Agam 02 Ang 02 Sutrakrutanga Sutra Part 02 Sthanakvasi

Book Title: Agam 02 Ang 02 Sutrakrutanga Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book textPrevious | Next

Page 585
________________

समयार्थबोधिनी टीका प्र. श्रु. अ. ७ उ. १ कुशीलवतां दोषनिरूपणम्
५७३
अन्वयार्थः - (हरियाणि भूयाणि) हरितानि दुर्वा कुरादीनि भूतानि जीवाः (विलंबगाणि) विलम्बकानि जीवाकारेण परिणम्यमानानि ( पुढो सियाई) पृथक्मूलस्कंधादि स्थानेषु श्रितानि व्यवस्थितानि (जे आयमुहं पडुच्च) यः आत्मसुख तत्याश्रित्य (आहारदेहाय - आहारार्थ देहापचयार्थम् (छिंदती) छिनति विनाशयति (पागम पाणे बहुणं तिवाई) प्रागल्भ्यात् घाटयावष्टंभात् बहूनां माणानां जीवानाम् अतिपाती विराधको भवतीति ॥८॥
I
टीका- 'हरियाणि' हरितानि - दुर्वा नि, एतान्यपि 'भूयाणि भूतानि - कुनचैतेषु जीवत्यमिति ? तत्र वच्मि-यथा जीवन देहधारी आहारादिकमजयति । तथेमे हरितजीया अपि आहारादीनां प्राप्तौ बर्धन्ते, तदभावे हा समुपयान्ति तत आहारादीनाम् - अभ्यवहरणे वृद्धिदर्शनात् हरितादीनि भूतान्येव । तथा-'विलंवगाणि
अन्वयार्थ - दूर्वा अंकुर आदि हरितकाय भी जीव हैं । वे जीव की अवस्थाओं को धारण करते हैं। मूल, स्कंध आदि अवयवों में पृथकू रहते हैं । जो मनुष्य अपने सुख के लिए, आहार के लिए या शरीरपोषण के लिए उनका छेदन करते हैं, ये धृष्टता का अवलम्बन करके बहुत प्राणियों के विराधक होते हैं ॥८॥
टीकार्थ- हरितकाय भी जीव हैं। वे जीव कैसे हैं ? इस प्रश्न का उत्तर देते हैं- जैसे मनुष्प आदि देहधारी जीव आहार करते हैं, उसी प्रकार वनस्पति जीव भी आहार करते हैं और आहार की प्राप्ति होने पर वृद्धि को प्राप्त होते हैं। जैसे मनुष्य का शरीर आहार के अभाव में क्षीण होता है, उसी प्रकार वनस्पति का शरीर भी आहार के अभाव में क्षीण होता है। इस प्रकार आहार की प्राप्ति और अप्राप्ति में शरीर
સૂત્રાઈ ટૂર્વા અંકુર આદિ હરિતકાય પણ જીવા જ છે. તેઓ જીવની અવસ્થાને ધારણ કરે છે, મૂળ, સ્કંધ આદિ અવયવેમાં જુદા જુદા રહે છે, જે મનુષ્ય પોતાના સુખને માટે, અાહારને માટે કે શરીરના પાષણને માટે તેમનું છેદન કરે છે, તેઓ ધૃષ્ટતાનું અવલ મન લઈને અનેક જીવાના વિરાધક અને છે. ાદ્વા
ટીકા – હરિતકાય પણ જીવ છે એટલે કે સજીવ છે, તેને સજીવ શા કારણે કહેવાય છે તે હવે સમજાવવામાં આવે છે. જેવી રીતે મનુષ્ય આદિ દેહધારી જીવે. આહાર કરે છે, એજ પ્રમાણે વનસ્પતિ જીવે પણ આહાર કરે છે, અને આહારની પ્રાપ્તિ થાય તા જ વૃદ્ધિ પામે છે. જેવી રીતે આહાર ન મળે તેા મનુષ્યનું શરીર ક્ષીણ થઈ જાય છે, એજ પ્રમાણે વનસ્પતિનું શરીર પણ આહારને અભાવે ક્ષીણ થઈ જાય છે. આ પ્રકારે આહારની
શ્રી સૂત્ર કૃતાંગ સૂત્ર : ૨


Page Navigation
1 ... 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728