________________
{ શ્રી વિજથપારિકૃત
ની બહારની ભૂમિઓ જાણે શ્યામવર્ણ હોય તેવી જણાય છે. વળી આ નગરીની ચારે બાજુએ કિલ્લો આવેલ છે અને તે કિલ્લાની ફરતી પાણીથી ભરેલી બાઈ શોભી રહી છે. ૧૩
આ અયોધ્યા નગરીમાં સંવર નામે રાજા રાજ્ય કરે છે તેમનું વર્ણન ત્રણ લેકમાં
દાતાર ઘર ઘર સુલભ યાચક કુલ્લહા અહીં દીસતા,
ભૂપ સંવર૬ રાજ્ય કરતા તેહ શશિ સમ શેભતા: ભુવન તળને સાધનારે આણથી જ તે નૃપ હતા,
પણ ધન જિમ પાનથી તરવાર બહાર ન કાઢતા. ૧૪ સ્પષ્ટાથે–આ નગરીમાં દાતારે ઘેર ઘેર લેવાથી સુલભ હતા. એટલે કે પિસાદાર હેવાથી દાન કરનારા તે ઘણા હતા. પરંતુ અહીં યાચકે એટલે દાન લેનારા છે દુર્લભ હતા એટલે મુશ્કેલીથી મળે તેમ હતા. કારણ કે આ નગરીમાં દુઃખી લેકે ઘણું થોડા હતા. સામાન્ય રીતે યાચકે ઘણા હોય છે અને દાતાર થોડાક જ હોય છે, પરંતુ આ નગરીના લોકે ઘણું સુખી હતા તેથી દાતાર ઘણા હતા, પરંતુ તે દાનને લેનાર જી થેડા જણાતા હતા. આ સુંદર અયોધ્યા નગરીમાં સંવર નામના (૧૬) રાજા રાજ્ય કરતા હતા. આ રાજા પૃથ્વી ઉપર ચંદ્રની જેમ શેભતા હતા. વળી આ રાજા પિતાની આજ્ઞાથીજ ભુવનતળને એટલે પૃથ્વીને સાધનારા હતા એટલે તેમને પૃથ્વી સાધવામાં યુદ્ધ કરવાની જરૂર પડી નહતી. આ વાતને સ્પષ્ટ રીતે સમજાવે છે કે જેમ કૃપણના ભડારમાં ગએલું ધન પાછું નીકળતું નથી તેમ આ રાજાએ કદી પણ પિતાની તરવાર બહાર કાઢી નહતી. ૧૪
નિજ ગુણ કરે કેદ લક્ષ્મી દંડનું ધન બહ છતાં, 1 જલધિ જિમ ના ગર્વ ધારે ધરત દીલ પ્રસન્નતા અપ્રમત્ત સૌષધારી ધનિકમાં ને રંકમાં,
મુનિ પરે સમ દૃષ્ટિ રાખે રાગ જિનના ધર્મમાં. ૧૫ સ્પષ્ટાથે–આ શ્રીસંવર રાજાએ ચપલ લક્ષમીને પણ પિતાના ગુણે વડે કેદ કરી હતી એટલે લક્ષમી આ રાજાને ત્યાં સ્થિર થઈને રહી હતી. જેમાં સમુદ્ર ઘણી નદીઓના પાણી મળવા છતાં ગંભીરતા છોડતું નથી, તેમ આ રાજા પાસે અનેક ગુન્હેગાર રાજા એને દંડ કરવાથી ધન આવતું હતું તે છતાં પણ તે ગર્વ ધરતો નથી. વળી આ રાજા હંમેશાં મનમાં પ્રસન્નપણું ધારણ કરે છે. તથા આ રાજા અપ્રમત્ત એટલે પિતાના રાજ્યાદિના કાર્યો કરવામાં પ્રમાદ કરતા નથી. તેમજ સંતોષને ધરતા હતા એટલે નિર્લોભી હતા. અને ધનવાન ઉપર તેમજ ગરીબ ઉપર સાધુ મુનિરાજની જેમ સમાન દષ્ટિ રાખતા હતા. એટલે શ્રીસંવર રાજાને ધનવાન તરફ પહાપાત નહતું તેમજ ગરીબ તરફ ઉપેક્ષા
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
