Jain Dharmni Gai Kal Aaj Ane Aavti Kal

Author(s): Gunvant Barvalia
Publisher: Arham Spiritual Center

Page 80

બોલીને પછી ઇરિયાવહિયં કરીને ચૈત્યવંદન કરી પચ્ચખાણ લેવું.
જિનાલયથી ઉપાશ્રયે જઇને પૂ. ગુરુભગવંતોને ગુરુવંદન કરી પચ્ચખાણ ગ્રહણ કરવું. ગૌચરીપાણી વહોરવા પધારવા વિનંતી કરવી. ત્યારબાદ ગુરુભગવંતોને પૂંઠન પડે તેમ ઉપાશ્રયેથી નિર્ગમન કરવું. (રાઇ પ્રતિક્રમણ કરતાં પહેલાં દેરાસરે ન જવાય. દેરાસર જઇને આવ્યા બાદ રાઇ પ્રતિક્રમણ ન થાય. પ્રાતઃકાળની પૂજાનો સમય અરૂણોદયથી ૧૨.૦૦ કલાક સુધી)
(૨) મધ્યાહ્નકાળની પૂજા :- આ ભવના પાપનો નાશ કરે છે. (જિનપૂજા વિધિમાં વિગતવાર વર્ણન સાથે બતાવેલ અષ્ટપ્રકારી પૂજા જાણવી) આ પૂજા મધ્યાહ્નકાળના ભોજન પહેલાં પરિમુહુ પચ્ચખાણની આસપાસ કરવાનું વિધાન
(૩) સાયંકાળની પૂજા:- સાત ભવના પાપનો નાશ કરે છે. સાંજનું વાળું પતાવી, પાણી સૂકવી, સ્વચ્છ વસ્ત્રો પહેરી ચાંદી,પિત્તળની થાળીમાં ધૂળિયું + ધૂપસળી અને ફાનસ સાથે દીપક લઇને જિનાલયે જવું, ‘
નિસ્સહિ' બોલી પ્રવેશ કરવો, પ્રભુનાં મુખદર્શન થતાં ‘નમો જિણાણ’ નમન કરી બોલવું. સૂર્યાસ્ત પછી પ્રદક્ષિણા આપવાનું વિધાન નથી. પ્રભુ સમક્ષ સ્તુતિઓ બોલવી. “બીજી નિસ્સીહિ' બોલીને પ્રાતઃ કાળની પૂજાની જેમ જ ધૂપપૂજા અને દીપકપૂજા કરવી.
ત્રણ વાર ભૂમિપ્રમાર્જના કરી ‘ત્રીજી નિસ્ટ્રીહિ' બોલી, ઇરિયાવહિયં કરી, ચૈત્યવંદન કરવું. ત્યારબાદ પરચખાણ લેવું. ઉપાશ્રયે જઇ પૂ. ગુરુભગવંતોની નિશ્રામાં ‘દેવસીય પ્રતિક્રમણ’ કરવું. (દેવસીય પ્રતિક્રમણ પહેલાં આ પૂજા કરાય, પછી નહિ)
સૌ પ્રથમ સ્નાન મંત્ર બોલવાપૂર્વક યોગ્ય દિશા સમક્ષ બેસી જયણાપૂર્વક સ્નાન કરવું. વસ્ત્રમંત્રના ઉચ્ચારપૂર્વક ધૂપવાસિત અતિ સ્વચ્છ વસ્ત્ર, સ્વચ્છ ગરમ શાલ પર ઊભા રહી ધારણ કરવાં. અષ્ટપ્રકારી પૂજાની સામગ્રી ગ્રહણ કરવી. દેરાસરે જતાં દૂરથી જિનાલયનાં શિખર, ધજા કે અન્ય કોઇ ભાગનાં દર્શન થતાં મસ્તક ઝુકાવી ‘નમો જિણાણું’ બોલવું. દેરાસરના મુખ્ય પ્રવેશદ્વારે પ્રવેશ કરતાં ‘પહેલી નિસ્સીહિ' ત્રણવાર બોલવી. મૂળનાયક ભગવાનના દર્શન કરી ‘નમો જિણાણં' બોલીને સુખડઘરમાં દાખલ થવું. સુખડઘરમાં ઓરસીયા પર કેસરઅંબર-કસ્તુરી-ચંદનમિશ્રિત કેસર એક વાટકીમાં લઇ, મસ્તકે તિલક કરી, પૂજા માટે ઉપયોગી બધી જ સામગ્રીહાથમાં લઇ મૂળનાયક ભગવાન સમક્ષ જઇ ‘નમો જિણાણં' બોલીને મૂળનાયક પ્રભુજીની જમણી તરફથી જયણાપૂર્વક સામગ્રી સાથે રાખીને ત્રણ પ્રદક્ષિણા આપવી. પ્રદક્ષિણા આપ્યા બાદ પ્રભુજી સન્મુખ અર્ધ-વિનત થઇ યોગમુદ્રામાં ભાવવાહી સ્તુતિઓ મંદસ્વરે બોલવી. પછી અષ્ટપડ મુખકોશ બાંધી પૂજાની સામગ્રી સાથે ગભારામાં જમણો પગ પ્રથમ મૂકી પ્રવેશતાં અડધા નમીને બીજી નિસ્સીહિ' ત્રણવાર બોલવી.
ગભારામાં પ્રભુજીને ચઢાવેલાં વાસી પુષ્પ, હાર, મુગટ, કુંડલ, બાજુબંધ, ચાંદીનું ખોખું આદિ ઉતારી નિશ્ચિત જગ્યાએ મૂકવાં. પબાસણમાં એકત્રિત થયેલ નિર્માલ્યને દૂર કરવાં સ્વચ્છ પૂજણીનો ઉપયોગ કરવો. ગભારામાં ભૂમિતલને જયણાપૂર્વક સાફ કરવું. શુદ્ધ પાણીથી કળશ ભરીને ચંદનાદિ ભીનું કરવું. પછી ભીના પોતાથી કેસર દૂર કરવું. ત્યારબાદ પંચામૃતને સુવાસિત કરી કળશમાં ભરીને મૌનપૂર્વક મસ્તકેથી પક્ષાલ કરવો. પક્ષાલ કર્યા બાદ શરીર-વસ્ત્ર-પબાસણ-નખપસીનો આદિના સ્પર્શવગર કોમળતાથી અંગલૂછણાં કરવાં. કપૂર-ચંદનમિશ્રિત વાટકીમાંથી પાંચેય આંગળીઓ વડે પ્રભુજીના અંગોએ મૌનપણે ચંદનપૂજા કરવી. જૈન ધર્મની ગઈકાલ, આજ અને આવતીકાલ
૧૫૦
મધ્યાહ્નકાળ પૂજા :
જ્ઞાનધારા - ૧૯