miSTa AhAranA lolupI che, emane jIvo pratye dayA kyAM rahI? ane AhAra-rasa pratye gRddhi keTalI? evA dayA vinAnA ne rasa-laMpaTone dAnanA satpAtra kema kahevAya? asatpAtranI bhaktithI svargaprApti thAya ja zI rIte ? to te bilADIone piSavAthI ya svarga maLe! (1) je mAMsAhAra suddhAMnI tIvra lAlasAvALA che, (2) rasa-. gArava ane zAtAgAramAM je cipakela che, ne (3) jihuvA Indriyane paravaza che, te ya pAchA (4) je uttamadayA-pradhAna AhaMtudharmanI dhRNA kare che, niMdA kare che, ane (5) je jInAM kaccaraghANane upadezanArA dharmanI prazaMsA kare che, evA zIlahIna-vratahIna ekanI paNa bhakti karavA mATe enA nimitte jIvahiMsAmaya samAraMbha kare, ane evuM karIne pAchA pitAne dhArmika mAne, e mehamUDha che. mehamUDhatAnI pravRttimAM sadgati zI rIte thAya? vaLI "brAhmaNo brahmAnA mukhamAMthI janmelA che,.
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ 139 kSatrio hAthamAMthI, vaizya sAthaLamAMthI, ne zuddha pagamAMthI, janmelA che," ema kahI brAhmaNane je zreSTha kahevAmAM Ave. che, tyAM prazna thAya ke te pachI, (1) pahelI vAta to e che ke vartamAnamAM brAhmaNa kema. e rIte janamatAM nathI ? (2) bIjI vAta e che ke jevAM DALa-zAkhA-patra-puSpa . vagere eka jhADanAM sarjana che, to emAM eka uttama, bIje . adhama, ema nathI-kahevAtuM tema ekaja brahmAnA sarjanamAM, eka uttama, bIjo adhama zI rIte kahevAya? vAstavamAM te zreSThatA te tevA dayAdi zreSTha karmathI Ave che, nahi ke brahmAnA mukhamAMthI janamavAnA hisAbe. enA badale jAtimAtrathI zreSThatA mAnavI, pachI bhale hiMsA-durAcArAdi adhama kamI karato hoya, evuM mAnavuM e te yuktiviruddha che; ne "ame jAtithI UMcA e mada kare, e khoTuM abhimAna che. jAti kAMI nitya nathI. vedazAstra ja kahe che ke jAti badalAI jAya che. "puruSane maratAM jhADo thaI gayA pachI bhale e brAhmaNa hoya paNa je. ene maryA pachI e jhADA sAthe bALavAmAM Ave to e ziyALa thAya che. A veda sUtra che, - kRpA vai paNa rAte ja puraSo rAte !' ema A paNa kahyuM che, kacana kriImati grAhyaH kSayi', arthAt brAhmaNa paNa je dUdha vece te traNa divasamAM zudra banI jAya che. to hiMsAdi asat karmathI paralokamAM to sutarAma jAtibhraSTa. thAya, emAM navAI nathI. tamArA ja zAstramAM kahyuM che
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ 140 kAyikaiH karmaNAM doSairyAti sthAvaratAM nrH| . vAcikaiH pakSimRgatA, mAnasairadharmajAtitAm / / arthAt "karmanA kAyika doSathI mANasa sthAvara (vRkSAdipaNuM pAme che. vAcika doSathI pakSIpaNuM haraNiApaNuM vagere pAme cheane mAnasika doSothI zudra jAtipaNuM pAme che." A batAve che ke, sRSTinA AdikALamAM brahmAnA mukhathI brAhmaNe janmelA mATe brAhmaNajAti haMmeza mATe UMcI," -e vAta bilakula barAbara nathI. alabat guNathI UMcApaNuM- uttamapaNuM kahI zakAya. paraMtu te kayA guNo? ahiMsAsatya-kSamA-brahmacarya vagere, paraMtu, nahi ke AvA guNo ke "ghAni niyucane parazuLa madhyamekani" . arthAt divasanA madhyabhAge se pazuone yajJamAM vadha kare....." vagere. kadAca kaho, - pra- A te vedazAstra-kathita che, mATe doSarUpa na kahevAya ne? u- kema na kahevAya? kAraNa ke A paNa vedazAtre ja kahyuM che, ke mA hiMsAt sarvabhUtAni !" badhAya jIvonI arthAt kaI paNa jIvanI hiMsA na karavI', ema vedamAM ja kahyuM che. Ama vedazAstramAM pUrvAparavirodha Ave che. evuM ja vaidika zAstramAM je kahyuM che ke, -
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ 141 - "raNabhUmimAM vedAntIne haNanAra AtatAyIne je mArI'. nathI nAkhato, tene brahma-hatyAnuM pApa lAge che." zudrane haNI nAkhIne prANAyAma japI levA joie, . athavA kAMIka paNa dAnamAM daI devuM joIe.' hADakAM vinAnA gADAbhara jaMtuone mArI brAhmaNane . jamADavA joIe............ AvA AvA prakAranI vaidika dezanA vidvAna puruSanA . manane rucikara nathI thatI. eTalA mATe tamAruM darzana . atyaMta asaMgata lAge che." basa, AdrakumAra mahAtmAnA yuktiyukta nirUpaNanI sAme brAhmaNa vidvAnane bolavA jevuM rahyuM nahi; eTale mahAtmA mahAvIra prabhu pAse javA AgaLa cAle che. tyAM. eka eThadaMDI saMnyAsI bheTI paDe che.
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ [33] ekadaMDI (sAMkhya) sanyAsI sAthe carcA maharSine ekadaMDI saMnyAsI kahe che, "he AdrakumAra! A tame A sarva AraMbha-samAraMbhamAM pravartamAna ane zabdAdi IMdriya-viSAmAM lubdha, tathA mAMsAhAranA bhejanathI rAkSasa jevA A janenA kumatone nirAsa karI nAkhyo, te bahu sAruM karyuM. eTale ja have tamAre amAre "sAMkhya" siddhAMta svIkArI levo yuktiyukta che. tame te sAMbhaLe ane sAMbhaLIne mana para laI le." ekadaMDI kahe che, sAMkhyamata amAro siddhAMta e che ke, mULa tattva "prakRti" che, ane te sattva-rajasa-tamasa triguNAtmaka che. A prakRti- mAMthI mahat tatva utpanna thAya che, mahat tattvamAMthI ahaM. kAra, ane ahaMkAramAMthI cakSu zrotra... vagere 5 jJAnendriya - hAtha-paga..... vagere 5 karmendriya, ane mana (AMtarindriya - -aMtaHkaraNa), e 11 iMdriya, tathA 5 sUma zabdAdi - tanmAtrA, - e SoDazagaNa pedA thAya che. emAMnI pAMca * tanmAtrAmAMthI pRthvI-jaLa. Adi pAMca bhUta utpanna thAya che. kula A 1 + 1 + 1 + 16 + 5 = 24 tattva e badhAM ja jaDa tattva che. emAM cetana tattva 1 puruSatatva umerAya, eTale kula 25 tatva thAya. kahyuM che-
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ 143 'jaTI muNDI zikhI vApi, yatra tatrAzrame rataH / paMcaviMzati tattvajJo, mute nAtra rAyaH " arthAt "pacIsa tattvane jANakAra hoya, pachI gRhasthAzrama vagere game te AzramamAM rakta jaTI, muMDI, zikhI kaI paNa hoya, te mokSa pAme che. mATe A amAro siddhAMta -ja zreyaskara che. bIjA siddhAMta nahi. vaLI he AdrakumAra ! tame juo ke amAro sAMkhya dharma ane tamAre ahaMta dharma e be judA dharma chatAM kathaMcit yAne amuka aMze samAna che; kemake jema amAre puruSa-prakRtinuM juduM juduM astitva che tema, tamAre paNa jIva karmanuM alaga alaga astitva che, to ja puNya-pApa, baMdha-mekSa ghaTI zake, ne eTalA ja mATe puNya mArgamAM. pravRtti thAya,'-e siddhAnta che; paNa nahi ke, nAstikanI mAnyatA mujaba AtmAnuM astitva ja na svIkArIne pravRtti thAya. eTale amAre tamAre AtmAnA astitvanI tathA puNyapApAdi hovAnI mAnyatA samAna che. vaLI jema amAre tema tamAre paNa bauddhanI mAphaka aMtarAtmAne abhAva mAnya nathI. bauddho to AkhuM jagata ane AtmA mAtra eka kSaNika vijJAna rUpa ja mAnatA hovAthI emane alaga aMtarAtmA jevI vastu ja nathI. vaLI jema amAre ahiMsA-satya-asteya-brahmacarya -aparigraha e pAMca yama mAnya che, ema tamAre e ja pAMca mahAvrata mAnya che. vaLI IndriyanAIndriya (mana) no nigraha ApaNe baMnene samAna kartavya che. Ama ApaNA
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ gA 144 baMnenA dharmamAM bahu samAnatAo che, e dharma sAdhavA. ApaNe nIkaLyA chIe ane pUrva kALe dharmamAM sArI rIte. rahelA, vartamAnamAM sthira, ane bhaviSyamAM paNa lIdhelI pratijJAne barAbara nirvAha karavAnA daDha nirNayavALA chIe. paraMtu nahi ke, - bIjAomAM Ave che tema meTo "vratezvara yajJa karavA mATe pravrajyA mUkI denArA, ne e rIte pratijJA. tyAga karanArA. vaLI ApaNe baMne mAnIe chIe ke, sAdhaka zIlavrata-niyama e AcArapradhAna joIe, paraMtu AcAra vinAnA zuSka sAdhaka nahi. vaLI mekSanA sAkSAt kAraNa tarIke ame zrutajJAna kahIe chIe, tema tame kevaLajJAna kahe che. Ama mokSanuM anaMtara kAraNa jJAna mAnavAmAM ApaNe samAna chIe. vaLI he AdrakumAra? "pitAnA karmathI chava. saMsAramAM bhame che, e mAnavAmAM ApaNe samAna chIe. vaLI "kAraNamAM kArya chupuM hoya e ja pragaTa thAya, eTale e utpanna thayuM kahevAya che, e satkAryavAda ApaNe baMnene mAnya che. vadhArAmAM sAcA siddhAntarUpe mAtra eka ja vyApaka rItanya badhA zarIramAM saMbaddha che" e siddhAnta ame mAnIe chIe, ane e saMpUrNa lakSaNa che. tethI he AdrakumAra AvuM saMpUrNa darzana tame svIkArI le." ekadaDI (sAMkhya) matanuM nirAkaraNa AkAra maharSi kahe cheAtmA ekAte nitya na ghaTe :
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 15 juo mahAnubhAva! tamAruM darzana saMpUrNa nathI, kemake paheluM te "puruSa arthAt AtmAne je (1) ekAte kuTastha-nitya, tathA (2) eka cautanyarUpa, ane (3) badhAnI sAthe saMbaMddha mA, te ja bAdhita che. kemake evuM hoya te "kUTa-nitya " eTale to trikALa mATe kAyamanA eka ja svarUpavALe thaye, jemAM kazuM ja parivartana na thAya. have juo ke AtmA sadAno aparivartya ja hoya to pachI baMdha-mokSanI vyavasthA ja na ghaTe. zI rIte baddha? zI rIte mukta? je AtmA ya nitya rautanyarUpa, ane jagatanA padArtho ya nitya prakRtirUpa; to te eka vyApaka AtmAne enI sAthe haMmezA saMbaMdha ja rahevAne ! prakRti sAthe na baMdha kene? ane je te baMdha nahi, te mikSa kono? ema je baMdha nahi te narakAdi cAra gatimaya saMsAra kevI rIte ? tema je na baMdha ja nathI. to mekSa paNa nahi ! vaLI tamArA mate AtmA prakRtithI baMdhAye ja nathI, pachI chUTavAnuM yAne mekSa zuM? eTale je mekSa ja nahi, te mekSa mATe karAtAM tamArA vrata-anuSThAna vyartha jaze ! kAraNamAM kArya ekAte sata nahi: "bIjuM tame je kahe che ke "ApaNuM dharma samAna che, te paNa huM kathana che; kemake tamAre kAraNamAM kArya ekAnta sat che, ane baMne ekAMte abhinana che, dA.ta. mATI e kAraNa che, ghaDo enuM kArya che. te ghaDe kAMI nave. nathI Avato, mATImAM chupAyeluM ja che. mATI para kuMbhAranI. mahenata thAya eTale e mATImAM ja ghaDo pragaTa thAya. A hisAbe kahevAya ke mATImAM ghaDo sat che. 10
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ 146 have tame ekAMtavAdI che tethI mATImA ghaDe "sat " eTale ekAMte sat kahe che, eTale ke kArya kAraNamAM sarvathA sat ja che. sarvAtmanA raheluM ja che. pachI e kAraNathI kArya svarUpe juduM pADavAnuM kAMI ja na rahyuM ! te kArya utpana karavAnI mahenata vyartha jaze! jyAre amAre te anekAMtavAda mAnya che, tethI kArya e kAraNamAM sa-asat che, sat paNa kharuM, ne asat paNa kharuM. kemake amAre dravya - paryAyane siddhAnta che, eTale kArya kAraNamAM dravyarUpe bhale sat che, paraMtu paryAyarUpe sat nathI, tethI tene utpanna karavAnI mahenata yuktiyukta che. tethI ja ame, sanI vyAkhyA A kahIe chIe ke "utpAda-vyaya-dhrauvya yukta sat " arthAt sat te che ke je utpatti-nAza - dhruvatA A traNeya dharmavALuM hAya. dravya - paryAya ubhayavAdI amAre A siddhAnta che; tethI kAryanA alaga alaga utpatti - nAza ghaTI zake. dravyarUpe dhruva, ane pUrvottara paryAyarUpe utpattivinAzazAlI.. vagere badhuM ghaTI zake che "tamArI keI sanI evI vyAkhyA nathI, tamAre te "satu eTale sarvathA che che ne che ja, koI paNa rIte asata nathI." AmAM je "che," te utpanna karavAnuM zuM rahe? jo kahe ke "kAya kAraNamAM kAraNarUpe pragaTa che, kAryasvarUpe pragaTa nathI, tene pragaTa karavuM paDe, te te ema kahevAne artha te e thaye, ke "kAraNamAM kArya bhale kAraNarUpe sat,
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ paraMtu pitAnA svarUpe asat che; paNa vastumAtrane ekAnta sat mAnanArA tamArAthI ema sat--asat kahevAya nahi... - AtmA eka ja nathI : vizvavyApI nathI : vaLI tame AtmA je eka ja ane sarvavyApI mAne, te emAM koI jIva nAraka, keI deva, ke manuSya, keI tiryaMca - e bheda na ghaTe. tema eka ja svarUpanA AtmAmAM kyAreka e bALa, kyAreka kumAra, kyAreka yuvAna. ema paNa bheda na mAnI zakAya. ema badhe AtmA je vyApaka yAne vizvavyApI che, to potapotAnA karma anusAre AtmA saMsAramAM bhaTakato che, - e na bolI zakAya. e to je AtmA vizvavyApI nahi paNa dehavyApI mAne, temaja eka nahi paNa aneka AtmAo mAne, ne e darekanA judAjudA karma mAne, te ja ema belI zake. vaLI jagatamAM ekaja AtmA mAnanAro bheda na pADI zake ke "amuka AtmA kSatriya, amuka brAhmaNa,...." vagere. ema "amuka AtmA manuSya, amuka tiryaMca; temAM paNa amuka pazu, amuka paMkhI; pazumAM paNa amuka gAya, amuka bheMsa,." vagere vagere bheda pADIne kaNa bolI zake ? eka advitIya AtmavAdI na belI zake. e te aneka AtmavAdI ja bolI zake. tyAre jagatamAM eka ja AtmA mAnanAra evuM paNa kema kahI zake ke "amuka AtmA sukhI, ne amuka duHkhI? amuka paMDita ne amuka mUrkha ? - AtmA je vizvamAM ekaja che, to evA bheda kema pADI zakAya ? vaLI AtmAne sarva--vyApI mAna, eya yukti-viruddha che; kemake ema AkhA vizvane vyApele hoya, teM to eka gatimAMthI bIjI gatimAM javAnuM zu rahe ? AkhA vizvamAM vyApelAne gati zI ? gamana zuM ?
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ 148 "Ama tamArA siddhAnta asarvajJanA kahelA che. tethI ekAntavAdI ane adhurA che, yukti-bAdhita che. e siddhAnta, sarvajJanA anekAntavAdI, saMpUrNa satya, ane trikAlAbAdhita. siddhAntane mAnanArA evA mane, tame svIkArI levA kaho cho? Le to je sarvajJa che, e ja saMpUrNa cauda rAjalekane, emAM bhamatA anaMtA jIvone, tathA emane bhaTakavAnA. kAraNene joI zake che, temaja kyA upAyothI e mukta thAya. e jaI zake che. eTale, sarvajJa ja tattva-siddhAnta-mArga jANe: "e sarvajJa ja saMpUrNa jIva-ava Adi satya to, anekAMtavAdAdi satya siddhAnto, ane satya mokSamArga yAne mokSanA sAcA upAya batAvI zake. bAkI jene A samasta lokanuM darzana ja nathI. temaja atIndriya AtmA karma vagerenuM jene pratyakSa jJAna nathI, e yathArtha tattva, satya siddhAnto, temaja yathArtha mekSamArga yAne mekSa-upAye zuM batAvI zake ? eTale ja evA a-sarva maHkalpita tattva ane mana kalpita dharmamAga batAvavA jAya, e saMsAranA karUNApAtra jIvone ravADe caDAvanArA che, ane saMsAranI durgatiomAM bhaTakAvanArA che. "e to jema keI kAraNe keI araNyamAM mUkAI gayelA aneka manuSyamAM je manuSya saMpUrNa mArga jANanAre hoya, e pitAne ane sAthenA bIjAone mArge caDAvI daI araNyamAMthI bahAra kADhI zake che, ema ahIM,
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ 149 "saMsAra-araNyamAM bhUlA paDelA aneka bhavya jemAM jeNe saMpUrNa jJAna-dana-cAritra-tapa ArAdhIne sarvApaNuM prApta karyuM hoya, eja bIjAone sAcI tattva -paristhiti ane sAce mArga dekhADI zake, ane potAnI pAchaLa emane calAvI zake; - temaja Ama saMsAramAMthI emane ane pitAne uddhAra karI zake... sarvajJa ja saMpUrNa AcAre jANe : tamArA siddhAnta sarvajJa-praNIta nathI, tethI ja tamArA cama-niyama Adi AcAramAM paNa ghaNuM ghaNuM adhuruM che. ahiMsA, satya... vagere maTA zabda vAparyAthI zuM vaLe? asarvajJane mULamAM cauda rAjalokanA sUmabAdara ekendriyAdi samasta jIvonuM ja jJAna nathI, oLakha nathI, saMpUrNa ahiMsA e zI pALI paLAvI zake? evI sArvatrika ahiMsAne pALavAnA AcAra paNa zA batAvI zake ? sArAMza, tamArA siddhAnta vAstava yathArtha to ane yathArtha mekSamAgane varNavI zakatA nathI, mATe mithyA che. e te sarvanA ja zAsanamAM yathArtha mRta-mArga ane cAritra-mArga pAmavA maLe che, jenAthI AtmAne A apAra ane duHkhada saMsAramAMthI uddhAra thaI zake che. . eTale he AyumAna ekadaMDI ! tame mane tamArA asarvajJanA managhaDaMta siddhAnto svIkArI levA kaho cho, paraMtu samasta 14 rAjakane svayaM pratyakSa karyA vinA cha vrata ane anuSThAna batAvI jIvikALe bhikSATana kiravuM e juduM, ane sarvajJa-kathita samyagajJAna-yukta zuddha
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ 150 cAritra-mArga pALave, ane emAM kara deSa rahita bhikSA arthe bhikSATana karavuM e juduM. mATe tame brAnta siddhAnta ane brAnDa mAge che." A sAMbhaLIne ekadaMDIne have kazuM bolavA jevuM rahyuM nahi. AdrakumAra maharSi Ama ekadaMDIne niruttara karI, mahAvIra bhagavAna pAse javA AgaLa vadhe che. tyAM 500 hastitApane eka Azrama AvyuM. e tApasae AMgaNe eka mahAkAya hAthIne mArI khAvA bAMdhI rAkhyuM hatuM. tethI e "hastitApasa" kahevAtA. tApa maharSine jatA joI, emane viTaLAI vaLyA, ane emAMne vaDere hastitApasa kahe che -
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ [34] hastitApasa sAthe carcA - hastitApasa kahe che:- - "he AdrakumAra ! tame kayAM cAlyA ? pahelAM tame amAro siddhAnta sAMbhaLe, ane pachI enA para vicAra kare. pachI AgaLa pagaluM mAMDavuM ThIka lAge te mAMDe. "buddhimAna mANase pahelAM te lAghavagauravane vicAra karavo joIe ke, kevA jIvanamAM laghu yAne bahu ochA doSa lAge che, ne kevA jIvanamAM moTA doSa lAge che. e viveka karIne pachI bahu ochA deSavALuM jIvana apanAvavuM joIe. tyAre tame juo ke "je tApasa kaMda-mULa-phaLanA AhArI che, te ghaNA che ane e kaMdAdinA Azraye rahelA aneka jIvane saMhAra kare che. vaLI je evA kaMda-mULa-phaLAhArI to nathI, paraMtu bhikSA mATe lokenA gharamAM AzaMsA deSathI dUSita banI Ama ne tema phare che,- e rastAmAM cAlatA kIDI vagere keTalAya mudra jaMtuone nAza kare che. tyAre ame to varSe cha mahine eka ja vAra ekaja mahAkAya hastine bANathI mArI, enA mAMsathI AkhuM varasa ke cha mahinA jIvara nabhAvIe chIe; ne ema nirvAha karIne jagatanA bAkInA nAnA moTA samasta jI para dayAvALA banI rahI, e badhAnI ahiMsAne mahAna dharma pALIe chIe. Ama amAre ekaja jIvanI hiMsAne bahu alpa doSa, ane ghaNuM jenI rakSAne mahAna dharma, mahAna guNa che."
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15ra hastitApasa-matanuM khaMDana :AkumAra maharSi emane javAba ApatAM kahe che - he AyuSyamAna tApasa! bhale tame ekaja hAthIne mAratA ho, chatAM tame sarvathA jIvahiMsAthI nivRtta nathI. vaLI tamAre "sarvathA hiMsA nahi karavI" evuM vrata paNa nathI. uparAMta tamAre saMpUrNa ahiMsAnuM pAlana paNa nathI; temaja bhikSArthe pharanArAne tame AzaMsAvALA kahe che, paNa kharuM jotAM tame paMcendriya prANuM mahAkAya hAthIne mAravA tatpara bane che, tyAM tamAre emAM IcchA-AzaMsAdoSa atiduSTa hioya che; kemake AvA meTA baLavAna paMcendriya jIva hAthIne mAre hoya tyAre tamAre ati krUra dila karI ene sAMkaLe bAjuthI enA para tIkaNa bAno varasAda varasAva paDe. e rIte tame ene mArI nAkhe emAM tamAre atiduSTa IcchA-AzaMsA kyAM na AvI? sAdhune bhikSA vividha hiMsA vinAnI : he catura tApasa! AnI sAme tame jue ke, amAre sAdhuone eka nAne paNa jIva mAravAnI AzaMsA ja nathI karavI paDatI. amAre leza mAtra IcchA nahi ke "eka paNa jIvane huM mAruM." eTaluM ja nahi, paNa gRhastha pAse eka paNa jIvane marAvavAnI ya IcchA - AzaMsA amAre karavAnI hotI nathI. are ! e zuM, amArA kahyA vinA gRhastha enI meLe bhaktithI je amAre mATe jIvahiMsA karI bhejana banAve, te te ya amAre kalpatuM nathI ! kemake, emAM ame hiMsAnI anumeda
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ 153 -nAne doSa mAnIe chIe. Ama sAdhune eka jIvanI paNa 'hiMsAnuM karaNa-karAvaNa-anumodana manamAM ya AvatuM nathI. tethI sAdhunA evI hiMsA vinAnI bhikSA levAnA vyavahAramAM leza paNa pApa-AzaMsA rahetI nathI. sAdhunuM gamana isamitithI : vaLI tame kahyuM, "bhikSArthe gharaghara bhamavAmAM rastAmAM kIDI vagere kacarAya, nAza pAme."- e paNa amAre sUryane ajavALe dhUsarA pramANa daSTi nIcI rAkhIne, jIva na mare enI khUba kALajavALI IryAsamitithI ja javAnuM karIe, emAM kayAM kIDI kIDA vagere eka paNa jIvane mAravAne avakAza ja che? 42 doSarahita bhikSA : "vaLI sAdhu te kara doSarahita AhAranI gaveSaNa karanArA, eTale Sa-Sa kazuM joyA vinA AhAra meLava- vAnI lAlasAvALA nahi; paNa enA badale saMyamane eka paNa doSa na lAgavA devAnI ja tatparatAvALA sAdhu hoya che! e keTale badhe UMce nirAzasabhAva che! tamAre jANI jeIne AvA paMcendriya trasa jIva hAthIne aMtaranA saMkulezamaya pariNAma karI mAravAmAM kayAM deSa na lAgavA devAne nirAzasabhAva ja che? tame pUchaze - sAdhune bhikSAnI AzaMsA chatAM kema nirAzasabhAva? prava- bhale kara doSa rahita, paNa sAdhune AhAranI AzaMsAvALA te banavuM ja paDe ne ? sAdhu bhikSAnI AzaM
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ 154 sAe te phare che, te sAdhune emAM kyAM sarvathA nisazaMsabhAva rahyo ? u-sAdhu te nirdoSatA jALavavAmAM ja tatpara rahI AhArane lAbha-alAbhamAM samAna vRttivALA hoya che, arthAt 4ra doSa na lAge enA para ja sAdhunuM dhyAna hoya che. emAM (1) "AhAra maLI gayo to ThIka, jethI zarIra TakIne saMyama-. vRddhi thAya;" ane (2) "AhAra na maLe te ya ThIka, ethI. tapovRddhi thAya." evuM mAnanArA sAdhu hoya che, Ama lAbhAlAbhamAM samavRttivALA sAdhune AzaMsAdoSa kyAM AvyA? gRhastha paNa tApasanI jema doSarahita? : tyAre huM tApasa! tame e jue ke, je thoDA jIvane ghAta ane vadhu jIvonI rakSA karavAthI deSarahita banAtuM hoya, to to gharabArI gRhastha paNa pitAnA AraMbha-samAraMbhavALA. kSetramAM ja AvelA ceDA ja jIvonI hiMsA kare che, bAkI te sivAya bahAra te moTAM moTAM kSetra paDelA che; tyAMnA aDhaLaka paDelA jIvonI tamArA abhiprAya pramANe hiMsAmAM e pravartatA. nathI. ema e kAlAMtaranA jIvonI hiMsA paNa karatA nathI. tethI, e paNa deSarahita kahevAze! paraMtu gRhasthane te doSamAM-pApamAM. paDelA mAne che. e sUcave che ke, eka jIvane paNa mAravAmAM deSarahitapaNuM nathI, kintu sadoSatA ja che, pApamAM paDelA paNuM ja che." ahIM tApasa kahe che - je loke dhAnyajI che, enA karatAM ame te eka
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ 155 hAthI upara jIvIe chIe, tethI amAre bahu ochI hiMsAthI ne bahu ochA pApathI pate che. kahyuM che, ekendriyasya dhAnyasya, jAyate paMcabhiH kaNaiH / paMcendriyatva, na tRptibhU ripaMcendriyo vadhaH / arthAt dhAnya mANasane to dhAnya rAkhavAmAM dhAnyane. eka kaNa eTale eka ekendriya jIva, evA pAMca kaNa eTale. pAMca ekeIndriyajIvanaSTa thayA; evA rejanA bhejanamAM keTalAya. saMkhyAbaMdha pAMca IndriyajIva naSTa thayA? cha mahinAmAM te. ethI 180guNA jIva naSTa thAya. emAM emane bahu meTA . pApa lAge! tyAre amAre to mahine mAtra ekaja paMcendriya jIva. hAthI naSTa thAya, tethI bahu ochuM pApa lAge." hastitApasanA A ajJAna kathana para AdrakumAra, mahaSi kahe che, AdrakumAra munino javAba paMcendriya hiMsAmAM mahAsaMkalezaH "he mahAnubhAve ! tame mAtra bAhya jIvasaMkhyA para na juo; paraMtu dhAnyanAza ane hAthInAza vakhatanA mAra- - nAra jIvanA AMtarika cittapariNAma juo. temaja maranAra vyakta manavALA jIvane trAsa-saMkuleza keTale ? ane avyakta. manavALA maranAra jIvane trAsa-saMkaleza keTalo? e vicAro. dA. ta. eka brAhmaNa pahelAM dUdhIne samArI nAkhe, ane . pachIthI yajJamAM bakarAnA havanamAM kamasara enI jIbha kApe, kAna kApe, AMkha kApe, gaLuM kApe, peTa kApe, ane "mAtR
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ 156 mahAya svAhA" pitRmahAya svAhA, "mAre svAhA, "pitare svAhA"...vagare belate jAya, emAM ekeka aMga kApatI vakhate, pelI dUdhI samAravAnA pariNAma karatA, enA dilane pariNAma keTalA badhA kara-kaThora ane nirdaya heAya ? ema ahIM dhAnya pakAve athavA zAkabhAjI sudhAre emAM dilanA evA kUra pariNAma na thAya.je jIvatA hAthIne mAravAmAM thAya. bhalene dhAnyanA dANA seMkaDo che, chatAM dilamAM kUra pariNAma nahi; jyAre hAthI ekaja jIva che, chatAM ene mArI nAkhavAmAM atyaMta krUra pariNAma che, atisaMkilaSTa adhyavasAya che. A pharaka paDavAnuM kAraNa A che, ke dhAnyanA dANAne tapAvatAM kacaratAM e jIvamAM vyakta trAsa nathI dekhAte, tyAre hAthIne mArI nAkhavAnuM karatAM ene vyakta trAsataraphaDavuM dekhAya che. eTale ja paMcendriya jIvamAM maratI vakhate trAsa-taraphaDavuM pragaTa dekhAvA chatAM mAravAno prayatna karavAmAM mAranArane dilamAM atikUra pariNAma lAvavA ja paDe che. tyAre e hakIkata che, ke jIvane karma baMdhAya te dilanA pariNAma-adhyavasAyane AdhAre baMdhAya che. adhika saMkilaSTa pariNAme adhika cIkaNAM pApakarma baMdhAya. temaja, e maranAra jIvane adhika trAsamAM e jIvanA pitAnA dilamAM paNa adhika saMkleza thavAthI e paNa cIkaNAM pApakarma - bAMdhe che. Ama, paMcendriya jIva saMkhyAmAM bhale eka, paraMtu enI hiMsAmAM mAranAra-maranAra baMnene phaLa bhayaMkara !
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ 157 tethI e hiMsA, dhAnyanA hajAre dANAnI hiMsA. karatAM ya lAkha daraje bhayaMkara ! mATe he AyuSyamAna tApase ! AvI bhayaMkara hiMsAne mAga mUko. vizaSa to e juo, ke mahAvIra bhagavAnanA munione to dhAnyane eka dANanI paNa hiMsA karavI. paDatI nathI. kemake e to kara doSarahita nirdoSa ane prAsuka =nijIva bhikSAnA khapI hoya che. eTale jAte to hiMsAmaya. kazo ja AraMbha-samAraMbha karatA nathI, tema bIjA pAse karAvatA nathI, paraMtu sAdhu mATe sAdhunA uddezathI gRhastha AraMbha-samAraMbha karIne bhejana taiyAra karyuM hoya, to e paNa bhikSAmAM letA nathI; kemake evuM levAmAM munie. hiMsAmAM anumati-anudananuM pApa dekhe che. AvI nirdoSa ane savA ahiMsaka bhikSAcaryAmAM rahetA suninA viruddha adhyavasAya kayAM? ane tamArI A hasti-hiMsAmAM thatA avizuddha mahAsaMliSTa adhyavasAya kayAM? jaina muninA jevI ahiMsaka bhikSAcaryA ane ahiMsA bIje kayAM jevA. maLe che?"
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ [35] jaina sAdhunI carcA zrI sUyagaDAMga -AgamanA zabdomAM joIe to AdrakumAra maharSi 500 hastitApane kahe che ke varSamAM ekajavAra ekaja hAthI-jIvane mAravA chatAM e mAranArA tame "prANAtipAta (jIvahiMsA)nI avirati -SathI mukta nathI, kemake tamAre "manavacana-kAyAthI koI paNa jIvanI * hiMsA na karavI na karAvavI, na anumedavI, - evI trividha trividha pratijJA nathI; eTale tame hiMsA na karatA ho tyAre paNa hiMsAnA doSamAM ja beThelA che ! vaLI evA mahAkAya paMcendriya prANInA vadhamAM parAyaNa tamArA lekone AzaMsA-Sa paNa atiduSTa hoya e svAbhAvika che. sAdhunI pAMca samiti:tyAre jaina sAdhuo te ahiMsA tyAM sudhInI pALatA 'hAya che ke (1) cAlavAnuM te paNa sUryanA prakAzathI prakAzita mArgo para dhUsarA-pramANa lAMbI nIcI daSTithI kaI jIva na mare e jotAM jotAM cAlavAnuM kare che, jethI paga nIce keI nAnuM paNa jatu na mare evI emane sAvadhAnI rAkhavAnI IriyA-samiti pALavAnI rahe che. ema, (2) bolavAnuM te satya niSpApa ane sAmAne apriya ke AghAta na lAge evuM, temaja keI sthAvara jIvanI paNa ja hiMsAmAM nimitta na bane evuM bolavAnuM, evI bhASAsamiti pALavAnI hoya che. vaLI,
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ (3) bhikSA paNa tevI ja levAnI ke jemAM 4ra doSa paikI eka paNa doSa na lAgyuM hoya eTale emAM sAdhu nimitte sthAvara jIvane paNa halAvavA calAvavA ke sparzavA sarakhI ca sIdhI yA ADakatarI hiMsA na thaI hoya, evI ane e rIte bhikSA khape che. eTale sAdhu mATe je bhagate svecchAe bhaktivaza banAvyuM hoya, to te ya levuM kalpatuM nathI, kemake evI bhikSA levAmAM, sAdhu nimitte karelA apakAya-agnikAyAdinA AraMbha-samAraMbhamAM thayelI jIvahiMsAmAM sAdhune anumatine doSa lAge che! A pANI-agni AdinA sUphama jIvonI hiMsA gRhastha kare to paNa sAdhu nimitte karelI hiI, enI banelI vastu nahi levAne sAdhudharma kayAM ? ane jyAM tamAre jAte ja mahAkAya paMcendriya hAthIne karapaNe vAta karavAne dharma? sAdhunI A kara doSa TALavAnI eSaNa-samiti che. (4-5) ema vastu levA mUkavAmAM ke maLamUtrAdi bhUmi para tyAga karavAmAM paNa jIva na mare e sAvadhAnI eTale ke nikSepaNA-samiti ane pAriSThApanikA-samiti jaina sAdhu pALe che. e pALanArA sAdhune dharma kyAM? ane kayAM A -jIvarakSA kazI jovAnI nahi, e tamAre ajJAnatA-mUDhatAbhaye dharma? eTaluM ja nahi, paNa ethI AgaLa juo, ke jaina sAdhu lAbhAlAbhamAM samavRtti hoya che, arthAt sAdhu bhikSArthe gocarI jAya, tyAM je kara doSarahita bhikSA na maLe. to paNa AkuLa vyAkuLa thatA nathI. e te vicAre che ke "lAbhe saMsavRddhi alAbha tapavRddhiH arthAt je zikSAne lAbha
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ 160 thAya to zarIrane AdhAra maLavAthI e zarIra vizeSa saMyamanuM pAlana karavAthI saMyamanI vRddhi thaze. ane je bhikSAlAbha nathI thayo, to tapanI vRddhi thaze. eTale doSita ke nirdoSa bhikSA maLavI ja joIe e Agraha evI AzaMsA sAdhune hotI nathI. tyAre tamAre to moTA hAthIne ghAta karavAmAM bAra mahinAnI moTI AzaMsA bharI paDI che. vaLI sAdhu gocarIe jAya-kare, te I-samiti pALatAM pALatAM ane sUkSma jIvanI paNa hiMsA na thAya e kALajI rAkhatAM rAkhatAM jAya-kare che; tethI tame je Aropa caDAvyuM ke amAre to eka ja hAthIthI bAra mAsa cAle mATe bAra mahinA sudhI reja ne ja bhikSArthe javA karavAmAM kIDIo vagere mAravAnI nahi, ne sAdhune kIDIo vagerenI hiMsA thAya."- e Aropa paNa khoTo che. sAdhu te IryAsamiti pALanArA, tethI emane kIDI vagere te zuM, paNa kAcA pANInA eka TIMpAnA ya sUkSma jIva na mare e sAvadhAnI rAkhavAnI hoya che. tethI bAra mAsa reja ne roja bhikSArthe jAya, to ya emane sUkSma jIvanI ya hiMsA. karavAnuM banatuM nathI... mAMsabhojanamAM asaMkhyanI hiMsA - UlaTuM tame bhale reja ne reja bhikSAe nathI jatA, eTale javA AvavAmAM thatI hiMsA nathI vahAratA. paraMtu tame reja ne roja e hAthInuM mAMsa pakAvavAmAM agni pANI vagerenA asaMkhya sthAvara jIva, ane tadAzita jhINuM
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ 161 keTalAya trasa jIvonI hiMsA to kare ja che. tathA e rAkhI mUkelA mAMsamAM asaMkhya sUkSma kITa utpanna thayA kare enI ya hiMsA reja re ja kare che. jyAM tamAre dharma ahiMsAvALe ro? A hiMsAmaya dharma upadezanA zuM sarvasa che? ke e avivekI anArya jevA che? jIvananI pavitratA pavitra adhyavasAya para AdhArita che. tethI samajI lo ke, A "hastitApasa" mArga je upadeze te asat karma karanAra-karAvanAra hovAthI anArya che. te sarvajJatA to nahi, paraMtu sAmAnya paNa samyajJAne ya dharAvatA nathI. ati saMkilaSTa pariNAmathI hAthIne ghAta karyA pachI paNa reja ne roja enuM mAMsa pakAvavA mATe agni pANI vagere keTalAya sthAvara jaMgama asaMkhya jIvone nAza paNa karatA hoya che. A hiMsA to e hAthInI hiMsAne upadeza karanArAoe to bicArAoe joI ja nathI. temaja 42 doSarahita nirdoSa mAdhukarI bhikSAne sAdhu-mArga paNa emanI kalpanAmAM nathI. tethI ja mahAajJAna ane mahAmUDhatAthI Ave anArya mArga upadeze che. tethI he tApasa ! A mahA ajJAnatA ane mUDhatAbharyo tamAre tApasamArga mUke, ane mahAvIra bhagavAnano mahA sajJAnatAbharyo nirdoSa munimArga pakaDavA bhagavAnanuM zaraNuM lo." . maharSinI itare dvArA prazaMsA : basa, ema kahI tApane nirUttara karI, maharSi moTA parivAra sAthe bhagavAna pAse javA cAlI nIkaLe che. Ama jyAM AdrakumAra maharSie "hastinApasa mArga"nuM bilakula 11.
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ 262 tarkazuddha khaMDana karyuM, ane vizuddha munimArganI jyapatAkA liherAvI, tyAM A saMvAda sAMbhaLavA ekatrita thayelA lokenA ToLAe AdrakumAra maharSinA jayajayakArane moTo kalarava macAvI dIdho ! ane loke maharSinI mukta kaMThe bhAre prazaMsA karI rahyA che. - A jotAM, pelA mArI nAkhavA mATe tApasoe bAMdhI rAkhelA hAthIne zuM thayuM te zrI sUyagaDAMga sUtranA TIkAkAra mahaSi kahI rahyA che ke sarvAga sulakSaNa-saMpanna te nUtana vana-hastine A badhuM joI evA prakArane viveka pragaTaDyo ke e citave che ke, hAthInI viziSTa bhAvanAH baMdhana tUTaracAM - aho ! A AdrakumAra mahaSie badhA ja Itara dharmavALA vAdIone khaMDana karI emane cUpa karI dIdhA ! ane have "niprayuha" yAne sarva vAdIonA vidanathI rahita banI sarvajJa mahAvIra bhagavAnanA caraNe vaMdana karavA jaI rahyA che! te je huM paNa A sAMkaLonA baMdhanathI mukta thAuM te A 500 cerene pratibaMdha karI sAthe laI cAlanArA, tathA pratibaMdhita karelA aneka vAdIgaNathI parivarelA, A A. kumAra maharSinI pAse jaI paramabhaktithI emane vaMdana karu." e hAthIne jyAM A utkaTa bhAvanAne saMkalpa thayo, tyAM ja enA zarIramAM eTaluM badhuM adbhuta jema pragaTya ke eNe sAMkaLonA baMdhananA bhUkake bhUkkA bolAvI dIdhA ! taTApha taTAku karatAMsarva baMdhane tUTI gayA ! hAthI mukta thaI gaye. jJAnI bhagavaMte A ja kahe che -
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAnAcArAdi darekamAM vIcAra varSe - " vicArane khapa kare. jJAnAcAra-dazanAcAra-cAri. trAcAra ne tapAcAra,- A cAre ya AcaravAnA kharA, paraMtu viryAcArane AcaravAnuM sAthe rAkhIne A cAra AcaravAnA, eTale saMka9pa baLa, jema, utsAha... vagerenI sAthe jJAnAcArAdi dareka AcAra AcaravAnA. to ja e jJAnAcArAdi dareka bhalIvAravALA ane vikAsavALA AcarAtA jaze. eka "arihaMta ceIyANuM' sUtrathI kAtsarga karavAne kahyo te paNa kevI rIte karavAno ? to ke "vadramAe saddhAe vadramAe mehAe, var3hamANIe dhIIe.... arthAt vadhatI jatI evI zraddhAthI, vadhatI jatI medhAthI, vadhatI jatI vRtithI, vadhatI jatI dhAraNAthI, ane vadhatI jatI anuprekSAthI, kAryotsarga karavAne. AmAM "vadhatI zraddhA" eTale vadhatuM saMkalpa aLa ne vadhatuM citta-praNidhAna lagAvavAnuM kahyuM. nAnA eka navakAranA kAussagnamAM paNa je A zraddhA-saMkalpabaLa-praNidhAna vadhatuM rAkhavAnuM hoya, to bIjI jJAnAdi AcAranI ArAdhanAmAM e keTaluM badhuM vadhatuM rAkhavAnuM hoya? vadhatI zraddhA, saMkalpa-baLa, ane citta-praNidhAna camatkArika kAma kare che. e ahIM hAthInA prasaMgamAM jovA maLe che. eNe AdrakumAra maharSi pratye zraddhA-bhakti vikasAvI citta-praNidhAna karyuM, arthAt nirNayAtmaka saMkalpa karyo, ke kema A baMdhanathI chUTuM, ne doDI jaIne e mahaSine vaMdana karuM !" tyAM enA zarIramAM jema pragaTavAthI lokhaMDI sAMkaLanA paNa baMdhana taDApha karatAMTI gayA.
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ 164 mANasane koI tapa karavAno Ave, kaI tyAganuM vratA ke zIlano niyama karavAne Ave, tyAre "A kema thaze ?" e kAyaratAbharyo vicAra Ave che. paraMtu tyAM je saMkalpabaLa UbhuM kare, ne vicAre ke "AmAM che zuM? kema na karI. zakuM? mAre AtmA anaMta zaktine mAlika che. jarUra karI zakIza." A saMkalpa kare, te karavAnuM kAMI kaThina nathI. Aje mANasa phariyAda kare che, "mane kema beTA vicAra bahu Ave che?" paNa e miTAvavAne upAya paNa A ja che ke, saMkalpabaLa UbhuM karI nirdhAra karAya ke, "mAre havethI. AvA AvA saduvicAre karatA rahevuM che, satata cAlu rAkhavA che; bhale kaI kAmamAM paDuM to ya aMdarakhAne A vicAre cAlu rAkhavA ja che, ane e pramANe prayatna cAlu karI de, to e saMkalpa-baLathI saddavicAre manamAM cAlu thavAnA, ne cAlu rahevAnA. alabat enI vacamAM ku-abhyAsathI bIjA trIjA raddI vicAra AvI javA saMbhava che, paraMtu enuM pramANa pU karatAM ochuM thaI javAnuM. kemake saMkalpabaLa pUrvaka saddavicAre sArA cAlu rAkhyA che. saddavicAre zAnA karavA? (1) bhinna bhinna mahAna satA-satI AtmAnA jIvana prasaMgenA; (2) jIva, ajIva, karma,.... vagerenA bheda-prabhedanA (3) samakitanA 67 vyavahAranA (4) arihaMta prabhunA 34 atizayonA (5) 14 guNasthAnake baMdha-udayanA; ema,
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ 165 (6) mArthAnusArInA 35 guNonA (7) dharma--gyatAnA 21 guNonA, (8) bhAva zrAvakanA-kriyAgata-bhAvagata guNenA (9) cAritranI yegyatAnA 16 guNenA vagere vagerenA keTalAya savicAro calAvI zakAya. ema. (10) ekeka stavana-stotra-sajhAyanA kaDI kaDInA saMkalanAbaddha bhAvonA vicAra karI zakAya. nAgaketunuM bhaktibaLa :- paheluM zraddhAbaLa, saMkalpabaLa ane bhaktirAga UbhA karavAnI jarUra che. e mATe nAgaketu, sulasA zrAvikA, gautama mahArAjA, caMdrAcAryane ziSya, phamI jemanA para mohita thaI e rAjakumAra,.... vagere AlaMbana levAya, te saMkalpabaLa-zraddhAbhaktibaLa UbhA karI zakAya che. juo, nAgaketune prabhunI puSpa pUjA karatAM karaMDiyAmAMne sarpa karaDyo che, tyAM nAgaketunuM bhaktibaLa kevuM ke, mane potAnI kAyAmAM na laI jatAM vItarAga paramAtmAmAM ja rAkhyuM; te eTaluM badhuM ke sarpadaMza pahelAM je bhaktirAga hato tenA karatAM sarpadaMza pachI prabhu parama bhaktirAga vadhI gaye! vItarAgatAmAM vadhu ekatAna banyA! prabhunI vItarAgatAmAM lIna thayA, te e vItarAgatAnuM pitAnA AtmAmAM pratibiMba jhIlyuM ! emAM ekAgra banatAM zukladhyAna, ane kSapakazreNi lAgI, vItarAga sarvajJa banI gayA ! | tyAre ApaNe emanuM AlaMbana laI emane A prasaMga vicArIne ciMtavIe ke "kevI emanI bhakti !
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ AkhuM jagata yAvat potAnI kAyAne ya choDI paramAtmAmAM ekatAna banI gayA ke "vAha prabhu ! mAre to tuM ja eka AdhAra, tuM ja eka jIvana, tuM ja mAre sarvesarvA che !" je nAgaketu AvA sarpadaMzanA viSama prasaMgamAM paNa vItarAga prabhumAM UchaLatA bhaktibhAvathI ekatAna thaI zake, te huM cAlu nAnI takalIphanA prasaMgamAM te kema prabhu pAchaLa ghele na thaI zakuM ? Ama uttamanA AlaMbane saMkalpabaLathI prabhubhakti vikase. ema sulasa zrAvikAnuM zraddhAbaLa najara sAme rAkhatAM manamAM levAya ke dhanya sulatA! zuM tamAro prabhu para bhaktirAga ke aMbaDa vidyAdhara parivrAjake jANe sAkSAt jIvaMta brahmA-- zaMkara-viSNu AkAzamAMthI UtAryA, AkhuM nagara jevA UlaTuM, paraMtu sulasA ! tamane leza paNa AturatA na thaI ke "lAva, huM saheja jouM to kharI ke kevAka che e?" bIjI bAIe tANavA Ave che, "UTha UTha, bAI sulasADa UTha, tuM brahmA - bhagavAna zaMkara - bhagavAnane jovA te na AvI paNa have te A viSNu - bhagavAna lakSmIdevI sAthe sAkSAt AvyA che, to te to cAla jevA ? paraMtu sulasAno ekaja javAba che; "mAre mArA mahAvIra bhagavAnanuM eTaluM badhuM jovAnuM che, ke e jevAmAMthI UMcI AvuM to mAre bIjAne jovAnI phurasada hoya ne? ane bAI! je ne, mahAvIra bhagavAnamAM je che emAMnuM bIjA devAmAM aMzaya nathI."
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ 167 prabhu para A bhakti-rAga tathA zraddhA-bahumAnanuM baLa vicArI saMkalpa-baLa UbhuM karAya ke huM ya kema prabhu para sulasA je bhaktirAga, enA jevuM zraddhAbaLa ne enA jevuM bahumAna na UbhA karI zake ke jethI jagatanuM jovAmAM aramAna ja marI pAre. pachI jovAnuM ya zuM? AkarSavAnuM ya zuM ? ne enI pAchaLa marI phiTavAnuM ya zuM ? caMDarudrAcAryanA nUtana ziSyanuM gurubhaktibaLa - tyAre caMDarudrAcAryanA hamaNone dIkSita ziSyanI lAyakAta kevIka UMcI ! gurubhaktirAga keTale badhe tejasvI ! AcArya pAse mazkarImAM dIkSA mAgI hatI. kyAre? jyAre hajI te hAtha para tAjA lagnanuM mIMDhaLa che tyAre! chatAM gurue sAcesAca enA mAthAno leca karI nAkhele ! eTale eNe paNa "have muMDAyA bhAI muMDAyA" karI sAcesAca cAritra laI lIdhela! paraMtu have "potAnA svajanothI guru upadravamAM na mUkAya" e mATe e rAtorAta gurune laIne jaMgalanA raste nIkaLI paDe che. aMdhAre jamInanAM UMcA nIcA bhAgamAM vRddha guru cAlatAM khacakA khAya che, tethI e ziSya para gusse thAya che. "harAmI ! A mukAmamAM zAMtithI beThA hatA. te amane ahIM aMdhAre ThekAvA laI AvyA?" varSonA saMyamI A guru gusse thAya che ! tyAre A hamaNAne dIkSita na sAdhu eTalo badhe saumyabhAva rAkhe che, ke e kahe che "gurujI! kharI vAta, Apane A huM
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaSTa ApI rahyo chuM. tenI kSamA cAhuM chuM. Apa te mahAna puruSa che, mane mApha kare. Avo mArA khabhe besI jAo, Apane huM UMcakIne sAvacetIthI laI cAlIza, jethI Apane karTa. nahi paDe!" gurune e khabhe UMcakIne cAlavAnuM kaSTa UpADe che, ne uparathI ahobhAgya mAne che ke "vAha ke sarasa yoga! dIkSA laIne taratamAM ja gurujIne UMcakIne cAlavAno mahAna lAbha maLyo ! ahobhAgya mArAM !" zuM che A? vadhatuM bhaktibaLa ane saMkalpabaLa. guru samajIne karyA che, te have jAtane bhUlI gurusevA ja mana para rAkhavAnI. mazkarImAM loca pachI kevIka vairAgyabharI samaja - alabat pahelAM pite "dIkSA Ape ema mazkarImAM kahyuM hatuMane AcAryo loca karI paNa nAkhyo hato, kintu pachI kAMI AcAye dIkSA ApavAne baLAtkAra nathI karyo, e te pote ja vicAryuM ke have je mUMDAyela mastake ghera jAUM to badhA mazkarI kare. enA karatAM have te kema? te ke mUMDAyA bhAI mUMDAyA; mUMDAyA te dIkSA laI ja levI. ema vicAra karI dIkSA pite ja mAgI laIne AcAryane guru banAvyA che, e samajIne ja banAvyA che. zuM samajIne? A ja ke bhale hasavAmAMthI khasavuM thayuM, paraMtu te lAbhamAM ja
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ 169 che. Ama mehamAyA mukAta nahi, te A rIte ya mukAI jAya che ne? kAyAdi bahAranuM bhaluM ne bahAranI mehamAyA te anaMtIvAra karI, paNa nathI karyuM potAnA aMdaravALAnuM bhaluM; te A aMdaravALA mArA pitAnA AtmAnuM bhaluM karavAne mATe maLI gayo ! AmAM mukhyapaNe kAraNa tAraNabahAra guru che, to jIvanabhara emanI upAsanA karI lauM. emAM kaThaNAIe Ave, guruno ugra svabhAva veThavAnuM Ave, te tenI ciMtA nahi karavAnI. basa, ghare mohAMdha ane durgatimAM paTakanArI bairInI upAsanA karate besata, e upAsanA te mAraNahAra ! enA karatAM A guru to jJAnI, svayaM mehamukta, ne ApaNane sadgatimAM caDAvanArA ! emanI tAraNahAra upAsanA zI khoTI ? dhanya bhAgya mArAM ke tAraNahAra upAsanA karavA mATe saMyamI nirmohI guru maLI gayA ! basa jIvanabhara gurunI upAsanA karIne bhavasAgara "tarI jAuM." -A samaja sAthe saMkalpa-baLa UbhuM karI dIdhuM che, ne viziSTa citta-praNidhAna sarajI dIdhuM che. have ahIM jaMgalamAM gurunAM ToNAM maLe che, tethI zuM? upAsanA karavA mATe te guru karyA che, te game tevI kaThaNAIomAM paNa emanI upAsanA ja karyo javAnI, - jIvananuM sAdhya guru-upAsanA banAvyuM che, te emAMthI calita nahi thavAnuM, emAM sthitaprajJa ja banyA rahevAnuM." A nirdhAra che eTale gurune khabhe UMcakI cAlavAne mUke Avyo te ene viziSTa upAsanA samajI ahobhAgya mAne
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ 170 che. paraMtu ATalethI ya patatuM nathI, aMdhArI rAta che. eTale pitAne rastAnA UMcA nIcA bhAga dekhAtA nathI, tethI sapATa jamIna mAnIne nIcI khADA jevI jamIna para pagaluM mUkavA jatA AgaLa AMcako lAge che, temaja UMcI saheja TekarA jevI bhUmi para paga paDatAM pAchaLa AMcake lAge che. emAM guru ziSyanA khabhe beThA hovAthI gurune ya AMcakA lAge che. tethI guru gusse thaI hAthamAne DeDa ziSyanA leca karelA mAthA para Thoke che! tyAM ziSyane bhAre vAgavA sAthe lehInI dhAra chUTe che, uparathI gurune ToNe taiyAra che, --. pApiyA! A sukhe beThA hatA, tyAMthI A haa-haththAmAM lAvI nAkhyA? kayA bhavane vairI maLe? jene gadheDAnI cAle cAlavA zIkhe che ?" chatAM A saMkalpa baLa ane viziSTa citta-praNidhAna vALe nUtana muni namratAthI kahe che, "mArA tAraNahAra gurudeva! huM bhUlya, have barAbara cAlIza, mAthe pitAne badhI baLatarA gurue UbhI karI che, paNa te visAtamAM nathI kemake ekaja lakSa che-"gurune zAtA ApI gurunI upAsanA karavI che." "barAbara cAlIza" kahyuM to kharuM, paNa aMdhAre jaMgalanA UMcA nIcA rastA para zI rIte barAbara cAlI zake ? eTale vaLI UMca-nIcuM AvatAM vaLI AMcako lAge che. eTale vaLI guru vadhAre gussAthI ziSyanA mAthAmAM DaMDe ThokI taDUke che, "hAya ! mArI kammara toDI nAkhI, gadheDo! A ke cAle che? mArI nAkha, mArI nAkha mane." ema kahetAM gusso aparaMpAra che. che ne upasarga? kema?'
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ 171 mAthAmAM lhAyo UThI che, mAthuM lehIthI kharaDAI gayuM che, chatAM ziSyanI saMkalpabaLavALI ucca AtmadazA dekho. ziSyane prazasta pazcAttApa ne kevaLajJAna: e jAtane pazcAtApa kare che ke "A huM ke ajJAna!' ke rasto dekhAto nathI, ane gurune trAsa ApI rahyo chuM ! upAsanA mATe guru karyA, to upAsanAmAM te gurune zAtA. ApavI joIe, enA badale huM abhAgiye emane bhAre azAtA ApI rahyo chuM! hAya ! mArI kevI nAlAyakatA nehInabhAgitA? gurudeva bicArA mukAmamAM zAMtithI beThA. hatA, emane meM lAvIne azAMtimAM nAkhyA ! mArA pUrva bhavanAM kevAM duSkata !" basa, upAsanAnuM saMkalpabaLa ane viziSTa citta-praNidhAna UbhuM che, tethI mana e dhyAnamAM sthira banI gayuM, zukaladhyAna khUlyuM ! kSepaka zreNi lAgI !' mohanIyakarmane nAza karI vItarAga banyA! ne tarata ja bAkInA ghanaghAtI karmone nAza karI sarvajJa banyA ! e uttama. ziSya kevaLajJAna pAmyA ! have te kevaLajJAnathI rasto sApha dekhe che. eTale ADA . -avaLA paNa sapATa rastA para ja cAlavA lAgyA, eTale AMcakA baMdha thaI gayA ! gurune zAtA vaLI ! eTale guru bole che, "have kema barAbara calAya che? DaMDAne ja gharAka hatA, have keDyAMthI sIdhe rasto dekhAye?" ziSya kahe "jJAnathI have rasto kyAM kyAM sapATa che te. dekhAya che." guru cUkyA pUche che, - "kayA jJAnathI ?: avadhijJAnathI?"
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ 172 ziSya kahe che, "nA; kevaLajJAnathI." gurune prazasta pastAve: A sAMbhaLIne guru kyAM UbhA rahe? sAMbhaLatAM ja guru ziSyanA khabhethI jhaTa nIce kUdyA, bhAre pastAvo karatAM hAtha - joDI kSamA mAge che, kahe che, "bhagavan! bhagavad ! A meM zuM karyuM? kSamA kare, kSamA karo." eTalAmAM to ajavALA nIkaLyA, ane jue che to "ziSyanuM mAthuM lehIe raMgAceluM che, eTale te pazcAttApa bhAre vadhI gaye, hRdaya bhAre - gadgad thaI gayuM. AMkhamAM lehInAM AMsu sAthe bole che, - "ararara! eka to nUtana muni, loca kareluM mAthuM ne enA para ATalA varasanA saMyamI meM pApIe kasAInI -jema ThaMDA ThokyA? kevaLajJAnInA khabhe besIne cAlya? e prabhu ! prabhu ! mArI kaI gati thaze? keTale badhe huM nIca pApAtmA?....." gurune ya kevaLajJAna:basa, ahIM kevaLajJAnI ziSya jue che ke, "A pazcAttApa ane AtmaniMdAnA zubha adhyavasAyanI dhArAmAM AgaLa vadhI rahyA che eTale hAla emane kazuM AzvAsana ApavAnI ke kaze viveka batAvavAnI ke sAru lagADavAnI - jarUra nathI ke "tame ya zuM karo ? A vRddha uMmare AkhA - zarIrane AMcakA lAge eTale zuM thAya? nA, ema viveka batAvavA jAya, AzvAsana ApavA jAya, to guruno pazcArApa meLo paDI jAya, zubha adhyavasAyanI dhArA vadhatI - cAlI che te aTakI jAya, te kevaLajJAne na pahoMce.
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ 173 ziSya kevaLajJAnI mauna che, ane guru AcArya vadhatA.. zubha bhAvamAM dharmadhyAna upara zukaladhyAnamAM caDI gayA! cAre ya ghAtI karmone kSaya karI kevaLajJAna pAmyA! kevA ziSya! kevA guru ! gu, bhAre gusAnA svabhAvavALA hatA, emAMthI sIdhA. vItarAga svabhAvavALI banI jAya che ! he, svabhAva phare ? paNa ahIM pharI gaye ne? pharyo te keTale badhe pharI gayo? sAmAnya kSamAzIla svabhAva nahi, paNa kSAyikakSamAnA kAyamI svabhAvavALA banI gayA! te paNa eka kone nAza nahi, kintu mAna, mAyA, lebha, rAga, dveSa, hAsya, zeka, rati, arati vagere samasta kAne saMpUrNa nAza! kahe che "prANane prakRti sAthe jAya.zuM prANane prakRti, sAthe jAya ? ke prANa UbhA rahe ane prakRti jAya kharI? kaho, prakRti badalavAnA viziSTa citta-praNidhAna sAthe dRDha saMkalpa thAya ne e saMkalpane baLavAna banAvAya, te. prakRtine badalyuM ja chuTake. prakRti badalyAnA dAkhalA : juo pUrva puruSanA jIvana; prakRti badalyAnA DhagalAbaMdha prasaMga jovA maLe che. dA. ta. (1) caMDakauzika sApane pUrvabhavethI UtarI Avela. ke kodhile svabhAva? paNa bhagavAnanAM "bugjha buksa caMDakesiyA !" evA vacanathI ene jAtismaraNa thatAM eNe kodhitI janmasiddha prakRtine paNa ThukarAvI dIdhI !! zI rIte? kaho, viziSTa citta-praNidhAna ane saMkalpabaLathI. kIDIo.
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ 174 enA zarIre chidra chidra caTakI rahI che, zarIranI aMdaramAM pisIne tIkSaNa caTakA mArI rahI che, paNa ahIM te gusso kare e bIjA, caMDakauzika nahi. paMdara divasa ghera pIDA sahate rahyo, mata AvyuM tyAM sudhI sahate rahyo, paNa lezamAtra gu na karyo. "mAre kodha kare harAma che" evA daDha saMkalpanA baLa upara prakRti zuM kare? prakRtinuM kAMI UpasyuM nahi. prANa UbhA che, ne saMkalpabaLathI prakRti badalAI gaI! pUcho - prA- caMDakauzikane AvuM saMkalpabaLa zI rIte AvyuM? saMkalapabaLane upAya - u - saMkalpabaLa e rIte AvyuM, ke eNe jAtismaraNa : jJAnathI pUrvanA sAdhubhavamAM karela gussAnuM bhayaMkara pariNAma - ahIM joyuM, tethI have no gusso karI bhAvI bhayaMkara pari. * NAma UbhuM karavuM nathI, eTale gusso na karavAne daDha saMkalpa ka, nirdhAra karyo. A saMkalpabaLa UbhuM karI kIDIonA - caTakA sahana karavAnuM zarU karyuM. pUrvanuM sAdhujIvana yAda AvyuM che, eTale emAM je zAstramAMthI zIkhelA ke "ko che koDa pUravataNuM saMyamaphaLa jAya" e najara sAme taravare - che tethI saMkalpabaLa pragaTyuM che, koDa pUrva varSo sudhI saMyama - pALyuM hoya, enuM phaLa keTaluM badhuM moTuM hoya? saMyamamAM zuM zuM, ane saMyamanA phaLamAM zuM Ave? (1) saMyamamAM mahAvrato pALyA, (2) sAdhvAcAre - AcaryA; (3) pAMca samiti-traNa gupti ArAdhI; (4) sAdhunI
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ 175 * dazavidha sAmAcArI pALI; (5) zAstronA bharacaka svAdhyAya karyA...vagere vagere badhuM saMyama kahevAya. enA phaLamAM zuM zuM Ave? kahe - (1) pahelA naMbaramAM, upazamabhAva ane udAsInabhAvanI AMtarika vizuddhi Ave. jema jema saMyama paLAtuM jAya, tema tema A AMtarika upazamabhAva-udAsInabhAvanI vizuddhi vadhatI jAya. (2) bIjA naMbaramAM, janma janmAMtaranA aDhaLaka pApakarmane ane azubha anubaMdhane kSaya thAya, e saMyamanuM phaLa. . (3) trIjA naMbaramAM phaLa tarIke aDhaLaka zubha anubaMdha UbhA thAya. (4) cothA naMbaramAM phaLa,-vaimAnika devalokanAM aDhaLaka puNya baMdhAya. koDa pUrva varSonAM saMyamanAM A phaLa naSTa karavAnI tAkAta anaMtAnubaMdhI kodhamAM che, e saMyamamAM naSTa thAya tyAre, krodhe koDapUrvanuM saMyama naSTa kevI rIte ? anaMtAnubaMdhInA kAMdha Adi kaSAya zene zeno nAza (1) koDa pUrva varSo sudhI jhagamagAvela upazamabhAva ane udAsInabhAvane nAza . (2) navAM joradAra pApakarma evAM UbhAM karyA ke jenI AgaLa pUve saMyamathI karela pApakarma-kSaya visAtamAM na rahe. me, gADha maLadoSanI ke saMgrahaNInI bimArImAM se
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ 176 divasa kaDaka paththa-parejI pALI pALIne maLadoSane jyAre kSaya karyo hoya, paraMtu eka ja vAra bhAre kupathya sevI le, te pUrve karela vyAdhikSaya visAtamAM rahetA nathI; ema ahIM anaMtAnubaMdhI krodhathI baMdhAtA bhAre pApakarmanI AgaLa pUrva pApakSaya visAtamAM raheto nathI; eTale ema kahe vAya ke jANe pApakSayane ja nAza thaI gaye ! (3) ema, navAM pApakarmanI sAthe A anaMtAnubaMdhI kodhathI navA pApAnubaMdha evA UbhA thAya che, ke pUrve saMyamathI sAdhelA aDhaLaka zubhAnubaMdha-puNyAnubaMdha paNa have naSTa thaI jAya che. tIvra kodhane bhAva e tIvra azubha bhAva. che. enI tAkAta A che, ke e pUrvanA zubha anubaMdhane. toDI nAkhe. Ama kodhathI saMyamajanita zubhAnubaMdhane. nAza thAya. (4) kodhathI tIvra pApakarmo je baMdhAya che, emAM pUrvanA keTalAya puNyakarmo saMkramita thaI naSTa thAya che. Ama kodhathI pUrvanA saMyamajanita puNyane saMkrama thavAthI nAza thAya. pUrva puNyakarmane vartamAnamAM baMdhAtA pApakarmamAM saMkrama thavAthI pUrvanuM puNyane nAza. A parathI samajAze ke jJAnI bhagavaMte je kahe che ke, krodhe koDa pUravataNuM saMyamaphaLa jAya" e khoTuM nathI. agnizarmAe chelle chelle rAjA guNasena para krodha karyo te enA lAkho pUrvanA samatAbhAve sevelA mA khamaNanA pAraNe mA khamaNanA tapa eLe gayA!! ene lAkho pUrvene samatAbhAva radabAtala thaI gayA! enuM phaLa naSTa thaI gayuM !
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ wy 2 ati alpa samayanA kodhathI A bhayaMkaratA? hA, eka nAnI paNa agninI cinagArI jaMgI moTI ghAsanI gaMjIne bALIne bhasmasAta kare che. nahero mATenA jaMgI meTA baMdhamAM eka nAnuM gAbaDuM paDe te eja saMgRhIta karelA pANInA pUra vahI cAlIne gAmaDAnAM gAmaDA tArAja karI nAkhe che. seMkaDo dAva ramI karoDapati thayela jugArI ekaja dAvamAM saheja gaphalata karatAM karoDe koDa pUrA gumArI de che ! AvA te Dhagale dAkhalA ke jemAM virodhI thoDuMka tattva ghaNA badhAno nAza karI nAkhe ! ema koI koDa pUrvanA saMyama-phaLane nAza karI de, e aghaTamAna asaMgata nathI, saMgata che. A hisAbe jAtane vicAra karavA jevuM che ke - "(1) guse keTale karavA joIe che? ne (2) keTalIvAra karavA joIe che? "te pachI emAM 5-50 varasanA sAdhelA devadarzana-pUjA ane mAmUlI tyAga-tapa-vrata-niyamarUpI dharmanuM phaLa keTaluM salAmata rahevAnuM ? kodhathI moTA mahArathI tapa ane saMyamadharmanAM phaLa naSTa thAya, te ApaNA mAmulI dharmanAM phaLa naSTa na thAya ? AvI bhayaMkaratA krodha karIne ApaNI jAte ja UbhI karavAnI ? - "ApaNane athAga puNya maLelA mahA kiMmatI manane zuM A ja upaga karavAnuM ke AvA medhe manathI nA dharmaphaLane naSTa karanArA bhayaMkara duSTa krodha pizAcane poSavAne ?) 12
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ 178 krodhathI bevaDuM nukasAna : jarAka jarAkamAM gusso karanArane A kyAM vicAravuM che? ke (1) A jenI khAtara huM gussa karuM chuM e te bahu tuccha bahu mAmulI cIja che, paraMtu A koi mArA sAdhelA "dharmathI maLanAra mahAkiMmatI phaLane nAza karI de che ! te zuM A kiMmatI phaLanA bhege vartamAnanI mAmulI vastune sAcavavA gusso karavAne ? (2) vaLI paralakanA mahAna dharma-phaLa naSTa thAya eTaluM ja nathI, paraMtu krodhathI bhAvI duHkhada durgatio ane emAM kAramAM duHkhe uparAMta bhayaMkara pApa-lezyAo ane pApAcaraNo kevA cAlavAnA? zuM Ane vicAra ahIM A De mAnavabhava, cakora mAnavamana ane jainadharma pAmIne paNa nahi karavAne ? caMDakazi phodhanAM A jAlima pariNAma dekhe che, tethI daDha saMkalpa kema na karI zake ke "game te thAo krodha nahi karavAne ?"seMkaDo hajAro kIDIothI cavAvA chatAM saMkalpane vadhu baLavAna banAvI manamAM jarAya koi lAvato nathI.
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ [36] saMkalpabaLanuM mahattva mahAnizItha sUtramAM strI-rAjA rumanA caritramAM brahma cArI rAjakumArane prasaMga Ave che. phamIne sArI brahmacAriNuM hovAnuM sAMbhaLIne enA pavitra dazane enI rAjasabhAmAM eka paradezI rAjakumAra dAkhala thAya che, ne beThaka para goThavAI jAya che. tyAM phamI navA AgaMtuka para najara pheravatAM, jyAM A rAjakumAra para enI dRSTi paDI, tyAM AnuM ati suMdara rUpa joIne e mohita thaI, ne AnA para rAganI dRSTi nAkhe che. e ja vakhate rAjakumAra vicAre "are ! dhikkAra paDe A mArA rUpane ne rUpALA zarIrane! ke eNe A bicArI eka brahmacAriNI bAIne bhulAvI ! AvuM duSTa zarIra joIe nahi, basa, ApaghAta karI dauM, paraMtu ApaghAtamAM A zarIrathI sAdhI levAnuM rahI jAya, mATe vidhipUrvaka saMyama ane tapathI zarIrane kasa kheMcI laI A rUpane ane rUpALA zarIrane kramazaH utArI nAkhI chevaTe aMtima anazana karI lauM, tarata ja e "mApha karaje, ahIM huM nahI rahI zakuM" kahetoka tyAMthI UThI cAlyA gaye bIjA rAjyamAM gurunI zodha mATe rAjAne memAna banyo. rAjA pUche "kakyAMthI padhAryA?" A kahe,-"eka rAjyamAMthI rAjA pUche - "kenA rAjyamAMthI ?"
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ 180 rAjakumAra kahe "nAma pUchaze nahi. durAcArInuM nAma sAMbhaLaze to Aje khAvAthI TaLaze." rAjA- "ema khAvAnuM TALatuM haze ?' A kahe - "hA, huM barAbara kahuM chuM.' rAjA kahe "bhale TaLe, kahe." A kahe "Agraha rahevA do. huM kharuM kahuM chuM bhajana vinAnAM raheze !" rAjA kahe "oho! eTalAmAM zAnuM bhajana TaLe che? UbhA rahe, bhejana maMgAvuM chuM. e Ave pachI nAma bole." kahI mANasa pAse bhejananA be thALa maMgAvyA, hAthamAM koLiye laI kahe - "bele have nAma: akhataro kare che." te ya rAjakumAra kahe "rahevA do. akhataro karavAmAM sAra nahi nIkaLe." te ya rAjAne Agraha thatAM kumAra jyAM nAma bele che ke "kumanA rAjyamAMthI, eTalAmAM te rAja kaLiye. meMmAM mUkavA jAya e pahelAM ja nIce bahAramAM bhayaMkara kelAhala UTho "nAso, "bhAge, "mAro." "pakaDe," "kyAM gayA e rAjA harAmI ?"..... zuM have rAjA jamavA bese ? keLiye moMmAM mUke hAthano keLiye paDI gaye nIce ! rAjAnA hozakoza UDI gayA. lAgyuM "duzmananuM lazkara nagaramAM ghusI gayuM che ne subhaTo TheTha mahelanI najIka AvI gayA che. have rAjA tyAM zAne UbhuM rahe ? e to sIdhe mahelanA gupta bhAgamAM
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ 181 jyAMthI jamInanI aMdara suraMga khodAvI rAkhelI hatI, ane te suraMga bhUgarbhamAM ja nagaranI bahAra dUra jaMgalanI aMdara nIkaLatI hatI, e suraMgamAM ja UtarI gayo ! na memAnane saMbhALavA rahyA, ke na parivArane, ke na khajAnA jhaverAtane saMbhALavA rahyo ! kevI gojhArI svAdha dazA? memAnanI khabara na le? emane sAthe na le? memAna to nA ja kahetA hatA-"durAcArInuM nAma na belA, chatAM AgrahathI bolAvyuM, ane Aphata UtarI paDI tyAre ene mUkIne bhAgyo ! Ama pitAnA vAMke have memAna para paNa zatrunA sainikonI Apatti AvI che, te emanI to saMbhALI karavI ja joIe ne ? rakSaNa mATe suraMgamAM emane te sAthe levA ja joIe ne? paNa svAdha rAjA emane cA mUkIne pite eka sIdhe suraMgamAM cAle gaye. gejhArI svArtha mAyA ! mANasane e keTalo badhA nIcI pAyarIe utArI ke adhama kaniSTha keTine banAvI de che? | ApaNuM Atmadravya kaniSTha eTale ke adhamAdhama koTinuM bane enI kazI ciMtA ja nahi ? enuM kazuM duHkha nahi? te ApaNe jAte ja ene adhamAdhama banAvIe ? zenI khAtara? evI tuccha vastunI khAtara ke je mAtra A jIvanamAM ja upayogI, ane AMkha mIMce DUba gaI duniyA" hoya ! tyAre
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ 182 adhamAdhama banAvela Atmadraya laIne paraleka cAlavAnuM, te AtmA janmojanma dUSita ane duSTa banyuM rahevAne ! tyAre, svArthodhane ahIM A lekmAM paNa zuM che? enI adhamaceSTAmAM ahIM paNa e lekamAM niMdAya che; temaja svArtha-mAyAmAM kyAreka te evI viTaMbaNAmAM phasAya che ke lokamAM bheMTho paDe ! ane bIjAnI sahAya paNa na pAme! ethI ulaTuM svArthamAyA gaNa rAkhI, parArtha-rasika banavAthI avasare karmajanita vi. aNumAM bIjAo sAmethI sahAya karavA Ave che ! AvA parArthasika banyA rahevA mATe saMkalpabaLa joIe. daDha saMkalpa joIe te ja avasare parArtha pahele yAda Ave. rAjAmAM e saMkalpa-baLa hatuM nahi, tethI pite ja UbhI karelI ApattimAM memAnane jIvaleNa prasaMgamAM choDI daI pote potAno jIva bacAvanAra suraMgamAM UtarI paDyo! A adhamAdhamatA ApaNA jIvanamAM na AvavA devI hoya te parArthavRttinuM saMkalpa-baLa paheluM UbhuM karavuM joIe, ane ene nAne nAne paNa amala kare joIe. astu. rAjA to pelA brahmacArI rAjakumArane nirAdhAra cheDIne suraMgamAM pesI gaye, paraMtu have juo ke rAjakumAranuM saMkalpabaLa keTaluM adbhuta kAma kare che ! ne ene ke camatkArika bacAva Ape che !
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ 183 rAjA te gaye, have kumArane bahAra nIkaLI javuM che, ethI jyAM daravAjA tarapha AvavA jAya che, tyAM bahAramAM mAro kApo, pakaDe rAjAne. ne kolAhala saMbhaLAya che, te nIkaLI javuM zI rIte ? brahAcaryanI parIkSA : eka parIkSA abrahmacaryanI-durAcAranI te joI; paraMtu have brahmacaryanI parIkSA jeuM !' ema vicArI saMkalpa kare che ke "je mArA brahAcaryane prabhAva hoya to huM A talavAra-bhAlA-barachIvALA ToLA vaccethI bema ne kuzaLa bahAra nIkaLI jAuM." pitAnA prArtha para keTale badhe vizvAsa haze, ke A saMkalpa kare che? kare che eTaluM ja nahi, paNa bahAra jyAM sAme sazastra ane bUma pADatuM ToLuM cAlyuM AvatuM dekhAya che, tyAM enI sAme ja vinA gabharATe cAlavA mAMDe che! brahmacaryane A vizvAsa brahmacaryanA kevaka pAlana para ? kaho, jIvanamAM samajaNa avasthAmAM ne vikAronI avasthAmAM AvyA pachI eka paNa parastrIne ekavAra paNa jovAnI IrachA-AturatA na karI hoya tyAre. are ! javAnI IcchAnI vAta zI, strI zarIrane kadAca azucitva bhAvanAthI ke vairAgya bhAvanAthI vicAra AvyuM hoya e judI vAta, paraMtu rAgathI "e kevuM" ene leza paNa vicAra AvavA na dIdho hoya, tyAre potAnA brahmacaryane vizvAsa rahe. kAraNa?
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ kumAra samaje che ke strInuM darzana, strI sAthe vAtacIta, ke strInuM smaraNa vagere khataranAka che. ekavAra paNa e anubhava karyo to enA manamAM saMskAra sthApita thaI jAya che, kemake e darzanAdi jaNI joIne karyA, eTale ke rAgathI kheMcAIne karyA. basa, rAganI ja meTI mekaNa che. rAgathI kheMcAIne bole, rAgathI kheMcAIne cAle, rAgathI kheMcAIne vicAre, rAganA taNAyA kazuMka juo, cA-suMgha-spaze,.....eTale enA AtmA para gherA saMskAra paDI jAya che. pachI avasara AvatAM e saMsakAranA udhaka nimitta pAmIne e sUtelA saMskArabhoriMga-jAgrata thaI jAya che, ne rAgabhaya smaraNa karAve che, ne na anubhava karavA prere che. Ama, - rAga sicA-eSA rahevAthI saMsAra abAdhita cAlyA kare che. .: mATe dharmAtmAe kharI sAvadhAnI A ja rAkhavAnI, ke dharmAtmAnI sAvadhAnI : pudagalanA zabda-rUpa-rasAdi je guNane jIvane rasa hoya enuM darzana-zravaNa-smaraNa na ja karuM e daDha saMka9pa ne enuM pAlana joIe.' vikathA-kuthalI kema bhayaMkara ? bhayaMkara ATalA ja mATe, ke e sAMbhaLo eTale (1) te te viSayanA rAga-dveSa thavAnA, ane (2) rAga-dveSanA
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ kusaMsakAra paDavAnA. (3) e kusaMskAre para bhAvI jIvanamAM kharAbIo AvavAnI. jIva vikathA-kuthalIthI zuM kamAyo? rAkha ne dhULa; kazuM sAruM kamAya nahi, ulaTuM kharAbIo naMtarI ! mATe ja bahetara A che ke rasavALA viSayanAM darzana-zravaNa-smaraNa ja na karavAM. kumAranuM brahmacarya pAlana kevuM?- pelA rAjakumAre, "brahmacarya eTale brahmacarya, ene aNIzuddha pALavAnuM, nava vADo sAcavIne pALavAnuM kyAre ya paNa manamAM ya strIta pesavA ja nahi devAnuM, A mAnasika daDha saMkalpa daDha nirdhAra rAkhe che. evA nirdhAra. "pUrvaka kumAra brahmacarya pALI rahyo che. eTale ja jyAM rUpALI kamIe enA tarapha svayaM rAgathI joyuM che, Aka"rSAI che, tyAre pite e pramANe tAkIne joI rahevAnI to vAta ja nahi, paNa tyAMthI Ubhe ja thaI jaI cAlatI ja pakaDe che ! AvI meTI rAjA-ruphanI cAhIne AkarSAI jue, te pitAne enA para rAganI eka mITa mAMDavAnuM mana na thAya? nA; bhaya che. ke "rakhene mAruM zIlaratna meluM thAya to ?" eTale agamacetIthI enAthI dUra ja rahevAnI vAta. eTale te rAjakumAra tarata UThIne cAlato thaI gaela. naSThika brahmacaryathI sazastrasenA taMbhita : rAjakumAre saMkalpabaLathI naiSThika eTale ke pitAnI hRdayanI niSThAthI brahmacarya pALyuM che, pALate Avyo che. abrahmanI ene bhAre sUga che, aruci che, napharata che; tethI
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ 186 ja potAnA brahmacarya para ene bhAre vizvAsa che. jayAM e "mArA brahmacaryanA prabhAve huM khemakuzaLa bahAra nIkaLI jAuM -ema saMkalpa karI AgaLa pagaluM uThAve che, tyAM ja ToLuM "mAra, kApe, pakaDe rAjAne" karatuM kumArane dUrathI. dekhI ene khuda rAjA samajI mAravA doDatuM AvatuM hatuM, ane hAtha zastra sAthe UMcA hatA, eTalA mATe ke sAmAne. jhaTa ghA ThokI zakAya; tyAM ja kumAranA brahmacarya ane saMkalpanA prabhAve e sazastra hAthe AkAzamAM UMcA ja sthira thaI gayA !!! ane paga paNa jyAM hatA tyAM ja sthira sajajaDa thaI gayA !! na to DagaluM AgaLa cAlI zake, ke na pAchaLa. khasI zake ! evI addhara hAthanI sthiti thaI ! saheja paNa na vALavAnI ke na nIcA utAravAnI zakti rahI! AkhA. lakaranI A sthiti joI rAjakumAra camakI gayo ! ene vicAra Ave che - brahmacaryanA camatkAra para zAsananI anumodanA - aho ! A zuM ? brahmacaryane ATalo badhe prabhAva? ATalI badhI tAkAta ? AkhA lazkarane taMbhita karI zake? vAha re mAruM brahmacarya ! vAha re e upadezanArI jinavANI! vAha re mArA prabhu jinezvara bhagavAna! tame A vANI prakAze che? prabhu! prabhu ! tamArI mArA para ane AkhA jagata para keTalI badhI dayA ke AvA anupama brahmacaryanI bakSIsa karI! ekaluM brahmacarya ja zuM, nAtha ! tamArI sUkSmAtisUkSama ahiMsA satya vagere dharmanI ane kSamA-namratA vagere guNonI tathA zama-saMvega Adi ane
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ 187 maitrI karuNA Adi zubha bhAvenI keTakeTalI jabaradasta ane. kevI adbhuta bakSIsa !" jina-jinamatanI anumodanA para avadhijJAna : basa, rAjakumAra, arihaMta bhagavAna, emanuM pravacana, tathA brahmacaryAdi dharmonI, eTalI badhI anumodanA gadgad haiyAthI ane ahobhAvathI karavA lAgyA, ke tyAM emanA avadhijJAnAvaraNa-karma tUTakyA! ane avadhijJAna pragaTa thaI gayuM ! ane avadhijJAnathI je joyuM ethI to kSaNabhara mana evuM cekI UThayuM ke te tyAM ja magaja ghUmatAM nIce besI paDyA, ane bebhAna thaI gayA ! jJAnAvaraNa karma zI rIte tUTe che? mAtra gokhavA-bhaNavA ane vAMcavAMca karavAthI tUTe che? nA, mahA tyAgathI tUTe, tapathI tUTe, bhAre vinaya-vaiyAvacca-bahumAnathI tUTe, ucca ahobhAva-gaddagatA-anumodanA. ane ArAdhanAthI paNa jJAnAvaraNIya karma tUTe che. madanarekhA sAvI, sunaMdA sAvI, AnaMda zrAvaka, mahAzataka zrAvaka, dharmadAsa gaNI mahArAja vagere vagere. emaja avadhijJAna pAmelA. avadhijJAna para devAnuM Agamana ahIM rAjakumAra avadhijJAna pAmyA che eTale AkAzamAMthI jhanana jhananananA vAjiMtranAda sAthe devatAo UtarI. rahyA che. pelA lazkaranA subhaTo gaganamAMthI devatAone UtaratA.
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 188 joIne stabdha ja thaI jAya che ke A zuM ! Ama to kumAranI mArA brahmacaryane prabhAva ho te huM premakuzaLa bahAra nIkaLI jAuM,'-e gheSaNa para lazkara AkhAnA hAtha paga sajajaDa sthira thaI gayelA, tethI te subhaTo stabdha thaI ja gayelA! paraMtu, ahIM AkAzamAMthI vAjiMtranAda ane jaya ho avadhijJAnI mahAtmAne ! jaya hai avadhijJAnI mahAtmAne !" evA nArA sAthe devatAone nIce UtaratA ' jue che, eTale vaLI gajaba cakita thaI gayA che ke-A te ke gajabane puruSa ke ApaNane badhAyane hAthe pagethI taMbhita karI de ! ane devatAo enI sevAmAM UtarI paDe!" devatAo nIce UtarI sAdhuveza hAthamAM laI rAha jotA UbhA che ke kyAre kumAra bhAnamAM Ave ane emane A veza ApIe! e svIkArI le eTale emane vaMdana karIe!" dene A rivAja ke gRhasthapaNe avadhijJAna zuM, ke meTuM kevaLajJAna pAmelA zuM, paNa pahelAM emane muniveza Ape, pachI vaMdana kare. devo taraphathI muniveza ane vinaMti kumAranI AgaLa vAjiMtra vagADatA ane "jya ho avadhijJAnI mahAtmAne" evo nA lagADatA devatAo UbhA che, tyAM kumAranI mUcha UtarI, beThA kyA, ne A devenI bhaktinuM dRzya jue che, paNa emane camakAro nathI thato. kemake avadhijJAna pAmI mahAgaMbhIra banelA che. devatA vinaMti kare che,-"bhagavad ! A muniza svIkAre." rAjakumAra tarata e svIkArI le che, jIvanabharanuM cAritra ugarI le che, ne devatAo vaMdanA kare che temaja
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ 189 suvarNa kamala racI A avadhijJAnI mahaSine vinaMti kare. che,-"bhagavad ! birAje A suvarNa kamaLa para, ane amane dharmane bedha Apo." subhaTone AkarSaNa : avadhijJAnI kumAra maharSi suvarNa kamaLe birAjamAna. thAya che. peluM lazkara taMbhita hatuM, te chUTuM thayuM, paNa have majAla che ke "mAre kApa" bele? yA yuddhanuM mAnasa rAkhe? nA, kemake (1) paheluM to devatAothI gabharAya ke bApa re! have jarAka paNa ApaNe je ajugatuM bAlyA ke karyuM, te maryA samajo! divya zaktivALA A devatAo ApaNA bAra ja vagADI nAkhe ! ane (2) bIja, ahIM sarajAyela camatkArothI emanAM kara haiyAM mAkhaNa jevA. kemaLa banI gayAM che, emane namratA sAthe bhAre AkarSaNa. UbhuM thaI gayuM che. laDAInuM mAnasa ja palaTAI gayuM! sva-pararAjAnuM Agamana : keTalAka subhaTa potAnA rAjAne khabara devA gayA, ne samAcAra kahyA to rAjA ya Abho banI jaI saparivAra ahIM kheMcAI Avyo ! ahIMne suraMgamAM peThe rAjA paNa. koka aNasAra maLatAM, suraMganI bahAra nIkaLI parivAra sAthe tyAM hAjara thAya che ! tyAM avadhijJAnI maharSinI sabhA. kevIka banI haze ? suvarNa kamala para avadhijJAnI maharSi eka bAju devatAo, bIjI bAju baMne rAjAo, baMnenA lazkara, prajAjane....adbhuta meLe ! ne tyAM maharSinI dharmadezanA cAlI che. e zuM kAma nahi kare?
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ A badhAnA mULamAM zuM? rAjakumAranuM daDha saMkalpa- baLa, sAthe brahmacaryanuM pAlana, ane pachIthI ke A te enI parIkSAne saMkalpa. e sUcave che ke vizuddha brahmacarya pALe, daDha saMkalpa keLave, ane tadanusAra vartana kare, enI abhUta asara! saMkalpa-baLanI vAta cAle che. pelA AdrakumAra -maharSinA tApasa-prasaMgamAM joyuM ke hAthInuM saMkalpa-baLa -addabhuta kAma kare che ! pratibodha pAmelA 500 cere tathA - jitAyelA aneka vAdInA pakSakAra-lokathI parivarelA Adra. kumAra maharSi te cAlyA, paNa pAchaLa pilA tApasanA - hAthIne moTA parivAra sAthe AvA maharSine joI, ane emane tApane dayAne upadeza tathA tApanI vAdamAM hAra jaI tAna caDI AvyuM ! manane saMkalpa che, kema A baMdhananI sAMkaLa tUTe, ane huM jaIne maharSinA pagamAM paDI jAuM" pUrve judA judA dAkhalAmAM joyuM ne ke saMka5baLa zuM kAma kare che? saMkalpabaLe hAthInAM baMdhana tUTayA? : basa, hAthInA daDha saMkalpanA baLe zarIramAM evuM jema caDI gayuM, ke lokhaMDanI bhAre sAMkaLo phaTAka tUTI gaI! basa, baMdhana tUTyAM eTalI ja vAra, hAthI sUMDha ane kAna UMcA karI cAre page kudate deDyo AdrakumAra maharSinI pAchaLa! A jotAM tApasamAM ane bIjA tyAM ekatrita lokamAM - hAhArAva UDyo ke "hAya ! hAya! A manmatta hAthI tophAne caDyo che te mahaSine mArI nAkhaze !"
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ 191 hAthI maharSinI pAchaLa doDe che :tApaso ane loke te cAre bAju bhAgyA! je emane ema lAge che ke "hAthI maharSine mArI nAkhaze" te acAvavA na jAya? nA, zenA jAya? saune pitAne jIva pahelo vahAlo che. bIjA ya vahAlA te che. paraMtu pitAne hAni pahoMcADIne bIjAne bacAvavA javAnI vAta nahi! eTale loke dUra bhAgIne pAchaLa jue che ke hAthI zuM kare che ! hAthI te UMcA kAne UMcI sUDhe doDato AvI jyAM AdrakumAra maharSi svasthapaNe UbhA rahyA che tyAM emane hAthI kAna ane sUMDha nIcA karI mAthuM-gaMDasthala apUrva harakhathI namAvI, pradakSiNA de che! traNa pradakSiNA daI hAthI besI jaI jamIna para daMtUzaLane agrabhAga aDADI sUMDhanA agrabhAgathI maharSinA caraNe sparza kare che, ane khUba mana lagADI bhAvathI maharSine namaskAra kare che ! hAthI koNa? loke te AvA madonmatta ane lokhaMDI sAMkaLa toDI bhAganAra hAthIne gaLiyo gheMsa je narama thaI jaI mahaSine pradakSiNA dete ane pachI namaskAra karato dekhe che tyAre, lokene Azcaryane pAra nathI rahete ! saunA manane ema thAya che ke "aho! AhA! kevA A aciMtya prabhAvavaMtA maharSi ke jemanI AgaLa AvA jaMgalI hAthI paNa dAsa jevA thaI sevAmAM UbhA rahe che!" sau Atura che jevA ke have zuM bane che. hAthIne namelA mastakathI rahela ane koIka zubha ciMtanamAM magna manavALe jaI mahaSi ene kahe che, "he mahAna hAthI ! Ame ya tane jIvato mArI nAkha
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ 192 vAnA hatA, temAMthI tuM bace che. to je tArI IcchA hoya. to anazana laI le. e vicAra, ke maratA bace e pApa piSavA nahi paNa choDavA bo .) hAthInI bhavya vicAraNuM ne anazana : vAra lagADe hAthI ? samaje ja che ke "huM krUra rIte mArI nakhAvavAno hato, to enA karatAM A jAte anazana laI levuM zuM khoTuM ? emAM vaLI meTA mahaSi salAha Ape che, to meTAnuM vacana mAnya karavuM e ahebhAgya che. moTA maLe kyAM? ane maLe te ApaNane kahe kyAMthI? kemake mahAna puruSe te pitAnI sAdhanAmAM magna hoya che, ane emAMthI meM UMcuM karI kadAca kahevAnuM kare, te ya te mAtra egyapAtra jIvane kahe. to A mane pAtra samajI kahe che, mATe have ahobhAgya mAnI bIjo vicAra karavAne na hoya. laI lauM anazana." ema vicArI hAthI mAthuM halAvI svIkAranuM sUcana kare che; ane maharSi ene anazananuM paccakkhANa Ape. che. basa, anazana svIkArI hAthI mahaSine pharIthI namaskAra karI jaMgalamAM cAlyA jAya che. 500 tApasenuM parivartana - A jotAM pa00 tApase pratibaMdha pAmI jAya che! AvIne maharSine namaskAra karI kahe che, "bhagavAna ! Apane jIvadayA-pradhAna dharma je sAce che. atyArasudhI ame mahAajJAna ane mithyAtvabharyA adharmamAM kUTAyA, paNa
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ 193 amArA ahobhAgya ke Apa maLyA! te have amane Apane dharma Ape." AdrakumAra maharSie emane paMcendriya-hiMsAnA mAnelA dhamanI sAme dalIla karI emane niruttara to karelA ja hatA, paraMtu mithyAtvavaza kudharmanA tyAga ane saddharmanA saharSa svIkAra mATe e khacakAtA haze, te tyAM A hAthIne camatkAra jotAM stabdha thaI gayA ! tethI mithyAtva sAva ogaLI gayuM, ane jIvadayA-pradhAna jainadharma mAge, ane maharSie temane kahyuM "bhagavAna pAse cAle ane prabhunI pAse sAdhudharma le." juo eka AdrakumAra maharSine dharma gADha mithyAtvamAM lAgelA keTalA badhA ne ya pratibodha karanAre. bane che ! mATe kaDo, ekano dharma ane kene tAre ! ekanuM pApa ane kene DUbADe. eTale have ApaNuM jIvanamAM dharma seva ke pApa piSavA, ene bahu vicAra karavA jevuM che. vartamAna ke bhUtakALanA mahAna puruSane juo te dekhAze ke bhagavAna tIrthakaradeva suddhAM ane bIjA mahAna puruSa pahelAM pitAnI jAta para dharmanI mahAkaSTamaya sAdhanAo utAre che, te ja pachI seMkaDo hajAre lAkhone dharma pamADI jAya che. kevAM emanAM dhanya jIvana! "lalita vistarA"mAM "dhamma-nAyagANuM" ne A artha karyo ke prabhu dharmanA nAyaka te svayaM utkRSTa dharma ArAdhI pachI nAyaka banelA. 13
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharma ja kema zreyaskara?: jIvana te jIvIne pUruM karavAnuM ja che, paNa jAte kaSTamaya dharmasAdhanAonuM jIvana banAvyuM hoya te te jAtanuM ya mahA kalyANa kare che, ane jagatanuM ya mahA kalyANa kare che ! kevuM zreyaskara jIvana ! to AvA svaparane AzIvaMdabhUta jIvanane kAM na apanAvavuM? jo e na karyuM, to dunyavI viSayonA raMgarAga ane mATInA dhananI kamAImAM homeluM jIvana puruM thatAM e badhA dhanamAla viSaye khovAI javAnA che, ane aDhaLaka pApanAM pApiSTha saMskAranA poTalAM laI jIvane ekalA aTulA durgatione duHkhada bhavanA pravAse cAlI nIkaLavuM paDaze! mATe dharma ja zreyaskara che. A vAta che,- dharma vItarAga sarvajJa bhagavaMtee kahela apanAvavA jevo che. AdrakumAra maharSie e apanAvelo hate to ja te jAtane ane jagatane mATe zreyaskara bane. enA badale AdrakumAra je pelA gozAlaka, bauddha bhikSuo, hiMsA maya yajJa karatA brAhmaNo ane hastitApase vageremAMnA keIkanA dharmamAM phasyA hota, to jAtanuM zuM zreya karata? ane ajJAna mehamUdra jagatane ya zuM zreya pamADI zakata ? kaho, pApamAM sUbelA te bIjA koIne pApamAM DUbADanArA bane che. AdrakumAra maharSi svayaM mahAna ahiMsA-saMyamatapamaya dharmamAM rahelA te jaina dharmanI jinazAsananI mahAna prabhAvanA karatA cAlI rahyA che. te ahIM TheTha hAthI ane ene mArI khAvAnA dharmavALA 500 tApane pratibaMdha karavA
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15 sudhI AvI pahoMcyA che! eTalAmAM vaLI eka camatkAra bane che e juo. zreNika AkathA - jyAM A hAthInuM lokhaMDI sAMkaLo teDI bhAgavuM, ane AvIne maharSinA page paDI javuM, tathA anazana svIkAravuM, vaLI pa00 tApane pratibaMdha lAgavo... vagere avanavI ghaTanAonA samAcAra magadhadeza-samrATa rAjA zreNikanA kAne pahoMcyA, eTale e camakAre pAmI jAya che! mane mana evA AdrakumAra maharSine caraNe zira jhukAvI de che! ane jhaTa UbhA thaI jaI abhayakumAra ane putra-pautrAdi parivArane laI maharSi pAse AvI pahoMce che, ne parivAra sahita pote maharSinA pavitra caraNe vaMdana kare che. maharSiemane ekAMta kalyANakArI "dharmalAbha" nI AzISa ApI prasanna kare che, ane dharmane upadeza Ape che. mahArAja zreNika e vakhate tyAM pUche che bhagavAna ! A to bahu moTuM Azcarya banI gayuM ke ApanA darzanathI hAthIe bhArekhama lekhaMDI sAMkaLa teDI nAkhI ?" mahaSi kahe che - A lekhaMDI sAMkaLanA baMdhana teDavAnuM te hajI saheluM che, paraMtu kAcA sUtaranA baMdhana teDavA duSkara che. juo - Na dukkA vA parapAsamAyaNaM gayassa mattassa va mi rAya / bahA 3 tattAvalieNa taMtuNA sudukkara meM paDihAi mAyaNa //
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ 196 arthAt he rAjana! "madonmatta hAthIne vanamAM mANase nAkhelAM baMdhanathI chUTakAro evo duSkara nathI je tyAM viMTaLAyela sUtaranA tAMtaNAothI chUTakAre ati duSkara che. ema mane lAge che. A sAMbhaLIne zreNika rAjA ane buddhinidhAna abhayakumAra paNa maharSinAM kathanane bhAva samajyA nahi, muMjhAya. che ke, "emane kahevAne ze bhAva che ?" AvuM sAMbhaLIne muMjhAya e sahaja che. kemake zuM lekhaMDI bhAre sAMkaLanAM. baMdhana teDavA hajI sahelA? ane sUtaranA tAMtaNAnA baMdhana teDavA duSkara? te ya vaLI ati duSkara? mAtra zabdArtha jotAM buddhimAM na bese evI vAta che, paraMtu zraddhA che ke, 'mahaSi kahe che te jema tema bele nahi, asatya kahe nahi. methI asAra vANI kADhe nahi." e zraddhAthI zreNika pUche che - bhagavana! ApanA kahevAne bhAva na samajAye..... kRpA karI bhAva samajAve. "kAcA sUtaranA tAra teDavA kaTiNIne khulAso : tyAre mahAtmA AdrakumAra kahe che, "mAre gharavAsamAM zrImatI nAmanI patnI hatI. eka putra thayo. e jarAka meTo. thatAM mahetAnI zALAmAM bhaNavA mUkyo. mArA manamAM vairAgya. jAgele, patnIne ekavAra kahetA hatA, "have tame be thaI gayA che, tethI huM have cAritramArge jaIza, saMmati daI do". patnIne mArA para athAga prema, te kahe "tamArA vinA, amAre kene AdhAra !" pachI eNe gharamAM saMpatti athAga hatI chatAM reMTiye laI sUtara kAMtavA mAMDyuM. tyAM bALa putra
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ zALAethI Avya, cakita thaI pUche che "mA! mA ! A zuM kare che?" e kahe "baccA ! tArA bApu ApaNane mUkI ghara choDI jaIne dIkSA levAnA che, tethI pachI tAruM mAruM jIvana nabhAvavA A karavuM paDaze ne?" e vakhate huM najIkamAM ADe paDeluM hatuM, te bALake mArA page sUtaranA tAMtaNA vIMTavA mAMDyA, ane enI mAtAne kAlI bhASAmAM kahe - "mArA bApu ema zenA ghara choDIne jAya? to to huM marI ja jAuM. huM nahi javA dauM. je huM emane Ama bAMdhI rAkhIza. pachI zI rIte javAnA hatA?" tyAM mane utkaTa vairAgya chatAM, ne mahA kiMmatI mAnavabhava mehamAyAnI veThamAM sarAsara veDaphAI jatA jevA chatAM, bALakanA ane enI mAtAne athAga snehane paravaza thaI mane thayuM "hajI te huM gharamAM chuM, mAtra mArI ghara choDavAnI vAta para paNa A baMne ATalA duHkhI thAya che, te mArA nIkaLI gayA pachI te keTalA badhA duHkhI thAya?" tethI meM kahyuM "dukhI na thaze, A page kAcA sUtaranA jeTalA AMTA vIMTAyA che, teTalA varasa gharamAM rahIza." kahIne AMTA gaNyA, bAra thayA. meM kahyuM phikara na kare. bAra varasa gharamAM rahIza. pachI dIkSA laIza." Ama he magadhAdhipa! aMtaramAM vairAgyano prakAza jAgrata chatAM A patnI-putranA snehanA kAcA sUtaranA tAra teDavA mATe muzkela paDyA! tAra teDIne kahI na zakyo ke
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ 108 mane zuM bAMdhe? huM Ama baMdhana teDIne ghara choDI cAlyA jaIza." AvuM na kahI zakyo, eTale ja huM kahuM chuM ke, bhAre lokhaMDI sAMkaLe teDavI sahelI che, paNa snehanA kAcA sUtaranA tAra teDavA ati duSkara che. ane he magadhAdhipa ! A snehanA baMdhana kyAMthI lAgyA, jANo cho ? pUrva bhavamAM huM sAmayika nAme gRhastha, te meM patnI baMdhumatI sAthe cAritra lIdheluM, paraMtu pAchaLathI e badhumatI sAthvInAM darzane meha jAgele, tethI huM devalokamAM jaI ahIM anArya dezamAM janmI paDyo ! maharSi abhayakumAra pratye kRtajJatA dAkhave che : "emAM mane A tamArA ciraMjIvI abhayakumAra taraphathI jinapratimAnI bheTa maLI ! e jotAM mane jAtismaraNa jJAna thayuM, ne ethI vairAgya pAmI tyAMthI chUpe bhAgIne ahIM AvI, devatAe mane nikAcita bhegAvali bAkI hevAthI cAritranI nA pADavA chatAM, meM cAritra lIdhuM ! pratyeka buddha tarIke ucca saMyama pALanAre chatAM pUrva bhavanI e patnI ahIM zreSThi kanyA "zrImatI" thaI, e mane pUrvanA nehathI parANe vaLagI, ne mAre paNa pUrvanA mehanA jheranA kaNiyA udayamAM AvyA, ne enI sAthe saMsAra mAMDyo ! eka putra thaye, ne pachI zuM thayuM te meM pahelAM ja kahyuM. eTale A janamamAM mArA mULa upakArI A tamArA suputra abhayakumAra che, kemake emaNe mane jinapratimA bheTa mekalI te ja huM pUrva janmanuM smaraNane jaina dharma, ne cAritra pA. mahAmuni paNa kevA kRtajJa! pite avadhijJAnI chatAM abhayakumArane AbhAra mAne che.
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ zreNika rAjA A sAMbhaLI stabdha thaI gayA ! maharSine dhanyavAda Ape che, emanA AtmaparAkrama ane ucca sAdhanAnA abhinaMdana kare che. abhayakumAra dIkSA mAge che : ahIM abhayakumAra pitA zreNikane kahe che, "juo, mahArAjA ! ame baMnee paraspara bheTa mokalIne mitratA bAMdhI hatI, te have jyAre mArI bheTathI emaNe cAritra lIdhuM, to mitratAnI rUe mAre paNa emanI jema cAritra levuM ja joIe. huM dIkSA na lauM te mArI mitratA pikaLa gaNAya; mATe mane kRpA karI cAritra levAnI rajA Apo." kevA A bhadraka ane nyAyapatha para cAlanArA mahAna jIva! khAlI bheTa-maitrI karI che, paraMtu dilanI saraLatA evI ke "maitrI karI to karI jANavI, mitra cAritra le che te pote cAritra levuM ja joIe. emAM ja sAcI maitrI sAce neha." A saraLa-bhadraka hRdayanI mAnyatA hatI eTale abhayakumAra cAritra mATe taiyAra thaI jAya che! bhavanA pherA TUMkA karavA heya ene ja A saraLatA ne sAcI mitratA sUjhe. bAkI hajI apAra bhAmAM bhaTakavuM hoya ene, A na sUjhe. e to maitrI kare to svArthanI mAyA mATe! paNa mitranA sneha khAtara bhega ApavAnI vAta nahi. abhayakumAra te carama-zarIrI jIva che, mahAna uttama AtmA che, te jhaTa pitA pAse cAritranI maMjUrI mAge che.
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra00 zreNikane meha : tyAM rAjA zreNika kahe che, "he vatsa abhaya ! A tuM zuM vAta kare ? tArA para to mAre bIjA badhA para nahi e eTale badhe bhAre prema che, ke tuM je mane choDIne jAya to mAruM hRdaya ja baMdha paDI jAya ! pachI tAre dIkSA laIne pitRhatyA levI hoya to tuM jANe. bAkI mArAthI hamaNAM tane dIkSAnI maMjUrI nahi ApI zakAya.' prava- ahIM abhayakumAre zuM karavuM ? ema to Aje paNa vairAgI putrane keIka mAbApa kahenArA hoya che ke tuM dIkSA laIza to ame marI jaIzuM, paraMtu kharekhara to putranI dIkSA pachI lAMbuM jIvatA rahyA hoya che ! eTale ame marI jaIzuM" e kahevAnuM jema pokaLa, tema ahIM zuM abhayakumAre pitRvacana piokaLa samajavAnuM ke nahi!" u- nA, abhayakumAre atyAra sudhI pitAne potAnI upara je sneha je che, e kaI alaukika neha joyo che. tethI e sneha jotAM abhayakumAra pitAnA A bela upara khacakAya che; ne ciMtave che ke "eTalA badhA anerA snehamAM nathI ne kadAca hadayAghAta thAya to?" ema abhayakumArane lAge che. tethI pitA zreNika rAjAne kahe che, "te bhale pitAjI ! to huM hamaNAM dIkSA levAne vicAra paDato mUkuM chuM, paraMtu mAre A vicAra dhyAnamAM rAkhaje." Ama abhayakumAre kahevAthI zreNika rAjAne dharapata vaLI. paNa abhayakumAre gharavAsamAM paNa zuddha zrAvakadharma pALavAnuM mane mana nakkI karI lIdhuM.
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ [37] maharSine prabhuvIranI hitazikSA AdrakumAra ane parivAra vIra prabhu pAse - have AdrakumAra mahaSi, rAjA zreNika ane abhayakumAra moTA parivAra sAthe AgaLa vadhI tribhuvanaguru bhagavAna zrI mahAvIra prabhu pAse jaI pahoMce che. AdrakumAra maharSi bhagavAnane traNa pradakSiNA de che, ane prabhune vaMdanA karI hitazikSA mAge che. tyAM pelA 500 buddha tApase vaMdana karI prabhu AgaLa vinaMti kare che, bhagavaMta! amane sAdhudharma Apa!" prabhu emane dIkSA Ape che. atre prabhu AdrakumAra maharSine hitazikSA ApatAM kahe che - maharSine prabhunI hitazikSA : "tamAre zuddha cAritranuM pAlana karavuM; kemake zuddha cAritra vinA AtmAne mokSa thato nathI, AtmAne janma jarA mRtyunA phAMsalAmAMthI kAyamI chUTakAro maLI zakato nathI. ema te jIve sAdhuveza ane tIvAra lIdhe, paNa samyagdarzanavALuM vizuddha cAritra na pALyuM tethI saMsArathI chUTakAro maLe nahi. e te zuddha cAritradharma pALavAthI ja maLe. dharma eja parama bAMdhava che; dharmathI ja svarga ane apavarganAM (makSanAM) sukha maLe che." cAritranuM pAtra nathI, A zako
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ 202 maharSi AkArane kevaLajJAna: mahaSie prabhunAM vacana tahatti karI lIdhAM. enA para khUba javalaMta preraNA meLavI, tIvra tapa AcaravA mAMDyo, ane aMte ghAtakarmane nAza karI kevaLajJAna pAmyA ! baha. jana para upakAra karatA karatA aMte sarvakarmakSaya karI mekSa pAmyA! dhanya mahaSi! dhanya jina-cAritra! ahIM dvAdazAMgI AgamamAMnA dvitIya "aMga"--Agama zrI sUyagaDAMga sUtramAM chaThThI "AdrakumAra adhyayananA aMte bahumUlya A gAthA mUkI che, - buddhassa ANAe ima samAhi, assi suThiccA tiviheNa tAI / tariu samudaM ca mahA bhavaugha, AyANava dhammamudAharejjA / A gAthAthI samasta adhyayananA padArthane upasaMhAra batAve che. A gAthAne artha e che ke "buddhassa"= jemaNe samasta tattvane jANyA che, evA sarvajJa bhagavAna zrI mahAvIra svAmInI AjJAthI" eTale ke AgamathI, "A samAdhi ?' yAne A saddharma prApta thayo che. (tethI) A saddharma prApta karIne emAM trividha mana - vacana - kAyAthI sArI rIte thita "susthita" banIne, eTale ke Indriyane sunizcitapaNe sthira karIne, "tArI " arthAt (1) vyAyI sva-parane rakSaNahAra bane athavA "tAyI" arthAta (2) mekSa tarapha gamanazIla bane. evA e sAdhu bhavanA samUhanAM moTA samudrane oLaMgI javA mATe "AdAnavAna" arthAt samyagdarzana-jJAna-cAritravALo banela "udAharata dharmama" eTale ke (bIjAone) evA ja prakArane dharma kahe, pragaTa kare.
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ 203 sUyagaDAMga. sUtranI A aMtima gAthAne bhAva e che ke samAdhi eTale? :vItarAga sarvajJa trilekanAtha zrI mahAvIra paramAtmAe A paMcAzavatyAgarUpa ane samyagdarzana-jJAna-cAritra-tapavIrya e paMcAcAranI ArAdhanA rUpa dharma kahyo che. A dharma eTale "samAdhi . A dharmane ahIM samAdhi" zabdathI oLakhAvya; kemake, samAdhi eTale cittanI svasthatA; e citta rAgadveSa-rahita ane harSa kheda rahita bane to ja svastha bane. A svasthatA-samAdhinuM mahAna sAdhana dharma che; mATe dharma e ja samAdhi. bAkI rAga ane dveSa tathA harSa ane kheda, e be jeDakAM to evAM che ke, cittamAM e UThayA ke cittane vihavaLa asvastha kare che. e jaDamAMthI cittane asamAdhi thAya. dA. ta. hamaNAM vItarAga arihaMta prabhunAM darzana smaraNa ke guNagAnamAM citta jeDIne zAMta-svastha banAvyuM hoya, tyAM je bhajanane rAga Ubho thayo ke "cAlo jamavAno samaya thaze." to tarata citta asvastha bane che. zAMtithI prabhunA nAmanI mALA gaNatA hoIe emAM je vacamAM "pelo meTethI avAja keNa kare che?" ema zreSa Ubhe thaye, to zAMti palAyana ! tyAM azAMti-asvasthatA UbhI thAya che. ema, manamAM je kaMI paisA-parivAra sArA maLyAne harakha Ubhe thaye, yA rega bimArI manamAM AvIne kheda. Ubhe the, te ya cittanI zAMti lupta! svasthatA UDI. jAya che.
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ 204 mATe kaho, cittanI zAMti-svasthatA mATe A baMne joDakAM bAdhaka che. cittanI zAMti-svasthatA joIe che? to rAga yA dveSa athavA harakha yA khedane manamAM UThavA ja na detA. e mATe rAga-dveSanA ne harakha-khedanA nimittothI bacavuM joIe. pUche - - prava - paraMtu jagatanI vacce beThA eTale nimitte ze TALI zakAya? u - nimittothI bacavAnuM be rIte bane, - (1) evA rAga dveSa ne harakha kheda karAvanArA nimittone saMparka cAhIne nahi karavAnA ane ApaNe pote to je nimittonA saMparka cAhIne karavA na jaIe paraMtu emaja nimitta-saMga AvI paDe, te zuM karavuM ? (2) saheje AvI paDelA nimittane leza paNa mahattva nahi ApavuM. jIvanamAM joIzuM te dekhAze ke A baMne kartavyamAM ApaNI ghaNI upekSA che, beparavAI che. eTale ja ApaNe rAga dveSAdi kharAbIo haiyAmAM UThe evA nimitte cAhIne saMga karIe chIe; ane kadAca cAhIne saMga karavA na gayA tyAM paNa jo evA rAga-dveSanA preraka nimitta AvI UbhA, to ene mahattva ApIe chIe. te A rIte ke, dA. ta. game tevuM gaTara-kalAsa paNa jovAnuM sAMbhaLavAnuM AvyuM, te tyAM jhaTa manane thAya che ke "joI le ne? sAMbhaLI le ne?" ema emAM mAthuM ghAlIe chIe. pachI rAga dveSa
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ 205 UThe emAM zI navAI ? je mahattva ja na ApIe to. emAM zuM kAma mAthuM ghAlIe? "avadhu sadA magana meM rahenA"- ema karI, e na-jevuM, na-sAMbhaLavuM ja karIe.. paNa kema jANe ApaNe A rAgadveSAdine ApaNA nirmaLa. ucca AtmAnI kharAbI ja mAnatA nathI ! ane enA phaLamAM bhAvI duo ane durbuddhione kema jANe bhaya ja nathI! te jyAM ne tyAM je AvyuM emAM ApaNe mAthuM ghAlavA joIe che. paNa je ene mahattva ja na ApIe, ne eTale ja vicAra karIe ke " jagatamAM to ghaNuM badhuM che, keTalAmAM mana ghAlato besIza? je sAme ja na AvyuM hota to kayAM. emAM mana ghAlavAno hato ? bahAra ghaNuM ya paDayuM che, tyAM. kyAM mana ke AMkha kAna laI jAuM chuM? tAtparya, "jagatanA padArthonAM kAraNe mAre rAgadveSamAM, kUTAvuM nathI," ATalo vicAra rAkhIe, te e ene mahattva. na ApyuM gaNAya; eTale pachI emAM mana na laI javAya. AMkha kAna na laI javAya. AMkha-kAna kadAca emAM gayA. te na gayA karI "naro vA kuMjare vA" karI enI sAthe. leNa deNa ja nahi evI upekSA karAya, ne enA keI rAga-dveSamAM na paDIe. vAta e che ke, cittanI samAdhi svasthatA jALavavI. hoya to (1) cAhIne enAM nimittathI AghAM rahIe, temaja
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ 206 (2) saheje AvI paDelA nimittone mahatva ja na ApIe. cAhIne ke saheje nimitta AvAM maLe, dA. ta. (1) cAhIne bajAra jevA jaIe, ISTa miSTa jamavA besIe, vAte-kuthalI-taDAkA karavA beThA, reDiye gIta cAluM karyuM, - A badhuM cAhIne pApa-nimitta sevavAnuM kahevAya. tyAM rAga-dveSa UDyA ja karavAnA. (2) raste jIvarakSArthe nIcuM joI cAlatAM sAme horna vAgyuM ne jhaTa AMkha UMcI thaI, emAM sAmethI AvatI parastrI para najara paDI gaI, - te A saheje nimitta AvI UbhuM kahevAya. tyAM ene mahattva ja na ApIe, "e keNa che? kevI che?" evI kazI jijJAsA ja na UThavA daIe. jANe sAme AvI ja nathI, ema karI daSTi tarata kheMcI laI AgaLa cAlIe, to enA aMge kaze rAga "ke" Sa na ' UThe ke "A rUpALI che, yA kubaDI che..." vagere.. (3) ema zAMtithI gharamAM beThA hatA ane keI harino - lAla AvIne sIdhI kuthalI-nakAmI vAta calAvavA mAMDe, tyAM nimitta sAmethI AvI paDayuM kahevAya. tyAM paNa ene mahatava ja na ApatAM, manamAM (1) gaNatarIbaMdha navakAra zarU karI daIe; athavA (2) ene keI dharmanI vAtamAM'kaI pUrvanA mahApuruSanI vAtamAM joDI daIe, yA (3) kahI daIe "hamaNAM jarAka kAma che, pachI maLaje." eka yA bIjI rIte enI vAtone mahattva na ApatAM e TALIe, te e vAte-kuthalIthI UbhA thanAra rAgadveSathI bacIe, ne cittane samAdhi rahe, citta zAMta svastha rahe.
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ 207 samAdhi mATenuM uttama sAdhana dharma che. tame kaI jJAna ke darzana yA cAritranI sAdhanAmAM parovAyelA raho, to citta emAM zAMta ne svastha rahe cittane samAdhi rahe; saheje pelA rAgadveSanAM nimittathI bacI javAnuM thAya. dA. ta. vAtoDiyA AvyuM, paNa je ApaNe keI mALA ja gaNatA beThA hoIe, yA samyagadarzana "dharmanI keI stotrapATha AdinI sAdhanAmAM hoIe, yA jJAnanI pravRttimAM ApaNe zAstro gokhatA hoIe, athavA cAritranI pravRttimAM ApaNe sAmAyika-pratikramaNa karatA hiIe, to tyAM Avele pele vAtoDiye ravAnA thaze. ema, ApaNe je prabhubhakti, sAdhusevA, jinavANInI upAsanA.. vagere dharmanI sAdhanAmAM lAgyA rahIe, to tyAM bIjI sAMsArika pravRtti baMdha thavAthI saheje e nimittanA rAgadveSathI bacI jaIe, ane citta samAdhivALuM banyuM rahe. pAMce IndriyonA viSayenA tyAgane ane samyagdarzana nAdinI ArAdhanAno dharma ja eve che. ke emAM guMthAyA rahevAthI pApanimitto TaLI jAya che, eTale saheje rAgadveSa -AdinI asamAdhi-asvasthatA jAgavA na pAme. mATe kahevAya ke - dharma-sAdhanA e samAdhino citta-svasthatAne rAmabANa IlAja che. tethI ja ahIM buddha yAne avagata tattvavALA prabhunI AjJA" arthAt Agama, "samAdhi sAcavavAnuM kahe che,
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ 208 e "dharma sAdhanAmAM parovAyelA rahevAnuM kahe che. "buddhassa ANAe ImaM samAhi" A samAdhi eTale ke, pUrve gozALaka-bauddhabhikSu-brAhmaNa tathA hastitApa sAthe vAda karatAM AdrakumAra mahaSie je zuddha ane sUkSama ahiMsAmaya. mArga vijayavaMte batAvyuM, e dharmansamAdhi yAne samAdhikAraka dharma prabhunA Agama zAstroe kahyo che? . have kahe che - arthAt A samAdhimAM yAne samAdhikAraka dharmamAM sUcciA "--sArI rIte-sthira banIne, te paNa "tiviheNa" arthAt manavacana-kAyAthI sthira banIne, "tAI " arthAta trAyI-rakSaNahAra banavAnuM. zuM kahyuM? dharma sAdhanAmAM sthira banavAnuM, dharma-pravRtti khUba khUba karavAnI. be jAtanI dharmapravRtti (1) eka dharma pravRtti Azrava-tyAgarUpe pApapravRttio ochI karavAnI, ne vrata-niyama-abhigraha AdaryA karavAnA tathA (2) bIjI dharmapravRtti jinabhakti-sAdhusevA, zAstrasvAdhyAya, vagere vagerenI ArAdhanA e dharmapravRtti. saMsAranI mohamAyAnI pravRtti ochI karI, bane teTalI vadhu ne vadhu dharmapravRtti karyA kare, e bhagavAnanA zAstronuM kahevuM che. e karavAne badale pApapravRttio sAMsArika pravRttiomAM racyApacyA rahevuM che, ane "mokSanA Azaya sivAya dharma thAya ja nahi" ema raTayA karI manamAM kerA bhAva bhAvavA
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ 209 che. dA. ta. parvatithi AThama caudaza AvI te ya emAM thaDe paNa tyAga tapa nathI kare, rajanI jema chUTA meDhe khAvuM pIvuM che, ane "amArA haiyAmAM bhAva sArA che, amAre te mekSane ja Azaya che," evA savAsalA karavA che, te cittamAM samAdhi nahi rahe. pUrva puro gAMDA nahatA ke emaNe ekalA AvA kerA zuSka bhAvathI na calAvyuM, paNa bharacaka tyAga-tapa, sAmAyika-pratikamaNapiSadha, jinabhakti-sAdhubhakti zAstra-svAdhyAya, rejanI sAdharmika bhakti....vagere vagere dharmapravRtti-dharmaAcAredharmasAdhanAo bharapUra karavAnI rAkhelI. kema ATalI badhI dharma pravRtti? ne kema mAtra kerA bhAva nahi? samajatA. hatA ke, cittanI samAdhi bharapUra Azrava-tyAga ane saMvarasAdhaka dharmapravRttiomAM racyApacyA rahevAthI ja sAdhI zakAya, samAdhinuM avvala kAraNa dharmasAdhanAo che. mATe ahIM A dharmasAdhanAone ja samAdhinuM sacoTa kAraNa hovAthI samAdhirUpa kahI. A "samAdhi" arthAt samAdhipreraka dharma sAdhanAomAM sthita rahIne arthAt sArI rIte eTale ke, viSayamAM idrine na javA detAM, indriyo para pAke nigraha rAkhIne, sAdhanAmAM sthira rahevAnuM. ema mithyA daSTinA kaI mata-maMtavya ane anuSThAnamAM mana laI gayA vinA jikta dharmasAdhanAmAM sthira rahevAnuM.
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ [38] sAdhanAmAM vikaraNa-coga A sAdhanA paNa trividhe arthAt mana, vacana, ane kAyAthI arthAt trikaraNathI karatA rahevAnuM-manathI sAdhanA eTale manamAM dA. ta. eja samyagdarzana jJAna ke cAritranA ja vicAra cAlatA hoya. vacanathI sAdhanA eTale ke belavAnuM thAya te enuM ja piSaka belavAnuM thAya. kAyAthI sAdhanA te apramattapaNe samyagdarzanane zuddha yA jJAnane zuddha ke cAritrane zuddha karanArI karaNI karavAnuM bane. dharmane ekeka pega sadhAya te A trikaraNa-zuddha sadhAya; paraMtu ema nahi ke vezyAnI jema manamAM juduM, vacanamAM juduM ane kAyAthI juduM! vezyA beThI hoya keInA khoLAmAM, AMkhane IsAre kare bIjAne, sAMketika bela bele trIjAne, ane manamAM vaLI kaI cethAne ja dhAryo hoya. evuM dharmasAdhanA karanAra kAyAthI kiyA amuka kare, paNa vANIthI bIjAne kAMka pUche! javAba de! ane manathI vaLI kAMIka judI ja vicAraNA cAlatI hoya ! A badhuM vezyAnA khela jevuM che. trikaraNa lega vinAnI kriyA vezyAnA khela jevI. dharma sAdhanA karavAnI te mana-vacana-kAyA traNeyathI karavAnI hoya. dA. ta. prabhune "tulyuM namaH" "vIrAya nityaM namaH" ema vacanathI to kahIe, paNa tyAM, sAthe ja kAyA eTale ke mAthuM name, ane mana name, arthAt mana e
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ namaskAramAM lAgI jAya, manane ema thAya ke, "prabhu! kyAM tame? ane kyAM huM? tame keTalA badhA parama - ucca ! ane huM keveka adhamAdhama!" have vicArI jovA jevuM che ke, ATalI "vIrAyanitya nama:" jevI sAdI stuti sAdhanAmAM paNa ApaNe zuM mana-vacana-kAyA A trikaraNa lagADIe chIe kharA? ke khAlI vacanamAtra ja ? legasImAM trikaraNa : Akho legasa sUtra bolI gayA, emAM "ajie ca vaMde, "caMdaSpahaM vaMde, "saMtiM ca vaMdAmi," "vaMde muNisuvaryA, ane "vaMdAmi rivrunemiM" ema pAMca ThekANe vaMdananuM tyA kharA, paNa ekeya vaMdanAmAM kAyAthI mAthuM namyAnuM yAda che ? yA manamAM namaskAra bhAva AvyAne khyAla che? nA, athavA "logassa'mAM vase bhagavAnanA nAma bolyA, paNa ekeka nAma para lakSa gayuM? athavA eka paNa bhagavAna najara sAme AvyA? he, covIsamAMthI 1-2 paNa najara sAme na AvyA? kema Ama? dharmakiyA-dharmaga trikaraNathI sAdhavA tarapha lakSa ja nathI! enI paravA ja nathI! brahmacaryamAM trikaraNa : ema, brahmacarya bhale tithie pALyuM, paraMtu tyAM trikaraNa lagADIne pALavAne khyAla kharo? evuM paLAtuM hoya te e divase vANIthI patnIne ema bolAya kharuM ke "tuM mane bahu game che!" athavA "phalANAne kanyA rUpALI maLI, AvuM bolAya? nA, paNa kema bolAya che ? kaho trikaraNathI brahmacarya pALavAne khyAla ja nathI.
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 tapamAM trikaraNa : tyAre tapasyA karAya, tyAM trikaraNathI tapaga sAdhavAne khyAla ja nathI, eTale tapanA dA. ta. upavAsanA divase mana pAraNAno vicAra kare che! athavA "amuka khorAka sarasa evuM manamAM lAve che. vANIthI ya kadAca gharamAM kaheze "kAle pAraNAmAM A banAvaje,' AmAM mana ane vANIthI tapa kyAM sA ? sUyagaDAMga sUtranA AdrakumAra adhyayananA prAMte sUtrakAra sudharmA gaNadhara bhagavAna A pharamAve che ke, "samAdhi yAne dharmasAdhanAmAM susthita thaI ene vividha eTale ke, mana-vacana-kAyA e trikaraNathI sAdho. TIkAkAra maharSi zrI zIlAMkAcArya ane bhAva khelatAM kahe che ke, dharma sAdhanAmAM susthita thavAnuM te manavacanakAyAthI, ne idri para pAko nigraha rAkhIne, trikaraNathI susthita thavAnuM tAtparya, sArI rIte sthiratAthI dharmasAdhanA karavAnI. dharmanI sAdhanA karavI che to te sArI sthiratAthI karAya te ja enuM ucca phaLa Ave, e svAbhAvika che. asthira mananI kriyA kheDayA vinAnI kaDaka bhUmi para biyAraNanA vAvetara jevI che. jema kaDaka jamInamAM biyAraNa aMdaranI mATI sAthe baMdhAya ja nahi, mATImAM bhaLe ja nahi, pachI emAMthI aMkura
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ 213. zAne phUTe? ema asthira mana sAthe sAdhanA baMdhAya ja nahi, mana emAM bhaLe ja nahi, pachI enuM uttama phaLa zAnuM Ave? mATe ahIM kahyuM - "susthita" yAne sArI rIte sthira thaIne sAdhanA kare. - sAdhanAmAM A je sthira thavAnuM, te IMdra para pAke nigraha karIne ja thavAya. nahitara eka bAju te sAdhanA cAlatI hoya, ane bIjI bAju AMkha bIju ja kAMI jovAmAM paDI jAya, ke kAna kazuM sAMbhaLavAmAM jAya, te mana paNa enI sAthe ja javAnuM. mana vinA te AMkhakAna kAMI cAhIne jatA nathI. tyAre mana e AMkha--kAnanA viSayamAM gayuM eTale dharma- sAdhanamAMthI mana UMcakAI ja gayuM, manane upaga tyAM bahAramAM gaye, sAdhanAmAM na rahyo ane mananA upayoga vinAnI kiyA bhAvakiyA nahi, paNa mAtra dravyakiyA thAya. "upage dharma " A sUtra kahe che, dharmasAdhanAmAM manane upayoga hoya te ja e dharmarUpa che, nahitara. upayoga vinAnI e sAdhanA zabdathI kahevAya dharmanI, chatAM e bhAvathI dharmarUpa nathI. kevI dazA ke "ghamI java mana vinA gharmasAdhanA kare che, chatAM dharma nathI karato." kemake upage dharma. kevI durdazA ke dharma-kamAI karavAne sonerI avasara mananA lakSavinA gumAve che!
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ 214 zeTha mecIvADe : dravyakiyA - pilA zrAvakanI vAta Ave che ne? ke zrAvakane AgaLa dukAna, pAchaLa ghara hatuM. zrAvaka sAmAyikamAM beThe che, ane dukAna para kaI gharAka AvI pUche che, "zeTha kyAM gayA?" eTale chokarAnI vahu zeTha tarapha najara nAkhIne kahe che zeTha mecIvADe gayA che." gharAka to e sAMbhaLIne cAlI gaye, paNa sasare zrAvaka khIjAye ke "A vahu kevuM juThuM bele che? hamaNAM sAmAnya yikamAMthI UThIne enI khabara lauM chuM." sAmAyika pUruM thayuM, zrAvaka UThIne vahane kahe "kema vaha bhA! pelA gharAkane AvuM dharAra juThuM bolyA ? huM to gharamAM ja hatA? ke mecIvADe gaye hatA ?" - vaha kahe "bApujI! mApha karaje, tame kAyAthI te gharamAM hatA, paNa manathI mecIvADe gayA hatA." sasare kahe "e zI rIte kaho che?" vahune topadeza : "tamAruM mana joIne kahyuM. tamArI najara phATelA jeDA para hatI, eTale mane lAgyuM ke, tamArA svabhAva mujaba gaDamathalamAM haze ke "Ane mecIvADe saMdhAvavA laI jaIza, paNa mALA mecI sAMdhavAnA benA badale cAra paisA mAgaze. te kAMI nahi, eka macI para ApaNe thoDuM ja muMDAvyuM che? bIjA macI pAse laI jaIza." kahe, bApu ! A kharI vAta? A gaDamathala vakhate tame gharamAM hatA? ke mocIvADe? pachI meM zuM khoTuM kahyuM ?"
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 215 A tamArA paisAnI ane tuccha paNa cIjavastunI bahu mAyAno svabhAva tamane lAkha rUpiyAnI dharma sAdhanAmAM sthira nathI rahevA dete dharma vakhate tuccha jaDanI mAyAmAM jhADu khAtara jhaverAta gumAvavAnuM thAya che. mApha karaje, A te mArA bApane ghera udAratA ane dharmasAdhanAmAM sthiratA joyelI che, te ahIM na dekhAtAM huM te sIdAI rahI chuM ke mAre kevo pApodaya ke picerathI sAsare AvIne udAratA ane sthiratAthI karAte dharma dekhavA maLavAnuM ya gumAvyuM !" A belatAM bolatAM vahu raDI paDI, ne kahe che "bApu! e dilanA duHkhane lIdhe ATaluM bolI javAyuM ke zeTha mecIvADe gayA che." Ama kahI vaha UThIne AMkhamAM AMsu sAthe sasarAne page paDI kahe che"bApu ! bApu! mArA avinayanI kSamA kare." sasarAnuM dila pIgaLyuM :A joI sasare pIgaLI gaye, gaLagaLo thaI kahe che - vahu ! tame te gajaba karI! mArI aMtaranI AMkha kholI nAkhI ! A hisAbe tamArI vAta taddana sAcI che; ane huM AjathI ja paisA ane tuccha cIjavastunI mohamAyA ochI karI nAkhIza, ane tamane paNa pUrNa adhikAra ApuM chuM ke jyAre kyAre kAMI dharma karavAnuM hoya, sukRta karavA jevuM lAge, te khuzIthI karavAnuM ane samaye samaye tamAre mane dharmanuM sUcana karatA rahevAnuM, sAvadhAnI ApatA. rahevAnuM."
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ 216 sasare kema pIgaLI gaye? kaho, vahue batAvyuM ke manane upayoga dharmasAdhanAmAMthI bIje laI jatAM lAkha rUpiyAnI dharma sAdhanAthI puNya-kamAI khera tuccha jaDanI ciMtAmAM paDavAnuM ne pApakamAI karavAnuM thAya che. je ciMtAmAM Arthika paNa kAMI bahu khATI javAtuM nathI." indriyanigrahathI jaDanI mAyA poSAtI aTake : A hisAba para zAstrakAra ahIM kahe che ke "tuccha jaDa vastumAM tANI janAra Idriye che." pelA zrAvake jeDA para najara TherAvI, te mana AkuLa-vyAkuLa thayuM. enA badale je cakSu para nigraha mUkI dIdho hata, AMkhane jyAM tyAM pheravavAnuM na rAkhyuM hota, kadAca ne je AMkha bahAramAM gaI, te tarata pAchI kheMcI lIdhI hota, to sAmAyikamAM cAlu sakjhAya-dayAnamAM sthiratA rAkhI zakyA hota. vaLI sAmAyikanA paccakkhANamAM paNa, eTale ke pApavyApAranA tyAgamAM ya sthira rahyA hatA te ene bhAMge nA lagAData. dharmamAM mane kema sthira rahe? - vAta A che, koI paNa dharmasAdhanAmAM lAge, te pahelAM manane nakkI karI le ke "have mAre manavacana-kAyA-iMdriye badhuM ja A dharma sAdhanAmAM ja joDavAnuM, joDeluM rAkhavAnuM bahAranA viSayamAM Idriye laI javI harAma. bahAramAM lAkha rUpiyAnI cIja jovAnI Ave ke e bola balAte
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ 217 hAya, paNa mAre AMkha-kAna tyAM nahi ja laI javAnA ne kadAca aNadhAryA jAya to tarata pAchA kheMcI laI enA daMDamAM meMDhethI bolIne 25 logassa gaNavAnA." Avo keI nirdhAra ane AvI keI Teka 2khAya, to idri para sAre aMkuza, sAre nigraha AvI jAya. cAlavAmAM nirdhAra : jIvane iMdriyane viSa tarapha taNAI javA devAne anAdi anaMtakALano svabhAva samajI rAkhI kAma levA jevuM che; iMdriyo para pAka nigraha yAne aMkuza mUkavA jevo che. eka dAkhalA tarIke, jema raste cAlatAM paNa A dhyAna rAkhavA jevuM che ke, "jIvarakSArthe nIce joIne ja cAlavAnuM paNa AjubAjunA viSa tarapha AMkhane kheMcAvA devAnI nahi." nIce keI nirdoSa jIva bicAre bhUlo to nathI paDyo ne? gharethI bahAra nIkaLatAM ja manane nirdhAra ke "kAma vinAnuM kazuM mAre jovuM ja nahi." kAMTALA raste cAlatAM jIva A sAvadhAnI rAkhe ja che, nahitara ADuMavaLuM jovA jatAM pagamAM kAMTe bheMkAI javAne bhaya che. basa, eja rIte devadazana-pUjA-rautyavaMdana-sAmAyika-jApasvAdhyAya-dhyAna vagere dharmasAdhanA karavA besatAM ja nirdhAra, ke "have mAre AmAM ja khovAI javAnuM bIje kyAMya AMkha kAna javA devAnA ja nahi." ema, mana mATe paNa nirdhAra karI zakAya ke, "have manane paNa bIjA ke viSayamAM laI javAnuM ja nahi; manane A sAdhanAmAM ja otaprota karavAnuM."
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ 218 gaNadhara bhagavAna "assei suThisthA ' kahIne A dharmasAdhanAmAM ja je susthira thavAnuM kahe che, e te te iMdriyonA supraNidhAnathI arthAt sajjaDa nigraha karI, ene cAlu dharmasAdhanAmAM ja joDI rAkhavAthI thAya. pachI kahe che, tiviheNa tAyI " arthAt mana-vacana-kAyAthI e sAdhanAmAM susthira banIne manavacana-kAyAthI "trAyI" eTale ke sva-paranA rakSaNahAra banavAnuM. ahIM "tivihiNa" zabdane (1) pUrvanA susthita" zabda sAthe paNa lagADyo, ane (2) A "tAyI" zabda sAthe ya lagADyo. sAdhanAmAM ya vividha arthAta trikaraNe sthira thavAnuM; ne trAcI-rakSaka paNa trikaraNe thavAnuM. dharmasAdhanAmAM sthiratA paNa mana-vacana-kAyAthI lAvavI joIe, ane trAyI-rakSaNahAra paNa mana-vacana-kAyAthI banavAnuM. jaina zAsanamAM lagabhaga badhI sAdhanAe tiviheNu karavAnI che. navakAramAM "tiviheNa: eka "name arihaMtANaM" belo e paNa tiviheNa; arthAt (1) mana namaskAramAM hoya; eTale ke dA. ta. manane ema bhAsa thAya ke "arihaMta tame kevA UMcA uttama! ane huM ke adhamAdhama!" (2) vANI "namo arihaMtANuM" pada bole, ane (3) kAyA eTale ke mAthuM paNa prabhune name. e rIte "namo arihaMtANaM' pada balavAnuM. emAM ya.
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ 219 arihaMtANuM" bahuvacana che, tethI mananI sAme anaMta arihaMta Ave. ahIM "arihaMta"eTale aSTa prAtihAryanI zebhAne yogya mATe e anaMta arihaMta aSTa pratihArya sAthe kAM to divasanA paDAvamAM athavA samavasaraNa para dekhAya ke jyAM prabhu siMhAsana-cAmara-bhAmaMDala-chatra vagere ATha prAtihAryathI zubhatA che. prazna thAya, prave-ekaja pada belatAM ATaluM badhuM sAcavavAmAM te keTale badhe samaya lAge? u- samaya lAge ema je kahe che te eTalA mATe, ke Aja sudhI enI prekTisa nathI karI eTale ema lAge, che. paNa avakAze avakAze Ano abhyAsa karatA raho, to. svIca dAbe ne jema jhaTa lAITa thAya, ema "name ari-- haMtANuM" bolatAM ja najara sAme anaMta samavasaraNa para anaMta arihaMta dekhAya. e jovAne mahAvare kare, to. pachI sAre mahAvare thatAM e pada belatAM manathI saheje anaMta samavasaraNa ane anaMta arihaMta dekhAI jaze. pachI te kAyika namana mATe kalpanAthI ApaNuM mastaka emane namatuM dekhAze, ane vANIthI uccAraNa to karIe ja chIe. sAthe ApaNe namIe chIe, te ApaNI jAtane prabhuthI taddana adhama AtmA samajIne namIe chIe." -e mana para lAvavAnuM. A thAya tyAre mana-vacana-kAyA e trikaraNathI namaskAra thayo kahevAya. pachI "namo siddhANaM" namo AyariyANaM'..... vagere cAra parameSThImAM badhe ja A pramANe karavAnuM. (2) siddhazilA
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ 220 para anaMtA siddha jevAnA. pachI (3) pATa para besI vyAkhyAna ApatA anaMta AcArya jevAnA. pachI (4) goLa mAMDalImAM beThelA sAdhuonI sAme bAjoTha para besI vAcanA ApatA anaMta upAdhyAya jovAnA. pachI (5) anaMta munione chellI ucca ArAdhanA tarIke kAryotsarga dhyAnamAM UbhelA jevAnA. e badhAne ApaNuM mAthuM namatuM ane meM pada bolatuM manathI javAnuM. Ama ekeka padamAM trikaraNa lagADavAnA; te ja e kiyA ane sUtramAM ApaNo AtmA jeDA gaNAya. meTI kimaMtI ArAdhanA manane kriyAmAM joDayAthI thAya, trikaraNa cage sAdhanAmAM manane te te yogamAM khAsa joDavuM joIe. zrI jJAnavimaLasUrijI kahe che - akriya sAdhe je kriyA che, te nAve "tilamAta" arthAt manathI akriya rahI je bahArathI dharmakiyA kare che, tenI e dharmakiyA talamAtra jeTalI ya kiMmatanI nathI. bAhya sAdhanA sAthe manane sAdhanAvALuM karavuM joIe. jema samAdhi yAne jinAgakta dharma-sAdhanAmAM trikaraNathI susthira thavAnuM, ema sAthe mithyA dharmathI AghA rahevAnuM. te paNa trikaraNathI; arthAt kAyA e mithyA dharmamAM jAya nahi, vANI enI anumodanA- prazaMsA na kare, ne manamAM mithyAtvanI dhRNA hoya; ane avasara AvyuM tyAM vAcika paNa enI a-mAnyatA pragaTa kare.
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ 221 sAdhu trikaraNe rakSaNahAra: Ave sAdhu trividha "tAyI" svaparane rakSaNahAra bane che, trividhe-trikaraNe arthAta mana-vacana-kAyAthI svAtmAnerakSaNahAra bane. svanuM rakSaNa A, - ke kyAMya pitAnA mUlaguNe - mahAvratane, ane uttara guNe piMDa vizuddhi-samiti-gupti Adine jarAya trikaraNe bhaMga arthAtu-aticAra na lAgavA de. paranuM rakSaNa A, - ke SaTUkAyajIne pitAnA taraphathI mana-vacana kAyAthI saheja paNa dubhAmaNa na thavA de; eTale. koInA ya dilane AghAta thAya evuM karavAnuM na vicAre tema AghAta lAge e apriya-karkaza zabda paNa na bole yAvat pitAnA belathI je kaI jIvanI hiMsA thAya ke dabhAmaNa thAya evuM hoya, te evA bela paNa na bele. metAraja munie kauMca javanI rakSA khAtara sanIne na kahyuM ke "tArA javalA A jIva caNI gayuM che." sAdhue eka A. rIte paranA rakSaNe udyata rahevAnuM che. A dravyathI rakSA. ema sAdhu para game tevI Aphata hoya chatAM pitAnA nimitta bIjAne kaSAya thAya evuM paNa sAdhu na kare, na bole, na cAle. AmAM sAme jIva kaSAyathI ba, e. te jIvanI bhAvathI rakSA thaI. tAtparya, sAdhu te paranI rakSA dravyathI paNa kare, ane bhAvathI. paNa kare. (1) dravyarakSAmAM enA zarIra vagerene dubhAmaNa na kare (2) bhAvarakSAmAM ene pote pApasevana yA kaSAyAdinuM nimitta na Ape.
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1, 222 A jotAM jainadharmanI keTalI badhI sUkSmatA, nipuNatA, ane sarvahitakAritA che! e samajI zakAya evuM che. pitAnA dharma-pAlanamAM kyAMya rAgadveSa-kaSAya na piSAI jAya, ke kaIpaNa jIvanI mana-vacana-kAyAe jAte dubhAmaNa na karAya, bIjA pAse bhAmaNa na karAvAya, temaja bIjA svayaM dubhAmaNa karatA hoya emAM saheja paNa manathI ya anumati-anamedana na thAya, eTalI badhI cokasAI hoya. tyAM dharmanI sUkSmatA ane nipuNatA kevI abhuta ! tyAre jIvamAtrane abhayadAna devAmAM e jIvonI rakSA kevI addabhuta! jainadharmanI dravya-bhAvathI jIvarakSAmAM sUkSmatA kevI che, e jo khyAlamAM heya te AvA sarva hitakara dharmathI viparIta cAlanArA kudharmo tarapha AkarSaNa zAnuM thAya? ke enA para leza paNa sabhAva zAne rahe? mATe ja zAstrakAre lakhyuM ke, evA mithyAmArga pratye to manavacana-kAyAthI dhRNA ja hoya. mithyAmArganI vikaraNathI dhRNA? hA, (1) manathI dhRNA e, ke "are! A mithyAdhame jIne dharmanA nAme sva-paranuM ahita karanAro pApamArga upadezI rahyA che! zuM pApamArga e dharma ?" ema manamAM ' mithyA mArga pratye dhRNA thAya. vacanathI dhRNA e, ke avasara Ave tyAM mithyAmArga pratye pitAnI dhRNA-aruci vyakta karAya, spaSTa kahI batAvAya, te paNa enAM kAraNe kahevA sAthe. tyAM pachI zaramamAM
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ 223 paDI mauna na rahevAya. sAmAnA mithyAmArganA samarthanamAM hA" "hA" na karAya. tyAM spaSTa aruci ja batAvavI joIe. kAyAthI mithyAmArganI dhRNA, A ke mithyAmArganA prarUpaka sAme maLyA, agara ghare AvyA, te AMkhe AMkha na milAve. sulatAnA ghare aMbaDa parivrAjaka gae, te e najare dekhAtAM ja sulasAe aruci sAthe meM macakeDI bIjI bAju pheravI lIdhuM. A kAyAthI dhRNA thaI. sudarzana zrAvakane tyAM ene pUrvana guru "zuka" parivrAjaka-saMnyAsI jaI caDyo, to sudarzane tarata ja meM nIcuM karI dIdhuM, ne jarAya zehamAM taNAyA vinA saMnyAsInI AMkhamAM AMkha paNa na milAvI ! pele zaka saMnyAsI habaka khAI gayuM ke "are ! A zuM? Ane keNe bharamAvyo? ANe pUrvanI jema mArA nagara-praveza vakhate ya meM na dekhADyuM? mAruM sAmaiyuM ya na karyuM? mArA utAre maLavA ya na AvyuM ? tyAre mane lAgyuM ke, A zrImaMta bhakta khoI nAkhe na pAlave, tethI huM sAme caDIne ahIM Ane tyAM Avyo chuM, tyAre paNa mArA sAmuM ya jete nadhI?" -parivAjakane A ciMtA peThI. A badhuM jotA samajAya evuM che ke, sudarzana zrAvakanI mithyAmArga pratye kAyAthI paNa keTalI badhI dhRNA haze? "badhA dharma sarakhA eTale "kAca ane hare sarakhA: . samyakatvanI ahIM parIkSA thAya che. tamane je samyaga mAkSa-mArga samajAve che, ane enA para athAga rAga che,
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ 224 athAga zraddhA che, to badhA dharma sarakhA" evuM belAya ja kema? kAca para ratna jevI zraddhA zAnI karAya? ema mithyA mArga para ane e mArganA prarUpaka para saheja paNa ruci zAnI thAya? enA para saheja paNa dAkSiNyamanamAM ya zAnuM Ave? ratnanI kiMmata samajato hoya ane enA para jene athAga rAga hoya, e kAcanA TUkaDAnuM mahatva jarA paNa AMke khare? jaina dharma - itara dharma vacce taphAvata :" "bhale A kAca e banAvaTI hIre kahevAtuM hoya, paNa hIre te kahevAya ja ne?"--ema ratnane sAce pArakhu bele khare? kaho, ratnanA pArakhune te kAca tarapha bhAre dhRNA hoya, ane kaI che e kAcane hIrAmAM khapAvanAre sAme AvI jAya to enI sAmuM ya na jue. kadAca jevuM paDe te dhRNAthI rokaDuM parakhAvI de, ke "zuM A duniyAne ThagavA nIkaLyA che? naradama kAcanA TukaDAne hIrAmAM khapAvavAnI mAyAjALa ?" basa, e sthiti samakitInI hAya. e sarvajJanA sarva jIva-ahiMsAmaya tathA sarva pApaviratimaya mokSa-mArgane ratna samAna lekhate heya, ane hiMsA -bharapUra tathA avirati-bharapUra mithyAmArgone kAcanA TUkaDA samAna lekhato hoya. AdrakumAra mahAmuninA caritramAM chelle chelle keTalI suMdara vAta AvI! hAthI munine name che : AdrakumAra mahAmuninA darzanathI ane hAthIkhAu tApasane pratibaMdhathI hAthIne tAna caDayuM te bhAre jokhaMDI sAMkaLe teDIne mahAmuninI pUMThe emane namavA mATe nAThe.
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22pa ne muni pAse pahoMcI namaskAra kare che! enA para zreNike Azcarya vyakta karatAM mahAmunie keTale bhavya uttara ApyA 'na dukara vA garapAsamoyaNa gayassa mattassa vaNami raay| jahA u cattAvalieNa taMtuMNA sa Tu me paDhihArU moya " "he rAjana! mANase nAkhelA phAMsalAmAMthI unmatta hAthIe potAnI jAtane chuTI karavI e mane tevuM duSkara nathI lAgatuM, jevuM duSkara snehanA taMtunA AMTAmAMthI jAtane choDAvavAnuM lAge che. ahIM "taMtunA baMdhanamAMthI chUTavAnuM duSkara zI rIte ? -ethI zreNikanI jijJAsA saMtoSavA mahAmunie pitAne pUrva adhikAra kahIne rAjAne pratibaMdha karyo ! ane pite prabhu pAse AvI prabhune vaMdanA karIne 500 hastitApane dIkSA ApavA vinaMti karI. prabhue dIkSA ApIne emane AdrakumAranA ziSya banAvyA.
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ [39] jinAjJAmAM dharma zrI sUyagaDAMgasUtranA AdrakumAra-adhyayananA aMte gaNadhara bhagavAna AkhA adhyayanane ke suMdara sAra batAve che - buddhassa ANAe ima samAhiM assi suThiccA tiviheNa tAi / arthAt "buddhassa" = jemaNe kevaLajJAnathI tattva jANyA -joyA che evA sarvaza vIra vardhamAna svAmInI, "AjJAthI" cAne AgamathI, A "samAdhi" arthAt saddharmanI prApti karIne, A saddharmamAM mana-vacana-kAyAe susthira banelA munio "tArU" arthAt trayI eTale ke jInA rakSaNahAra hoya che, athavA "tArU" eTale ke mekSa pratye gamanazIla hoya che. ahIM spaSTa kahI dIdhuM kesaddharma sarvajJanI AjJAnusAre ja heya. A kahenAra gaNadhara mahArAja khuda pote mAtra aMtahartamAM dvAdazAMgInI racanA karanArA hoya che. evI addabhuta tAkAtavALA ane evA adbhuta jJAnI paNa "AjJAe dharma" kahe che, e kevuM mArmika kathana che. ahIM manane thaze, pra-zuM dayA ahiMsA e dharma nahi? satya e dharma nahi? dAna-zIla-tapa e dharma nahi? mAtra AjJA ja dharma?
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ 227 u0-dayA ahiMsA dAna vagere vagere badhA dharma, dharma kharA ya kharA, ane dharma nahi paNa kharA; anekAMtavAda che. bhagavAnanI AjJAnusAra dayA ahiMsA vagere hoya te dharma; AjJA bahAranA dayA dAnAdi hoya e dharma nahi. dA.ta. kanyAdAna e dharma nahi; kasAI jevAne zastrAdinuM dAna e dharma nahi. jinezvara bhagavAnanI jalathI pUjA ne puSpathI pUjAmAM hiMsA che, chatAM enI jinAjJA che, tethI e pUjA e dharma che. "dharma AjJAmAM che" ema kahevAnuM kAraNa e, ke sarvajJa bhagavAna anaMta jJAnathI pratyakSa jue che ke amuka ahiMsAthI jIvanuM AvuM AvuM kalyANa thayuM che, ane saMgavizeSe ke samayavizeSe hiMsAthI jIvanuM AvuM AvuM kalyANa thAya che. dA.ta. hiMsA chatAM dharma : sarvajJa bhagavAne ja anaMta jJAnamAM joyuM che ke "sAdhune vihAra karatAM karatAM vacamAM nadI Ave ane enA amuka aMtaramAM bIje sthaLamArga na maLatA hoya, te sAdhu nadI jayaNAthI cAne pANImAM ekeka paga mUkIne oLaMghI jAya." AmAM spaSTa hiMsA chatAM sAdhu bIjA aneka doSothI bacI, saMyama sAru pALI zake che, mATe A nadI oLaM. ghavAnuM hiMsAyukta chatAM ene sAdhudharma kahyo. "nahi, hiMsA e dharma hoI ja zI rIte zake? nadI na oLaMghAya." ema Agraha rAkhI eka sthAne besI rahe te tyAM gRhastha sAthe rAga, mamatva, bhaktithI sAdhu arthe rAMdhela gocarIgrahaNa, rAgI gRhastha sAthe vAtacItamAM bahirbhAva, svAdhyAyalaMga,....vagere keTalAya saMyamaghAtaka doSa UbhA thAya.
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ 228 enAthI sAdhune bacAvavA jayaNAthI nadI oLaMghavAne dharma kahya. ema gRhastha mATe paNa jJAnI jue che ke ene bhagavAnanI mUrtinI pUjA, bhale AraMbha-samAraMbhavALI havA. chatAM, je enA rojiMdA kartavyamAM dravyapUjA nahi hoya, to e dunyavI AraMbha-samAraMbhe ane viSaya-vilAsamAM, paDI javAne, bhagavAnanI pUjAmAM dravya-arpaNa nahi hoya to dhanamUccha evI ja banI rahevAnI. parivAramAM AvI trikALa jinabhaktinA AcAra nahi hoya, to navI prajAne bIjI keI khAsa dharma-pravRtti nahi rahevAthI e dharmahIna ane nAstika banI javAnI, ne dunyavI mahAhiMsAmaya. dhaMdhAdhApA, snehI svajana sAthe vikathA-kuthalI ane viSaya vilAsomAM cakacUra rahevAnI. pariNAme enAmAM jainadharma jevuM zuM rahe? "nA, mUrtinI pUjAmAM hiMsA thAya mATe e dharma nahi" ema kahI pUjAthI vaMcita rahe te pitAnAmAM ane parivAramAM keTalA badhA anartho UbhA thAya? vaLI, bhagavAnanI mUrti paranI aruci jaIne bhagavAna para pahoMce che. dA. ta. pitAnA bApanA pheTA para koI AvIne ghUMke, kALA lITaDA kare, pheTAne lAta mAre, te potAne ema lAge che ke "A mANasa mArA bApanuM apamAna kare che, mArA bApa para draSile che." te jema bApanA phoTA para dveSa ane bApanA pheTAnuM apamAna e bApa para dveSa ane bApanuM apamAna che, ema bhagavAnanI mUrti para aruci- cheSa e bhagavAna para aruci-Sa che, ne bhagavAnanI mUrtinuM
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ 229 apamAna e bhagavAnanuM apamAna che. AvA badhA mahA anartho jJAnIe joIne enAthI bacAvI levA tathA jinabhakti-paramapAtradAna vagerenA lAbha mATe mUrti pUjAmAM dharma kahyo. enA bIjA aparaMpAra lAbha prApta karAvavA gRhasthane mATe mUrtinirmANa, maMdira nirmANa, mUrtipUjA, utsava vagerene hiMsAyukta chatAM dharma kahyo. sArAMza, dharma zuM? to ke sarvajJa jinezvara bhagavAnanI AjJA e dharma. pachI AjJAnusAra ahiMsA, satya, aparigraha, e ya dharmarUpa che ane emAM kyAreka hiMsA ya dharmarUpa bane, ane parigrahe ya dharmarUpa bane. mUrtipUjA, saMghayAtrA, sAdharmika-vAtsalya vagere hiMsAyukta chatAM dharmarUpa che. ema maMdiranA ke bIjA kSetranA dravyane parigraha e dharmarUpa che. mATe te dharmanA be prakAra batAvyA,dharma 2 prakAre - (1) nirAzrava dharma ane (2) sAzrava dharma, "nirAzrava" mAM hiMsA-jUTha vagere AzravothI rahita sAdhvAcAra Ave; ane "sAzrava" mAM hiMsAmaya AraMbhasamAraMbha ane dharmadravya - parigraha vagere Azrava sahita 'jinamUrtipUjA vagere Ave. mahAvIra bhagavAne zAsana sthApyuM e AjasudhI avicchinna cAlyuM AvyuM che e, A be prakAranA dharmanA pAlana upara cAlyuM AvyuM che, paNa ekalA nirAzrava dharma para nahi.
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ 230 ekalA nirAzrava dharma para zAsana na Take. sAdhunA AcAra-pAlanamAM paNa sAzrava dharma hoya che. vastrapAtrAdinI pratilekhana kare, pratikramaNa vageremAM rajoharaNathI pUje - pramAje, UTha-besa kare, emAM vAyukAyanI virAdhanA thavAne saMbhava che, eTale eya aMze sA2va dhama bane che. mUrtipUjAmAM hiMsA che, Azrava che. hiMsA-AjhavamAM dharma na hoya." - ema kahenArane pUcho ke "prabhue zAsana sthApyA pachI je sAzravadharmanA pAyA para zatruMjaya saMmetazikhara vagere mahAna tIrtho,jinamaMdire jinabhakti-mahotsa, yAtrA-saMgha, sAdharmika vAtsalya vagere cAlyuM na AvyuM hota, ane taddana ahiMsAmaya nirAzrava dharmane ja Agraha rakhAye heta, to A tArA mUrtipUjA - virodhane dharma sthApanArA sudhI zAsana pahoMcyuM hota kharuM? zuM bhagavAna pachI zAsana ekalA nirAzrava dharma para cAlI AvyuM che? nA, ane jo zAsana ja na cAlI AvyuM hatuM, te tArAthI mana kalpita mArga calAvavAnI zuM jAyaza ja zI hatI? vAta A che, - zuddha jaina mAga be prakArane sAzraya ane nirAzava. AmAM pra. - sAzrava chatAM dharma ? u0 - A prazna thAya enuM samAdhAna A, ke "hA. dharma, kemake dharma sarvajJa bhagavAnanI AjJAmAM che, ane sarvajJa bhagavAnanuM vacana che,- dharma be prakAre, sAzrava ane nirAzava." eTale sAzrava paNa dharma che. dharma kakSA mujabane.
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ 231 hoya. nirAzrava dazA na AvI hoya tyAM sudhI zuM dharma ja na hoya? saMyamamAM trividha sthira gaNadhara bhagavAna zrI sudharmAsvAmIjIe zrI sUyagaDAMga sUtranA AdrakumAra adhyayananA aMte A kahyuM "buddhassA ANA e ImaM samAhi" A "samAdhi" yAne dharma sarvisa, bhagavAnanI AjJA-Agamane anusare che. pachI kahe che. "arisaM suThiccA tiviheNa tAI" arthAt A sat dharmamAM trividha yAne mana-vacanakAyAthI susthira thaI sAdhu "tAI" bane. ahIM "trividhe" susthira" kahyuM ethI sUcavyuM ke sAdhu pitAnA sAdhudharmamAM manathI sthira rahe, eTale ke pote je saMyamadhama lIdhe che emAM manane evuM sthira rAkhe ke, (1) manathI saMyamamAM sthira: manamAM asaMyamane vicAra sarakho na Ave. dA. ta. garamI bahu paDI tyAM sAdhune manamAM ema na thAya ke "ThaMDe pavana Ave to sAruM" athavA "have varasAda paDe te sAruM kemake e vAyukAya apUkAya vagere jenI hiMsArUpa asaM. yamane vicAra che. mahAtmA manamAM paNa asaMyama na pesavA devA ane saMyamane surakSita rAkhavA kayAM sudhInI sAvadhAnI rAkhatA ! ke dA. ta. gajasukumALa mahAmuninA mAthe gusse bharAyela somila sasarAe mATInI pALa karI emAM dhagadhagatA aMgArA mUkyA, te mahAmuni vicAre che ke je
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ 23ra kaI jIvane bALe, ne ema mAre asaMyama thAya, tethI piote kaDaka sthira rahyA. () ema, vacanathI saMyamamAM susthira, eTale eka paNa vacana evuM na bole jemAM asaMyama thAya. dA. ta. metAraka munine sonIe pUchayuM mArA sonAnA javalA kyAM? munie pahelAM joyeluM ke kauMca pakSI e javalA caNI gayuM te jhADa para beThuM che. chatAM emaNe na kahyuM ke peluM pakSI caNI gayuM che, kemake emAM asaMyamano saMbhava che. enI e jANIne pachI kadAca pakSI para patthara mArI pakSIne nIce pADe ! muni mauna che, eTale tenI samaja ke "munie ja laIne saMtADyA che. tethI gusse thaI muninA mAthe cAmaDAnI paTTI kacakacAvIne bAMdhI, ne emane taDake UbhA rAkhyA. ahIM muni eTaluM paNa na belyA ke " meM nathI lIdhA, kemake emAM paNa kadAca senI evuM citave ke te pachI nakakI pakSI caNI gayuM, tethI ene mAravA le - e asaMyama thAya. * vacanathI saMyama eTale muni gRhasthane eTaluM paNa na kahe ke "ahIM Ave" kemake emAM e gRhastha joyA vinA cAle emAM koI jhaNe jIva maravAne saMbhava che; emAM asaMyama thAya. jyAM sAdhuthI ATaluM ya na kahevAya, to bIjI dunyavI pApa-pravRttinuM to zAnuM ja bolAya? sAmAyika pAravAne Adeza na apAya: jina zAsanane saMyamamArga-cAritradharma ajoDa Tine che. Itara keI dharmamAM AnI joDa na maLe. evI saMyamamArganI sUkSamatAo jaina dharmamAM che. zrAvaka sAmAyika
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ 233 samaya pUrNa karI Adeza mAge ke "IcchAkAreNa saMdisaha bhagavad sAmAyika pAruM?" te sAdhu ema na kahe, ema Adeza na Ape, ke "pAra." athavA "jevI tArI IcchA, cA jema "tane sukha upaje ema kara, nA, sAdhu AvuM kAMI na kahe; kemake emAM a-saMyamanI saMmati thAya che. "sAmAyika pAra" ema kahevuM eTale "sAmAyikasaMyamamAMthI UTha, ne asaMyamamAM jA, e ja ne? "jevI tArI "IcchA" kahevuM eTale? sAme "pAru?" pUchIne spaSTa IchA pAravAnI yAne saMyamamAMthI nIkaLI javAnI ne asaMyamamAM javAnI te batAvI ja rahyo che, emAM have jevI tArI IcchA" kahIne saMmati batAvavAnuM thAya. evI saMmati kema batAvI zakAya ? tane sukha upaje ema kara" ema paNa sAdhu kema kahI zake? kemake sAmAyika pAranAre "pA ?' ema pUche che e ja batAve che ke ene have pAravAmAM arthAt saMyama mUkI devAmAM sukha Upaje che, te emAM saMmati kema apAya ? mATe tyAM sAdhu to eTaluM ja kahe ke "puNAvi kAyavaM" arthAt "tuM sAmAyika pAravAnuM pUche che, te amAruM eTaluM ja kahevuM che ke sAmAyika pharIthI paNa karavA jevuM che." jaina zAsananI A sAdhune vacanathI paNa saMyamamAM susthira rahevAnI sUkSmatA bIjA kayA dharmamAM maLe? sArAMza, sAdhue vacanathI paNa saMyamamAM susthira rahevA mATe belavAmAM ya khUbaja sAvadhAna rahevAnI - jarUra che.
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ 234 (3) ema sAdhu kayAthI paNa saMyamamAM susthira. rahenArA hoya, dA. ta. raste cAlatAM AjubAju game tevA pralobhane. hoya chatAM ene jovAmAM na paDatAM, pagataLe keI jIva na mare e mATe nIce jotAM ja cAle. arthAt IryAsamiti pALe. AryamaMgunA ziSya :eTale te AcArya AryamaMgunA ziSya, AcAryazrI kALadharma pAmI yakSa tarIke utpanna thayA pachI, nagara bahAra jatA hatA e vakhate tyAM nagaranI pALa pAse yakSanA. maMdiranI pattharanI mUrtinI jIbha bahAra nIkaLelI ! ane hAlatI hatI! paNa sAdhu e jovA UbhA na rahyA. kemake (1) eka te sAdhu pote saMyamAthe nIce joIne cAlavAnA. upagamAM hatA, temaja (2) bIju e, ke AvuM tevuM navAI jevuM kAMIka jovAnuM mana thAya e bAhyabhAva hovAthI, emAM paNa asaMyama che, ema samajatA hatA. sAdhu saMyama mUkIne emAM zAnA paDe? tAtparya, sAdhu saMyamamAM kAyAthI paNa susthira hoya. munine iMddhinuM supraNidhAna : ahIM dvitIya aMga Agama "sUtrakRtAMga" nAmanA mahAna. zAstranA dhuraMdhara vidvAna TIkAkAra AcArya zilAMkasUrijI mahArAja kahe che ke sAdhu mana-vacana-kAyAthI saMyamamAM susthira thAya te Idrine "su-prazihita" rAkhIne susthira thAya. "supraNihita" eTale sArA praNidhAnavALI yAne sArI rIte zubha viSayamAM ekAgra. tAtparya, jaina sAdhu eka paNa Indriyane azubha viSayamAM na javA de. dA. ta.
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ 235 AMkha jIvarakSA, zAstra, jinadarzana, ane guru-munidarzanamAM ja jAya, paNa koI ja strI, pazu-paMkhI kautuka, pigalika havelI-bAga-bagIcA vagere jovAmAM jAya nahi... ema, kAna guru-zikSA, sAraNa-vAraNA, zAstrapado, AdhyAtmika gIta, tattva-pratipAdana dharmakathA, svadoSa-nirUpaNa, . paraguNa varNana, vagere sAMbhaLavAmAM ja jAya; paraMtu paraniMdA, svaprazaMsA, bhautika vAto, kaSAyapreraka bAbate, vikathA, pApakathA, kuthalI.... vagere sAMbhaLavAmAM kAna jAya ja nahi. tyAre, jIbha paNa, kAnathI je sAMbhaLavA egya batAvyuM, e . ja bolavAmAM vaparAya, paraMtu na sAMbhaLavAyegya belavAmAM. na vaparAya. ema jIbhathI khAvAnI bAbatamAM zakya eTaluM rukSaluokhuM, rasakasa vinAnuM, ane parimita ja khavAya. tyAre. dhrANendriya ane sparzanendriya paNa anucita viSayamAM na laI javAya. iMdriyanuM "supraNidhAna eTale samyakupraga. arthAt Idrine saviSayamAM ja joDavI. asad, viSayamAM na javA devI. paNa keTale badho sukhI thaI jAya! are! eka cakSunA strIrUpaAdi asadu viSaye TALe, ane jinabhUti zAstrAkSara Adi sad viSane ja pakaDe, to paNa kevI mahAna sukha . zAnti anubhave !
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ [40] IdriyonA durupayogamAM nukasAna cakSuthI paheluM te bhagavAnanuM mukhadarzana, guru ane sAdhuonuM darzana, tathA zAstranA akSarenuM darzana ja kartavya mAnyA eTale jagatanuM jovAnuM mAMDI vALyuM. tethI e jaga-dana nimittanA keTalAya rAgadveSa, keTalAya asat vikalpa, ane ciMtAo tathA saMtApa vagerethI bacI jAya. ethI UlaTuM karavAmAM nukasAna aparaMpAra. mANasa ghaNe te du:khI kema thAya che? jagatanuM joIne. bIje rUpALo che, enI pAse A baMgale che. meTara che.' vagere joI joIne pite dubaLo paDe che ke "ApaNe AvA puNyazALI nahi!" AgaLa vadhIne IrSyA kare che ke - "Ane A kyAM maLyuM ?" tyAre keInI IrSyA karyA pachI enA sukRta-saguNo jovAnI to vAte ya zAnI? UlaTuM, kAM to enuM luMTavAnI agara enuM naSTa thAya e jovAnI lAlasAmAM rahe che! kevI adhama manavRtti ? zAnA upara ? cakSunA asatvega yAne dupaga para, cakSunA yathecchA saMcaraNa para. je cakSuthI jagatanuM jevA na gayo hota, athavA saheje dekhAI paDyA para AMkha-micAmaNAM karyA hata, joyuM na joyuM karyuM hota, to te svastha raheta, : adhama manavRtti na karata. paNa cakSunuM A a-praNidhAna- dupraNidhAna che, arthAt saviSayamAM ja ekAgratA nahi, tethI A keMkANa UbhI thAya che. mATe ja kahevAya ke
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ 237 jagatanuM juo ne rue. jagatanuM jevA jatAM keganA roga ane dveSa thAya che.. A baMgale sarasa ! peluM makAna raDusa " AvA. AvA TakA opavAthI pitAne zuM maLe che? kazuM nahi. maphatiyA rAga ne zreSanA kacarA pitAnA dilamAM ghAlavAnuM thAya che! bajAramAM eka laTAra mArI Ave, divALI jevA nIkaLe, emAM dilamAM keTalI rakamanA rAga-dveSanA ukaraDA. bharavAnuM thAya ? te zuM divALI joIne sukhI thaye? nA, sukhI to jagatanuM jovAnuM je mAMDI vALe che e thAya che. pUche, - jagatanuM anucita jovA-jANavAnAM nukasAna prava - jaganuM jovAnI lAlaca zI rIte kAya? u0- A vicArathI rekAya ke - cakSunA durupayeganAM nukasAna ; '(1) saMsAramAM anaMta kALathI bhaTaktA jagatanuM jovAmAM kAMI bAkI rAkhyuM nathI. jeyuM, jeyuM, ghaNuM joyu, mana ! have tuM dharapata kara; nahitara A anucita jevAnI bhUkha. maTavAnI nathI. (2) A sArI buddhi-akSavALA uttama avatAramAM jagatanuM jevAnI lAlaca piSyA karIza, to joIne tRpti to. nahi thAya, kintu e jevAnA vadhArI mUkela kusaMskAra pachInA janmamAM jagatanuM ja levarAvyA karaze. athavA "(3) jagatanuM jovAmAM cakSunA durupagathI pachInA
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ 238 janamamAM cakSu pAmavAnI yogyatA ja nahi rahe. tethI ekendriya-beIndriya-teindriyanA avatAra ! agarapaMceMdriyamAM janmasiddha aMdhApAnA avatAra maLaze !' sArI vastune durupayoga kare eTale? pharIthI sArI vastu maLavAne nAlAyaka bane. (4) jagatanuM javAnA rasamAM (i) pitAnA AtmAnuM (ii) bhagavAnanuM ane (iii) pUrva puruSAnA parAkramanuM jevA-vicAravAne rasa rahetuM nathI, rasa nahi eTale pachI pravRtti nahi, ane pravRtti thAya te lakhI. jagatanuM anucita jevA karavAmAM A eka meTI eTa che. eTaluM ja nahi, paNa (5) devadarzanAdi dharma-kriyA karavAmAM paNa (i) rasa- AnaMda nahi Ave, kAM to (ii) jatI karaze, yA (ii) vilaMbe mUkaze, athavA (iv) dharma kriyA karaze te zuSka dilathI karaze, ane (5) vacamAM AsapAsanuM jovA mATe DAphoLiyAM mAraze! sAMja paDye pratikamaNa kaNa nathI karavA detuM ? "cAlene jarA bajAramAM AMTo mArI AvIe" nehI saMbaMdhIne jarA maLI AvIe "ghaDI pADozI sAthe besIe - AvA AvA phegaTiyA rasa lAkha rUpiyAnA pratikamaNanI mAMDavALa karAve che. tyAre je e bahAranuM jevAne rasa paDatuM mUkyo hoya ane pratikramaNa, yA maMdiramAM prabhubhakti, ke pUrva puruSanA
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra39 caritranuM vAMcana rAkhyuM hoya, te jIva emAM keTalI badhI sukhazAnti anubhave ! cakSu-praNidhAna yAne cakSunA sa~ganuM eTale ke cakSune asat viSayomAMthI rekIne saviSacamAM agara aMtarAtmAmAM rekI ekAgra karavAnuM A uttama ema traIndriya-kAnanuM praNidhAna yAne asadu viSayenAM a-zravaNa ane saddaviSayenAM zravaNamAM kAnanI ekAgratA paNa keTalAya anarthothI bacAve ! ane mahA sukhazAnti apAve ! zrondriyanA durupayeganAM nukasAna : cAlo be ghaDI bIjA sAthe vAtacIta karI enI pAsethI navuM sAMbhaLIe" ema karI sAMbhaLavA bese emAM sAruM zuM pAme? pelAnI vAta para maphatiyA rAga-dveSanA kacarA pitAnA dilamAM ghAlavAnuM thAya. jarUra paDaye e sAMbhaLIne pitAnA jIvanamAM navI pApa yojanAo ghaDavAnuM thAya. maphatiyA vAtamAM bIjAnI niMdA sAMbhaLavAnuM bahaM Ave. kavi kahe che ne ke karata prazaMsA saba mila apanI, paraniMdA adhikarI. evI niMdA sAMbhaLIne guNiyala para paNa dveSa karavAnuM thAya. jo emAM vaLI potAnA kuTuMbI ke sanehInI niMdA sAMbhaLavA maLe, to e kuTuMbI vagere pratye dilamAM abhAva durbhAva-vaimanasya UbhuM thavAnuM, tethI pachIthI enI pratye vyavahAra paNa e anucita thavAne; ane emAM jarUra paDaze jIvanabhara mATe sneha-sadbhAvanA saMbaMdha tUTe! vadhArAmAM mana sadAne mATe emanA pratye preSiluM rahyA karaze!
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevAM kevAM nukasAna ! saMbhave che e niMdAnI vAte banAvaTI ya hoya; te khoTAM ja nukazAna veThavAnAM thAya ne? zregnendriyanuM praNidhAna nahi, saviSayamAM ja ekAgratA nahi, ane asadu viSayomAM joDavAnuM rahe, enI keTalI meMkANa? ndriyanA asat pragamAM ATalethI ya basa nathI. kiMtu. kuthalInA rasamAM kevA bhayaMkara nukasAna : (1) "kuthalI arthAt phajula ToLaTappA" sAMbhaLavAmAM bAhyabhAva ane zudra tuccha vastunA rasa poSAvAthI zAstranI umadA vastu sAMbhaLavAnA rasa marI jAya; ne naye bAhyabhAva. yAne bahirAtma dazA poSAya, ethI AdhyAtmika-dhArmika vastumAM haiyuM gadgad ane tallezya na bane. pachI e kuthalInA. rarAmAM vyAkhyAna ke pratikamaNamAM beThe ya kuthalI karaze !! ane emAMthI UThaDyA pachI kuthalI karavA-sAMbhaLavAmAM eTale. ba rasa leze ke vyAkhyAna-pratikamaNanI kazI vastunuM saMbhAraNuM ja nahi kare! A kevAM mahA nukazAna ! tyAre, (ra) vikathA" eTale ke bhejanakathA, rAjyakathA dezakathA, ane strIkathA sAMbhaLavAmAM vagara joItA rAgadveSanAM ane kaSAyanA kacarA magajamAM ghAlavAnuM thAya, pApanI kamaThoka anumodanA thAya. strIkathAmAM vaLI vAsanA-vikArenI vihavaLatA thAya. bhejanakathAmAM bhejanane rasa UMTa thaI, dharAyelA peTe paNa bhejananA vikalpa cAle; ane bhUrjanane rasa cAne tyAga-tapa-prabhubhakti vagerene rasa mAryo jAya. kahe, bhejanakathA bhajanakathAne bhulAve.
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ 41 (3) pApakathA sAMbhaLavAmAM kAna dharyA, ane sAMbhaLavAmAM je darzana-bhedinI kathA AvI, te samyagdarzanane ja nAza karI nAkhe! yA ene aticAra lagADI de. ze sAra kAvyo ? keTalA janmanI tapasyA pachI ane ahIM sadgurunA mahA upakArathI meghe samakita pAmyA hatA; emAM kAnanA asad viSaya sAMbhaLavAnA rasamAM sahejamAM samakitane nAza! zraddhA gumAvavAnuM thAya ! naMdamaNiyAra pArzvanAtha bhagavAnanA zAsanane sAre zrAvaka, paNa pAchaLathI satsaMga gumAvI jevA tevA mithyAdaSTienA saMgamAM evI evI vAto sAMbhaLIne samakita gumAvanAra banI gayo, te vAvaDI baMdhAvavAnA rasamAM caDyo, baMdhAvI, ne aMte marIne e ja vAvaDImAM deDakA tarIke janamyo marIcie cAritra mUkyuM hatuM, saMnyAsI banele, chatAM samyakatva TakAvI rAkhyuM hatuM mATe te enA upadezathI je bUjhatA, emane e prabhu pAse ane prabhunA me pachI prabhunA sAdhu pAse dIkSA levA mokalato. paraMtu kapila rAjakumAra evo maLyo ke marIcinA upadezathI e vairAgya te pAye, paNa marIci pAse ja dIkSA laI ene ja ziSya thavA Agraha karatAM pUche che "zuM dharma tyAM sAdhu pAse ja che? tamArI pAse nathI?" A vacana lalacAvanAruM samakita-bhedaka pApavacana hatuM, samakitabhedinI pApakathA hatI. marIcie e vacana kAna para lIdhuM, ane samakita gumAvI javAba dIdhuM. kapila! dharma tyAM paNa che ane ahIM paNa che,
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ 242 A parathI Aje evA kumitronI vAta kevI khataranAka nIvaDe! ne kevIka zraddhAne khatma karI de! e vicAravA ema, cAritrabhedinI kathAmAM je kAna joDyA, te e cAritrane nAza karI nAkhe. AmAM bhagavAnane bhaktiutsavaupadhAnAdi anuSThAna, tyAga, tapasyA sAdhu-vaiyAvacca.. vagerenI halakAI gAnAra ne enI niMdA karanAranAM vacana e paNa cAritrabhedinI pApakathArUpa bane, - ene sAMbhaLanAre. kAM to e cAritra vagere gumAve, athavA emAM zithila paDecA emAM ullAsa-AlhAda-AdarabhAva gumAve. ema gurunI, sAdhu mahArAjanI, yA zrAvakanI halakAI sAMbhaLavAmAM kAna De, te pote guru para, sAdhu parana, yA zrAvaka para. sadbhAva gumAvanAre bane. A paNa pApakathA che. Aje jene jema phAve tema belavAnuM cAlyuM che, paraMtu bolanArane bhAna nathI ke tuM phAve tema belIne e sAMbhaLanArane keI cAritrane bhAva, kaI dharmakiyA bhAva, yA tapane bhAva, ke kaI tyAgane bhAva, ke saddaguruparane zraddhAne bhAvataDI rahyo che. e tADe eTale je bicArAne bhAva tUTayo, e have cAritra te toDaze, dharmakiyA to mUkaze, tyAga te choDI deze, paraMtu vizeSamAM e cAritrAdi para abhAvavALo thaze ! ethI bIjA ene paNa evI ja salAha Apaze ! AnuM pariNAma ? pote ca durlabhadhi banI durgatiomAM rakhaData thavAne! ane bIjAone paNa durlabhAdhi banAvI durgatinA paMthe caDAvI deze! labha rI nA sapharamAM nepa caDI
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ 243 ekAMta nizcayanayanA zravaNathI durAcAranA paMthe: varSo pahelAM eka bhAI sonagaDha paMthanA ravADe caDI gayA, te evA jaDasusa thaI gayA ke khAnapAnamAM kema? to ke "bhale AphasanA cIriyA uDAve paNa pugala pugalane khAya che, AtmAne kazuM lAge vaLage nahi."--ema mAnI haiyAe alipta rahevAnuM. ema durAcAramAM cAmaDuM cAmaDAne ghase che, AtmAne levA devA nahi, ema mAnI beThA ! mAtra jJAtAdraSTA rahevAnuM. te bhAI vidhura hatA te potAnA gharamAM potAnI vidhavA chokarI rasoI saMbhALatI. pachI te A na mekSamArga (!) maLe, eTale chokarI sAthe patnI je vyavahAra cAlu thaI gayo! kema Ama ? senagaDha paMthavALAe darzanabhedinI ane cAritrabhedanI pApakathA prasarAvI, eTale AvuM mahA ajugatuM bane e sahaja che. emane te "nizcaya e ja dharma, ane nizcaya na mAno e adharma, kintu AcAra-vyavahAra e kaze dharma nahi! AcArabhaMga e adharma nahi! pachI durAcAramAM adharma zAnA mAne? AvAnI pApakathA sAMbhaLanArA keTaluM badhuM gumAve? bhAvanI ja pradhAnatAnuM vyAkhyAna e pApakathA : ema bhAva upara vadhAre paDatuM jera apAya, enI ja pradhAnatA batAvAya, ane bhAva vinAnI kriyAthI durgati batAvAya, te e paNa cAritrabhedinI pApakathA thAya. -"hajI tamane saMsAranA sukha game che? sukha sArAM lAge che? to tamArA bhAva bagaDelA che. evA bagaDelA bhAva ane tame bhagavAnanI pUjA paNa kare che tethI tamArA bhAva vadhI jAya, durgatimAM rakhaDatA thavuM paDe."- AvuM sAMbhaLIne eka yuvAne maga dinA ja "vaLAhAra cala manTo,
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ darzana-pUjana karavAnuM yAvat maMdire javAnuM baMdha karI dIdhuM! kema ema? e kahe, "A hisAbe te mane saMsAra-sukha game che, sukha sAruM lAge che, eTale mArA bhAva to bagaDelA gaNAya. te evA bagaDelA bhAvathI maMdire javuM darzana-pUjA karavI enAthI te mArA saMsAra vadhI jAya! durgati bhramaNa cAla thaI jAya! evuM mAre hAthe karIne zA mATe karavuM? enA karatAM darzana-pUjA na karuM to bhava to vadhe nahi." darzana-pUjane AcAra choDyo, have e samaya kevI pravRttimAM kADhaze ? dunyavI AraMbha-samAraMbhanI ke viSayenI ja ne ? A zAnuM pariNAma ? pApakathArUpa vyAkhyAnanA zravaNanuM pariNAma! kAMI paNa bolatAM viveka rAkhavo joIe. sAmAne buddhibheda thAya evuM na belAya; nahitara e pApavacana thAya. dA. ta. sadanazeTha pUrvabhave e ja gharamAM DherA cAranAra nokara hatA. eNe nadI-kAMThe vidyAdhara-munine kaDakaDatI ThaMDImAM khullA jevA badane rAtabhara kAusagga-dhyAne UbhelA joyA. savAre sUryodaya thavAnI taiyArI hatI tyAre munine pUche che ATalI badhI ThaMDI zI rIte sahana karI zakayA?" munine dhyAnane abhigraha hato, te barAbara e ja vakhate abhigraha sUryodaye pUrNa thavAthI "name arihaMtANuM" belI pArIne AkAzamAM UDI gayA. nekara samaye mahAtmAe mane ThaMDI rokavAno sara te raTa raTate beTho, ghare gaye tyAM paNa raTe che. tethI ahaMdudAsa zeThe "zuM raTe che?' pUchatAM, ThaMDI rokavA maMtara huM chuM" kahI badhI hakIkta kahIM.
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ 245 zrAvaka zeTha ahaMdudAsa samajI gayA ke "muni. te pitAne kAussagna pAravA mATe A pada bolelA, paraMtu nekarane potAnA savAla pachI tarata A pada sAMbhaLavA maLavAthI, e A padane javAbarUpe ThaMDI rokavAnA maMtra tarIke samajyo che." have zeTha ja khulAse karavA jAya ke "muni te potAne kAussagga pAravAnuM pada belelA, te alabat khulAso sAce, paNa ethI nekarane buddhibheda thAya ke "eya ! ema che? to te huM khoTuM samaje ke A maMtara che,- ema ene "name arihaMtANaM' pada para maMtra tarIkenI zraddhA UThI jAya. A buddhibheda thayo kahevAya. paraMtu ene e buddhibheda na thAya te mATe zeThe kahyuM, oho to to tuM baDe bhAgyazALI!paNa tuM eTaluM samajI rAkha ke AvA AkAzamAM UDI zake evA mahAtmA dayA karIne ApavA bese tyAre AvuM mAmulI ApatA haze? e to tuM samajI le ke emaNe je A maMtra Ape, e te mAtra ThaMDI nahi, paNa tArA janama-maraNanA anaMta pherAno aMta lAvanAra maMtra Apyo che. ene mAmulI samajato nahi." nokarane sAMbhaLIne zraddhA vadhI gaI te pahelAM mAthuM dhuNAvI "name arihaMtANuM" "name arihaMtANuM" raTate hata, te have zarIra dhuNAvIne phUTavA lAgeA hisAbe joIe to samajAya ke je zeTha sAce khulAse karavA gayA hota to enuM je pariNAma Avata, e daSTie e vacana pApavacana thAta. tapa karanArane ema kahevAmAM Ave ke "tame kAMI bhaNatA nathI ekale tapa kare che, tethI tamAre tapa tapa
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ nahIM, lAMghaNa che. enAthI kazuM kalyANa thAya nahi. jJAna utsAha marI jaIne e tapa kare mUkI de! mATe palAnuM vacana tapabhedinI pApakathAnuM vacana thayuM. mATe zuM bolavuM ke zuM sAMbhaLavuM enI bahu sAvadhAnI rAkhavA jevI che. balavAmAMthI baLavAnuM thAya : itaranA mahAbhAratamAM Ave che ke ekavAra duryodhana vagerene notaravAmAM AvelA te mahelamAM pesatAM, pahelAM pANInA jevA dekhAtA kAcanA hoja parathI pasAra thavAnuM hatuM, tethI pANI samajI kapaDA UMcA karI hoja pasAra thavA gayA paNa kAca hato tethI bhoMThA paDayA. pachI AgaLa kapaDAM UMcA karyA vinA cAlavA gayA, te kapaDAM bhIMjAyA? e joI draupadI hasatAM hasatAM bolI "AMdhaLAnA dIkarA AMdhaLA ja hoya." (duryodhananA pitA dhRtarASTra aMdha hatA.) duryodhane enI mazkarI para gAMTha vALI ke "AnI have pUrI mazkarI ka" ne enA para keTalA bhayaMkara anartha sarjAyA! sabhAmAM cIra kheMcAyA.. yAvat kurukSetra para bhISaNa yuddha khelAyuM A badhAnuM mULa draupadInA mazkarInA bela. A sUcave che ke bolatAM bahu vicAra kare. ema sAMbhaLatAM paNa bahu vicAra kare. pApakathA sAMbhaLavAmAM zrotrendriyane asata prayoga che.
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ 247 dupraNidhAna che. mAMDa mAMDa zraddhA AcAra vagere pAmyA emAM ethI gumAvavAnuM thAya. tethI ahIM kahyuM "muni Indriya arthAta jIbha-kAna-AMkha vagerenAM supraNidhAnavALA arthAt samyaka progavALA ja hoya, arthAt sat viSamAM ja ene ekAgra karanArA, ne asad viSayothI rakanArA hoya. e ja hisAbe e mithyAdaSTinI anumodanA na kare. emAM anumati na Ape. mithyAdaSTinA dharmajalasAnI anudanA na thAya dA. ta. mithyAdaSTine mATe yAtrAvaraghoDo nIkaLe ke kathA saptAhane jalasa hoya, to dekhAvamAM mithyASTinI e. kAryavAhI bhale bhapakAdAra hoya, chatAM muni mana-vacanathI ke kAyAthI emAM anumati-saMmati na dAkhave. mATe te sulasA zrAvikAnuM pArakhuM karavA aMbaDa parivrAjake brahmA- zaMkara-viSNunA jANe sAkSAt jIvaMtarUpa dharatI para utAryA, te sulasA e jevA sarakhIya na gaI ! pra - kema vAra? javAmAM zuM jAya? u - mithyAdeva, mithyAguru, mithyAtvInuM maMdira vagere jevA javAmAM ya mithyAtvamAM anumati lAge, - kemake manamAM saheja paNa mAnyuM ke "A jevA jevuM che," to ja jovA javAya che. tyAre eTaluM mAnavAmAM ya samakita ghavAya. suzIla strIne kadI parapuruSa jovA jevo che evuM lAge? nA, to arihaMtanA bhaktane mithyA deva guru jevA jevA ya na lAge, pachI hAtha joDavA jevA paricaya karavA jevA vagere to lAge ja zAnA?
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ 248 mithyAtvamohanIyanI jugupsA : ahIM sUtranA TIkAkAra maharSi te tyAM sudhI kahe che ke kevalaM tadAvaraNajugupsAM trividhenApi karaNena vidha" arthAt mana-vacana-kAyA traNeya karaNathI "mithyAtva mehanIya karmaAvaraNanI juguptA-vRNA-biMsA karanAra muni hoya. muni mithyAdaSTimAM anumati-saMmati dharatA nathI, kemake je vIta rAga sarvajJa bhagavAnanAM kehinUra hIrA jevAM tattva maLyA che, ema kehinura hIrA jevI samyagadaSTi samyaphaprakAza maLe che, te kAca-kAMkarAtulya mithyAtattva-mithyAdaSTimAM e zAnA rAce? evA mithyAdaSTivALA tarapha zAnA AkarSAya? samyagu daSTivALA munine to evAnI dayA Ave, ane emane naDI rahelA mithyAtva-AvaraNa para aruci thAya, sUga thAya, dhRNA thAya ke "A AvaraNa kevA ukaraDA jevA ke e bicArA jIvamAM asat mAnyatAnI durgaMdha phelAve ! ane asat AcaraNane gaMdavADa ja ekatrita kare !" ahIM dhyAna rAkhavAnuM che ke, Ama dhRNA mithyASTivALA jIva para nahi, kiMtu enA para caDela mithyASTinA mithyAtvanA karma-AvaraNa para karavAnI e dhRNA paNa mana-vacana-kAyAthI. (1) manathI vraNa e ke mithyAtva-AvaraNanAM kAryo jevAM ke mithyAtvI deva-gurunI pUjA-utsava-varaghoDo-yAtrA-kathAsaptAha vagere pratye dhRNA hoya, eTale ene saheje paNa mana para paNa na le, mana enA tarapha AkarSAya ja nahi. mana enI jAhojalAlInI anumodanA na kare, manamAM emAM joDAvAnA
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ 249 koI vicAra mane ratha vagere jAge ja nahi. eTalI badhI mithyAtvanAM AvaraNane emanA kAryo para ghaNA heya. ema, (2) vacanathI dhRNuM eTale jyAM bolavAno avasara dekhe tyAM enA mATe dhRNAyukta bele, nAka macakaDIne bele. dA. ta. aMbaDa parivrAjake brahmA vagerenAM jIvaMta rUpa AkAzamAMthI utAryA tyAre pADezaNa bAIe sulatAne kahevA gaI haze "cAla ne bAI! jovA; sAkSAt brahmAjI AvyA che." tyAre sulatAe nAka macakoDIne kahyuM haze "emAM zuM javAnuM che? mAre e kAMI nathI jevuM. mAre mArA mahAvIra bhagavAnanuM jovAnuM ghaNuM che." ema, (3) kAyAthI mithyAtva-AvaraNanI dhRNuM eTale mithyAtvanAM kArya pratye kAyAthI sUga batAvAya. dA. ta. uparaktamAM meM caDAvIne belyA, emAM meM caDAvyuM, e kAyika dhRNA thaI. sulatAnA AMgaNe aMbaDa sanyAsInA vezamAM caDayo tyAre sulasAe ene jotAM ja tarata meM bagADIne pheravI nAkhyuM. parivrAjakaveza mithyAtvane veza, enA para A kAyAthI dhRNA-sUga-jugupsA thaI. pra - mithyAtvanAM kArya para kema ATalI badhI vRNA? u0-samyakatvanI rakSA mATe e jarUrI che. mithyAtvanAM kArya pratye evI trividha dhRNA yAne sUga rAkhI hoya te dilamAM enuM leza paNa AkarSaNa na rahe. tethI kyAreka mithyAtvIne camatkAra bhapake ke AkarSaka vANI jovA maLe, te mana emAM lalacAI-AkarSAI na jAya. sudarzananI mithyAtvaghaNa - nemanAtha bhagavAnanA vakhatamAM thAvAputra-AcAryathI
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ 250 sudarzana eka agraNI nAgarika bodha pAmI jaina banyA che, ane atyArasudhI mAnelA guru zuka parivrAjaka ane emanA dharmane mUkI dIdhuM che. have ene mithyAtva-AvaraNa pratye eTalI badhI dhRNA thaI che ke jyAM bahAragAma rahelA 1000 ziSyavALA e lUka parivrAjake jANyuM ke "ApaNe bhagata gayo !" tyAM e tarata bhagatane ThekANe lAvavA ahIM Ave che, kahevarAve che, paNa pahelAM e gurune sAmaiyAthI lAvanAra A sudarzana have sAme ya jatA nathI! UlaTuM parivrAjaka TheTha. sudarzananA ghera Ave che ! tyAre sudarzane dilamAM mithyAtvanA AvaraNa pratye evI dhRNA sUga rAkhI che ke emane A prabhAvazALI pUrva guru pratye jarAya AkarSaNa nathI; tethI, ene leza mAtra satkAra karatA nathI. are! AMkhamAM AMkha na milAvatAM nIcuM joI rahe che, e bhayathI ke "ene mAru samakita ratna meluM thAya che? Ama mithyAtvanI dhRNAthI sudarzane zuka parivrAjakane AvakAryo nahi, to zuM khoTuM thayuM ? saMnyAsIne sudarzananA navA banelA guru thAvagnA putra AcArya sAthe vAda karavAnuM mana thayuM, te sudarzana ene laI gayA guru pAse, ne tyAM tyAM tatva tathA bodha pAmI zuka parivrAjaka cAritra laIne sAdhu thaI gayA.
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ [41] muni "tAyI" hoya. vItarAganA mArgarUpI saMyamamAM muni trividha susthira banI zuM kare? kevA banelA hoya? te ke "tAyI banelA hoya. "tAthI" nA be artha - (1) "tAyI eTale rakSaNahAra, (2) "tAyI" eTale mokSa pratye gamanazIla, (1) muni jIvonA rakSaNahAra che e emanA ahiMsA mahAvratathI che. pRthvIkAyAdi SaTUkAya jIvonI hiMsA manavacana-kAyAthI karaNa-karAvaNa-anamedanarUpe, ema 9 keTie TALanAra hoya che enA uparathI, e samajAya che. muni-jIvananI balihArI che. munine SaTakAya jInI. hiMsAne, trividha trividha pratijJAbaddha banIne, tyAga che. mATe to e vAhanamAM besatA nathI, page cAle che. eka nayA paisAne parigraha rAkhatA nathI. e paNa sUkSma hiMsAnA paNa tyAga arthe raI vagere karatA nathI, yAvat mAdhukarI bhikSAthI jIvananirvAha kare che ! emAM paNa sAdhu mATe banAveluM nahi levAnuM !... vagere daSatyAgavALI ja bhikSA. le che. AvA sAdhu-jIvanane itare upara paNa kevaka prabhAva paDe che e juo
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ 252 sAdhucaryA para jainetarane camakAre : kalakattA taraphanA vihAramAM eka ThekANe ame pUchyuM 8 amuka gAma keTaluM dUra eka bhAI kahe "bahu dUra nathI -pAMceka mAIla, hamaNAM ahIM basa Avaze emAM besI jaje 10 miniTamAM pahoMcADI deze !" ame kahyuM "ame sAdhu chIe. vAhanamAM na besIe. jIvanabhara amAre te page ja cAlavAnuM. pile pUche "kyAMthI Ave che ?" ame kahyuM "gujarAtathI." e sAMbhaLatAM te e camakI jaI kahe che oho gujarAtathI? 1000 mAIla dila cAlyA ? - bApa re!" sAdhu badhI rIte "tAyI " yAne jInA rakSaNahAra, jAte to hiMsA na kare, paNa hiMsAmAM nimitta thavAtuM hoya evuM bele paNa nahi. koI pUche "ku kyAM che?" to muni na batAve; kemake je batAve te pachI pele tyAM kUve jAya, pANI aMge AraMbha-samAraMbha kare, emAM bharacaka jIva- hiMsA thAya! AmAM nimitta thayuM sAdhunuM kUve batAvanAruM vacana. sAdhu ahiMsaka eTale hiMsAmAM manavacana-kAyAthI nimitta paNa na bane. jaina cAritra AthI ja sAco vizvadharma che, sakala vizvanuM hita ciMtavanAra dharma te vizvadharma. sakala vizvamAM ekendriyathI mAMDI paMcendriya sudhInA ja che. e samastanuM 'hita ciMtava nAra eka mAtra jinazAsana che, bIjA dharmo
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra53 nahi, kemake Itara dharmomAM jyAM ekendriya jIvonI jIva tarIkenI oLakha ja na haya, e emanuM hita zuM vicArI. zake ? sUyagaDAMga sUtranA TIkAkAra A "buddhassa ANAe ImaM samAhi" vALI chellI gAthAnI TIkAmAM sUtre pUrve kahela vastunA upasaMhArarUpe ahIM kahe che ke "sarvazanI. AjJAthI kathita dharmamAM trividha sthira thayelo ane tArI trAyI banelo bhavyAtmA mithyAmArganI ghaNa-khiMsA karanAre heya, temaja jagatanA jIvane "tAthI rakSaNahAra hoya, "tAyI" zabdane "trAyI" saMskRta zabda laI ene A eka artha karyo 'rakSaNahAra." tAyI" ne bIjo artha : mekSa tarapha gamanazIla:-- TIkAkAra zIlAMkAcArya maharSie sUtranA "tAyI" zabdane A eka artha trAyI batAvyA pachI bIjo artha batAve che ke "tAyI" eTale mekSa tarapha gamanazIla. sarvajJa bhagavAnanI AjJA mujaba dharma sAdhanAra sAdhu vaLI kevA hoya? to ke mekSa pratye gamanazIla hoya. arthAt jIva atyAra sudhI saMsAra pratye gamanazIla eTale ke saMsAramAM janma-maraNanA pherA vadhAranAra, pherA vadhe evI ja pravRttimAM Progressive yAne vikAsa karanAro hate. hiMsAdi pAMca AzravamAM ane pAMca IndriAnA viSayamAM pUrA rAgadveSAdi kaSAye sAthe pravRtti karanArA saMsArIo bhAva5raMparA tarapha prayANa karI rahyA che, bhavayAtrA lagAvI rahyA che. tyAre,
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ 254 munie ahiMsAdi pAMca mahAvate pAMca Indri niA saMvara ane kSamAdi daza prakAranA yatidharma sAthe jJAna-dhyAnamAM pravartamAna rahI mekSa tarapha AgekUca karI rahyA hoya che; mekSayAtrAmAM vega lAvI rahyA che, bhavavRddhi eTale azubhAnubaMdhanI vRddhi bhavahAsa eTale azubhAnubaMdhone nAza, munio mAkSa tarapha AgekUca karI rahelA che, arthAt bhakSa tarapha gamanazIla che, eTale ke AtmA paranA pApabuddhi karAvanArA azubha anubaMdhane chedI rahyA che tethI pApabuddhi ochI thavAne lIdhe navAM azubha karma ochA UbhA thAya che. eTale bhavanI paraMparA lAMbI cAlatI nathI. jIvane saMsAramAM keNa bhaTakAve che? kahe pApabuddhi ane pApalezyA. pApabuddhinA lIdhe pApalezyAvaza chava mana-vacana-kAyAthI pApAcaraNa kare che, ne tethI pApakarmonA Thera "UbhA thAya che! jene bhogavI pUrA karavA mATe aneka durgatinA -bhe karavA paDe che! A pApavRtti-pApalezyA thavAnuM kAraNa zuM? te ke jIvamAM bharacaka bharelA azubha anubaMdhe, azubha saMskAre. eTale kahevAya ke- bharacaka azubha anubaMdhe pApalezyA karAvI karAvI bhAnI paraMparA saraje che, A azubha anubaMdhe UbhA karanAra che asaMyama ane mahAmithyAtva sAthenAM hiMsAdi pApAcaraNa. ThamaTheka asaMyamanI pravRtti sAthe mahAmithyAtva che, eTale A asaMyamanA gharanA pApIvicAra -pApavANI -pApIvartAvarUpI pApAcaraNamAM jIvane kaze ja saMkeca nathI, kSobha nathI, leza paNa dilamAM
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ 255 arerATI nathI. UlaTuM emAM layalInatA che! e rAcImAcIne pApAcaraNe seve che, ne emAM hoMziyArI mAne che! ethI zubha pApakarmo to baMdhAya ja che, kinatu sAthe sAthe azubhaanubaMdhe paNa UbhA thAya che, je AgaLa para jIvane pApabuddhi-pApalezyA ja karAvyA karaze, ane ethI pApAcaraNe akhaMDa cAlI bhAnI paraMparA cAlavAnI; jIva saMsAra pratye gamanazIla banavAno. mokSagamanazIlatA zI? : ethI UlaTuM jIva je sArA saMyamanuM pAlana kare che, to ethI azubha anubaMdha tuTatA Ave che, ne zubha anubaMdhe UbhA thAya che. tethI saMyamapAlananI pUrve je azubha anubaMdhane sToka-jaththo hato, ane enA para jeTalA bhavonI paraMparA cAle evI zakyatA hatI, emAM have kApa paDavAthI bhavonI paraMparA kapAI; eTale ke jIva mekSanI nikaTa thayo. moTI lAMbI bhavaparaMparAmAM jIvane mokSanuM AMtarUM meTuM. e bhavaparaMparA kapAIne ochI thatAM mokSanuM aMtara ghaTayuM, enuM ja nAma mokSagamanazIlatA. TUMke hisAba A chemekSa tarapha prayANa AdaravuM che? - te (1) pApabuddhi-pApalezyA ochI kare; (2) e mATe azubha anubaMdhe teDa; (3) e mATe saMyama ane indriyenuM tathA mananuM supraNidhAna sAga ja AdaratA rahe. AMtara thA. moTI AkarI kapAI hatI. emAM
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ 256 ahIM "pApabuddhi-pApalezyAmAM zuM zuM Ave te samajI rAkhavA jevuM che. pApabuddhi-pApalekzAmAM zuM zuM Ave? (1) krodha-abhimAna-mAyA-lobha e kaSAye Ave; (2) rAga ane dveSa tathA enAM rUpake dA. ta. ISTa viSayenI Asakti-mamatA, aniSTanI aruci-napharata.... vagere Ave; (3) rati-arati, harSa - udvega, hAsya - zeka, bhaya, jugupsA Ave. (4) kAmavAsanAnA aneka raMga-rUpaka Ave; (5) zabdAdi viSAnAM AkarSaNa tathA enA bhegavaTAnI buddhi Ave; (6) hiMsA-juTha vagere pApanA bhAva Ave; (7) mithyAtva, mithyAdaSTi, mizyAmAnyatA Ave. dilamAM A badhuM UThe e pApabuddhi che. muni mekSagamanazIla che eTale AvI pApabuddhine UThatI aTakAve che, temaja azubha anubaMdhone saMyamapAlanathI - A badhuM ya pApabuddhi-pApalezyA-pApavRtti je che, ene karAvanAra azubha anubaMdha che. ene chedo eTale pApavRttine ucheda thavA dvArA bhavaparaMparAne che te jAya, ane mekSanI nikaTatA mekSa pratye gamanazIlatA thatI jAya. sArAMza, mukhya vAta saMyamapAlananI che. enAthI azubha anubaMdha tUTatA AvIne bhavaparaMparA kapAtI jAya ane mekSanuM AMtaru ghaTatuM Ave, mekSanI nikaTatA thatI jAya. tyAre ahIM prazna thAya
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ rapa7 pra - jenI saMcamanI tAkAta na hoya ene azubha anubaMdhe teDavAne kaI rasto ja nahi ? u- raste che, paMcasUtra paheluM sUtra kahe che - (1) saMkuleza vinAnI cAlu sthitimAM rAja trikALa, ane (2) rAgadveSanA saMkaleza thAya tyAre tyAre vAraMvAra (i) arihaMtAdi cAra zaraNane svIkAra, (ii) janma-janmAktarane dukktanI gaheM-nidA-saMtApa, tathA (i) sva-paranA TheTha arihaMtathI mAMDI mArgAnusArInA sukRtonI anumodanA-Asevana karatA rahe. e karatA rahevAthI azubha anubaMdhe chedAya che, ne zubhAnubaMdha UbhA thatA jAya che. ema AmAM trIjA sukRta sevanamAM jinabhakti-sAdhubhakti-jIvadayA-dAnAdi vagere samakita ane zrAvakapaNAnI karaNI-AcAra-anuSThAne paNa Ave. ethI paNa azubhAnuM baMdhe chedAtA jAya che, phakta e nirAzaMsa bhAve sevAvA joIe. muninI sAdhanAnuM phaLa : A muni zuM kare? e sUtrakAra gaNadhara bhagavAna sudharmA-svAmIjI mahArAja kahe che - tari samudaM va mahAbhakoI AyANavaM dhammamudAharijjA // arthAta samudra jevA meTA bhava samUhane oLaMghI javA mATe cA efdhI jaIne "AdAnavAna" banelo hoya; ane
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ 258 ethI have saMsAra tarI gayA jevuM ja che, eTale badhe e AdAnavAna" arthAt samyagdarzana-jJAna-cAstrimAM susthira banI gayuM che tethI e "dhammamudAharejA" arthAt bIjAene samya dharma batAve. A uparathI e sUcavyuM ke, bIjAone dharma upadezatA pahelAM pote kevA banavAnuM che. have gaNadhara bhagavAna kahe che ke "AvA muni jANe saMsArasamudra tarI gayA, te "AdAnavAna" yAne samyagdaza. nAdi-ratnatrayIvAna banelA thakA dharmane upadeza kare che." AmAM upadeza ApavAnI vAta jyAre AvI? saMyamadharmamAM susthira ane ratnatrayInA nirmaLa ArAdhaka banyA pachI. A sUcave che ke jaina zAsanamAM munie upadeza ApavAnuM kAma saheluM nathI, pahelAM pite saMyamanuM zuddha pAlana tathA samyagdarzana- jJAna-cAritranI zuddha ArAdhanA karanArA banavuM joIe, e A sUtra kahI rahyuM che. jema zretA para vANunI chAyA paDe che, ema vaktAnA jIvananI paNa chAyA paDe che. abhavIne bujhavelA anaMtA kSe jAya che, temAM abhavInI vANIthI chatAne bedha-vairAgya kyAre thAya che? ekalI vANIne prabhAva nathI, kintu e abhavI vANInI sAthe sAthe kaSTavALuM muni jIvana jIvatA hoya che, eTale zrotA para enI asara paDe che. bhale ene aMdaramAM sAva koruMdhAkera che, kazI ekSa-zraddhA ja nathI, eTale samakita paNa nahi te saMyamapariNati zAnI ja hoya chatAM e abhavI bAhyathI sAdhujIvana UMcuM pALe che, bahu cokasAIvALuM pALe che;
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ 259 kemake samaje che ke je vaimAnika devalokamAM janma joIne hoya te te zuddha saMyama-ArAdhanAthI maLe. emAM je virAdhanA thAya to nIcenA vyaMtarAdi devalokamAM javuM paDe." Ama enuM bAhya munijIvana UMcuM hoya che, tethI ja enI vANInI chAyA paDavAthI keI jIvo bodha pAmI enI pAse cAritrasaMyama le che. - prava- abhavInuM ATaluM zuddha cAritrapAlana che, ane anekane munimArgamAM lAvavAnI dezanA de che, te pachI pote kema saMsAramAM bhaTake che ? u0- abhavImAM badhuM che, paNa khATale meTI kheDa, nye ja nathI ! pAyAmAM samyakatva ja nathI. are ! samyakatva pUrvanI ayunabaMdhaka dazA ya nathI ! kemake apunabaMdhakane mukhya eka guNa "na bahuma-naI bhavaM ghoraM', "ghara saMsAra para bahamAna nahi", e guNaja enAmAM nathI. eTale ke pAyAmAM vairAgya ja nathI. tethI saMsAramAM ja bhaTake ne ? mATe te "jayavIyarAya" sUtramAM pahelI mAgaNamAM "bhavanirveda saMsAra para vairAgya mA. abhavI cAritra le khare, cAritra kaDaka ne zuddha pALe paNa khare, kintu te devatAI vagere pagalika sukhanI lAlasAthI, paNa nahi ke vairAgyathI, chatAM cAritrapAlana evuM namunedAra ke enA para lokone upadeza Ape te asarakAraka bane che. ahIM paNa vAta A ja che ke "dhummamudAhare jA" dharmane upadeza Ape paNa kyAre? sarvajJanA AgamathI saddharma prApta karyA pachI ane emAM susthira banyA pachI. 'tarIuM samudra va mahAbha haM" arthAt samudranA je meTo bhavarAzi oLaMgI jaIne dharma upadeza kare.
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ AdAnavAna" = ratnatrayIvALa A upadeza devA pUrve sAdhu "AdAnayAna" banela che. AdAna" eTale mekSanuM AdAna arthAt grahaNa, mekSaprApti jenAthI thAya che te samyagadarzana samyajJAna ane samyakucAritrane "AdAna" kahevAya. A traNavALA muni hoya. AmAM samyagdarzana Adi kevuMka hoya e TIkAkAra suMdara batAve che. muninuM samyagdarzana kevuM ? : muni samyagdarzana yAne samyakatva evuM daDha dhare ke jinendradevanAM zAsanane ane jinazAsanamAM kahelI vastuone sarvesarvA mAne. jinazAsane zuM zuM kahyuM che ? (1) jIva-achavAdi tattva (2) samyagdarzana-jJAna-cAritra-tapane mokSamArga (3) samyaktva-dezavirati-sarvaviratinA vrata-niyamaAcAre; (4) dAna-zIla-tapa-bhAvanArUpa dharma, (5) kalyANaka parva, 12 parva, comAsI parva paryuSaNA parva vagere parvo ne enAM kRtya (6) aSTaprakArI Adi pUja, jinendrabhakita-sahatsava, tIrthayAtrA....vagere dravya-pUjA, ane nAsA
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ svIkAra, jinAjJA-pAlana, jinaguNagAna, jinasanmAna vagere bhAvapUjA (7) jinAgama paMcAMgI zAstro; (8) adhyAtmAdi paMcagAtmaka mArga (9) vizva svarUpa.... ItyAdi-ItyAdine evA sarvesarvA ane ekamAtra bhoddhiAraka tathA mokSaprApaka tarIke evA mAnyA hoya ke jenetara dharmanA tapautsava varaghoDA-ThAThamATha ke camatkAra vagere joIne jinendra bhagavAnanA darzanathI jarAya calita na thAya, jinadarzana-jinazAsana paranI zraddhAmAM saheja paNa Dagamaga na thAya. sulasA zrAvikAe AvI rIte samyagdarzananI daDhatA. dharI haze tyAre ja aMbaDa parivrAjakanA camatkAra leza paNa mana para lIdhA nahi ne? jene jinazAsana ane Itaradarzana vacce meru-sarasava jeTaluM aMtara dekhAya, e Itara darzananA ga-dhyAna-samAdhinA ADaMbarathI yA mahAtyAgatapasyAnA kAyakaSTa ke bhautika camatkArathI zI rIte aMjAya? indrabhUti, zayyabhava, bhadrabAha, haribhadra...vagere vidvAna brAhmaNe hatA, vaidika dharma para pUrA AkarSita hatA, paraMtu jyAM emane jinazAsananI pAramArthika jAhojalAlI jovA maLI, pachI emane mithyA dharmanAM AkarSaNa evA osarI gayA ke e jinazAsana-jainadarzanamAM coMTI paDyA ! ane Itara dharmone jainadharmarUpI sUryanI AgaLa khajavA jevA lekhavA lAgyA! tyAre,
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ 62 muninuM samyagAna kevuM? muni evA samyagajJAnavALA hoya ke e samyaka zAstrAgamabodhathI yathAvasthita vastunI prarUpaNa karIne samasta vAcALa vAdIonI mithyA mAnyatAonuM nirAkaraNa karI nAkhe ! vaLI e vAdIo je matAgrahI na hoya, te emane tathA bIjA bhadraka jIne yathAvasthita mekSamArga batAvI de, pakaDAvI de ! jaMgalamAM rAtre dIvAne ze upaga : aMdhArI rAte jaMgala vaTAvatAM pitAnI pAse dI hoya ene upagaze? enAthI zuM karavAnuM? (1) pite kAMTA-kAMkarA khADA-TekarA vagerethI bacI kharA mArge cAlyA javAnuM; | (2) bIjA bhUlA paDelAne paNa mArga batAvavAne, temaja (3) keI anADIe jAte aMdhArAmAM aTavAIne bIjA ene paNa unmArge doratA hoya, to emane zakya pratikAra karavAne. ahIM eka prazna thAya, munine vAdamAM rAgadveSa kema nahi? : pra- samyajJAnathI vAdIonI mAnyatAonuM nirAkaraNa karI emane harAvavAmAM zuM rAgadveSa na thAya? u - na thAya; kemake muninA haiye sadA maitrI Adi bhAva jAgatA hoya che, tethI keI IrSyAdi bhAva hetA nathI. harAvavAnI buddhi ISyamAMthI janme che. ahIM e che nahi,
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ 263 ahI te sArA thara jIva tarIke snehabhAva che, ane e bhUlato hoya te enA para karuNAbhAva hoya che. ema to bhagavAna paNa dharmazAsana sthApe che emAM mithyAmatanI asatyatA ane sattAnI satyatA batAve che, te tethI zuM bhagavAnane rAgadveSa thAya che? asatyanuM nirAkaraNa karavAmAM sAmA jIva para ane emAM asatya mArgathI bhUlA paDatA che para bhAvadayA bhAva rahe che. ahIM AdrakumAra mahAmuninA jIvanamAM aneka vAdamAM e spaSTa dekhAyuM. gozALa, vaidikabrAhmaNa, bauddhabhikSuo, vagere emanI sAthe vAda karavA AvyA, ane satyamArga sAme game tevuM ajugatuM bolyA hatA, chatAM mahAmunie jarAya ukaLATa nahi karelo ! paNa zAMtithI enuM nirAkaraNa kareluM, ane satyadharma-satyatattvanuM pratipAdana karela. emAM spaSTa dekhAya che ke emane ISya nahi thayelI, kemake haiye maitrI ane karuNAbhAva vasI gayelA hatA. samyajJAna nakkara meLavo : ahIM samyajJAnathI mithyAvAdIonuM nirAkaraNa karavAnuM lakhyuM e sUcave che ke samyajJAna meLavavAnuM e nakkara jJAna meLavavAnuM. vepArI dunyavI dhaMdhAnA vyavasAyamAM kamInA nathI rAkhate, to sAdhue jJAnanA vyavasAyamAM zA mATe kamInI rAkhavI joIe? ati mahAna zrImaMta thAvagyAkumAre zrImaMtAIbharyo ane batrIza devAMganAzI patnIo vagerenA sukhathI lacabacata saMsAra choDI cAritra lIdheluM ! te pachI samyajJAnane vyavasAya keTalo badhe karyo! ke e 14 pUrvadhara mahAjJAnI
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ banyA. jJAnano upayoga paNa e lokone mokSamArga pamADa vAne jabaradasta karatA gayA. zukaparivrAjakanA zrImaMta bhakta sudarzanazeThane mithyAdharma mukAvI jainadharma e sATa pamADI dIdhe, ke ene pahelAne game te mAnya guru zukaparivrAjaka have ene pAcho lAvavA TheTha enA ghare AvyA te ya sudarzane enA para najara leza paNa UMcI na karI, ne enA sAmuM paNa joyuM nahi. tyAre zukaparivrAjaka kahe "tane kaNe bheLavyuM ! cAla mane laI jA emanI pAse, e mane samajAve te huM paNa ene ziSya thaI jAuM." kayA ekaja savAlamAM zuka niruttara? : sudarzana ene laI gaye thAvagnAkumAra AcArya mahArAja pAse. eNe AcAryadevane AkSepa karyo ke "tamArI pAse dharma ja kyAM che te dharmaguru tarIke jagatamAM phare che? dharmamAM paheluM te zauca-pavitratA joIe, ne tame loke snAna ja karatA nathI, eTale tamAre zauca nahi, to dharma yaNa nahi." AcArya mahArAje samyajJAnathI enuM evuM suMdara nirAkaraNa karyuM ke "bela bhAI ! lehIthI kharaDAyeluM kapaDuM lehIthI sApha thAya? ke pANIthI sApha thAya? tuM kahe che - jalasnAnathI zauca kare, AtmA nirmaLa thaze. paraMtu tane khabara che kharI? ke A jIva pahelA naMbaramAM jIvahiMsAnA pApathI karmamalina banyo rahI saMsAramAM bhaTakI rahyo che. to have
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ e jIvahiMsAthI nirmaLa thAya? ke ahiMsAthI? pANA ekeka TIpe asaMkhya jIve che. jAnnAna karavAmAM evA keI asaMkhya jIvonI thatI hiMsAthI tuM AtmAne zauca pavitra nirmaLa thavAnuM kahI rahyo che, e keTaluM yuktiyukta che? zukaparivrAjakanI mAnyatAnuM khaMDana thaI gayuM, suke kabUla karyuM "jaLasnAnathI zauca na thAya, zauca ahiMsAthI ja thAya;" ane saMkalpa mujaba cAritra laI AcArya mahArAjane ziSya zukamuni thaI gaye! AcArya mahArAje samyajJAnathI enA mizyAmatanuM nirAkaraNa karI mokSamArga samajAvI dIdhe, ne pamADI dIdhe. munijIvanamAM A karavA jevuM che, ke jeTalA ArAdhanAnA prakAre che, enuM aMtaramAM mane maMthana joIe, ke (1) e kevI rIte miththAmArgo sanamAM jeTalA doSa-aticAranAM sthAna batAvyAM che, enI Itara dharmamAM gaMdha sarakhI nathI ! to (3) enA prAyazcittathI sAphasuphI ya e zI rIte batAvI zake ? (3) muninuM samyaku cAritra kevuM? samyaka cAritrathI muni vizvanA samasta jIvone hitaiSI bane che, sakalasarva-hitAzayavALA bane che. tethI AzravadvAne baMdha kare che. Azrava eTale jenAthI AtmAmAM karma vahI Ave te; arthAt karmabaMdhanA kAraNe. e AzradvAramAM moTA pAMca Azra hiMsA-jUThacerI-maithuna-parigraha enAthI AtmAmAM karmapravAha cAlyo
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ Ave. muni cAritra-mahAvratanI pratijJA dvArA A baMdha kare, eTale have jIvonI hiMsA vagere karavAnuM te zuM, ciMtavivAnuM paNa rahyuM nahi; tethI sarva pratye hitaiSI hitAzayALe baLe rahevAnuM maLyuM. athavA kaho, muni potAnA nimitte javAnuM kyAMya paNa ahita na thAya, jIvane duHkha na thAya, e hitaiSIpaNAthI hitAzayathI khAsa jue. tethI e hiMsA-jUTha vagere Aro na seve e sahaja che. jIvanA hitaiSI thavuM hoya te Azrave baMdha kare. Azrava sevavAthI bIjA jIvonuM ahita thAya che, emane duHkha thAya che. Ama, vividha AzradvAra baMdha karI levAthI be lAbha - (1) bIjA jIvonuM leza paNa ApaNA hAthe ahita na * thAya, ane enA hitanI bhAvanA hitaiSIpaNuM banyuM rahe, temaja (2) jJAnAvaraNayAdi aneka prakAranA navAM karma baMdhAtA. aTake. ahIM prazna thAya - pra-navAM karma te aTakAvyAM, paraMtu AtmAmAM junA thaka karma evI lAMbI sthitimAM paDyAM che, ke jaladI mekSa zuM thAya ? u-munijIvanamAM cAritrapAlana sAthe tapanI paNa ArAdhanA che, ne tethI AtmA para baMdhAI cukelA bharapUra junAM karmane kSaya thAya che, bharapUra karmonI, nirjasa thAya. che, nikAla thAya che, tethI mekSa jaldI thaI zake che.
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ * tAtparya, jIva jANe eka sarovara ! te sarovaramAM nagaramAMthI vahI AvatA melA pANInI nIkanA daravAjA baMdha karyo eTale sarovaramAM na kacaro Avato aTakyo. vaLI kataka cUrNa jevuM sarovaramAM nAkhyuM eTale pUrvanuM paDeluM meluM pANuM svaccha thaI gayuM. basa, AtmAmAM AvuM ja che. Azrava baMdha karyAthI navAM navAM karma baMdhAtA aTake, ane samyapha tArUpI cUrNathI junA kama sApha thaI jAya. ahIM pahelAM samyapha cAritrano vicAra karIe - jinazAsananA samyapha cAritra-dharmanI balihArI che, paheluM to emAM sUkramamAM sUkSama anaMtakAya ekendriya sudhInA vizvanA samasta jIvanA hitaiSI banI javAya che. keTaluM badhuM vizALa dila! dilamAM snehabhAvathI anaMtAnaMta jI samAya che. "huM jIvana jIvuM e kAyAthI yA vANIthI ke manathI yA iMdriyethI eka paNa jIvane dubhAmaNa karanAru na bane,"-A nirdhAra che. AmAM niraparAdhI te samAya, paNa aparAdhI ya samAya! mAthAvADha duzmana sAme Avyo hoya, enA para paNa manathI 'A kharAba mANasa" eTaluM ya nahi ciMtavavuM; pachI "Ane mAruM" e vicAra to Ave ja zAne? ema, reSathI saheja AMkha paNa UMcI karavAnI vAta nahi! pachI vANIthI ene dhamakAvavAnI ke Thapake. ApavAnI vAte ya zI ? tyAre hAthethI ke lAkaDI vagerethI mAravAne te avakAza ja kayAM? muni to eTalA badhA. ucca umadA dilanA hoya che ke evA aparAdhI duzmanane leza paNa dubhavavAnI te vAte ya nathI. manathI ene kharAba mAnavAnI ya vAta nahi ! UlaTuM potAnA karmakSayamAM sahAyaka
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 -tarIke ene sagA bhAI karatAM vadhu sAro mAnI enA para 'hita AnaMda ubharAve che! khaMdhaka munine jyAre rAjAnA mATe AvI kahe che amArA mahArAjA sAhebanA hukamathI ame tamArI AkhA zarIranI cAmaDI ujharaDI levAnA chIe tyAre emaNe zuM karyuM? munivara manamAMhI ANaMghA, parIsaha A jANuM re; karma khapAvAne avasara ehave, pharI nahi maLaze prANI re, aho ! aho ! sAdhujI samatAnA dariyA, e te vaLI sakhAI miliye, bhAI thakI bhare re prANI ! tuM kAyarapaNuM pariharaje, jima na thAye bhavaphere re. aho" keTalI UMcI vicAradhArA che! A te jIvatAM cAmaDI ujharaDI levAnI vAta kare che, tyAre A mahAtmA manamAM khuzI anubhave che ke "vAha! cAle karmakSaya karavAne Avo avasara na maLe te maLI gayo ! sAruM thayuM !" Ame ya makSa arthAta sarva karmakSaya mATe te cAritra lIdhuM che. te A karmakSayanA prasaMgamAM vyAkuLa kema thavAya? emAM evAM jaTila kama je evI tIvra vedanA bhegavyA vinA jAya ja nahi, ane evI vedanA bhogavI laIe eTale e karmo UbhAM rahe nahi, ravAnA ja thAya. tethI karmanA nikAla mATe A senerI avasara che, divALI che" tethI potAnA jIvane samajAve che ke " karma khapAvAne
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ avasara ehave pharI nahI maLaze prANI re !" tyAre Ama jyAM. A bhayaMkara sahavAnA avasarane divALIne avasara mAnave. hoya, tyAM e avasara lAvI denAra rAjAne sagA bhAI karatAM. vadhu bhale mAne emAM kazI navAI nahi. pra. - chatAM ApaNe emanA bhayaMkara sahavA para kema. navAI anubhavI emanA para ovArI jaIe chIe? u0 - kaho, thiyarI karatAM prekTIsa maTI cIja che, siddhAMta karatAM amala muzkelIvALo che. chatAM phikara nahi, AvA mahApuruSanAM dilathI-guNagAna karatAM ApaNane evuM sattva UbhuM thaze, kemake e vicAra rahe che, ke "baMdhaka muni. paNa A dharatInA ja mAnavI hatA. emaNe sattva vikasAvI vikasAvI Atmonnati sAdhatAM sAdhatAM je e A kakSAe pahoMcyA te ApaNe paNa e lakSyathI thoDetheDe amalI puruSArtha karatAM karatAM kema e ucca kakSAe nahi pahoMcIe?" A. vizvAsa para AgaLa dhapAya che. eTaluM jarUrI che ke evA mahApuruSoe AvA upasarga vakhate je vicAraNanA AlaMbana rAkhyA, te vicAraNAone ApaNe bhale nAnA prasaMgomAM paNa khUba mahAvaro pADavo paDe. upasargomAM keNe zuM vicAryuM? - khaMdhaka munie A vicAryuM ke "kame khapAvAno A avasara pharIthI nahi maLe, e ApaNe dareka Apatti agavaDamAM vicAratA rahevAnuM. dA. ta. paDI gayA, vAgyuM, vedanA thAya che, tyAM A ja vicAravAnuM ke "karma khapAvAne avasara" emAM paisA thA, tArIpha che, chatAM A ja
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ 270 vicAravAnuM karma apAvAne.."ema Aje bhayAnaka asahya meMghavArI che, jIvana jarUrI vastunI paNa bhAre taMgI paDe che, tyAM paNa A ja vicAra, ke "kama khapAvAne avasara ehave pharI nahi maLaze prANI che." gajasukumAra mahAtmAne mAthe sagaDI mukAI che. to e vicAre che ke "je mA che te baLatuM nathI, ane je baLe che te mAruM nathI" ema ApaNe dA. ta. paisA gayA to e vicArIe ke "je paisA ahIM lUMTAya che e mArI cIja nathI; ne je mArI cIja arihaMta parane prema-zraddhA, dayA, dAnAdi che, e sAmAthI lUMTAya ema nathI." metAraja munie, mA khamaNanA zarIre sonI vaDe emanuM mAthuM cAmaDAnI vAdharathI kacakacAvIne baMdhAyela ne e bharataDakAmAM UbhA rakhAye, e vicAryuM ke "A mArA ja pUrvanA UMdhA vetaraNanuM sahaja pariNAma che. sonIne zo doSa? gajasukumAra - sukozala - khaMdhakasUrinA ziSya vageree AvA upasargamAM ja mekSa sAdhyA che, te mAre paNa mahAjane yena gata , sapanthAH" mahAtmAonA pagale pagale ja cAlavAnuM." ema ApaNe paNa ApattimAM ne rega vageremAM A vicArIe. khaMdhakasUrinA 500 ziSya ghANImAM pIlAtA e vicAre che "A pAlaka mahA upakArI vADhakApa karanAra vaidya jevo che. amArA karmagumaDAnuM vADhakApa karI Ape che. dhanya upakArI!" e ja gaddaguru mahAvIra bhagavAna zUlapANInA bhayaMkara
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ 271 upasargomAM e vicAre che "mAruM AtmasuvarNa, A upasarganI agnimAM kacaro baLI jaIne kaMcananI jema zuddha thaI rahyuM che !" dharmaci aNugAra mA khamaNanA pAraNe vaherI lAvelI jIvaleNa tuMbaDInuM zAka gurunA AdezathI paraThavavA gayA, tyAM enA eka TIMpA para kIDIo seMTI maravA jevI thaI joIne, jIvadayAnA pariNAmathI pote ja badhuM vAparI gayA! zarIramAM rame reme bhayaMkara agninA taNakhA jevI lhAye UThI, tyAM A vicAre che, "dhanya avasara ! bicArI seMkaDo hajAro kIDIone abhayadAna devAnI taka maLI !" aNikAputra AcArya mahArAjane nAvaDAmAMthI pravAsIeAe UMcakI UMce gaMgA para uchALyA, ane vairI devatAe emane AkAzamAMthI paDatA bhAlAnI aNI para lIdhA. aNI seMsarI peTa ke chAtInI ArapAra nIkaLI ! tyAM AcArya mahArAja vicAre che ke "dhanya che te siddha bhagavaMtone ke jemaNe zarIra ja rahevA na dIdhuM to kaI jIvane pApamAM ke duHkhamAM nimitta thatA nathI ! kamanasIba huM ke hajI zarIradhArI rahyo chuM, te mAruM zarIra bicArA pravAsIone ane bhAlAthI vIMdhanArane pApamAM nimitta thaI rahyuM che, temaja zarIramAMthI paDatA lohI dvArA nIce pANInA apakAya jIne tathA jalAzrita trasa jIvene maraNAnta dukha ApI rahyA che !" Ama vicAra-dhArAmAM pitAnA zarIra para ane cAvat aheva para nirAsakta bhAvamAM AgaLa vadhatAM, sarvathA anAsakta egamAM caDI vItarAga sarvajJa banI gayA! ApaNe paNa duHkha Apatti-agavaDa vakhate ApaNuM zarIra
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra72 ane ApaNI sAmagrIne bIjAnAM pApa ke duHkhamAM nimitta banatI joI, enI mAyA mamatA mUccha ghaTADanArA banIe. vAta e hatI "AdAnavAna" munie "AdAna arthAt mokSArtha gRhyamANa samyagdarzana - jJAna - cAritranA bharelA, te samyapha cAritrathI vizvanA samasta jInA hitaiSI bane che. emanAmAM sakalasattvahitAzaya bharelo hoya che. kyAreya keInA ahitane, ne keIne ya dubhavavAne vicAra sarakhe nahi! eTaluM ja nahi paNa evI pAkI sAvadhAnI ke tAno bola ke pitAnI AMkha mukhamudrA ya keIne duHkhamAM ke pApamAM yA kaSAyamAM nimitta na banI jAya. tyAre ahIM eka prazna thaze, ke gazALAne kaSAya-vRddhimAM prabhue kema nimitta ApyuM?:- pra. - jyAre gozALe dhamadhamato ane mahAvIra prabhune kahete AvyuM ke "huM tamAre ziSya gozALa nathI, paraMtu siddha yogI puruSa chuM, ane meM te marelA gozALAnuM sazakta zarIra cagazaktithI dhAraNa kareluM che." tyAre prabhue kema ene sAcAnuM sAcuM kahyuM ke "tuM ja gozALe che. zA mATe jAtane chupAve che?" prabhue evuM kahevAthI te ene tejalezyA mUkavA sudhI kaSAya thaI gayo! prabhunuM vacana gozALAne kaSAyavRddhimAM nimitta na banyuM? u0 - nA, gozALe pahelethI e durjana ja hate. ke e kaSAyathI dhamadhamatuM rahetuM ja hatuM, enI AMtara - pariNati ja kaSAyamaya hatI. eTale prabhue ene navA (3SAnuM nimitta ApyuM evuM nathI. prabhue te bIjA
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ 273 jene A nAlAyaka zALAnA saMparkathI bacavA enI oLakha karAvI. e te kaSAyanuM nimitta AvyuM tyAre kahevAya ke sAme zAMta hato, yA alpa kaSAyavALo hato, ne ApaNA zabdathI ene kaSAya jAge, yA vadhI gayo hoya, tyAM ApaNuM zabda sAmAnA kaSAyamAM nimitta banyA kahevAya. ahIM te AvezI nAlAyaka gozALe kaSAyane bharelo ja hato. chatAM pra- prabhune sAcAnuM sAcuM kahevAnI jarUra kema paDI? u0- jarUra eTalA mATe paDI ke bheLI janatA gozAbAna asatya ane unmArga-bhASaNamAM taNAI jatI hatI evI bahoLI janatAne bacAvI levA mATe prabhue satyanuM prakAzana karavAnI jarUra hatI. A jarUriyAta je na mAnIe te to pachI kyAreya paNa 'satyanuM prakAzana karavAmAM durjanane duHkha thaze,-ema mAnIne satyanuM satyatattvanuM prakAzana ja na thaI zake ! alabat satyanuM satyatattva-satyamArganuM prakAzana karatI vakhate durjanane duHkha upajAvavAno munine leza paNa Azaya nathI hota; tethI munimAM tyAM paNa sakalasarvahitAzaya akhaMDa pravartate rahe che. durjane pratye paNa dveSa nahi, dayA ja hoya che. mahAvIra prabhune ge zALA pratye lezamAtra dveSa nahote. je dveSa thaye heta te prabhu pitAnI anaMta zaktithI, pite yA bhakta koDa de paikI kaI deva dvArA, gozALAne laka na lagADI deta? prabhue kema evuM na karyuM? kahe, dveSa nahote. chatAM zALAne rekaDuM satya parakhAvyuM te bahoLA janasamudAyanA hitArthe 18
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ 274 Ama samyapha cAritrathI muni sarvanA hitaiSI banavA uparAMta emaNe hiMsAdi pApAzraya--dvAre baMdha karI dIdhA hoya che. eka paNa hiMsAdi ke kaSAyAdi pApAzrava sevavAne nahi. pApAzrava jAte karavArUpe ya nahi, bIjA pAse karAvavA rUpe ya nahi, ne bIjA pApAzrava karatA hoya ene sArA mAnavA anumedavArUpe paNa sevavAne nahi; te paNa kAyAthI ca nahi, vANIthI ya nahi, ne manathI paNa sevavAne nahi. eTale, dA. ta. munine parigraha-pApAzravane tyAga che, have keI AvIne bolyuM "sAheba? tamAre phalANo bhakta eka ja sedAmAM dasa lAkha rUpiyA kamAI paDyo !." te tyAM muni manathI khuzI na thAya ke "e sAruM kamAye ! ThIka thayuM." tema vacanathI paNa anumodanA na kare ke "vAha, baDe bhAgyazALI ! ekI kalame ATaluM badhuM kamAI paDyo ?" ema kAyAthI ya anudanA nahi, dA. ta. AMkhamAM khuzIne camakAre ya na lAve; ke mukhamudrAne yA hAthane khuzIne. IzAre na batAve. jevuM muni parigrahatyAga trividha trividha pALavAmAM sAvadhAnapaNuM rAkhe, ema brahmacarya pALavAmAM paNa sAvadhAnI rAkhe che. eTale dA. ta. muni AgaLa kaI AvIne mAMDe "sAheba! ApanA kuTuMbI yA phalANuM bhaktanA dIkarAne karoDapatinI kanyA maLI gaI !" te e sAMbhaLIne paNa muni vicAravANuM-vatava kazAmAM ya khuzI ne bhave. je AMkha malakAve te kAyAthI mithunamAM anamedanA thaI. yA eTaluM ya bele
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra75 ke "ema?? athavA je bele "kare puNyazALI, te emAM vANIthI abrahmamAM-maithunamAM anamedanA thaI. tethI e kazAmAM muni paDe nahi. munine pApAzrone A rIte mana- vacana-kAyAthI na karavA, na karAvavA, na anumedavA, ema trividha trividhe tyAga hoya che. pra- te zuM munine ATale mAtra pApanivRttine ja dharma hoya che? u - ahIM TIkAkAra maharSi kahe che ke 'tapo vizeSAccAnekabhavopArjitaM karma nirjarayati / ' arthAt "ane tApavizeSathI aneka bhavanA upAjelA karmane kSaya kare che. AmAM A tapa vizeSano pravRtti-dharma batA. muni tAvizeSamAM pravRtti karanArA hoya che. A tapamAM bAhya-Abhyantara baMne prakArane tapa Ave. tIrthakara bhagavAnanA dRSTAntathI muni bAhyatApamAM paNa kaI kamInA nathI rAkhastA, keI saMkeca nathI rAkhatA. pUche, pra - te pachI zAstra kema kahyuM - "tadeva hi tapaH kArya', duniM yena no bhavet / yena yogA na hIyante, kSIyante nendriyANi vA // ' arthAta e ja tapa kare jethI (1) durbAna na thAya, (2) saMyamamAM hAni na pahoMce, ne (3) Indriyo (cakSa vagere) kSINa bha thAya."- AvuM kema kahyuM? AmAM zuM tapamAM saMkeca rAkhavAnuM nathI kahetA? - u- zAstranuM AvuM oThuM laI laIne ja jIva bhulAvAmAM paDe che, ne muDadAla banI zakya evA paNa ekAzana-
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ 276 AyaMbila-upavAsa vagere tapa, dravyasaMkSepa ne rasatyAga tapa, kAyakaSTa ane kAryotsarga tapa, mauna Adi saMlInatA ta5. vagere tapa gumAve che ! bauddha dharmanI jema jANe ema ja samaje che ke "navakArazI na karIe to manane daryAna thAya ! dravyasaMkSepa rasatyAga karIe to zarIrane viTAminsa preTIna. vagere poSaka tatva na maLe ! kAyakaSTamAM to AghA jaIne. pAchA paDavAnuM thAya ! mauna rAkhI bIjA sAthe vAtacIta ja na karIe to jANakArI na maLe! ne manane vIsAme na maLe! to pachI bIjA cogamAM mana skutithI na joDAya !A badhA pitAnA mananA svachaMda uThAvA che. khabara nathI ke, managamatAM yatheccha khAnapAna ArAmI sukhazIlatA vagere e meTI asamAdhi che, mahAna durbAna che. AhAra ane zarIranI baha gulAmI poSavAmAM citta niHsava ane pudagalapremI tathA dehAdhyAsI-dehamamatALa banI jAya che. e Abhyantara tapa "svAdhyAyadhyAnamAM ekAgratA ane tanmayatAthI joDAI zakatuM nathI. mana vacamAM vacamAM pudgalanA vicAramAM taNAI jAya che. A. samajIne ja bhagavAna potAnA sAdhakajIvanamAM pahele aMkuza AhAra-rasa-ArAmI vagere para mUke che. kAyotsarga paNa beThA beThA nahi, kintu kaSTamaya rIte UbhA UbhA ja kare che.. iMdriya tathA zarIra ane mananI khaNuje pibe javAmAM dehamamatA dehAdhyAsa vadhe che, ne AtmAnuM satva haNAya che. AtmA nisattva muDadAla bane che, tethI jJAna-kiyA, AdinI sAtvika tanmaya ArAdhanA karI zakato nathI; kemake
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ 277 pipelI ane tagaDI banelI pudgalanI khaNa je jJAna-kiyAdinI ( sAdhanAnI vacce vacce UDyA karavAnI, ne tyAM sAdhanAmAM tanmayatA AvavA ja na de. jaDa pudgalanI palevaNanI gulAmImAMthI mukti meLavavA dvArA ja mana paramAtmAmAM AtmAmAM ne Atmika sAdhanAmAM praveza pAmI zake, ne karIne joDAyeluM rahI zake. zAlibhadra, dhane, meghakumAra vagere mukha nahotA, akkalahana nahotA, ke e sukumAra chatAM ne lacabaca vaibhava vilAsamAM UcharelA chatAM, emaNe kaThera bAhA tapa Acaryo ! sAthe vinaya svAdhyAya dhyAnAdi Abhyantara tapa paNa kharo ja. bAhya tapa para jora eTalA mATe che, ke ethI dehAdhyAsadehamamatA ghaTatI Ave to pitAnA AtmAnI mamatA jamatI jAya, ne Abhyantara tapamAM AtmA Thare. Abhyantara tapa, prAyazcitta- vinaya - vaiyAvacca-svAdhyAya-dhyAna-kAyetsarga, e badhAya AtmAnI vastu che, AtmahitanI vastu che, ne emAM tana-manane ghasAvuM paDe che, eTale e tana-mananA ahitanI vAta che. tyAM je zarIranI mamatA pUrI hoya ke "mArI kAyAne jarAya agavaDa na ApuM, kaSTa na ApuM," to AtmAne A Abhyantara tapamAM hoMzathI TharavAnuM kyAMthI bane? mATe e dehamamatA yAne dehAdhyAsa kApavA mATe bAhya tapanI atizaya AvazyakatA che. muni bAhya tapathI dehAdhyAsa atyaMta ghaTADI nAkhe che, eTale AtmAmAM Thare che, AtmAne hitakArI Abhyantara tapane potAnI vastu mAnI emAM Thare che.
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ [42] AlocanA - prAyazcitta -vinaya tapanuM mahatva prAyazcitta tapamAM muni potAnI sAdhanAmAM pAkuM lakSa rAkhanArA hoya ke kyAMya doSa khalanA aticAra to nathI lAgatuM. ne ? lAge tyAM jhaTa gurunI AgaLa mAyA rahita enuM Alecana-prakAzana karI de, ane enuM gurudatta prAyazcitta saharSa ne AbhAra mAnavApUrvaka svIkArI le ne enuM vahana kare. pra- ema te zAstranAM sUkSma vidhAna jotAM to divasamAM keTalIya khalanA dekhAya, e badhAnuM guru AgaLa Alocana karI prAyazcitta letAM to eka ja divasanA paNa. keTalA badhA prAyazcitta Ave? e vahana karavA bese emAM to divaso pasAra thatAM e divasomAM vaLI keTalI badhI khalanAo thAya, ne keTalAM badhAM prAyazcitta caDe? e ze. pUrA vI zakAya ? u0- muMjhavaNa karavAnI jarUra nathI, AvI samasyA nAnI moTI khalanAonI mAyArahita AlocanA karanArA ane enAM prAyazcitta lenAra mATe zAstra jhosa karavAnI prAyazcittadAtA gurune chuTa ApI che. sanI vidhi nizItha. vyavahArAdi cheda grantha yAne prAyazcitta granthamAM varNavelI che. e vidhithI jhosa karatAM prAyazcitta lenArane prAyazcitta vahI pUruM karavAnI sagavaDa rahe che.
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjI vAta e che ke je muni satata pApane bhaya hovAthI sUma kSationI paNa AlocanA karI prAyazcitta le che, ne pApanuM nirAkaraNa Icche che, e muni pharIthI kAMI eTalI badhI kSatio-khalanAo-aticAre seve nahi, eTale emane roja ne reja evAM prAyazcitta caDe nahi. A AlecanAmAM kadAca mohavaza manathI, AMkhathI, ke kAyAthI evA gupta pApa sevAI gayA hoya, to enI paNa guru AgaLa AlecanA karatAM zaramAya nahi, saMkecAya nahi. kemake samaje che ke gupta pApanI AlocanAthe kyI vicAraNuM? - (1) je gupta pApanI AlecanA-prAyazcitta zuddhi na, karI to e pApanAM zalya aMtarAtmAmAM evAM rahI jaze, ne ene evA cIkaNA azubhAnubaMdha paDI jaze ke pachIthI janama-janama enA udayamAM bhayaMkara duSTa buddhi, duSTa vicAraNA, ane duSTa lephsA ja jIvatI jAgatI rahevAnI, ne ethI besumAra duSTa pApAcaraNa thayA karavAnAM ! mATe ATalI jabaradasta moTI Apatti mAthe vahoravA karatAM ahIM guru pAse AlocanA karI levI sArI melAM kapaDAM jevuM meluM saMyama : (2) vaLI muni samaje che ke jema jene kapaDAM dhoI karIne cokhA paheravA cokhA rAkhavAnI paravA-tamannA hoya, ene mana kapaDAM paheravAnI kiMmata hAya. bAkI melAghelAM kapaDAM paheranAre to "lekamAM nAgA sArA na lAgIe mATe kapaDAM pahere eTaluM ja, bAkI kapaDAMnI ene mana baha
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ 80 kiMmata nahi ema aticAranAM Alocana-prAyazcittathI jene saMyama phanuM nirmaLa rAkhavAnI paravA-tamannA hoya, ene mana saMyama dhAraNa karyAnI kiMmata hoya. bAkI denI kazI AlecanA-prAyazcitta karIne saMyamazuddhi karavAnI jene paravA na hoya, e "saMyama mUkI ghare javAmAM zabhA nahi" eTale ja meluM-gheluM-doSagrasta saMyama pALe eTaluM ja, bAkI saMyamanI ene mana bahu kimaMta nahi. aNamola saMyamadAtA tIrthakara bhagavAnanI paNa ene mana bahu kiMmata nahi. ene kiMmata sAdhujIvanamAM maLatI gerarI pAchuM AdinI sArI sagavaDenI ! bAkI AvI sthitimAM huM na mukAuM, saMyamanI ane saMyamadAtA bhagavAnanI kiMmata UMcI rAkhuM, mATe ja mAre AlecanA-prAyazcitta karatA ja rahevuM joIe. e karato rahI mAre saMyama cekkhuM-nirmaLa rAkhyA ja karavuM joIe? te ja mane saMyamanI kiMmata che ema gaNAya."--A samajavALe sAdhu AlocanAmAM sadA tatpara rahe. (3) guru AgaLa pApanI AlocanA karavAmAM mahAna lAbha A, ke je AlecanA na karAya te, (i) hiMmatanA abhAve sattva haNAya che - - (i) guru AgaLa halakA paDavAnA bhaye abhimAna poSAya che, ane (iii) guru AgaLa sArA ArAdhakane dekhAva rAkhavAmAM mAyA paSAya; tathA (iv) pApAnubaMdhI pApa baMdhAya; jyAre,
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ 281 guru AgaLa AlocanA karavAthI sarva vRddhi thAya che, abhimAna kapAya che, dilamAM saraLatA poSAya che, ne azubha anubaMdha tUTI jAya che, tathA jinavacana-rAga vadhe che. /) A paNa eka mahAna lAbha che ke AlocanA karavA para sAce tIvra pApa-pazcAttApa Ubhe thayo hoya che, ne guru AgaLa pApe kahetAM kahetAM te vaLI e pazcAttApa ora vadhe che. emAM duSkRta-saMtApanA evA prabaLa zubha adhyavasAya UchaLe che, ke ethI lakhalUTa karma-nirjarA thAya. jhAMjhariyA munine ghAtaka rAjA, baMdhaka muninI cAmaDI utarAvanAra rAjA, ane sAdhvIjI mRgAvatIzrIjI emaja duSkRtanA prabaLa saMtApamAM TheTha kevaLajJAna sudhI pahoMcI gayelA! e parathI samajAya evuM che ke prabaLa duSkRta-saMtApanA zubha adhyavasAya keTalA badhA joradAra hetA haze ke emAMthI ucca dharmadhyAna, anAsakta yega, zukaladhyAna ane vItarAgatA pragaTa thaI jAya ? AvA zubha adhyavasAyano lAbha pAponI AlocanA karIe to ja maLe che. "mahAnizItha" zAstra kahe che gupta pApa sevAI gayAnI AlocanA karavA mATe AcArya pAse jatAM jatAM keTalIka sAvIe, tyAre bIjI vaLI AlecanA karatAM karatAM, te keTalIka vaLI AlocanA karI rahyA pachI.. evA zubha adhyavasAyamAM caDI ke tyAM ja kevaLajJAna pAmI gaI!- - A vicAraNAo mana para levAthI AlocanA karavAmAM cikkasatA Ave, gupta paNa doSa sevyAnI AlocanA karavAmAM kSiobha saMkeca na rahe. tyAre,
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ 282 vinayatAnuM mahattva (2) vinaya nAmane Abhyantara tapa ArAdhavAmAM muni ekkA hoya che. mATe te zAstra dRSTAnta batAve ke jemAM eka rAjakumAra je bAparAjAne vinaya na jALavI zakyo e vinaya sAdhue AcAryane jALa ! jaina zAsanamAM vinaya-dharma ajoDa batAvyA che. dA. ta. gurune te. vinaya sAcavavAne, paNa pustakane paNa vinaya sAcavavAne; jemake. pustakane ApaNI beThakathI nIce na mukAya, bagalamAM na levAya, mAthA nIce na mukAya,...vagere. kAraNa? jema jJAnadAtA che, ema zAstra paNa jJAnadAtA. che, eTale zAstra vidyAguru ja che. ema arihaMta bhagavAnane vinaya eTale ? arihaMta bhagavAnanI pratimAne paNa vinaya sAcavavAne. pratimA eTale jANe sAkSAt bhagavAna arihaMtadeva beThA che ema mana para bhAra rAkhIne A thaI zake. A arihaMta vinayana kevA kevA adbhuta prakAra batAvyA ! dA. ta. arihaMtanA darabAramAM javuM hoya to tyAM ApaNe khAvApIvAnI vastu na laI javAya. uttarAsaMga--khesa vinA na javAya. caityavaMdanamAM prabhu sivAyanI traNe dizA javAnI baMdha ja hoya.... tyAre, guruvinayamAM bRhadvAMdaNA sUtramAM je vidhi batAvI che, ne bhASyamAM je 33 guru-AzAtanA TALavAnI kahI che, eno vicAra karatAM lAge ke kharekhara A paNa jaina zAsananI anerI viziSTatA che. dA. ta. gurune vaMdana karavuM che, te pahelAM gurunI IcchA pUchavI joIe ke "huM vaMdana karu? kema ema ? to ke eTalA mATe ke guru navarA nathI beThA ke
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ 283 game te game te mANasa, game tyAre game tyAre, vaMdana karavA. Ave ene javAba ApyA ja kare. gurune ApaNe karatAM. zAsana-ciMtA, samudAya-ciMtA, tattvaciMtana vagere ghaNA mahattvanA aneka kAryo hoya che. e hisAba para jinazAsana, vaMdana karavA mATe gurunI IcchA pUchavAnuM kahe che. vaLI vaMdana. karavA mATe gurune avagrahamAM pesavA "ANujANaha me miugoM" arthAt mane parimita avagrahamAM AvavAnI rajA Apo" ema belI gurunI rajA mAgavAnuM kahe che, gurunI AsapAsa sAmAnyathI 3 hAthanI jagAne gurune "avagraha" kahevAya. ziSyone vinaya e che ke kAma vinA e avagrahamAM na javAya. tAtparya, guruthI ochAmAM ochuM 3 hAtha dUra, rahevuM joIe. mATe je ahIM vaMdananuM kArya upasthita thayuM, te gurunI avagrahamAM pesavA rajA mAgavI joIe. jinazAsananI vaDAI te juo ! ke pahelAM vaMdananI IcchA pUchavAnI te saheja mAthuM namAvI hAthanI aMjali jeDIne pUchAya. paraMtu have avagrahamAM pesavAnI rajA mAgavAnI, te zarIra adhuM namAvIne maMgAya. pahelAmAM "yathA jAta ane aMjalibaddha" mudrA, tyAre rajA mAgavAmAM "avanata' mudrA kahI.... ApaNe vaMdana. karavuM che, namra banI namaskAra kare che, toya emAM gurunI IcchA pUchavAnI ! vaLI avagrahamAM pesavA rajA mAgavAnI !' te paNa be hAtha joDI zarIra namAvIne mAgavAnI !.. vagere. vagere vinayavidhi batAvI. e parathI jinazAsanamAM vinaya-. dharma bajAvavA aMge paNa keTakeTalI jhINavaTa ane keTalo vistAra che! ane e mATe keTakeTalI nipuNatA-cakaratA rAkhavI joIe ! e samajI zakAya evuM che. ka
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ [43] vaiyAvacca-svAdhyAya -dhyAnanuM mahattva (3) vaiyAvacca tapa (3) vaiyAvacca eTale sAdhusevA. emAM AcAryathI mAMDIne nAnA sAdhu sudhInI sevA Ave. muni A vaiyAvacce nAmanA Abhyantara tapamAM paNa tatpara rahe. kAraNa ke jIvane anaMta anaMta kALathI vaLagelA harAmahADakApaNunA ane svArthodhatAnA gunhA para durgatienI jelanI sajA thAya che! e gunhAmAM na phasAvA mATe sAdhusevA mahAna bacAvanAmuM che. vaiyAvaccane bIjA kevA mahAna lAbha! dA. ta. (i) sAdhusevAthI durgatinI jela te TaLe ja che uparAMta. (ii) jemanI sevA vaiyAvacca karAya emanA viziSTa guNo-sukRtonI - anamedanAne lAbha maLe che. | (ii) "vidvAna sarvatra pUjyate! vidvAnanI badhe pUjAsanmAna-satkAra thAya che" ema je kahevAya che, ene artha - e ke hajI jJAne pAsanAmAM to AgaLa satkAra-sanmAna maLe enI AzaMsA rahevA saMbhava che, tathA e maLe ethI abhimAna AvavAne ya saMbhava che, jyAre vaiyAvacca-upAsanAmAM
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ te AvI AzaMsA-abhimAnane avakAza nathI. kevaLa jinA.. jJApAlana, sevAne susaMsakAra, vipula karmakSaya, ane puNyA nubaMdhI puNyanA lAbhane uddeza rahe che. bharata bAhubali. bhakti-vaiyAvaccathI addabhuta lAbha pAmI gayelA ! (4) svAdhyAya - cotho Abhyantara tapa svAdhyAya che. muni emAM to. evA vyagra ane ekAgra rahe che ke manamAM asat vikalpa ne ADAavaLA vicAro vagerene UThavAnuM sthAna maLatuM nathI, tethI AtmA ghaNA ghaNA Ata dhyAnathI bace che. vaLI zAstronA svAdhyAya-adhyayanathI adhikAdhika tattvabedha, te hepAdeyane bedha maLavAthI samyaktva nirmaLa thavA sAthe cAritramAM vizeSa udyama thavA avakAza rahe che. svAdhyAyaH paramaM maMgalaM " A mAnavabhavamAM mahAna ahobhAgya hoya ene jinAgamane divasa-rAta svAdhyAya, maLe ! cAritramAM bajAvavAnI rajanI kriyAo theDI, tethI bacanAro vipula samaya kyAM lekhe lagADavAne? zAstrasvAdhyAyathI ja lekhe lAge, pUche - pra - navakArajApathI lekhe na lAge? u - ekalA jApamAM svAdhyAyanA pUrve kahela lAbha,. jemake jinAjJApAlana, adhikAdhika tattvabodha ane saMvega. samyakatvazuddhi... vagere mahAna lAbhe jApamAM na maLe. vaLI mANasanuM mana vividhatA priya che, tethI enuM mane ekasarakhA jApamAM sthira na rahe, kaMTALe, keI asata viko kare ! tyAre svAdhyAyamAM vividha akSaro Ave. enA vividha artha hoya, tethI emAM
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ 286 citta pakaDAyeluM rahe ne kaMTALe nahi, eTale bIjAtrIjA vicAra na Ave. mATe ja svAdhyAyanI bahu UMcI kiMmata che. anaMtA bhava bhaTakyA emAM A ja kAma karelAM ke manane asat viSayomAM bhaTakatuM rAkhI A vicAra, bIje vicAra, trIjo vicAra ema beTA vicAre pApa-vicAre karI karI haiyAnA bhAva kaluSita rAkhyA, haiyAM bagaDelA rAkhyA. ethI ja asat kRtya karI karIne anaMtA bhava bhaTakyA ! tyAre je hayuM na bagaDavA devuM hoya to jinAgamazAstra-svAdhyAya eka anupama upAya che, emAM svAdhyAyathI khoTA vicAre aTake. ethI azubha bhAva jAge nahi. eTale haiyuM bagaDe nahi. (5) dhyAna (5) dhyAna e pAMcame Abhyantara tapa sAdhavAmAM muni khabaradAra rahe che. enuM kAraNa e che ke anaMta ane kALanuM rakhaDatuM mana dhyAnamAM sthira thAya che, ane sthira mana upara ja guNasthAnakanI pAyarIe upara upara caDAya che. cAvat aMte mana zukaladhyAnamAM lIna banatAM kevaLajJAna prApta thAya che ! - A dhyAna eTale khAlI "." ke "ahaM'nuM dhyAna nathI levAnuM, muni kAMI A laIne besatA nathI, kiMtu azubha Arta raudra dhyAnanI aTakAyatapUrvaka dharmadhyAnamAM joDAyelA rahe che. dharmadhyAnanA cAra prakAra AjJAviya, - apAyaricaya, vipAkavicaya, ane saMsthAnavijaya; ene bahu
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ 287 eka hitIi kriyAje khapa kare che, ne enA gADha abhyAsa upara ja zukuladhyAna lAge che, jenA upara ja kevaLajJAna sadhAya che.... bIjI mahattvanI vAta e che ke munio pitAnA AcAra-anuSThAnamAM je tanmaya banI jAya che, e tanmayakiyA paNa eka prakAranuM dhyAna ja che. eTale ja "jJAna dhyAnamAM ujamAla raheje" e hitazikSAmAM "dhyAna padathI ArAdhanAnI kiyAe lIdhI che; kemake "jJAna kriyAbhyAM mekSaH e sUtra mokSanA be upAya batAve che -eka jJAne pAsanA, ne bIjI kiyAnI upAsanA. pUche - pra. -te zuM jJAna ne kriyA sAthe dhyAnanI jarUra nathI? u- dhyAnanI jarUra AvazyakatA che, paraMtu te dhyAna kiyAmAM samAviSTa thaI jAya che. kiyA evA sacoTa mananA praNidhAna ane ekAgratA sAthe karavAnI che ke e dayAnarUpa banI jAya che. pUrve kahyuM tema sAmAnya janane ekalA "30 ke "ahuranA jApa yA dhyAnamAM mana sthira rahI zake nahi; kemake mana vividhatA-priya che. tethI e svAdhyAyAdi kiyAmAM sArI rIte ekAgra rahI zake. evI ekAgratAthI SaDU Avazyaka kriyA karanAra dhyAnane svAda je mANI zake che, te ekaluM kArAdinuM dhyAna karanAra nahi anubhavI zake. meTA jinakalpI munio paNa kiyA ane sUtra-arthanA ekAgra ciMtanarUpa dhyAnamAM lIna rahe che. te pUche - pra - je kriyA ane svAdhyAyamAM ja lIna rahevAnuM hiya, to pachI AjJAtricaya Adi dharmadhyAnane jagA kayAM? ene upayoga kyAM?
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ 288 u0 - te te prasaMgamAM AjJAvicaya - apAyaricaya vagerene upayoga thAya ja che. dA. ta. (1) AjJAvicaya:koI kriyA zarU karavI che, tyAM vicAra Ave ke "aho! kevI uttama jinAjJA ke eNe A kalyANakiyAnI ApaNane bheTa karI!" AjJAne A ekAgra vicAra e AjJAviya dharma, dayAna ja che. dharmabiMdu zAstra kahe che- "AjJAnusmRti arthAt sAdhanA-sAdhanAmAM jinAjJAnuM anusaMdhAna karavuM, jinAjJAne AgaLa karIne sAdhanA karavI. jinAjJA A pharamAve che mATe mAre A karavAnuM, jethI anaMta kalyANakara jinAjJAnI upAsanAno bhavya lAbha. maLe." A A AjJAnuM anusaMdhAna karatAM manamAM AvI. jaya ke "aho jinAjJA (1) kevI sabhRtArthane kahenArI ! ane (2) kevI jIvahitanI ja dezaka ! tathA (3) kevI trikALa-vyApinI!." vagere vagere. AmAM "AjJAvicaya -dharmadhyAne AvyuM che. (2) apAyaricaya :- ema jIvanamAM anAdi saMsakA2vaza rAga-dveSa, rati-arati, vagere UThavA jAya tyAM - are ! kyAM A mArI mUDhatA ajJAnatA ke AvAM pApasthAnaka sevato rahuM chuM ! pApasthAnake kevA khataranAka ke mekSamArgane dhe che! jIvane durgatimAM ghasaDI jAya che ! jJAnI bhagavaMte. zuM kahe che? A ja - surR-nibaLA bAra pAvALA " arthAt 18 pApasthAnaka e durgatinAM kAraNa che. ahe! A rAga-dveSAdi AtmAmAM rahI kevA kevA jAlima aneka anartha saraje che!" e ciMtana "apAyavicaya" nAmanuM dharmadhyAna bane.
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ 289 (3) vipAkavicaya:- ema keI bimArI AvI, pIDA thaI, apamAna thayuM,... vageremAM "A mArA ja karmanA. vipAka che, mATe mAre e samabhAve veThI levAnA ema. citavatAM "vipAkavicaya'dharmadhyAna thAya. tyAre, (4) saMsthAnavicaya:- kAMI ne kAMI dekhIne mana khoTA vicAramAM caDavA jatuM hoya ene "saMsthAnavicaya" nAmanA dharmadhyAnamAM joDavAnuM. emAM AvuM ciMtana rahe ke jagatamAM kevA kevA zAzvatA bhAve che! kevA kevA azAzvatA.. bhAve kAma karyuM jAya che !..." Ama zubha dhyAnamAM muni lIna rahe che. (6) kAyotsarga-Abhyantara tapa muni kAtsarga nAmano Abhyantara tapa eTalA mATe kare ke sthira kAyAe khaDAkhaDA rahevAmAM bhale thAka lAge ya besavAnuM nahi eTaluM ja kaSTa nahi, paraMtu zarIra para mAMkhI DAMsa macchara besI karaDyA kare to paNa ene uDADavA. kAyA ke hAtha halAvavAne ya nahi. evA kAryotsarganAM kaSTa sahatAM zarIrarAga-dehAdhyAsa-kAyamamatA ochI thatI Ave. A ane bIjA tapamAM kAyakaSTa upADAya eTalI kAyamamatA. ochI thAya. prava - te pachI vepArAdi khAtara kAyAnAM kaSTa upADe. emAM kema kAyamamatA ochI nathI thatI? - u0 - kAraNa ke dunyavI vastu khAtara kaSTa upADAya che.. emAM udeza dunyavI vastu meLavavAne che, kAyamamatA ochI.
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________ 290 karavAne nahi; UlaTuM vepArathI dhana lAvI kAyAnI tuSTipuSTi karavAne udeza hoya che! tyAM kAyamamatA kyAMthI ochI thAya? tyAre ahIM kAryotsarga vagerenA kaSTa upADavAmAM sIdhe kAyamamatA utAravAne uddeza che. eka prazna thAya, prave-je kaTathI kAyamamatA utAravAne ja udeza heya te te te kAyakleza-kAyakaSTa sahana karavArUpa bAhya tapathI te utarI zake che, pachI "tAva kArya ThANe..sirAmi" ema pratijJAbaddha banIne kAryotsarga karavAnI zI jarUra? u - kAtsarganI jarUra eTalA mATe che ke kAyakaSTa nAmanA tapathI alabat kAyamamatA ochI te thAya ja che paraMtu kAryotsargamAM pratijJAbaddha manathI je sthira dhyAna karavAmAM Ave che emAM, asata vikapathI muDadAla banelA manane kAyetsarga dhyAnathI sazakta banAvavAnuM thAya che. pachI atizaya sazakta baneluM mana vadhI gayelI zakti ane sthiratAnA prabhAve zukaladhyAna sudhI pahoMcI zake che! ke jenA upara kevalajJAna thAya che ! pratijJA vinAnA khAlI kAyakaSTathI A na banI zake; jyAre kAryotsarga-dhyAnathI A banI zake che. vaLI dhyAna paNa evA zubha viSayanuM che ke enAthI mana prabhAvita banI aMtaranA rAgadveSa piSavAmAM jatuM nathI. UlaTuM kAryotsarganA sthira dhyAnathI rAga-dveSanA baMdhana DhIlA paDe che, ene hAsa thato Ave che, A moTo lAbha che! Ama muni 6-6 prakAranA bAhya-Abhyantara tapamAM rahevAthI zuM lAbha pAme che? te TIkAkAra mahaSi lakhe che ke
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________ 291 tapa vizeSathI aneka bhopArjita karmanI nirjara ahIM mAtra tapasyA eTaluM ja na lakhatAM "tapavizepAtuM " lakhyuM, ethI sUcavyuM ke "tapa paNa je bAra prakArano viziSTa tapa kare to ja aneka bhavonAM upAjita karmone kSaya thatA Ave." tapa "viziSTa" kare eTale ? tana-mana suMvALA rAkhI rAkhIne nahi, kintu tana toDAya ane mana meDAya e rItanAM tapa kare. tanamAM Indriye paNa Ave, enA para paNa pAke aMkuza mUkI enI svachaMdatA aTake e rItanA tapa kare. dA. ta. vRtti saMkSepa tapa kare che, te indri nI ISTa viSayamAM daDI javAnI vRtti para paNa pAke aMkuza mUkavAno. moTI asara IndrANuM sAme Ave paNa AMkhanuM popacuM UMcuM na thAya. ema saMlInatA tapamAM vANInI saMlInatA-saMgopana evuM ke atyaMta jarUrI sivAya eka paNa vacana nahi bolavAnuM. ema kAyAnI saMlInatA. evI ke eka hAthe paga halAvavA jevI paNa binajarUrI pravRtti nahi karavAnI. ema Abhyantara tapamAM AlocanA eTale ekAda paNa ku-vicAra AvyuM to te gurune jaNAvI prAyazcitta levAnuM. vinayamAM gurunuM potAnA haiyAmAM bahumAna UchaLe temaja bahAramAM gurunuM gaurava-sanmAna vadhe e. vinaya ema gurunI :33 mAMthI eka paNa AzAtanA na thAya e vinaya. sArAMza, bAre prakAranA tapamAM viziSTatA hoya. viziSTatapa ArAdhAya tyAre aneka bhAnAM aMtarAyAdi karmo tUTatAM Ave, ne AtmAmAM labdhio pragaTa thAya, .
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________ 292 sAmAnya buddhi(Common Sense)thI samajAya evuM che ke aneka bhavamAM pApavicAra- vANuM- vartAvanA lakhalUTa dukRtya AcarI karmanA gaMjAvara sToka zeka UbhA karyA che, e kAMI kAyAne pAlisa -mAlisa rAkhI, ne manane sagavaDa-priya banyuM rAkhI, sAmAnya sAmAnya tapanA prakArathI naSTa thAya nahi. e te tana ane mana para mArzala-le calAvavo paDe. tana-mana-kasAya evA tapanA prakAre AcarAya tyAre pelA bhAre karmonA theka naSTa thatA Ave. dhanAjI, zAlibhadramuni, dhane aNagAra, sanatakumAra cakavatI muni, meghakumAramuni, metArajamuni vageree zuM kareluM ? A ja ke bAre prakAranA tapamAM tana - mana para kALo kera vartAvyo ! kadAca tapanA samasta prakAramAM evI UMcI viziSTatA na lAvI zakAya to paNa, amuka prakAramAM ca je e levAya, to paNa bRhat karmanirjarA thAya. ahIM eTaluM dhyAna rAkhavAnuM che ke muni viziSTa tapathI karmanirbhara kare che, paraMtu te samyapha cAritrathI sakalasarva hitAzayI yAne sarvajIva-hitaiSI banI pApanAM AthavadvAre baMdha karIne viziSTa tapanI ArAdhanAthI aneka bhavanA saMcita karmonI nirjarA kare che. tapanI sAthe sAthe e samyaka cAritra hoya, emAM sarvajIvahitAzaya hAya, ane Azrava-nirodharupa mahAvratAdi hoya, tyAre tapane ame hAthamAM Ave che. te tapa karIne bAhAmAMthI khasI atyantaramAMaMtarAtmAmAM karavAnuM che.
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________ 293 badhe tapa joIe to emAM A ja dekhAze ke bahAramAMthI khasI aMdaramAM Ave. dA. ta. azana karo eTale bahAra khorAkamAM jAo, ane anazana kare eTale bahAranuM eTaluM baMdha thayuM, tethI aMdaramAM TharavAnuM maLe. evuM unedarImAM cAra keLiyA pUratuM paNa bahAramAM jatA aTakyA, to eTaluM aMdaramAM avAya, aMdaramAM TharAya. aMdaramAM" karavuM eTale zuM ? :tapathI aMdaramAM karavuM eTale manane satiSa thAya ke cAle, tapa dvArA ATalI khAnapAnanI ke ATalA dravyanI ne rasanI gulAmIthI bacyA. ema kAyaphaleza-kAyakaSTa tapamAM ya zuM che? kAyAne dharma khAtara zrama ApavAnuM che. e ApavAmAM ya AtmAne ullAsa rahe che ke "cAlo sAdhanabhUta maLelI kAyA zramita thaIne paNa dharmanI ArAdhanAmAM kAme lAgI !" A aMdaramAM TharyA gaNAya. ema saMlInatAmAM to saheje mana vacana-kAyA-Indriyene saMpyA, arthAt bahAramAM jatA aTakAvyA, eTale saheje aMdaramAM TharI zake. arthAt bahAranI vicAraNA vANI tathA vartAvamAM mana na laI jatAM, mana have AtmA-paramAtmAnA svarUpa, guNe,...vageremAM joDI zakAya. bAhya tapane marma: bAhyamAMthI manane tapAve yAne nigRhIta kare. A hisAbe bAhya tapane bhAva laI zakAya ke je bAhyamAM joDAtA manane tapAve, mana para nigraha kare, jethI bAhyamAM mana jAya nahi, enuM nAma bAhya tapa. bAhyamAM jatA manane aTakAve te bAhya tapa, aMdaramAM manane ThAre te Abhyantara tapa.
Page #311
--------------------------------------------------------------------------
________________ 294 jinazAsananI kevI suMdara vyavasthA che! jIva jyAM sudhI bahAramAM Tharate che, tyAM sudhI saMsAra che. bAhyane cheDI aMtaramAM Darate thAya tema tema, AMtara utkRSTa udayanI je vItarAga avasthA, enI najIka najIka thatuM jAya, Alyantara tapa: aMdaramAM ThAranAre ta5: e bAhya tapa karIne zuM karavuM che? te ke abhyaH2mAM karavuM che. e mATe che Abhyantara tapa, abhyantaramAM ThAranAre tapa. AlocanA kare, vinaya kare, vaiyAvacca kare, eTale aMdaramAM TharavAnuM thAya. dA. ta. (1) AlecanAthI manane toSa thAya ke "hAza ! AtmasuvarNane lAgela aticArane kacare AlecanA-prAyazcittathI dUra thayo !" A aMtarane AnaMda e aMdaramAM TharyA. ema, (2) vinaya karIne mana prasanna thAya ke "hAza ! anAdithI AtmAnI jAmelI akkaDatA vaDilanA vinayathI kAMIka dabAI " aMdaramAM karavuM eTale ? jema bAne lAbha joI mana bAhyamAM prasanna thAya che, ema AtmAnA lAbha joI mana emAM prasanna thAya, manane hAza thAya, enuM nAma aMdaramA TharyA. (3) vaiyAvaccamAM paNa evuM che ke harAmahADakApaNAne. ane svArthamAyAne rasa dabAvI manane AnaMda thAya ke "hAza ! A sevA-vaiyAvaccane suMdara AtmalAbha thayo !" tyAre, (4) svAdhyAyamAM to svane eTale ke pitAnA AtmAne adhyAya yAne nikaTa Agamana thAya che, tethI mana khuzI
Page #312
--------------------------------------------------------------------------
________________ * 295 anubhave che ke "sAruM thayuM zAstra-svAdhyAya maLe te bAmAMthI chUTI mArI AtmAne zAnIonA vacanamAM karavAnuM maLyuM !" tyAre (5) dhyAnamAM te vaLI manane zubhamAM ekAgra karavAnuM thAya ja che, tethI mana bAhyamAMthI saheje chUTI aMdaramAM kare. te (6) kAtsargamAM e dhyAna uparAMta vacana-kAyAIndriyonI pravRtti baMdha karavAthI e dvArA bahAramAM javAnuM thatuM hatuM te sAva aTakI gayuM, tethI aMdaramAM vizeSa TharAya. mana tAjagI anubhave ke "hAza ! arihaMtAdi mahAtattvamAM TheravA maLyuM ! vAta A che - muni sarvajIva-hitaiSI banI avirati cAne indriyanI AsaktirUpa Azravane baMdha karIne viziSTa tapathI aMdaramAM Thare che, tethI aneka bhavanAM karma vikherI nAkhe che. sArAMza, muni "AdAnavAna" arthAt samyagdarzana- jJAna-cAritra-tapane ja khapa karanArA hoya, eTale enI ArAdhanAmAM pakva thayelA hoya che. emane have bhavAnI lAMbI paraMparA arthAt samudra samAna athAga bhavarAzimAM bhaTakavAnuM rahetuM nathI. have to e jANe bhavarAzi-samudrane tarI gayA. ema tarI jaIne zuM kare? te kahyuM, - "dharmamurAdanA" arthAt muni dharmane upadeze, munine darzana-jJAnacAritra-tapanI ArAdhanAthI "svataH " eTale ke pitAne to
Page #313
--------------------------------------------------------------------------
________________ 296 karmanirjarAno lAbha thaI ja rahyo che, paraMtu bIjAone dharma upadeze ethI bIjAone paNa lAbha thAya che. svataH samyagdarzana-jJAna-cAritra-tapamAM evA layalIna che, ane enAthI emane aMtarAtmA e bhAvita thayela che, ke saMparkamAM AvatA bhavI jIvone evA prakAre arthAt samyagdarzana - jJAna-cAritra-tapane dharma upadeze che. duniyAmAM dekhAya che ke je jenAthI bhAvita thaI gaye. hoya, raMgAI gaye hoya, e ene mAthe laIne phare che, enA guNa gAya che. dA. ta. mANasane keI dhaMdhAmAM puNyanI yArIthI phAvaTa AvatI hoya, te enAthI e evo raMgAI jAya che ke pachI bIjA ALasune ke hatAza thayelAne preraNA-uttejanA kare che, "besI zuM rahyA che? juo A dhaMdhAmAM keTalI badhI phAvaTa che! jhukAva AmAM." ema muni samyadarzanAdithI bhAvita evA ke pachI saheje saheje bhavI jIvone samajAve che ke, ATalI UMcI jinazAsana sAthe mAnavajanmanI kharekharI dukAna maLI gaI che, te enAthI samyagdarzanAdi -svarUpa jhaverAtane vepAra karI lo. AvatA janamamAM AvI. dukAna ja nahi hoya, te kyAMthI A jhaverAtane vepAra karI. zakavAnA hatA? ane A mAlanI kiMmata jarAya ochI na mAnatA, kemake meTA tIrthakara bhagavAna ane cakavatI jevA oe paNa A ja vepAra karyo che. "duniyAnA vepalAmAM te meLavelAnuM jIvananA aMte zunya dekhAya che, tyAre A sAcA jhaverAtane vepAra janama janama unnati karAvI aMte mokSa pamADe che! dunyavI vepAra
Page #314
--------------------------------------------------------------------------
________________ 297 kare emAM navuM zuM kare che? navuM kazuM karatA nathI, bhUtakALamAM anaMtIvAra je karI AvyA, ghuMTI AvyA, te ja karavAnuM-ghuMTavAnuM hoya che. tyAre samyagadarzanAdinI ArAdhanA navI che. e karavAthI ahIM paNa manane bhAre zAMti kuti maLe che, ne paralokamAM ene vArase maLe che. eTale paralokamAM sadgati ane dharma maLavAthI janama janama sudharI jAya che, durgatiomAM bhaTakavAnuM baMdha thaI jAya che." -AvuM AvuM samajAvavAthI bhavI jIvone pratibodha lAge che. naMdISeNa muni patita thaI vezyAne tyAM rahelA chatAM roja 10 jaNane pratibodha karIne saMsAramAMthI UbhA karI detA ! ne sIdhA bhagavAna pAse dIkSA levA mekalatA ! zI rIte pratibaMdha karatA haze? AvuM ja kAMIka samajAvIne ke - vezyAne tyAM rahelA naMdISeNu A upadezatA mahAnubhAva! je, tuM kevA UMcA mAnavabhavamAM AvyA che! enI tane kiMmata che? pazu paMkhInA avatAra je. paMcendriya ane manavALA che chatAM emane che kazI zudha-budha? kazI zuddhi-buddhi? basa, khAvuM, khAvAnuM UbhuM karavuM, viSayavilAsa ane UMghavuM,-eTaluM ja e jANe che. AtmA zuM ? paramAtmA zuM ? enI kazI ja ene gama nahi. tyAre ApaNe A ucca janamamAM zuM karavA AvyA chIe? paramAtmAne bhajIne ApaNA AtmAne janamamaraNanA phAMsalAmAMthI choDAvavA AvyA chIe. e A manuSyajanamamAM ja thaI zake. e mATe janAvaranA jevI mehamAyAnI ramata mUkI paramAtmAne zaraNe ja, samyagdarzana-jJAna-cAritra-tapanI ArAdhanA karI le, ane A janama pAvana karI le...."
Page #315
--------------------------------------------------------------------------
________________ 298 AvuM AvuM samajAvatA haze te reja 10-10 jaNane cAritrapa the caDAvI detA ! | muni svayaM samyagdarzanAdinI ArAdhanAmaya banelA A ja karatA hoya che. alabatta eTalI caDavAnI sImAnI tAkAta na hoya, to bhaviSyamAM ya tAkAta vadhavAthI caDI zake. e mATe samyagdarzana jJAna ane dezacAritra yAne zrAvakapaNAnA bAra vratamAM caDAve che. chevaTe mArgAnusArI mAga para caDAve che. prabhAvaka pUrvajonI yazagAthA gAtAM AdrakumAra mahAmuninA jIvana para vistArathI vicAra karyo. jemAM zrI sadhaAMgaNadhara mahArAje zrI sUtrakRtAMga AgamamAM AdrakumAra adhyayanamAM chelle A gAthA kahI, buddhassa ANAe imaM samAhiM assiM suThiccA tiviheNa taaii| tariu samudaM va mahAbhavohaM AyANavaM dhammamudAharejjA // A gAthA gokhI laI ahIM vistArathI kahelAM enA bhAva vAraMvAra manana karavA gya che, ne zakya amalamAM mUkavA yogya che.... jinAjJA-viruddha kAMI kahevAyuM hoya ene micchAmi dukkaDaM. ( sa mA A che
Page #316
--------------------------------------------------------------------------
________________ AdhyAtmika vaibhavanuM divya darzana karavA IcchatA jJAnanI pavitra gaMgAmAM Atmika AnaMdanA gaganacuMbI taraMgAmAM snAna-avagAhana karIne tamArA AtmAne nirmaLa karavA IcchatA he, adhyAtma-AganA unnata zikhara upara ArUDha thavAnI utkaTa IcchA hoya, AtmaciMtana-manananA uMDANamAM DUbakI mArIne jagatanI Adhi-vyAdhi-upAdhiethI chUTavuM hoya te AjathI ja vAMcavAnuM zarU karI de"divya da za na" sAptAhika | dara zanivAre pragaTa thAya che. jemAM prabhAvaka pravacanakAra vardhamAna tapenidhi pa. pU. AcAryadevazrI vijaya bhuvanabhAnusUrIzvarajI mahArAjanA jJAnagarbhita, vairAgyapreraka divya pravacana prakAzita thAya che. jemAM 34 varSathI lagAtAra vAcakenA rejindA jIvananI gaMbhIra samasyAone saraLa ane uttama ukela prApta thAya che. vArSika lavAjama-rUA. 20| AjIvana sabhya rU. 250 turata ja grAhaka banI divya AnaMdanI anubhUti kare. | divya darzana drasTa Co. kumArapALa vi. zAha [Te. naM. 3885ra3] 68, gulAlavADI, muMbaI-400 004
Page #317
--------------------------------------------------------------------------
________________ divya darzana drasTa prakAzita nyAyavizArada pUjyapAda AcAryadeva zrI vijaya bhuvanabhAnusUrIzvarajI mahArAjanI kalame lakhAyeluM ane lakhAtuM sAhitya eTale 0 naitiktAne ghaDatuM sAhitya 0 dhArmika saMskArane poSatuM sAhitya 0 ArAdhanAmAM jema pUratuM sAhitya 0 jaTila samasyAonuM ukela ApatuM sAhitya Aje ja prApya graMtha vasAvo. paramateja bhA. 1 (AvRtti bIjI) 30-00 paramateja bhA. 2 25-00 gadaSTi samuccaya vyAkhyAne bhA. 1 25-00 gadaSTi samuccaya vyAkhyAne bhA. 2 30-00 dhyAna ane jIvana bhA. 1-2 darekanA 7-50 sItAjInA pagale pagale bhA. 1-2 darekanA 9-50 pratikramaNa sUtra citrAvali (trIjI AvRtti) 20-00 jAlInI ane zIkhIkumAra (samarAditya bhava-3) 7-50, yazodhara muni caritra bhA. 1 12-00 yazodara muni caritra bhA. 2 -00 navapada prakAza - arihaMtapada 10-00 >> - siddhapada , - AcAryaupAdhyAyapada mahAsati RSidattA bhA. 16 >> 1 6 1 1 bhA. ra , ' sUri , pa-00
Page #318
--------------------------------------------------------------------------
________________ | Bka jaina dhama ne paricaya meLavavA : adhyAtmane bedha pAmavA ane ArAdhanAmAM joma pUravA - divyadarzana sAptAhikanA grAhaka bane nyAya vizArada, vardhamAna taponidhi pUjyapAdra AcArya zrI vijayabhuvanabhAnusUrIzvarajI mahArAjanA - vairAgyapreraka vivecanone jhIlatuM divyadarzana sAptAhika pratyeka zanivAre niyamita prakAzita thaI rahyuM che. AjanA kALe ubharAtAM azubha saMkalpo vika9pAthI bacavA ane zubha adhyavasAyamAM manane jhIlatu' rAkhavA tathA jIvanamAM udbhavatI jaTila samasyAno ukela pAmavA, vairAgya ane adhyAtmAne badha meLavavA, ArAdhanAmAM jema puravA, divya jatidharIne paricaya karavA, ane jaina tatvanI vizada tAkika ane sAtvika samajaNa tathA Atmazuddhi ane zubhabhAvanuM satata sAtatya jALavavA IcchatA ho te te Aje ja divyadarzana parivAranA sabhya banI divya darzana sAptAhikanA AjIvana sabhya rUA. 250-00 divya darzana sAptAhikanA vArSika grAhaka rUA. 20-00 rakama manIorDa 2 dvArA nIcenA sthaLe mokalI Ape. -: divyadarzana kAryAlaya : -- kumArapALa vi. zAha - 68, gulAlavADI, trIje mALe, muMbaI-400 004, TAITala : papu prinTasa, amadAvAda. phona 230263