________________
૧૪
શ્રી વિજયપધસૂરિકૃતનિષેધ કર્યો તે અનીતિમાર્ગે જવાને નિષેધ સમજ. વહાણ તે સંયમ જાણવું; તેનાથી આ સંસારરુપી સમુદ્ર તરી શકાય છે. ભવિતવ્યતાના યોગથી અથવા પ્રમાદથી અનીતિપુરે ગમન તે અનાચારમાં પ્રવૃત્તિ જાણવી. અન્યાયપ્રિય રાજા તે મહ સમજ. કરિયાણાને ખરીદ કરનારા ચાર વણિક તે ચાર કષાય સમજવા. પ્રાણીને સુમતિ આપનારી પૂર્વે કરેલાં કમની પરિણતિ તે અકકા સમજવી. તેના પ્રભાવથી સર્વ અશુભને ઉલ્લંઘન કરી રત્નચૂડ જન્મભૂમિએ આવ્યો તેમ પ્રાણી ધર્મમાર્ગમાં પાછો આવે છે એમ સમજવું.” આ પ્રમાણે બુદ્ધિમાન પુરુષોએ યથાયોગ્ય ઉપનય ઉતારે.
આ પ્રબંધને ઉપનય વિચારી અજ્ઞાનવડે થયેલા વિકાર ભાવને છોડી જીવ પુનઃ ધર્મમાગે આવે છે, અને તે માગે ગમન કરવાવડે મનુષ્ય જન્મને સફળ કરે છે. ૫
સંતુષ્ટ ન થતા શ્રાદ્ધ ધર્મ વિમલ વાહન ગુરૂ કને,
દીક્ષા ગ્રહી આરાધતા ને પાલતાં ગુરૂ વચનને, વિમલ સૂરિ ગુરૂ નામ બીજા ગ્રંથમાં રાજર્ષિ એ,
નિંદા સુણી રાજી થતા શરમાય સ્તવના પૂજન. ૬ સ્પષ્ટાર્થ –એ પ્રમાણે રત્નચૂડના દષ્ટાંતને વિચારતાં સંસાર ઉપર વૈરાગ્ય ભાવ આવવાથી આ સર્વ વિરતિ ચારિત્રને ચાહનારા મહાબલ રાજા શ્રાવક ધર્મની આરાધના કરવાથીજ સંતોષી થયા નહિ. એટલે શ્રાવકપણામાં રહેવાથી લાંબા કાળે મોક્ષના સુખોની પ્રાપ્તિ થાય છે, અને સર્વવિરતિ ચારિત્રથી જલદી મોક્ષનાં સુખો મળે છે, એમ જાણી સંસાર ઉપરથી વૈરાગ્યને પામેલા શ્રીમહાબલ રાજાએ શ્રી વિમલવાહન (૯) નામના ગુરૂની પાસે દીક્ષા લીધી. દીક્ષા લઈને તેનું સારી રીતે આરાધના કરે છે અથવા ચારિત્રનું રૂડી રીતે પાલન કરે છે. બીજા ગ્રંથમાં વિમલવાહનને બદલે ગુરૂનું વિમલસૂરિ એવું નામ કહ્યું છે. આ મહાબલ રાજર્ષિ કેઈ દુર્જન માણસ પોતાની નિંદા કરે તે પણ રાજી થાય છે. અને જે કંઈ પણ તેમની સ્તવના એટલે વખાણ કરે તેમજ પૂજન કરે તો તેથી શરમાતા હતા. ૬ મહાબળ રાજર્ષિએ ચારિત્રનું પાલન કેવી રીતે કર્યું તે ચાર કેમાં જણાવે છે - ઉપસર્ગ ને સહતા જરા પણ ના ધરે ઉઠેગને,
મોટા જ કરે ભક્તિ તે પણ ના ધરે મન ગર્વને, વર બગીચા આદિમાં વિચરે ધરે ના રાગને,
વિચરે ભયંકર જંગલમાં તેય ન ધરે ખેદને. ૭ સ્પષ્ટાર્થ–તથા પૂજ્યશ્રી મહાબલ રાજર્ષિ ચારિત્ર પાલનમાં થતા અનેક પ્રકારના ઉપસર્ગોને શમતા ભાવે સહન કરતા હતા. અને ઉપસર્ગ તથા પરીષહ થવા છતાં પણ ચારિત્રમાં જરા પણ ઉદ્વેગ એટલે ખેદ ધરતા નથી. એટલે મેં રાજ્યસુખ તજીને આવું
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org