________________
૩૮
પંચવરજી દર્શનથદ્ધ માટે પચીસ શ્વાસોશ્વાસનો કાઉસ્સગ્ન કરે છે, પછી પણ વિધિથી તેને પારીને શ્રતસ્તવ કહે છે. અને પછી ઉપગવાળા છતાં અહીં રાત્રિએ થયેલ અનિયમિતપણાને કાઉસગ્ન કરે છે. સાંજના પ્રતિકમણની થાઇથી માંડીને ચાલુ કાઉસગ્નની ક્રિયા સુધીમાં રાત્રિ સંબંધી જે અતિચાર લાગ્યા હોય તે બધાને હદયમાં વિચારે, સવારના પડિક્કમણામાં અતિચારનો કાઉસ્સગ છેલે કરવામાં કેમ આવે છે તેનું કારણ જણાવે છે કે નિદ્રાવાલા સાધુ આ તચારને બરાબર યાદ ન કરી શકે, તેમજ આલોચનની પહેલાના વંદનમાં મહેમાંહે સાધુઓમાં સંઘઠ્ઠન થાય, અથવા અંધારાઆદિથી કોઇ વંદન ન પણ કરે તે વંદન ન કરવાના દેષ લાગે માટે પ્રભાતિક, તકમણમાં જ્ઞાનાદિના કાઉસ્સગ્ન પહેલાં કરવાના કહ્યા, અને ત્રીજા કાઉસગમાં રાત્રિના અતિચારે વિચારે અને છેલ્લાં તપચિંતવાણીના કાઉસગ્નમાં છ માસથી શરૂ કરી એકાદિદિવસની હાનિ કરતાં કરતાં યાવત્ પારસી કે નવકારસી સુધીમાંથી કોઈક પચ્ચક્ખાણ ધારે. એજ વાત વિસ્તારથી કહે છે કે ત્રીજા કાઉસ્સગ્નમાં રાત્રિના અતિચાર ચિંતવી, વિધિથી પારી પછી સિધસ્તવ (સિદ્ધાણં બુદ્વાણું) કહીને આવીને પૂર્વ પ્રમાણે પ્રતિદમણુસૂત્ર કહે. તે પ્રતિક્રમણ સત્રમાં સામાયિકત્ર કહેવાય છે માટે જણાવે છે કે સામાયિસૂત્ર વધારે વખત એટલાજ માટે કહેવાય છે કે સર્વ સાધુ વ્યાપાર સામાયિક પૂર્વકજ છે, અને સામાયિક ૫ ગુણ અર્થની સ્મૃતિ અને પાઠના સ્મરણથી પ્રાયે થાય છે એમ દેખાડવા માટે છે. પ્રકિકામણ પછી આચાર્માદિકને ખમાવીને સામાયિક કથન પૂર્વક કાર્યોત્સર્ગ કરે. તે કાર્યોત્સર્ગમાં અમને એ કયા કામમાં જોડયા છે તે વિચારે. જેવી રીતે તે કાર્યને હાનિ ન થાય તેવી રીતે છ માસ આદિના અનુકમથી અશઠભાવે કરી શકાય તેવું ત૫ હદયમાં કરવાનું ચિંતવને, તે પારી લોગસ કહીને મૂડપત્તિ પડિલેહી વાંદણ દઈને તે કાર્યોત્સર્ગમાં ચિંતવેલ નવકારસીઆદિ તપ ગુરૂ પાસે અંગીકાર કરે II હવે પચ્ચખાણ કરવાને વિધિ કહે છે;
आगा ५०५, नव ५०६, दो ५०७, दो ५०८, सत्त ५०९, पंच ५२०, णब ५११, वय ५१२, गह ५१३, अन्म ५१४, एवं ५१५, गम ५१६, एवं ५१७, सं ५१८, सं ५१९, मरण ५२०, एत्तो ५२१, संते ५२२, तस्स ५२१, नय ५२४, नय ५२५, नय ५२६, उभ ५२७ अण्णे ५२८, णणु २२९, एवं ५३०, उव ५३१, जिण ५१२, आह ५३३, नो ५३४, नो ५३५, सय ५३६, कय ५३७, संवि ५३८, मावि ५१९, पुरिसं ५४०, भर ५४१, मुहिज ५४२, पासम् ५४३ सुह २४४.
જિનેશ્વરમહારાજાએ કહેલું એવું અને આગાથી શુદ્ધ એવું ઉપગપૂર્વક વિધિને પશ્ચ ખાણ કરે. તે નવકારશી આર પચ્ચક્ખાણ માત્ર પિતેજ પાળવાનું છે, પણ પિરસી વગેરેમાં આહારાદિકનું દાન અને તેને ઉપદેશ તે સમાધિ પ્રમાણે કરી શકાય. પચ્ચખાણાના આગારો જણાવે છે. | નેકારશીમાં બે, પારસીમાં છે, પુરિમમાં સાત, એકાસણામાં આ, એકતાઠાણામાં માત, આગેલમાં આઠ, ઉપવાસમાં પાંચ, પાણીમાં છે, ચરમમાં ચાર, અભિષહમાં ચાર, અગર પાંચ,
