Agam 02 Ang 02 Sutrakrutanga Sutra Part 02 Sthanakvasi

Book Title: Agam 02 Ang 02 Sutrakrutanga Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book textPrevious | Next

Page 454
________________

४४२
सूत्रकृताङ्गसूत्रे अन्वयार्थः-(तत्थ) तत्र नरके (चिरद्वितीय) चिरस्थितिक-पल्योपमसागरोपमकालनिवासिनं (बालं) बालमज्ञानिनम् (एयाई) एते-उपर्युक्ताः (फासाई) स्पर्शाः दुःखानि (निरंतर) निरन्तरं-सततं (फुसंति) स्पृशन्ति-दुःखयन्ति (हम्ममाणस्स उ) हन्यमानस्य नैरयिकस्य तु (ताणं ण होइ) त्राणं शरणं रक्षको न भवति, (एगो) एक एव कर्मवशगो नापरमातापित्रादिकः (सयं) स्वयं (दुक्खें) दुःखं (पञ्चणु होइ) प्रत्यनुभवतीति ॥२२॥
टीका-संपति-उद्देशकार्थमुपसंहरन् पुनस्तदेव नरकस्वरूपं दर्शयितुमाह'एयाई इत्यादि । 'तत्य' तत्र-तादृशनरके 'चिरद्वितीयं चिरस्थितिकम् , नैरन्तः येण 'बालं' बालम्-हिंसादिक्रूरकर्भकारकं नैरयिकम् 'एयाई एते पूर्वोपदर्शितनिरन्तरम्' सदा 'फुसंति-स्पृशन्ति' पीडित करते रहते हैं 'हम्ममाणस्स उ-हन्यमानस्य तु' पूर्वोक्त दुःखों से मारे जाते हुए नारकी जीव का 'ताणं ण होइ-त्राणं न भवति' रक्षण करने वाला कोई नहीं होता है 'एगो-एकः' वह अकेला ही 'सयं-स्वयम्' आप ही 'दुक्ख-दुक्खम्' दुःखों को 'पच्चणुहोइ-प्रत्यनुभवति' भोगता रहता है ॥२२॥
अन्वयार्थ-नरक में दीर्घकालीन स्थितिवाले अज्ञानी जीवों को उल्लिखित दुःख निरन्तर भुगतने पड़ते हैं । आहत किये जाने वाले नारक जीवों का वहां कोई रक्षक नहीं होता। वे एकाकी स्वयं ही दुःखो का अनुभव करते हैं ॥२२॥
टीकार्थ--नरक में चिरकालीन अर्थात् पल्योपम और सागरापम की आयुवाले तथा हिंसादि क्रूर कर्म करनेवाले नारक को यह पूर्ववर्णित 'फुसंति-पृशन्ति' पारित ४२ छे 'हम्ममाणस उ-हन्यमानस्य पूति माथी भारपामा मातi ना२६ पर्नु 'ताणं ण होइ-त्राणं न भवति' २३ ४२वाणु
धातु नथी 'एगो-एकः' मेले ४ 'सयं-स्वयम्' पोते 'दुक्ख-दुखम्' हमान 'पच्चणुहोइ-प्रत्यनुभवति' सागपत। २९ छे. ॥१२॥
સૂત્રાર્થ –નરકમાં દીર્ઘકાલીન સ્થિતિવાળા અજ્ઞાની જીવેને આગળ વર્ણવ્યા પ્રમાણે દુઃખે નિરન્તર સહન કરવા પડે છે. પરમાધામિર્ક દ્વારા જેમનું તાડન, છેદન, ભેદન આદિ કરવામાં આવે છે, એવાં નારકોને શરણ આપનાર ત્યાં કઈ પણું હોતું નથી. તેમને નિરાધાર દશામાં મુકાઈ જવાને કારણે જાતે જ તે દુઃખ વેઠવું પડે છે. તેમના તે દુઃખમાં કઈપણ વ્યક્તિ ભાગ પડાવતી નથી. તેમણે કરેલાં પાપકર્મોનું ફળ ત્યાં તેમને જ ભેગવવું પડે છે. ૨૨
ટીકાર્થ-પૂર્વભવમાં હિંસાદિ #ર કર્મોનું સેવન કરનારા પાપી જીને નરકમાં નારક રૂપે ઉત્પન્ન થવું પડે છે. નારકોનું આયુષ્ય ઘણું જ લાંબુ
શ્રી સૂત્ર કૃતાંગ સૂત્ર : ૨


Page Navigation
1 ... 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728