Bharat Bahubali Mahakavyam

Author(s): Sulochanashreeji
Publisher: Vishvakalyan Prakashan Trust Mehsana

Page 185

कर्पूरपारी प्रचयावदाता, तैरेव कीर्तिर्भुवनेऽर्जनीया ।
करीन्द्रकुम्भस्थलशैलभेदप्रावीण्यभाजो विशिखार यदीयाः ||१७ ।। “જેનાં તીર હાથીઓના કુંભસ્થલરૂપી પર્વતોને ભેદવામાં સમર્થ છે, તે જ વીર સુભટો જગતમાં કપૂરના પુંજની જેમ ઉજ્જવળ કીર્તિનું સર્જન કરી શકે છે.
यशासुधासौधमनुत्तराभं, व्यधायि षट्खण्डजयेन भूपाः !। मया भवद्भिर्मलिनं न कार्य, निःश्वासधूमैर्व्यपहीनधैः ।।१८।।
હે રાજાઓ! મેં છ ખંડ પૃથ્વીને જીતીને યશરૂપ અનુપમ ઉજ્જવળ ઘરનું નિર્માણ કર્યું છે. તેને વૈર્યહીન બનીને નિરાશારૂપી ધુમાડા વડે મલિન ના કરશો.”
प्रत्यर्थिग्नासीर हयाराग्रोद्धतं रजश्चुम्बति यच्छिरांसि |
तैरेव कीतिर्मलिनीकृता द्राक्, पयोदवातैरिव दर्पणाभा ।।१९।। આગળ ચાલનારી શત્રુઓની સેનાના અશ્વોની ખુરીથી ઉડેલી રજકણો જે સુભટોના મસ્તક પર પડે છે તે સુભટોની કીર્તિ, ધુમ્મસની હવાથી જેમ દર્પણ મલિન થાય છે તેમ મલિન થાય છે.
तयूयमुद्यच्छथ संप्रहारंप, कर्तुं त्रिलोकीजनताभिवन्यम् । वीरा यमाकर्ण्य धरन्ति शौर्य, कराः खरांशोरिव चण्डिमानम् ।।२०।। “હે વીર સુભટો ! ત્રણે લોકની જનતા દ્વારા અભિનંદનીય એવા આ યુદ્ધ માટે તૈયાર થઈ જાઓ! જેની કીર્તિગાથા સાંભળીને બીજા વીર સુભટોનાં પરાક્રમ સૂર્યનાં કિરણોની જેમ પ્રચંડતાને પ્રાપ્ત કરશે. ' षाड्गुण्यफ्नैपुण्यभरं भजन्तु, सर्वे धनुर्वेदमनुस्मरन्तु |
भवन्तु खड्गाग्रविहस्त हस्ता, भटा ! भवन्तः श्रमयन्तु बाहून् ।।२१।। “હે વીર સુભટો ! આપ યુદ્ધના આ છ ગુણો (સંધિ, વિગ્રહ, યાન, આસન, વૈઘ-ભેદનીતિ ને શ્રય)માં નિપુણ બનો.
રાજનીતિના છ ગુણો સંધિ - કર અથવા ભેટ ચૂકવીને શત્રુના પક્ષ સાથે સુલેહ કરવી. વિગ્રહ - પોતાના રાજ્યના સીમાડાથી આગળ વધીને બીજાના રાજ્ય પર હુમલો કરવો અર્થાત્ યુદ્ધ કરવું. ૧. વાર-પાત્ર (ઘરી ચાતુ પાનમાબન - ૦ ૪૨૦) ૨. લિરિણ-બાણ (ા પૃત્ર રિલી-મ૩ ૪૪ર). રૂ. પ્રત્યથ-શત્રુ(પ્રત્યેત્રિામાત્યારેલી-મિ રૂારૂ૨૩) ૪. નાણી-આગળ ચાલનારી સેના (નારી કાયાને ચા-ભ૦ રૂાક૬૪) " ૫. સંપ્રક યુદ્ધ (સંગ્રામવિકાસના-જમરૂાદ) ૬. નાગુખ્ય-રાજનીતિના છ ગુણ છે. છે. પિત્ત-વ્યાકુળ (
વિવ્યાકુનો છે - ભ૦ રૂ ૩૦)
ની ભરતબાણબાલિ મહાકાવ્યમ૦ ૧૭૯