________________
સુમુક્ષુની તૈયારી
૧૭
૧૫. ગુરુને ચેાગ્ય સમયે શિષ્યે પેાતાની શંકા પૃથ્વી, તથા તે જે મા કહી બતાવે, તે કૈવલી પુરુષાને માગ છે એમ જાણી હૃદયમાં સ્થાપવા. એ માગમાં સારી રીતે સ્થિર થયેલા અને પેાતાનું અને ખીજાનું (પાપ તથા હિંસામાંથી) રક્ષણુ કરનારા ગુરુએ પાસે જ શંકાસ શયનું ચેાગ્ય સમાધાન મળી શકે છે. એવા ત્રિલેાકદી લેાકેા જ એવી રીતે ધમ કહી શકે છે કે, જેથી શિષ્ય કરી ભૂલમાં પડતા નથી. તેવા ગુરુ પાસેથી પેાતાનું ઇચ્છિત જ્ઞાન શીખનારા શિષ્ય જ પ્રતિભાવાન તથા કુશળ બને છે. તેવા શિષ્ય શુદ્ધ મા` પામીને, મેક્ષની ઇચ્છાયુક્ત થઈ, સર્વાં સ્થાવરજંગમ પ્રાણીએ પ્રત્યે અપ્રમાદી તથા મનમાં પણ દ્વેષબુદ્ધિરહિત બને છે, તથા તપ અને મૌન આચરી મેક્ષ પામે છે [ સૂત્રકૃતાંગ ૧-૧૪ ]
૨. સહનશીલતા
૧. એ સંયમીને શરીર પડતા સુધી રણસંગ્રામમાં મેાખરે રહેનારા વીર પુરુષની ઉપમા અપાય છે. એવા જ મુનિ પારગામી થઈ શકે છે. કાઈ પણ પ્રકારના કષ્ટથી ન ડગતા અને વહેરાવા છતાં પાટિયાની જેમ સ્થિર રહેતા તે સંયમી, શરીર પડતા સુધી કાળની વાટ જોયા કરે પણ દુ:ખથી ગભરાઈ પાછા ન હુંઠે. ઘણા લાંબા કાળ સુધી સયમધનું પાલન કરીને વિચરતા, અને ઇંદ્રિયનિગ્રહી એવા પૂર્વના મહાપુરુષાએ જે જે સહન કરેલું છે, તે તરફ લક્ષ રાખવું.
૨. સાધુને આવી પડતાં દુઃખા (પરીષહા) એ પ્રકારનાં હાય છેઃ અનુકૂળ અને પ્રતિકૂળ. તેવા પ્રસગોએ થતી સ કુશંકાએ ત્યાગીને સંયમી પુરુષ શાંત દૃષ્ટિવાળા રહે. સુગંધ હાય કે દુર્ગંધ, અથવા ભયંકર પ્રાણીએ ક્લેશ આપતાં હોય તા પણુ, વીરપુરુષએ તે દુઃખે! સારી રીતે સહન કરવાં જોઈએ, એમ હું કહું છું. મુનિને કાઈ ગાળ ભાંડે, ક્રાઈ