________________
૪૩
ગુણનું સ્વરૂપ
પત્રાંક ૭
૧૮ એપ્રિલ ૧૯૯૪
ગુણનું સ્વરૂપ
પ્રિય સૌ. રીના અને મોના, અનેક ઉત્તમ શુભાશિષ,
મોના, તારા લગ્નને બે મહિના થયા. તારા લગ્નમાં ભેટ આપેલ પુસ્તકો - “સંસ્કાર', ‘અખેરા નિરોપ' (વિતા વેતા) “આપણ કાહીહી સ્વણા' (બાપ છ હો), ‘ણમોકાર મહામંત્ર', “સામાન્ય શ્રાવકાચાર' એ પુસ્તકો વાંચ્યા કે ? તમારા બાપુજીએ ૪-૫ પુસ્તકોનું ભાષાંતર કરી મોકલ્યું છે. છપાઈને આવ્યા બાદ તમને મોકલાવીશ.
પત્ર ક્ર. ૫ અને ૬ માં આપણે વિશ્વનું સ્વરૂપ અને દ્રવ્યનું સ્વરૂપ જોયું. તેનું ફરીથી થોડું પુનરાવલોકન કરીએ.
છ દ્રવ્યોના સમૂહને વિશ્વ કહે છે. તે વિશ્વમાં એક આકાશદ્રવ્ય, એક ધર્મદ્રવ્ય, એક અધર્મદ્રવ્ય, અનંત છવદ્રવ્યો, અનંતાનંત પુદ્ગલ દ્રવ્યો અને અસંખ્યાત કાળદ્રવ્યો છે. આકાશદ્રવ્યના મધ્યભાગમાં કે જે ભાગમાં બધાં દ્રવ્યો જોવા મળે છે તેને લોક' કહે છે. આ બધાં અનંતાનંત દ્રવ્યોનું પ્રત્યેકનું પોતપોતાનું સ્વતંત્ર અસ્તિત્વ છે. બે દ્રવ્યો કદી પણ એક થતાં નથી. કે એક દ્રવ્યના બે દ્રવ્યો કે અનેક દ્રવ્યો થતાં નથી. આ દ્રવ્યો
એકક્ષેત્રાવગાહી' છે અર્થાત એક જ Space માં રહે છે. એકબીજાને અવગાહન આપે છે - સમાવી લે છે. તો પણ એકબીજા સાથે ભળતાં નથી.
આ બધા દ્રવ્યો અનાદિ અનંત છે. કોઈપણ દ્રવ્યનો કદી પણ નાશ થતો નથી અને તે નવું ઉત્પન્ન પણ થતું નથી.
ગુણોના સમૂહને દ્રવ્ય કહ્યું છે. દરેક દ્રવ્ય અનંતગુણાત્મક છે. દ્રવ્ય
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org