________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
वडक.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
वर्णमेळ.
४२९
लघुगुरुना क्रमे २८ अक्षरनो आ दंडक छंदोवृतमुक्तावलीमा छे. आमां प्रत्येक पादमा इच्छापूर्वक लघु गुरु आणवा, एम प्रमाणग्रंथोनो अभिप्राय छे. प्राकृत पिंगळसूत्रमां यथेच्छ लघु गुरु लाववा केहेछे, पण तेनो वृत्तिकार लक्ष्मीनाथ भट्ट विशेषमां एम विस्तार आपछे के, लगना क्रमथी एटले यथेच्छ जगण रगणना क्रमे छेवट जगण लावी ते उपर अन्तमां एक लघु आणी २८ वर्ण अथवा तेथी वधारे १० के ११ गण उपर एक लघु आवे एम रचना करवी. पण आ कथन उचित नथी, केमके आ दंडकमा लग नो क्रम इच्छापूर्वक आणवानो प्रमाणग्रंथोनो अभिप्राय छे तेमज मूळ सूत्र छे
"लघुगुरु निजेच्छया यदा निवेश्यते तदैष दण्डको भव त्यनङ्गशेखरः ३०५." आ प्रमाणे छे तेमां पण वृत्तिकारे जणावेलो अभिप्राय आवतो नथी माटे ते ग्राह्य नथी.
.
वागवल्लभमां इच्छापूर्वक लग लाववा केहेछे, अने गोठतो आवे एवी यति आणवी एम जणावेछे, पण लक्षण बांधतां जे रचना करी छे तेमां ल ग नो क्रम साचव्यो नथी अने वर्ण २७ आण्या छे, ते पण तेनीज उक्तिथी तथा प्रमाणग्रंथोथी विरुद्ध पडतुं छे.
छंदःशाखनी टीकामां छंदोमंजरी उपरथी प्रतिपादमां अक्षर अठ्ठावीश आण्या छे, अने लघु गुरुनो क्रम साचव्यो छे, छंदोमंजरीमां यथेच्छ लग लाववा केहेछे. उदाहरणमां २८ वर्ण छे. गणप्रस्तारप्रकाशमां लगना क्रमथी ३२ वर्णना दंडकनुं आ नाम आयु छे, पण तेनां बीजां नाम द्विनाराचिका, महानाराच, एवां छेते आना भेद छे. बीजा भेद ९९९ वर्णनी हद सुधी बनी शकेछे. १४४९ अशोकपुष्पमंजरी. १४ गल = २८ वर्ण. चौदवार गा लवीश आठ वर्ण छे अशोकपुष्पमंजरी पदे पदे सदाय.
For Private And Personal Use Only
