Book Title: Panchvastu
Author(s): Haribhadrasuri, 
Publisher: Rushabhdevji Keshrimalji Shwetambar Samstha

View full book text
Previous | Next

Page 65
________________ ભાષાંતર સાધુ માટે પાત્રગ્રહણ કહેલું છે. કપડા સ્થવિરોને અધિક અથવા આત્મપ્રમાણુ હેય છે. તે અહી હાથ લાંબા હોય છે, તેમાં બે સુતરના અને ત્રીજો ઊતને કપડે જશુ ઘાસનું લેવું, અનિનું નિવારણ, ધર્મશુકલધ્યાનની વૃદ્ધિ, લાન અને મૃતકને ઢાંકવું, એ પ્રયોજન માટે કપમાં રાખવાનાં ભગવાને કહ્યાં છે. બત્રીસ આંગળને લાંછે હાય, તેની દાંડી ગ્રેવીસ આંગળની હેય. બાકીના આઠ આંગળ દશીઓનું માન હોવાથી એઘાનું પ્રમાણ બરાબર બત્રીસ આગલુ થાય છે, લેવામાં, મુકવામાં, ઉભા રહેવામાં, બેસવામાં, સુવામાં અને અંગોપાંગ સંકોચવામાં, પહેલાં પ્રમાર્જન કરવા માટે અને સાધુપણાના ભાન માટે જેહરણ હોય છે. એક વેંતને ચાર આગળ પ્રમાણ મુહપત્તિ હોય છે. મુખના પ્રમાણે પણ મુહપત્તિ હોય છે. સંપાતિસજી (જેમ મક્ષિકા) અને ૨જ રેણના પ્રમાર્જન માટે મુહપત્તિ કહેલી છે, તે મુહપત્તિથી વસતિ પ્રમજન કરતાં, નાસિકા અને મુખ્ય બંધાય છે (નાકના હરસ હોય તો સ્પંડિત જતાં પણ બાંધવી) મરદેશના પ્રસ્થ જેટલું અગર તેથી અધિક એવું માત્રકનું પ્રમાણ છે. શિયાળા, ઉનાળા ને ચોમાસામાં વેચાવ કરનારા આચાર્યાદિકને લાયક વસ્તુ એમાં ગ્રહણ કરે, ગોચરીને સંકોચ હોય તે ઘણા સંઘાઠાવાળા રાખે. ચોમાસામાં સંસદ્ધિ દેષવાળા આહારના પરિવાર માટે પણ તેને અધિકાર છે. જે ગાઉથી આવેલ સાધુ એક ઠેકાણે બેસીને જેટલા દાળભાત ખાય તે માત્રાનું પ્રમાણ છે. આચાર્ય કાન, પ્રાર્થક, ધૃતાદિની દુર્લભતા ગોચરી ઓછી મળવી, ભાત પાણીમાં સંસકિત થવી એટલાં કારણે અને ચોમાસામાં માત્રકને ઉપયોગ કરવાનો છે. સ્થવિરને પાતળા, બે હાથને, અને જુવાનને ચાર હાથને બપટ્ટી હોય છે. વેદઉદયમાં વાયરાથી ચિન્હના ફુલવામાં, લજજામાં, અને વૃદ્ધઇદ્રિયવાળામાં ઉપકારને માટે અને વેય નિવારણ માટે ચળપટ્ટો કહે છે. સાધ્વીએને પેટના પ્રમાણે કમઢકનું માણુ પ્રજાણવું, જાતિસ્વભાવથી તેઓની તુચ્છતા હોવાથી હંમેશ્નાં તે રાખવું જોઈએ. નાડીના આકારે, સ્વરૂપ અને મનથી ગુહ્યભાગની રક્ષા માટે અવગ્રહાન તક નામ ઉપકરણ કહેલું છે, એ અવગ્રહાનંતક સજજડ કે સુંવાળો શરીરની અપેક્ષાએ જાણ અવગ્રહાનંતકને ઢાંકતે મલકચ્છની સાફક કેડે બંધાય તે શરીર પ્રમાણે પટ્ટક તાણ તે અવબહાનંતક અને પટ્ટક બંનેને ઢાંકીને કેડના ભાગને ઢાંકે એવો અર્ધારક હોય છે, નાટકણીની માફક નહિં સીવેલી, ઢીંચણ જેટલીજ ચલણિકા હોય છે, કેડથી અથ સાથળ ઢંકાય એવી અંતરનિવસની શરીરની સાથે સજજડ હોય છે. કેડે દોરાથી બાંધતાં ઢીંચણ ઢંકાય તેવી બાાનિવસની હોય છે. વગર સીવેલો શિથિલ અને સ્તનને ઢાંકનારે કંચુક હોય છે. જમણે પડખે ઉકક્ષિકા હોય છે. વિકક્ષિકાનો પટ્ટ વળી કંચુક અને ઉક્ષિકાને ઢાંકનારે હોય છે. સાધ્વીયોને સંઘાટી ચાર હોય છે. તેમાં ઉપાશ્રયમાં બે હાથની, ગોચરી માટે અને સ્થડિલ માટે ત્રણ ત્રણ હાથની અને વ્યાખ્યાનમાં નહિ બેઠાં થકાં બરાબર જેનાથી શરીર ઢંકાય એમાં અને કમળ તથા વગરની એવી ચાર હાથની એક સંઘાડી હોય છે. વાયરાથી ખસી ન જાય માટે ચાર હાથની રદ્ધધકરણી હોય છે અને રૂપાલી સાળીને પાપણા માટે કુકરણી પણ કરાય છે. આ બધે સાધ્વીને ઉપષિ સંક્ષેપથી પડખે બાંહે,

Loading...

Page Navigation
1 ... 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124