Book Title: Panchvastu
Author(s): Haribhadrasuri, 
Publisher: Rushabhdevji Keshrimalji Shwetambar Samstha

View full book text
Previous | Next

Page 59
________________ wthrandanum ૫૩ ભાષાંતર પાંચ પ્રકારના છે, તે શમણે માટે રહસ્સવ અને જે નિન્ય સાધુ માટે કરે તે મહાસાવા એ પૂર્વ કહેલા દોષથી રહિત, gીને પોતાને માટે કરાવેલી, તેમજ જેમાં સાધુ માટે સંસ્કાર પણ ન કરેલ હોય તે અપક્રિયા વસતિઃ પિતાના ઉપગને આશ્રીને કરાવેલી તે * સ્વાર્થે કરાવેલી જાણવી અથવા જિનબિંબની પ્રતિષ્ઠા માટે વસતિ છે એમ જાણવી. વચનથી જે શ્રદ્ધપ્રવૃતિ તેજ અહીં સ્વાર્થ જાણો. બીજાઓને ભાવપીડાનું કારણ હોય તે વસતિ અનર્થરૂપ ગણવી . વસતિની ઉત્પત્તિ અને સ્થિતિને અગે મુલ ઉત્તર ગુણે અને દેશે જણાવી હવે આપાધિકનિષતા માટે સ્ત્રીઆદિકે રહિતપણું જણાવે છે थी ७२०, ठाणं ७२१, ठाणे ७२२, चंक ७२३, जल्ल ७२४, गीया ७२५, गंभीर ७५६, एवं ७२७, पसु ७२८, तम्हा ७२९, જ્યાં સ્ત્રીઓનું રહેવું અને તેનાં ચિત્રામણે સ્વરૂપ રૂપ ન દેખાય, તેના શબ્દો ન સંભળાય અને સ્ત્રીઓ પણ પુરૂષના સ્થાન તથા રૂપ ન દેખે ને શબ્દ ન સાંભળે તે સ્ત્રીવર્જિત વસતિ કહેવાય. જ્યાં સીઓ ગુપ્તકથા એટલે પરસ્પર ક્રિયાની કથા તે વગેરે કરીને રહે તે સ્ત્રીઓનું સ્થાન ગણવું. સ્થાન હોય ત્યાં રૂપ જરૂર હોય છે, અને શબ્દ તે ર હેવાથી ન પણ સંભળાય, માટે સ્થાન, રૂપ અને શબ્દ ત્રણે વર્જવાં. જે તે ત્રણે વસ્તુઓ સ્ત્રીસંબંધી ન વજે તે સાધુઓની બ્રહ્મચર્યની ગુપ્તિ નાશ પામે, લજજા ઉડી જાય, સ્ત્રી સાથે પ્રીતિ વધવા માંડે, સાધુઓને આ જુઓ તપ અને જુઓ સાધુઓને વનવાસ એમ કહીને લેકે ધર્મ અને સાધુની હાંસિ કરે, આચાર રહિત જાણીને આહાર આદિકને નિષેધ પણ કરે, અને નવા તેમજ માર્ગાભિમુખ લોકો પણ ધર્મમાં ન જોડાવાથી શાસનમાં હાનિ થાય, વળી તેવા સ્ત્રીવાળાસ્થાનમાં સ્ત્રીઓનું ચાલવું, ઉભા રહેવું, શ્રેષ્ટા કરવી, કટાક્ષ કરવા, અને અનેક પ્રકારના શૃંગાર થાય તે દેખીને ભક્તગી અને અભુકતલેગી બંને પ્રકારના સાધુને સ્મૃતિ આદિ દેષ થાય. સંસાર અવસ્થામાં જેમને ભેગે જોગવ્યા હોય તે યુકતગી કહેવાય, અને તે સિવાયના હોય તે અશુભેગી કહેવાય તેવીજ રીતે જલ્લ એટલે શરીરે પરસેવાથી લાગેલો મેલ અને ધુળ આદિ લાગવા રૂપ સામાન્ય જે મેલ, તે મેલે કરીને ભરેલા એવા સાધુઓના શરીરમાં અત્યારે અત્યંત રૂપવાળી જે કાંતિ છે, તે ગૃહસ્થપણે તે તેઓની સેંકડોગુણી કાંતિ હશે. (એમ ચિંતવીને સ્ત્રીઓ રાગવાળી થાય, અને તેથી સાધુના બ્રહ્મચર્યને નાશ થવા આદિ અનર્થ થાય.) સ્ત્રીઓના ગીતે વચન, હાસ્ય મધુરવાણું, ઘરેણાનાં શબ્દો અને એકાંતની કીડા વગેરેની વાતચીત સાંભળીને ભુતાગ આદિને પૂર્વોક્ત દોષ લાગે, તેવી જ રીતે જે સાધુઓને સ્વાધ્યાય કરતી વખત, ગંભીર, મધુર, સ્કુટ સ્પષ્ટ અને સ્પષ્ટપણે વસ્તુને સમજાવનારો સાપ મનહર સ્વર છે, તેવા સાધુઓના ગાયનને તે કેવો સ્વર હશે? (એમ સ્ત્રી સાધુ ઉપર માહ પામે, અને પછી રાગાદિ અનર્થ થાય) એવી રીતે ન જીતી શકાય એવા મેહનીયકર્મના ષથી પરસ્પર હઠરાગ થાય, માટે સ્ત્રીવાળું સ્થાન સાધુઓએ વજેવું જ જોઈએ આ સંસારમાં મોહરૂપી દાવાનળમાં સળગી રહેલાઓને પશુ અને પંડક (નપુંસક) વાળા મકાનમાં પૂર્વભવના : અભ્યાસથી પ્રાયે અશુભવૃતિ થાય છે, માટે સી પશુપડકે કરીને રહિત એવા ઉપાશ્રયમાં નર્મળ અને

Loading...

Page Navigation
1 ... 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124