________________
३६
अंगविज्जापइण्णयं
[तेरसमं पुच्छितअकामहसितं हीलाय अप्पसदं तुवग्गहे । सव्वंगकंपितं चेव हसितं सा ण पूयितं ॥ २६ ॥ हसितेसु य सव्वेसु थी-पुमंस-णपुंसके । दीणोदत्तविसेसेण ततो अत्थं वियागरे ॥ २७ ॥ पुरिसस्स पुरिमे भागे थिया वामे तधेव य । सके अत्थे पसंसंति पहासं मधुरं मयुं ॥ २८ ॥ पुरिसकारं थिआ हसितं थिआय पुरिसस्स वा । विप्पयोगे पसंसंति णिव्विकारं अविस्सरं ॥ २९ ॥ अप्पसत्थेसु हसितेसु पसत्थं तु ण णिद्दिसे । पसत्थेसु य सव्वेसु अप्पसत्थं ण णिद्दिसे ॥ ३० ॥
॥ हसितविभासाणामऽज्झायो ॥ १२ ॥ छ ।
5
10
[तेरसमं पुच्छितपडलं] हसिताणि चोद्दसेताणि कित्तियाणि विभागसो । पुच्छिताणि चउव्वीसं कित्तयिस्समतो परं ॥ १ ॥ पुरतो १ पच्छतो चेव २ वामतो ३ दक्खिणेण य ४ । पुरिमदक्खिणभागं तु ५ दक्खिणं पच्छिमेण तु ६ ॥ २ ॥ पच्छिमं वामभागम्मि ७ जं च वामपुरस्थिमं ८ । पुच्छिताणाऽऽहु अद्वैव संखेवेण महेसयो ॥ ३ ॥ अतिदूरं अवखित्तं १ अच्चासण्णं च पीलितं २ । पुच्छितं णातिदूरं च ३ तिविधं संविभावये ॥ ४ ॥ उदत्तपुच्छितं चेव १ दीणं च परिपुच्छितं २ । दीणोदत्तविसेसेहिं ३ तिविधं तु वियाणिया ॥ ५ ॥
पुच्छिताणि विसेसेहि एवं विज्जा वियक्खणो । चतुविधविधीजुत्तं सुण तस्स विभासणं ॥ ६ ॥ ठितेणा १ ऽऽगच्छतो चेव २ तधेव परिसक्कतो ३ । चतुत्थपुच्छितं चेव अपत्थद्धेण पुच्छितं ४ ॥ ७ ॥
ओणमंते व पुच्छेज्जा १ उण्णमंतो य पुच्छति २ । णिसीदंते व पुच्छेज्जा ३ णिसण्णे व विधीयते ४ ॥ ८ ॥ पेतंते व विभासा तु ५ णिवज्जते व पुच्छति ६ । णिवण्णे व विभासा तु ७ पासुत्ताणाणि कुव्वते ८ ॥ ९ ॥ उटुंते ९ जंभमाणे वा १० रोदंते व विभासणा ११ । हसंते १२ गायमाणे वा १३ परिदेवंते व पुच्छके १४ ॥ १० ॥ थणते १५ विणिकोलंते १६ कंपते उ १७ णिमीलिते १८ । आहारं करते व १९ णीहारं च विभासणा २० ॥ ११ ॥
पहढे वा वि २१ कुद्धे वा २२ भीते वा परिपुच्छति २३ । आवातेंते य पुच्छंते तमेवऽत्थं पुणो पुणो २४ ।। १२ ॥ 20 दिसाविसेसा आसण्णा दीणोदत्तविधीहि य । पुच्छिताणि चउव्वीसं एताणि संविभावये ॥ १३ ॥
___पुरिमं १ दक्खिणं चेव २ तधा पुरिमदक्खिणं ३ । पुच्छिताणि सदा तिण्णि उत्तमाणि पसस्सते ।। १४ ।। पैच्छिमं वामभागं वा जं च वामं पुरत्थिमं । थीणामेतं पसंसंति णाउं पाथमकं पि वा ॥ १५ ॥ पच्छिमे दक्खिणे भागे पच्छिमं वामतो यकं । एताणि ण प्पसंसंति समुज्जं जं च पच्छतो ॥ १६ ॥ पुरस्थिमं समुज्जं जं पुच्छितं पवरुत्तमं । अप्पसत्थं च परमं समुज्जं पच्छिमेण जं ॥ १७ ॥ पुरस्थिमे पुच्छितम्मि अत्थं बूया अणागतं । उभेसु जस्स पस्सेसु वत्तमाणं पवेदये ॥ १८ ॥ अतीतमत्थं जाणेज्जो पुच्छिते पच्छिमेण तु । अव्वत्तपुच्छिते वा वि दूरमत्थं पवेदये ॥ १९ ॥ अतिदूरपमुहतो अत्थत्थी जदि पुच्छति । अणागतं च जाणेज्जो अत्थं परमदुल्लभं ॥ २० ॥ उवत्थितं च अत्थं च अच्चासण्णम्मि पुच्छिते । पुच्छिते णातिदूरे य कालं पवेदये ॥ २१ ॥ पासेसु पैच्छतो चेव पुच्छिते अविभागसो । दूरे वाऽऽसण्णजुत्तेसु कालं बूया विभागसो ॥ २२ ॥
१ 'सा' स्यादित्यर्थः ॥ २ पुरिसं कारं सं ३ पु० ॥ ३ भासणायमज्झाय हं० त० ॥ ४ दुविधं सप्र० ॥ ५ पतंते चेव भासा तु सप्र० ॥ ६ तेसु पु हं० त० ॥ ७ कुज्जके हं० त० ॥ ८ उदत्ते हं० त० ॥ ९ रोहंते हं० त० ॥१० कोलंभे कंपति उहं० त० ॥ ११ कुटे वा हं० त० विना ।। १२ आवण्णा हं० त० ॥ १३ पुच्छियं वाम० हं० त० विना ॥ १४ पावमकं हं० त० विना ।। १५ य जं हं० त० । 'यकं' यकद् यदित्यर्थः ॥ १६ ण वा सि० । "ण मा सं ३ पु०॥ १७ जाणेज्जा हं० त०॥ १८ त्तपच्छिमे वा हं० त० ॥ १९ जाणेज्जा हं० त० ॥ २० जत्त हं० त० विना ।। २१ पुच्छतो हं० त० विना ।। २२ दूरं हं० त० विना ॥ २३ काले हं० त० विना ॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
