________________
. [૫] - પશ્ચિમ લાબે, પચવીશ જનની ઊંચાઈવાળો અને તેના
થા ભાગે (સવા છ જન) જમીનમાં ઊંડે, પચાસ જન પહાળે, રુચકના આકારવાળે, સર્વ રજતમય વિજયાલ્ય. નામે પર્વત છે. તેણે પિતાને વિસ્તાર બાદ કરતાં બાકી રહેલા ભરતક્ષેત્રના પ્રમાણના અર્ધભાગવાળા ઉત્તર દક્ષિણ એવા બે વિભાગ (૨૩૮ જન ને ત્રણ કળા પ્રમાણે) કરેલા છે. તે પર્વત બંને બાજુએ વેદિકા અને વનખંડવાળે છે. તે પર્વતમાં પશ્ચિમ બાજુએ તમિસ્યા નામે ગુફા ગિરિના વિસ્તાર જેટલી (૫૦ જન) લાંબી અને બાર જન વિસ્તારવાળી (પહોળી) તથા આઠ જન ઊંચી છે. તેની બંને બાજુ વિજયદ્વારના પ્રમાણુવાળા બે દ્વાર છે. વજમય બારણાથી બંધ કરેલી છે. કૃતમાલ નામના દેવને ત્યાં નિવાસ છે. તે ગુફાના મધ્યમાં બે એજનના આંતરાવાળી અને ત્રણ ત્રણ જનની પહોળાઈવાળી ઉમેગ્નજલા ને નિમગ્નજલા નામની બે નદીઓ છે. તે તમિસ્ત્રા ગુફા પ્રમાણે જ એ પર્વતની પૂર્વબાજુએ ખંડપ્રપાતા નામની ગુફા છે. ત્યાં મૃત્તમાલ નામના દેવને નિવાસ છે. (તે તેને સ્વામી છે.)
વિજ્યાદ્ય પર્વત ઉપર દશ જન ચડીએ ત્યારે બને બાજુએ દશ દશ એજનના વિસ્તારવાળી (પહોળી) વિદ્યાધરોની બે શ્રેણીઓ છે. તે પર્વતપ્રમાણુ લાંબી છે ને વેદિકાવનખંડ યુક્ત છે. તેની દક્ષિણ બાજુની શ્રેણું જનપદ સહિત રથનપુરચક્રવાલ પ્રમુખ પચાસ નગરવાળી છે અને વિચિત્રમણિ, પુષ્કરિણ, ઉદ્યાન અને ક્રીડાસ્થાનેથી વિભૂષિત છે. ઉત્તર બાજુની શ્રેણીમાં ગગનવલ્લભ વિગેરે સાઠ નગર છે. તે બંને શ્રેણીમાં વિદ્યાના પ્રસાદથી પ્રાપ્ત થયેલા વાંચ્છિત
મા છે શ્રેણીઓ શ્રેણી બાજુની શ્રેણું
વિચિત્ર