Book Title: Agam 16 Upang 05 Surya Pragnapti Sutra Part 01 Sthanakvasi Gujarati
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
કરેલ છે, તે આ પ્રમાણે છે (તસ્થળે ત્રમતુ-તા અસ્થિ સે ત્રિલે ગંસિન વિનંતિ સૂવિ ચોરિછિ:ચ નિવત્તે) એ બે પરતીથિકામાં પહેલા પરતીથિ ક હવે પછી કહેવામા આવનાર પેાતાના મતને જણાવતાં કહેવા લાગ્યા કે એવા દિવસ હોય છે, કે જે દિવસમાં સૂર્ય ઉગમન મુહૂર્તમાં એટલે કે ઉદયકાળમાં અને અસ્તમન મુહૂર્તમાં ચાર પુરૂષપ્રમાણુ વાળી છાયાને અહીંયાં પુરૂષ પદ્મ ઉપલક્ષણમાત્ર છે અર્થાત્ ખધી જ પ્રકાશ્ય વસ્તુની ચાર ગણી છાયાને ઉત્પન્ન કરે છે, (અસ્થિ સવિસેલસિનાં નિવસંતિસૂરિ ો િિત્ત આયં નિવત્તર પુત્તે પ્રશ્નમાતંતુ) એવા પણ દિવસ હોય છે કે જે દિવસે સૂર્યોના ઉદ્ભયના સમયમાં અને અસ્ત થવાના સમયમાં બે પુરૂષ પ્રમાણવાળી છાયા હોય છે. અર્થાત્ બધી જ પ્રકાશ્ય વસ્તુની ખમણી છાયાને સૂર્ય ઉત્પન્ન કરે છે. કથનના ઉપસ’હાર કરતાં કહ્યું છે કે કેઈ એક આ પ્રમાણે પેાતાના મત કહે છે,
( एगे पुण एवमाहंसु-ता अस्थि णं से दिवसे जंसि णं दिवसंसि सूरिए दुपोरिसिच्छायं નિવત્તેર્, સ્થ જે સે વિસે ખંતિ નું ત્રિમંત્તિ મૂરિ નો દિત્તિ પરિસિછાય નિવત્તેફ) એવે દિવસ હાય છે કે જે દિવસે સંચાર કરતે સૂર્ય ઉદયના સમયમાં અને અસ્તમન સમયમાં એ પુરૂષ પ્રમાણવાળી છાયાને ઉત્પન્ન કરે છે, તથા એવા પણ દિવસ હાય કે જ દિવસે ભ્રમણ કરતા સૂય ઉદ્દયના સમયમાં અને અસ્ત થવાના સમયમાં કાઈ પણુ પ્રમાણની પૌરૂષી છાયાને ઉત્પન્ન કરતા નથી.
હવે આ મત વિષેની ભાવના બતાવવામાં આવે છે.-(તત્વ ને તે મા તુ-તા अस्थि से दिवसे जैसि दिवसंसि सूरिए चर पोरिसीयं छायं निवत्ते३, अस्थि से दिवसे તંત્તિ નિયંસિસૂરિ ટો રિલીય છાચનવોર્, તે વમાનુ) એ એ તીર્થાન્તરીયામાં જે તીર્થાન્તરીય આ પ્રમાણે કહે છે કે-એવા દિવસ હાય છે કે જે દિવસમાં સૂર્ય ચાર પુરૂષપ્રમાણુની છાયા ઉત્પન્ન કરે છે, તથા એવે! પણ દિવસ હોય છે કે જે દિવસે સૂર્ય એ પુરૂષપ્રમાણની છાયાને ઉત્પન્ન કરે છે, એ વાદી આ પ્રમાણે પોતાના મતનુ સમ ન કરતાં કહે છે કે-(તા ગયા ળ સૂરિ સગમતાં મંદરું સંમિત્તા ચાર વરૂ, तया α उत्तमक पत्ते को अट्ठारसमुहुत्ते दिवसे भवट्ट, जहण्णिया दुवालसमुहुत्ता राई भवइ) અર્થાત્ સાયન કર્યું સંક્રાન્તિ કાળમાં સૂર્ય સર્વાભ્ય તરમ`ડળ અર્થાત્ મિથુનાન્ત અહે રાત્રવૃત્તમાં ઉપસ ક્રમણ કરીને અર્થાત્ એ મડળને પ્રાપ્ત કરીને ગતિ કરે છે, અર્થાત્ એ મંડળમાં ભ્રમણ કરે છે, એ દિવસમાં સૂર્ય ઉત્તમકાષ્ઠા પ્રાપ્ત હોય છે, એટલે કે પરમ પ્રશ્ન વાળા હોય છે, તેથી પરમેષ્કૃષ્ટ એટલે કે પરમ અધિક અઢાર મુહૂત પ્રમાણના દિવસ હોય છે, તથા જન્યા એટલે કે પરમ લધુ ખાર મુહૂત પ્રમાણવાળી રાત્રી હોય છે,
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞપ્તિ સૂત્ર : ૧
૨૪૫
