________________
વર્તમાનની આ પરિસ્થિતિથી મુક્ત થવા આપણા વડીલોએ ધાર્મિક શિક્ષણ બોર્ડ જેવી સંસ્થાઓ સ્થાપી. જૈનશાળા, પાઠશાળા, મહિલામંડળોની સ્થાપનાઓ થઈ, જેના દ્વારા પરિણામલક્ષી જ્ઞાન આપવાની શરૂઆત થઈ ગઈ. લુક-એન્ડ લર્ન, લર્ન એન્ડ ટર્ન, મેજિક ટચ, લીટલ એજંડા વગેરે પાઠશાળાના નવીન સ્વરૂપ
ગુરુ ભગવંતો પણ શિબિરના માધ્યમથી જીવનને સંવારવાનું, અસ્પૃદય કરવા માટેનું તત્ત્વસભર શિક્ષણ આપી રહ્યા છે. સ્વસ્થ જીવન જીવવાની કળા બતાવે છે. ‘સા વિદ્યા યા વિમુવતરે અર્થાત વિઘા એ જ મુક્તિ અપાવે. કર્મબંધનથી મુક્ત કરાવે. પોતાના શુદ્ધ સ્વરૂપને પ્રગટ કરાવે એવી વિદ્યાનું દાન આપી રહ્યા
બુદ્ધિ અને ઓવરસ્માર્ટ બનવા પ્રેરે છે, જેને કારણે નમ્રતા, સમર્પણતા, વિનય, નીતિમત્તા જેવો ગુણોનો ભોગ લેવાઈ જાય છે. બુદ્ધિ અને સફળતાનો નશો ચકાસવામાં મદદ કરે છે, જેથી એ નિષ્ફળતા પચાવવા સમર્થ નથી બનતો અને જેના ફલસ્વરૂપ એ સ્નાતક, અનુસ્તાનક, એન્જિનિયર, વકીલ, બેરિસ્ટર, ડૉક્ટર આદિ તો બની જાય છે પણ નિષ્ફળતા મળતાં આત્મહત્યા-આપઘાત કરી બેસે છે. આર્થિક સંકટને ટાળવા લાંચ-રુશ્વત જેવા ભ્રષ્ટાચારનો સહારો લઈ લે છે. નીતિમત્તાનું ખૂન કરી દે છે. કોઈ ક્ષેત્રમાં આગળ નીકળી જાય તો વ્યસનોમાં ફસાઈ જાય છે. વાસ્તવિકતાનો સ્વીકાર કરી શકતો નથી. પરિસ્થિતિને પડકારી નથી શકતો, જેથી નિરુત્સાહી બની જાય છે.
આજે વિજ્ઞાને ભૌતિકવાદ તરફ વણથંભી કૂચ કરી છે, જેને કારણે કેટલાક ફાયદા થયા છે તો કેટલાક ગેરફાયદાઓ પણ થયા છે.
આજે કમ્યુટરથી માહિતીની તો છત થઈ છે, પણ લાગણીઓની અછત થઈ હોય એવું નથી લાગતું? કેલક્યુલેટરથી ગણિતના જટિલ કોયડા આસાનીથી ઉકેલાઈ જાય છે, પરંતુ સંબંધોના કોયડાઓ ગૂંચવાઈ ગયા છે એવું નથી અનુભવાતું ? કોન્ફર્ડ વિમાન જગતના સીમાડા નજીક આવી ગયા છે, પરંતુ સમાજના સીમાડા વણસી ગયા છે એવું નથી વતતું? આ બધાને ભોગસંપત્તિના ભારે ગુણાકાર થયા હશે પરંતુ મૂલ્યોના ભાગાકાર થતા જાય છે ત્યારે એનાથી બચવાના ઉપાય આપણને ધાર્મિક શિક્ષણમાંથી મળે છે, જે વિજ્ઞાનના વધતા વર્ચસ્વને નાથીને તત્ત્વજ્ઞાન ૫૨ લગામ આપે છે. તત્ત્વજ્ઞાન હો તો મનુષ્ય કોઈ પણ પરિસ્થિતિમાં સમાધાન કરી શકે છે. સંતોષ માની શકે છે. રાગદ્વેષથી રહિત થઈ શકે છે.
ગુરુભગવંતો પોતે અહિંસા, સત્ય, અચૌર્ય, બ્રહ્મચર્ય, અપરિગ્રહને પૂર્ણપણે સ્વીકારીને આચરણમાં મૂકે છે, જેનો પ્રભાવ અચિંત્ય પડે છે. એ પ્રમાણે કરવાની પ્રેરણા પણ મળે છે. જેથી ૧૨ વ્રત સ્વીકારીને સાચા શ્રાવક-શ્રાવિકા બને છે ને સિદ્ધ બનવા તરફ પગરણ મંડાય છે.
યુનિવર્સિટીઓમાં પણ જૈનીઝમના કોર્સ ચાલુ થઈ ગયા છે, જેમાં ‘બેઝિક નૉલેજ' આપવામાં આવે છે. આ ઉપરાંત વિવિધ સેમિનાર, જ્ઞાનસત્રયોજીને જૈન ધર્મના સિદ્ધાંતોને જનતા સમક્ષ મૂકીને, ધાર્મિક સંશોધનપત્રો દ્વારા પણ જૈન ધર્મના અભ્યાસ માટે પ્રેરણા કરવામાં આવે છે. “શ્રુતગંગા’ જેના પ્રોજેક્ટ દ્વારા હરતપ્રતોના કહેલા તત્ત્વજ્ઞાનને સાચવવામાં આવે છે.
હવે વોટ્સઅપના જમાનામાં વોટ્સ એપ પર પણ જ્ઞાન પીરસવામાં આવે છે. વિવિધ પ્રોજેક્ટ - પ્રદર્શનો દ્વારા ધર્મ ઉજાગર થાય છે. જૈન ધર્મની ગઈકાલ, આજ અને આવતીકાલ
જ્ઞાનધારા - ૧૯
