________________
વિલેપન પૂજા કર્યા બાદ સુયોગ્ય સ્વચ્છ વસ્ત્રથી પ્રભુજીને લૂછવા. પ્રભુજીને સાફ કર્યા બાદ મૌનપૂર્વક મનમાં દુહા ભાવતાં ભાવતાં કેશર-અંબર-કસ્તૂરી મિશ્રિત ચંદનથી પ્રભુજીને નવ અંગે પૂજા કરવી. શુદ્ધ-અખંડ-સુવાસિત પુષ્પોથી/પુષ્પમાળા મનમાં મંત્રોચ્ચાર કરી પુષ્પપૂજા કરવી. દશાંગ આદિ ઉત્તમ દ્રવ્યો દ્વારા ગભારા બહાર ડાબી તરફ સૌએ મંત્રોચ્ચારપૂર્વક ધૂપપૂજા કરવી. ત્યારબાદ ભાઇઓએ જમણે અને બહેનોએ ડાબે ઉભી રહી દીપકપૂજા કરવી. નૃત્ય સાથે ચામર પૂજા કરવી. શુભભાવે દર્પણપૂજા, દર્પણમાં પ્રભુજીના દર્શન થતાં પંખો વીંઝવો.
શુદ્ધ અખંડ અક્ષત દ્વારા અષ્ટમંગળ / નંદાવર્ત/સ્વસ્તિકનું આલેખન મંત્રદુહા બોલવા સાથે કરવું. દર્શન-જ્ઞાન-ચારિત્રની ત્રણ ઢગલી અને તેની ઉપર સિદ્ધશિલાનું આલેખન અક્ષતથી કરવું.
રસવંતી શુદ્ધ મીઠાઇઓનો થાળ મંત્ર-દુહા બોલવા સાથે સ્વસ્તિક ઉપર નૈવેદ્ય ચઢાવવું.
શ્રેષ્ઠ ફળો (ઋતુ પ્રમાણેનાં) નો થાળ મંત્ર-દુહા બોલવાં સાથે સિદ્ધશિલા પર ફળ ચઢાવવું.
અંગ પૂજા અને અંગ્રપૂજાના સમાપનપૂર્વક ‘ત્રીજી નિસ્સીહિ' ત્રણવાર બોલવી. ત્યારબાદ ભાવપૂજામાં પ્રવેશ કરવો.
ભાવપૂજા :- એક ખમાસમણ આપી ઇરિયાવહિયં નો કાઉસગ્ગ કરી લોગસ્સ બોલી ત્રણ ખમાસમણાં આપવાં.
યોગ્ય મુદ્રામાં ભાવવાહી ચૈત્યવંદન કરતાં પ્રભુજીની ત્રણ અવસ્થાનું ભાવન કરવું. ચૈત્યવંદનમાં શાસ્ત્રીય રાગો મુજબ સ્તવન દ્વારા પ્રભુજીના ગુણગાન પ્રગટ કરવાં. ચૈત્યવંદન બાદ પચ્ચખાણ કરવું.
પાછળ ધીમા પગલે પ્રભુજીને પોતાની પૂંઠનદેખાય તેમ બહાર નીકળતાં ઘંટનાદ કરવો.
દેરાસરના ઓટલે બેસી પ્રભુજીની ભક્તિના આનંદને મમળાવવો.
દેરાસરની બહાર નીકળતાં “આવસ્સહિ” બોલવું તેમજ પ્રભુજીની ભક્તિનો આનંદ અને પ્રભુજીના વિરહનો વિષાદ સાથે રાખી જયણાપૂર્વક ઘર તરફ પ્રયાણ કરવું.
દશ-ત્રિક= (દશપ્રકારે ત્રણ-ત્રણ વસ્તુઓનું પાલન) (૧) નિસ્સીહિત્રિક (૨) પ્રદક્ષિણાત્રિક (૩) પ્રણામત્રિક (૪) પૂજા ત્રિક (૫) અવસ્થાત્રિક (૬) ત્રણ દિશા નિરીક્ષણ ત્યાગ સ્વરૂપ દિશીત્યાગ ત્રિક (૭) પ્રમાર્જનાત્રિક (૮) આલંબન ત્રિક (૯) મુદ્રાન્ટિક (૧૦) પ્રણિધાનત્રિક. દરેક ક્રિયા વખતે યોગ્ય સમયે આત્રિક બોલવાની હોય છે.
ઉપરોક્ત જિનદર્શન-પૂજા વિધિ તદ્દન સંક્ષિપ્તરૂપે દર્શાવી છે. એકેએક ક્રિયાવિધિપૂર્વક કરવાની છે. તેના માટેની સૂચનાઓ આપવામાં આવી છે. દા.ત. સ્નાન કેવી રીતે કરવું, પૂજાનાં વસ્ત્રો કેવાં હોવાં જોઇએ, વસ્ત્રો કેવી રીતે પહેરવાં, પહેરતી વખતે યોગ્ય સાવધાની રાખવી વગેરે અંગેની સૂચનાઓ આપવામાં આવી છે. જિનપૂજા માટે પોતાનાં જ વસ્ત્રો વાપરવાં, સંસ્થાનાં નહિ. જયણાપૂર્વક દેરાસરે ગમન કરવું.
પોતાના વૈભવ સાથે અને મોભા પ્રમાણે આડંબરપૂર્વકરિદ્ધિ સાથે સુયોગ્ય નયનરમ્ય પૂજાની સામગ્રી લઇને જ દેરાસર જવું.
દેરાસરમાં પ્રવેશ કરવાની વિધિ, પ્રદક્ષિણા કરતાં દુહા બોલવા, યોગ્ય કાળજી રાખવી, ચંદન ઘસતી વખતે યોગ્ય કાળજી લેવી, તિલક કરવાની વિધિ,
જ્ઞાનધારા - ૧૯
જૈન ધર્મની ગઈકાલ, આજ અને આવતીકાલ
૧૫૯
