Book Title: Agam 16 Upang 05 Surya Pragnapti Sutra Part 01 Sthanakvasi Gujarati
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
(વા િતદચંતિ) સર્વબાહ્ય મંડળથી પહેલાના ત્રીજા મંડળમાં ઉપસિંક્રમણ કરીને ગતિ કરે છે. (તા ગયા ii) તત્પશ્ચાતું જયારે સૂર્ય સર્વબાહ્ય મંડળથી ત્રીજા મંડળમાં સંક્રમણ કરીને ગતિ કરે છે. ત્યારે અઢાર મુહુર્તની રાત એકસયિા ચાર ભાગ ન્યૂન હોય છે, તથા એકસઠિયા ચાર મુહુર્ત ભાગ વધારે બાર મુહર્ત પ્રમાણનો દિવસ હોય છે.
(વં ઘણું ઘi) ઈત્યાદિ એ રીતે આ પૂર્વોક્ત પ્રતિપાદન કરેલ ઉપાયથી દરેક મંડળમાં દિવસ રાત સંબંધી મુહૂર્તના એકસઠિયા બે ભાગ અર્થાત્ ન્યૂનાધિક રૂપે પ્રવેશ કરીને મંડળની પરિભ્રમણ ગતિથી ધીરે ધીરે ઉત્તર દિશા તરફ જતાં જતાં (તયાળતા
ત્તિ) એ વિવક્ષિત મંડળથી (તવાળં$) એ વિવક્ષિત બીજા મંડળમાં ગમન કરતાં કરતાં એક એક મંડળમાં મુહૂર્તના બબ્બે એકસડિયા ભાગ વધતા વધતા એકસો વ્યાશીમાં અહોરાત્રમાં કે જે બીજ છ માસને છેલ્લો દિવસ છે. એ કાળમાં (સવમં7િ) સર્વા. શ્યન્તર મંડળમાં સંક્રમણ કરીને ગતિ કરે છે.
(ા નવા i) તે પછી જે સમયે સૂર્ય સર્વ બાહ્ય મંડળથી પરિભ્રમણ ગતિથી ધીરે ધીરે અન્તર મંડળમાં પ્રવેશ કરીને સભ્યન્તર મંડળને પ્રાપ્ત કરીને ગતિ કરે છે. ત્યારે સર્વબાહ્ય મંડળને (વધારા) મર્યાદા કરીને તેનાથી પહેલાના બીજા મંડળથી આરંભ કરીને (ઉળે તેવી સારું રે તિઝિઝ વ ાસમિા મુહુત્તર વિવેત્તરણ ળિgઊિત્તા રચનિયેત્તરસ મિત્તિત્તિ) એકસોયાશી રાત્રિ દિવસથી ત્રણ છાસથિા એક સઠ ભાગ મુહૂત રાત્રિ ક્ષેત્રના કમ કરીને તથા દિવસ ક્ષેત્રમાં વધારીને ગતિ કરે છે. કહેવાને ભાવ એ છે કે અવતન બીજા મંડળથી આરંભ કરીને એક વ્યાશી રાત દિવસથી એકસે છાસઠ મુહૂર્તના એકસઠિયા ભાગથી રાત્રિ ક્ષેત્રને કરીને અને દિવસ ક્ષેત્રને એ જ ત્રણસો છાસઠ મુહૂર્તના એકસડિયા ભાગથી વધારીને ગતિ કરે છે. ત્યારે પરમ પ્રકર્ષ પ્રાપ્ત થાય છે. ત્યારે (saોસ બાતમુહુ વિવરે મવરૂ) ઉત્કૃષ્ટ વધારેમાં વધારે અઢાર મુહર્તાને દિવસ હોય છે. તથા (sem-1 ટુવાસમુદુત્તા ના મવા જઘન્ય નાનામાં નાની બાર મુહૂર્તની રાની હોય છે.
| (gણ છે તો મારે પણ નં રોદવસ મારૂ નવરાળ) આ રીતે બીજા છે માસ કહેલ છે. અર્થાત્ આ ત્રણસે છાસઠમો અહોરાત્ર બીજા છ માસના પર્યવસાન ૩૫ છે. (ાસ ગં ગાદિ સંવત્સરે ઘ ાં મારિ સંઘરરરરર ઘરવાજે) આ પ્રમાણે આવ્યા સંવત્સર એટલે કે સરવર્ષ થાય છે. આજ ત્રણ છાસઠમે અહોરાત્ર બીજા છ માસના અન્તરૂપ છે. એટલે કે છેલ્લે દિવસ છે. તથા સૂર્ય સંવત્સર સંબંધી અથત સૌરવણને છેલ્લે દિવસ કહેલ છે.
હવે આ વિષયને ઉપસંહાર કરતાં કહે છે-($€ હુ તક્ષેત્ર ગારિક્ષ સંસાર વર્ષ બzસમુદુ વિણે મવ) આ પ્રમાણે આ આદિત્ય સંવત્સરમાં એક જ વાર અઢાર
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞમિ સૂત્રઃ ૧
૨૧
