________________
जिस पुरुष का इर्यादिकने विषे उपयोग नथी ते पुरुष तीर्थंकर गणधरादिक के मार्गे चाली न सके । जिम पुरुष का भाषा विषे उपयोग नहि तिसने मुख बांध्या तो क्या ? तथा न बांध्या तो क्या ? ते पुरुष तो वीतराग की आज्ञा बहिर हे ते जाणजो.
જે પુરુષનો ઈરિયાદિકને વિશે ઉપયોગ નથી તે પુરુષ તીર્થકર ગણધરાદિના માર્ગે ચાલી ન શકે. જે પુરુષનો ભાષા વિશે ઉપયોગ નથી તેણે મોઢું બાંધ્યું તોય શું અને ન બાંધ્યું તોય શું ? તે પુરુષ વિતરાગની આજ્ઞા બહાર છે તે જાણશો. स..पा. . ६शवै अध्य. ७ २॥-५७ :
परिक्खभासी सुसमाहिइंदिए चउकसायावगए अणिस्सिए स निद्भुणे धुतमलं पुरेकडं आराहए लोगमिणं तहा परं तिबेमि ॥
इहां पिण भाषा अध्येन सारे मध्ये भाषाना रुप कह्यो । पिण इम नथी कह्या जो साधु मुख बंध के बोले तो आराधक अन्यथा विराधक । इहां तो भाषा परखीने चार कषायनी निसराय रहित भाषा बोलवी कही । अरु परम्पराय कोइ गछमें मुख बंध के साधु विचरे एसी परम्पराय देखी नहि सुणी थी नही । तथा लोक्या विचो दुढिए निकलेह तीना लौंक्याकाबी मुख बंध्या देख्या सुण्या नही । तथा पन्नवणाजीसूत्र मध्ये भाषा पद में कह्या छे उपयोग देके चार भाषा बोलतां आराधक कह्या छे ! विना उपयोग बोले तो विराधक कह्या छे । एह पाठ देखतां तो मुख बंधे ते आराधक नथी । बितालीस प्रकार की भाषा विचारके बोले तथा सोल वचन चार निक्षेपा तथा सात नय, तथा सात भंगी, तथा आठ पख, तथा उत्सर्ग अपवाद, तथा निश्चे व्यवहार इत्यादिक अनेक भाषा सुमती के बोल छे । ते श्रुत केवली विना सर्वथा भाषा सुधी न थाय । जिस अंसे विचारीने बोले तो आराधक, सावध बोले तो विराधक हे । निरवद्य बोले तो आराधक, सावध बोले तो विराधक हे । जेकर मुख ढंक के हिंसाकारी भाषा बोले तो विराधक, तथापि मुख नहि ढंके जीव रक्षा रुप भाषा बोले तो आराधक । तथा मुख ढंक के जीव रक्षारुप भाषा बोले तो विशेष गुण है । तथा खुल्ले तथा ढांक के परपीडाकरी । भाषा बोले तो विराधक है ।
અહીં પણ ભાષા અધ્યયન સારમાં ભાષાનું સ્વરૂપ કહ્યું છે પણ એમ નથી
मोहपत्ती चर्चा *
५