________________
૨૨
પંચવતુક અસંબદ્ધ બોલવાવાળા પણ સરળ શિષ્યને આચાર્યોએ સમજાવવા જોઈએ એવું જણાવવા માટે પહેલાના પાંચ વૃદ્ધ કાળો જણાવ્યા. હવે અવિપર્યાસ અને વિષયાસપણું જણાવે છે, गुरु २६०, पुरि २६१, अप्पडि, २६२
- પુરુષનો અવિષયસ તે કહેવાય કે આચાર્ય, તપસ્વી, ગ્લાન, નવદીક્ષિત અને વૈયાવચ્ચે કરનારની ઉપધિ પિતાની ઉપાધિથી પહેલી પડિલહેવી, વસ્ત્રના અવિપસમાં પહેલાં સંસ્કાર ન કરવું પડે હોય તેવાં પહેલાં પડિલેહીને પછી અલ્પસંસ્કારવાળાનું અને તે પછી બહુ સંસ્કારવાળાનું પડિલેહણ કરવું, પણ ગૃહસ્થો હાજર હોય કે ઉપાધિ અનુચિત હોય કે ગુરુનું પડિલેહણ કરવાવાળો નિયમિત હોય તે પુરુષ અને ઉપધિને વિપર્યાસ પણ કરે. પાત્ર અને વયની બાબતમાં પણ વિપયસ સમજો. ઉપસંહાર કરતાં કહે છે કે ઉપધિ નહિ પડિલેહવામાં જે આજ્ઞા વિગેરે દે છે તેજ દે અવિધિથી ઉપધિને પડિલેહવામાં પણ થાય છે, માટે પડિલેહણનો વિધિ જણ અને આદર જોઈએ. એવી રીતે ઉપાધની પડિલેહણનું પહેલું પૂરું કરીને વસતિપ્રમાર્જ. નનું બીજું દ્વાર કહે છે
પદિ ૨૨૨, વણ ૨૬૪, સ૬ ૨૬૬, ગામ ૨૬૬ સવારે ઉપાધ પડિલેહીને વસતિની પ્રભાજન થાય છે, અને સાંજે તે પહેલી વસતિની પ્રમાર્જના કરીને પછી વસ્ત્રાદિનું પડિલેહણ થાય છે. અન્ય વ્યાપારરહિતપણે ઉપગવાળા ગીતાર્થે વસતિપ્રમાર્જન કરવી-એથી ઉલટી રીતે વસતિને પ્રમાર્જતાં અવિધિ જાણુ. હમેશાં રૂવાંટાવાળા, કમળ, ચીકાશ વગરના, જેને વિષિએ ગાંઠ બાંધેલી હોય તેવા દંડાસનથી વસતિ પ્રમાજની, પણ સાવરણઆદિથી નહિં. વસતિ પ્રમાજવામાં ન આવે તે લોકનિંદા, ધૂળ લાગવાથી જીવહિંસા, અને પગ નહિં પૂજવાથી ઉપધિનું મેલાપણું એ વગેરે દે થાય, અને ઉપધિને જોવામાં અને નહિં ધોવામાં છકાયની વિરાધના તેમજ આત્મવિરાધના વિગેરે પણ દેશે થાય હવે પાત્રની પડિલેહણનું દ્વાર કહે છે –
चरि २६७, तीआ २६८, भाण २६९, मुह २७०, चउ २७१, मूसग २७२ नवग २७३, कोत्थल २७४, इयरेसु २७५, भायण २७६, दाहिण २७७,
ચેથે ભાગ બાકી રહે એવો દિવસને ભાગ એટલે પહેર બાકી રહે ત્યારે પાત્રનું પડિલેહણ કરવું, અને તે પડિલેહણ વીતરાગોએ આ રીતિએ કહેલું છે. અતીત અને અનાગત કાલે પડિલેહણ કરતાં જેમ આજ્ઞા વિરાધના વિગેરે દોષ લાગે છે, તેમ અવિધિએ પડિલેહવામાં પણ દેષ લાગે છે, માટે પાત્રની પડિલેહણ વિધિથી કરવી. તે વિધિ આ પ્રમાણે છે
માત્રકથી એક વેંત છેટે થાપેલા ભાજનની પાસે બેસી મુહપત્તિ પડિલેહીને બહાર ચક્ષુથી ખે અને અંદર શ્રેત્ર પ્રાણ ને જિહાથી ઉપગ કરે. પછી પડલાને ફરશે અને પડિલેહણના ઉપગવાળે આવી રીતે પાત્રાને પડિલેહે – | મુહપત્તિએ ગુચ્છાને પડિલેહીને આંગળીમાં ગુચ્છાને લઈ પડલાને પડિલેહે. કેટલાક કહે છે કે ઉન્ને પગે પડલા પાડલેહવા, પણ તે ઉઠવા બેસવાના દોષથી નકામું છે, તે પડલાથી ઝાળીના ચાર છેડા પુંજીને ભાજનને જે કાંઠે પકડ હોય તે પુજે, અને પછી પુંજણીથી પાત્રની અંદર
