________________
她
स्थानासूत्रे
कृत्वा नो आलोचयति, इत्यादि - यावत् नो यथाई प्रायश्रितं तपःकर्म प्रतिपद्यते, तद्यथा - तानि त्रीणि स्थानानि यथा - अकीर्त्तिर्वा मे स्यात् कीर्तिः सर्वदिग्गामिनी प्रसिद्धिः, न कीर्त्तिरकीर्त्तिः सर्वदिग्व्यापिनी निन्दा स्याव - ' अयं मायावान्' इत्यादिरूपाऽपकीर्त्तिः प्ररारेत् इति कृत्वाऽसौ नो आलोचयति नो प्रतिक्रामतीत्यादि । अवर्णो वा मे स्यात् अवर्णः - एकदिग्गा मिचापयशः, आलोचनादिकरणे 'लोका मां निन्दिष्यन्तीति कृत्वा नो आलोचयति नो मतिक्रामतीत्यादि २| अविनयो वा मे स्यात् विनयः- देशकालाद्यपेक्षया यथोचितमतिपत्तिरूपः, न विनयः - अविनयः - आलोचनाद्यनीकारेऽन्वे मुनयो मम 'विनयं न करिकरके उस की आलोचना नहीं करता है इत्यादि के तीन रधान इस प्रकार से है - अकीर्ति मेरी होनी, अवर्ण अयश मेरा होगा, अविनय मेरा होगा, सर्वदिग्गामिनी प्रसिद्धि का नाल कीर्ति है । यदि मैं माया करके उसकी आलोचना करता है, प्रतिक्रमण करता हूं, यावत् बधाई प्रायश्चित्त लेता हूं तो मेरी चारों दिशाओं में निन्दा हो जावेगी- "यह मायावान् है " इत्यादि रूप से मेरी अपकीर्ति फैल जावेगी ऐसा ख्याल करके वह न आलोचना करता है और न प्रतिकण आदि करता है ? एक देश से अपया का फैलना अवर्ण है, यदि से आलोचना आदि करता हूं तो लोक मेरी निन्दा करेंगे इस प्रकार के अभिप्राय से वह आलोचन आदि नहीं करता है देश काल आदि की अपेक्षा से यथोचित प्रतिपत्तिका नाम विनय है । इससे विपरीत अविनय है आलोचना आदि के अङ्गीकार करने पर अन्य मुनिजन मेरा विनय नहीं करेंगे ऐसे
નીચે દર્શાવેલા ત્રણ સ્થાનેા (કારા) ને લીધે પણ માથી જીવ માયા કરીને તેની આલેચના આદિ કરતે નથી−(૧) જો માયા કરીને હુ તેની આલે ચના કરીશ, તેનું પ્રતિક્રમણું કરીશ, નિંદા, ગર્લ્સ, પ્રાયશ્ચિત આદિ કરીશ तो भारी अडीर्ति थशे. भेटते है “म भाषस भायावान् छे, " शेवी भारी અપકીર્તિ ચોરે દિશામાં ફેલાઈ જશે. આ પ્રકારના વિચાર કરીને તે પેાતાના પાપકૃત્યની આલાચના આદિ કરતા નથી ( ચારે દિશામાં અપશયને ફેલાવે થવા તેનું નામ અકીર્તિ છે ) (૨) તેને એવા વિચાર આવે છે કે મારા પાપકર્મીની આલાચના આદિ કરવાથી મારા અવણું ( અપશય ) થશે. (એક દેશની અપેન્નાએ અપશયના ફેલાવેા થવા તેનુ નામ અવણુ છે ) લેાકેા મારી નિંદા કરશે, એવા ખ્યાલથી તે આલેચના કરતેા નથી (૧) તેને એવે વિચાર ' આવે છે કે પાપકર્મીની આલાચના કરવાથી મારા અવિનય થશે-અન્ય મુનિજન તથા લેકે મારેા વિનય નહીં કરે. આ પ્રકારના વિચારથી પ્રેરિત થઈને