________________
પત્રો દ્વારા જૈનતત્ત્વ પરિચય
૧૫૮ બુદ્ધિને પણ વિસારી દીધી હોય તો આપણને કેટલું ખરાબ લાગે, આંખોમાં પાણી આવશે. પણ આપણે અનાદિથી મતિ ભ્રષ્ટ થઈ, પોતાને ભૂલી, પ્રત્યેક ગતિમાં જે જે શરીર મળ્યું તેને જ આ હું એમ માની ગાંડા જેવા રખડીએ છીએ, દુઃખ ભોગીએ છીએ છતાં તેની આપણને જાણ થતી નથી.
કેટલાંક એમ માને કે ભાઈ, હું જીવ છું તે ખરું છે પણ જીવને રહેવા માટે શરીર તો આવશ્યક છે ને ? શરીર વગર જીવ અદ્ધર લટકી રહેશે શું? તેણે પ્રત્યેક દ્રવ્યની સ્વતંત્રતા જાણી નથી. જીવતત્ત્વનું અને અજીવતત્ત્વનું
સ્વરૂપ જાણ્યું નથી. એટલું જ શું વર્ષોથી સિદ્ધોને નમસ્કાર કરીને પણ સિદ્ધ ભગવંત જીવ છે અને તે અશરીરી છે અને હું પણ જીવ છું અને શરીર પુદ્ગલ છે અને મારાથી અત્યંત ભિન્ન છે તે પણ જાણ્યું નથી. 1 ઉપવાસ કરવાથી મને કેવું હલકું હલકું લાગે છે, ણમોકાર મંત્ર બોલવાથી ફેફસાંને આવો ફાયદો થાય, છાઁ બોલવાથી અમુક ફાયદો થાય, હીં બોલવાથી તમુક ફાયદો થાય ઈત્યાદિ શરીરના અવયવોના ફાયદા શોધવાં કે તેમાં મહાભ્ય માનવું એ બધું અભિપ્રાયનું, શ્રદ્ધાનું વિપરીતપણું જ છે. તે જીવને હજું પણ શરીરમાં જ એકત્વ છે. મમત્વ છે. અરે ભાઈ, આ શરીર વડે અમે દેવપૂજાનું, વ્રતોનું કામ કરાવી લઈએ એમ માનવું પણ મોટી ભૂલ છે કારણ શરીરનો કર્તા બની કર્તુત્વબુદ્ધિનું જ પોષણ આ જીવ કરવા માગે છે.
ભૂતની વાતો શરૂ થાય કે એક વાત પરથી બીજી વાત યાદ આવે છે, તેમ મૂર્ખાઈ ભરેલા આવાં કથનોનો પણ અંત નથી. આ ભ્રામક કલ્પનાઓ બીજાઓની છે એમ માની બીજા લોકો તરફ જોવાની વૃત્તિ છોડી આ મૂર્ખાઈની વાતો મારામાં છે કે નહીં ? આવો વિચાર કરવો, મેં જે આજ સુધી એવી મૂર્ખાઈ કરી ન હોત તો ક્યારનું સમ્યફદર્શન પ્રાપ્ત કરી સિદ્ધાલયમાં બિરાજમાન થયો હોત. પોતાનાં સ્વાધીન સુખો ભોગતો બેઠો હોત. વાંધો નથી, પોતાની મૂર્ખાઈની જાણ થવી તે પણ ડહાપણ તરફનું પહેલું પગલું છે.
આજે માત્ર અજીવતત્ત્વ વિષે માહિતી મેળવી. ફકત શેય તત્ત્વ વિષે જ્ઞાન કર્યું. બીજા તત્ત્વો વિષે વિવેચન આગળના પત્રમાં.
- એ જ તમારી બા.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
