Book Title: Panchvastu
Author(s): Haribhadrasuri, 
Publisher: Rushabhdevji Keshrimalji Shwetambar Samstha

View full book text
Previous | Next

Page 105
________________ ભાષાંતર બાકી બધું પણ સચેતન અને અચેતન માત્ર સંગથીજ થએલું છે, અને એક મધ્યસ્થપણાને છોડીને સર્વ પ્રાથે દુઃખનું જ કારણ છે. એવી રીતે પરમાર્થને સમજનાર મહાપુરૂષ સુખ અને દુઃખમાં સરખે, એ સાધુ આત્મારામી થાય છે, અને પછી તે અનુક્રમે ઈષ્ટકાર્યને સિદ્ધ કરે છે. એકત્વભાવનાથી વૈરાગ્ય પામેલો મહાત્મા, કામલેગ, ગણ કે શરીર એ ત્રણ અગર એ ત્રણમાંથી એકમાં પણ આસક્તિવાળો થતો નથી અને શ્રેષ્ઠ ગસાધનને પામે છે. હવે બલભાવના કહે છે: એવી રીતે એકત્વ ભાવનાવાળે તે મહાત્મા કાત્સર્ગમાં ધર્યતાસ્વરૂપ, શરીર અને મનના બળને વિચારે છે. તે મહાપુરૂષને પ્રાયે કાર્યોત્સર્ગથી વૃતિ થાય છે અને ભાવનાબળથી કાયેત્સર્ગ થાય છે. અભ્યાસથી જેમ ભારઆદિ વહન કરવાનું શરીરઆદિમાં બળ આવે છે તેવી રીતે સંઘયણ છતાં પણ અભ્યાસથીજ બળ આવે છે. હમેશાં શુભભાવથી ધૃતિ થાય છે, માટે કાર્યોત્સર્ગથી શુભભાવની સ્થિતાપી વૃતિ જેમ દરિદ્રને નિધાન આદિ ઈષ્ટના લાભથી વૃતિ થાય તેની પેઠે ઉત્તમોત્તમ છે તે શ્રુતિ કરે. ધૃતિ અને બળથી કેડ બાંધનાર, બુદ્ધિશાળી, કર્મના જયને માટે તૈયાર થએલો કઈ જશેપર વિખવાદ નહિં કરનાર મહાત્મા અત્યંત ઉપસર્ગોને સહન કરનારે થાય છે. આ તપ આદિની સર્વે ભાવનામાં સામાન્યથી આગળ કહીશું તે વિધિ હોય છે. આ જગ્યા ઉપર કેટલાક ગાથાના “ચ” શબથી વિખ્યતર પણ માને છે. અષ્ણુદ્યતવિહાર માટે તૈયાર થયેલ મહાત્મા પ્રથમ ગચ્છમાંજ જિનકલપ જે રહ્યો થક, આહાર ઉપાધિ વિગેરેમાં પરિકર્મ કરીને પછી તે કલ્પ અંગીકાર કરે. તે મહાત્મા ત્રીજી પારસીમાં લેપવગરનું અને સાત એષણાઓમાંની પાંચ એષણામાંથી કોઈ પણ એક એષણાએ જ લેજન લે, અને બે એષણામાંથી કોઈ પણ એક એષણાએ યથાકૃત ઉપષિ ગ્રહણ કરે. કરપાત્રી કે પાત્રવાળે સચેલક કે અચેલક જે પિતે થવાને હોય તેવી રીતે પરિકર્મ કરે. હવે છેલ્લું કહ૫પ્રતિપત્તિદ્વાર કહે છે. निम्माओ १४१४, खामेइ १४१५, जं १४१६, दबाई १४१७, दाराणु १४१८, पक्खी १४१९, आभोए १४२०, एत्य १४२१, इच्छा १४२२, आवस्सि १५२३, भावस्सि १४२४, अहवा १४२५, ગ૭માં રહીને સત્ર અને અર્થ આદિથી તૈયાર થએલા મહાત્મા પિતાના ગચ્છાદિકની અનુજ્ઞા અભિનવઆચાર્ય આદિકને કરે અને પછી વિધિપૂર્વક તે નવા આચાર્યાદિકની પ્રશંસા કરે, અને અત્યંત સંવિગ્નતાવાળે તે મહાત્મા બાળવૃદ્ધ સહિત સકલશ્રમ-સંઘને ચરિતપણે ખમાવે. ૫ર્વકાલમાં વિરૂદ્ધ એવા જે કોઈ હોય તે તેને તે વિશેષ કરીને ખમાવે. તે ખાવ વાની રીતિ બતાવે છે કે શલ્ય અને કષાયરહિત એ થયે છતાં હું, પહેલાં મેં પ્રમાદથી જે તમારા પ્રત્યે જે કાંઈ સારી રીતે વર્તન ન કર્યું હોય તે સર્વે હું તમને ખમાવું છું. પછી દ્વવ્યાદિકની અનુકૂળતા હોય ત્યારે દાનાદિક વિભૂતિપૂર્વક જિનેશ્વર આદિ જ્ઞાનીઓની પાસેજજિનક અગીકાર કરે. અને તેવા જ્ઞાતાના અભાવે વઢવૃક્ષ નીચે જિનકલ્પ અંગીકાર કરે. તે મહાત્મા ત્રાજપરસીએ ભાવ

Loading...

Page Navigation
1 ... 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124