Agam 16 Upang 05 Surya Pragnapti Sutra Part 01 Sthanakvasi Gujarati

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 295

तओ पच्छा अवरं च राई, एवं खलु मूलणकवत्तं एगं च दिवसं एगं च राई चंदेण सद्धि जोय जोएइ, जोय जोइत्ता जोय अणुपरियट्टइ, जोय अणुपरियट्टित्ता पादो चंदं पुव्वाસારા સમવેરૂ) મૂળ નક્ષત્ર પૂર્વભાગ સમક્ષેત્ર ત્રીસમુહુર્ત પ્રમાણુકાળ વ્યાપી તપ્રથમ પ્રાતઃ કાળ ચંદ્રની સાથે યોગ કરે છે, તે પછી એક રાત આ રીતે મૂળનક્ષત્ર એક દિવસ અને એક રાત્રી ચંદ્રની સાથે એગ કરે છે. યોગ કરીને વેગનું અનુપરિવર્તન કરે છે, વેગનું પરિવર્તન કરી પ્રભાતકાળમાં ચંદ્રને પૂર્વાષાઢા નક્ષત્રને સમર્પિત કરે છે. પ્રાતઃકાળમાં જ ચંદ્રની સાથે વેગ હોવાથી ત્રીસ મુહૂર્ત પરિમિતકાળ ભેગવનાર હોવાથી તથા સમક્ષેત્ર હોવાથી આ મૂલનક્ષત્ર સૂર્યોદયથી બીજા દિવસના સૂર્યોદય પર્યત એટલે કે સંપૂર્ણ અહો રાત્રે ચંદ્રની સાથે વાત કરીને બીજા દિવસના પ્રાતઃકાળમાં જ પિતાની સાથે વાસ કર નારા ચંદ્રને પૂર્વાષાઢા નક્ષત્રને સમપિત કરે છે, આ પૂર્વાષાઢા નક્ષત્ર પણ પૂર્વોક્ત કથન પ્રમાણે પ્રાતઃકાળમાં જ ચંદ્રની સાથે યોગ પ્રાપ્ત કરે કરે છે, તેથી તેને પૂર્વ ભાગ કહેલ છે. એ જ વાત સૂત્રકાર કહે છે. (દવાનાઢા ના પુત્રામવચા) જે પ્રમાણે પૂર્વાભાદ્રપદા નક્ષત્રનું કથન કરેલ છે એ જ પ્રમાણે પૂર્વાષાઢા નક્ષત્રનું કથન કરી લેવું. તે કથન આ પ્રમાણે છે. (પુવાસાઢા ત્રુ પુર્વ માને ન
खेत्ते तीसइमुहुत्ते तप्पढमयाए पाओ चंदेण सद्धिं जोयं जोएइ, अवरं च राई, एवं खलु पुवासाढा णक्खत्ते एगं च दिवस एगंच राई चंदेण सद्धिं जोयं जोएइ, जोइत्ता जोयं અનુપરિચક્ર, કોય કશુપરિટ્ટિા પામો ચરું વત્તાત્રા સમાપે) પૂર્વાષાઢા નક્ષત્ર સમક્ષેત્ર ત્રીસ મુહૂર્ત પ્રમાણુવાળું ત~થમ પ્રાતઃ કાળ ચંદ્રની સાથે લેગ કરે છે. તથા બીજી રાત્રી આ રીતે પૂર્વાષાઢા નક્ષત્ર એક દિવસ અને એક રાત ચંદ્રની સાથે ભેગા કરે છે. યોગ કરીને રોગનું અનુપરિવર્તન કરે છે. અનુપરિવર્તન કરીને પ્રાતઃકાળ ચંદ્રને ઉત્તરાષાઢા નક્ષત્રને સમર્પિત કરે છે. પૂર્વ ભાગવાળું હોવાથી સમક્ષેત્ર અને ત્રીસ મુહૂર્ત પ્રમાણે કાળવ્યાપી તથા પ્રાતઃકાળમાં ચંદ્રને યોગ પ્રાપ્ત કરનાર હોવાથી પૂર્વાષાઢા નક્ષત્ર મૂળ નક્ષત્રની જેમ એ પુરેપુરા રાત દિવસ ચંદ્રની સાથે નિવાસ કરીને બીજા દિવસના પ્રભાતકાળમાં પોતાની સાથે નિવાસ કરતા ચંદ્રને ઉત્તરાષાઢા નક્ષત્રને સમર્પિત કરે છે. આ ઉત્તરાષાઢા નક્ષત્ર દેટ ક્ષેત્ર વ્યાપી હોવાથી ઉભયભાગી કહેલ છે. તથાચ સૂત્રકારે કહ્યું છે. (ઉત્તરાના કહાં ઉત્તરામર્દૂવા જે પ્રમાણે પહેલાં ઉત્તરાભાદ્રપદા નક્ષત્રના સંબંધમાં ભાવના કરેલ છે. એ જ પ્રમાણે અહીંયાં ઉત્તરાષાઢા નક્ષત્રનું કથન કરી લેવું. જે આ પ્રમાણે છે. (તા ઉત્તરાષાઢા વહુ બનવત્ત મયંમને વિવઢવ7 પથારીતડું મુદત तप्पढमयाए पाओ चंदेण सद्धि जोयं जोएइ, अपरं च राई तओ पच्छा अवरं च दिवस एवं खलु उत्तरासाढा णवखत्ते दो दिवसे एगं च राई चंदेण सद्धि जयं जगएइ, जोण जोइत्ता નો અણુરિચ નો અનુપરિચરિતા સાચં ચં સમીસવાળું સમજોરૂ) ઉત્તરાષાઢા
શ્રી સુર્યપ્રજ્ઞમિ સૂત્રઃ ૧
૨૮૫