________________
सानुवादस्वोपज्ञभाष्य-टीकालङ्कृतम्
સૂત્રમ્:- જર્મ-સમૂઈનનમદિનાર/દા भाष्यम् :- आद्यमिति सूत्रक्रमप्रामाण्यादौदारिकमाह। तद् गर्भे सम्मूर्च्छने वा जायते॥२/४६॥
– ન્યક્તિ - न्यायेन क्रियन्ते तस्मात् सोपभोगानीति निगमनम्, काणमपहायैकं शेषाण्येवंविधेनोपभोगेन सोपમો નીતિ ૨/૪
अत्राहेत्यादिः सम्बन्धग्रन्थः। अजानानः प्रश्नयति → एषामौदारिकादीनां वपुषां पञ्चानामपि त्रिषु जन्मसु = सम्मूर्च्छनादिषु किं शरीरं क्व जन्मनि जायते = सम्भवत्युत्पद्यते वा ? अत्रोच्यते →
(गर्भ-सम्मूर्च्छनजमादद्यमिति सूत्रम् । आद्यमित्यादिभाष्यम्।)आदौ भवमाद्यं शरीरप्रकरणप्रथमसूत्रक्रमप्रामाण्यादौदारिकमाह, तद् गर्भे जन्मनि सम्मूछने वा जायतेसम्भवतीति, जनिः સૂત્રાર્થ ? આઘ ઔદ્યારિક શરીર ગર્ભજ અને સંપૂર્ઝનજ હોય છે. ૨/૪
ભાષ્યાર્થ : ૨/૩૭ સૂત્રના કમનું પ્રમાણપણું હોવાથી આદિમાં રહેલા એવા ઔઠારિકને સૂત્રકારશ્રી કહે છે. તે (ઔદ્યારિક શરીર) ગર્ભ અને સંપૂર્ણન જન્મને વિશે હોય છે.૨/૪
- હેમગિરા - લે આથી મિત્ર બની ભાષ્યકાર વાચકાચાર્યશ્રી કહે છે કે “ઔદારિકાદિ શરીરો વડે સુખ-દુઃખનો ઉપભોગ, કર્મબંધ, અનુભવ અને નિર્જરા સ્વરૂપ વિશિષ્ટ ઉપભોગ વ્યાખ્યા કરાયેલ ન્યાય વડે (= કહેવાયેલી પદ્ધતિથી) કરાય છે, ‘તમ[િ સોમાનિ' (= તેથી તેઓ ઉપભોગ સહિતના છ') એવું આ ભાષ્ય ઉપસંહાર કરનાર છે, તેનો ભાવાર્થ આ પ્રમાણે છે કે એક કાર્મણને છોડી શેષ શરીરો આવા પ્રકારના વિશિષ્ટ ઉપભોગ વડે સોપભોગ હોય છે. ૨/૪૫ .
સુફ સંમૂર્ણિમાદિ ત્રણ જન્મોમાં શરીરની વ્યવસ્થા કર ૨/૪૬ સૂત્રની અવતરણિકા: ‘ત્રીદ' ઇત્યાદિ ભાષ્ય સંબંધગ્રંથ રૂ૫ = અવતરણિકા રૂપ છે અર્થાત્ ૨/૪૫ સાથે ૨/૪૬ સૂત્રનું અનુસંધાન જોડે છે. કોઈ અજાણ પ્રશ્ન કરે છે કે સંમૂચ્છિમાદિ ૩ જન્મોને વિષે આ ઔદારિકાદિ પાંચેય શરીરોમાં ક્યું શરીર ક્યા જન્મને વિશે સંભવે છે અથવા જન્મે છે ? અહીં (=આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં) ૨/૪૬ સૂત્ર કહેવાય છે.
જર્મ-સમૂર્ખનનમ્ એ ૨/૪૬ સૂત્ર છે અને તેનું નામ્... ઇત્યાદિ ભાષ્ય છે. અહીં તેનું વિવેચન કરે છે –
આદિમાં રહેલું તે “આઘ’. શરીર પ્રકરણના પ્રથમ સૂત્ર ૨/૩૭ના ક્રમનું પ્રમાણપણું હોવાથી આદિમાં રહેલા ઔદારિક શરીરને સૂત્રકારશ્રી કહે છે. તે દારિક શરીર ગર્ભ જન્મ વિશે અને સંમૂર્ણિમ જન્મને વિશે હોય છે. સૂત્રગત “-સમૂઈન' પદમાં રહેલ ગર્ભ