________________
૨૬
શ્રી મહાવીર કથા આદ્રકઃ હું કઈ વાદીને તિરસ્કાર નથી કરતો, માત્ર બેટી માન્યતાનો જ તિરસ્કાર કરું છું. બાકી, દરેક વાદી પિતાના મતને વખાણે છે, અને સામાનો તિરસ્કાર કરી, પિતાને મત કહી બતાવે છે, એ જાણતી વાત છે.
ગશાલકઃ ધર્મશાળાઓમાં કે ઉદ્યાનગડામાં ઘણું ચતુર તથા નાના મોટા તાર્કિક અતાર્કિક લેક હશે એમ માની, તારે શ્રમણ ભગવાન મહાવીર ત્યાં રહેવા જતો નથી. તેને બીક લાગે છે કે, કદાચ બધા મેધાવી, શિક્ષિત, બુદ્ધિમાન તથા સૂત્રાર્થ નિર્ણય જાણનારા ભિક્ષુઓ કંઈ પૂછશે, તો શો જવાબ દઈશું!
આદ્રકઃ ધર્મશાળા આદિ સ્થળોમાં શ્રદ્ધાથી ભ્રષ્ટ થયેલા અનાર્ય લે કે ઘણું હોય છે, એવી શંકાથી મહાવીર ત્યાં ન જતા હોય, તો ભલે. બાકી પ્રયજન અનુસાર, તે બુદ્ધિમાન શ્રમણ આર્ય પુરુષોના પ્રશ્નોને જવાબ જરૂર આપે છે, એમ મેં સાંભળ્યું છે. બાકી પ્રયોજન વિના તે કાંઈ પણ કરતા નથી, રાજા વગેરેની જબરદસ્તીથી પણ નહિ–એ કબૂલ રાખવા હું તૈયાર છું. તેવો માણસ ભયથી કશું ન કરે એ માનવા હું તૈયાર નથી.
ગશાલક: કેઈ વેપારી લાભની ઈચ્છાથી પિતાને માલ પાથરી, મોટું ટોળું જમાવે, તે આ તમારે જ્ઞાતપુત્ર છે, એવું મને તો લાગે છે.
આર્કક કામરસમાં લંપટ, ધનની કામનાથી દૂર દૂર વિચરતા, તથા તે માટે પ્રાણીઓના સમૂહની હિંસા કરતાં પણ ન અચકાતા વેપારી વાણિયાઓ સાથે તમે મહાવીરને સરખા છો? રક્ષણહાર અને જ્ઞાની મહાવીર જે કોઈ લાભ સાધતે હેય તે તે આ સંસારનો નહિ; પરંતુ આદિયુક્ત પણ અંતરહિત વસ્તુને. એ લાભની ઇચ્છાવાળે તે શ્રમણ છે, એ વાત હું કબૂલ કરું છું !
