________________
તેમ છતાં ગુરુજી ટસના મસ ન થયા. છેવટે સંઘની વિનંતી અને મુનિનો પસ્તાવો જોતાં ગુરુજીએ છેલ્લા ચાર પૂર્વનો સૂત્રપાઠ આપી દીધો પણ તેના એડમ્પર્ય સુધીના અર્થો તો ન જ જણાવ્યા. છેલ્લા ચોદપૂર્વધર મહર્ષિ ભદ્રબાહુવામી જ રહ્યા. સ્થૂલિભદ્રજી દશપૂર્વી કહેવાયા. માત્ર સૂત્રથી જ ચૌદપૂર્વી બની શક્યા. “અસર' માં જોખમ દેખાય તો પ્રદાનને સ્થગિત કરી દેનારા જૈનાચાર્યના શિક્ષકપણાને ક્રોડો વંદન.
પ્રાચીન ધર્મગ્રન્થોના પ્રારંભમાં જ તે ગ્રન્થના અધિકારી પાત્રવર્ગને પણ જણાવી દેવામાં આવતો. પાત્રશિક્ષાનો આ કોન્સેપ્ટ વર્તમાન હાઇટેક શિક્ષણપ્રણાલિમાં અત્યંત અનિવાર્ય છે પણ સારી પદ્ધતિને ગ્રહણ કરે તો વર્તમાન શિક્ષણ શાનું?
ખેડૂત પણ ભૂમિની પાત્રતા જોઇને બીજનું વાવેતર કરે છે. ક્યાંક કપાસ તો ક્યાંક શેરડી, ક્યાંક જુવાર-બાજરો તો ઉખર ભૂમિમાં કશું નહીં. પૂર્વના રાજા મહારાજા કુમારોની પરીક્ષા કરીને સત્તાની સોંપણી કરતા હતા. સત્તાતંત્ર કે વિદ્યામંત્ર, અપાત્રને ક્યારેય ન અપાય. પ્રદાનનું પરિણામ (અસર) પાત્ર ઉપર આધારિત છે, માટે જ તો સિંહણનું દૂધ સ્વર્ણપાત્રમાં જ ટકે. બીજી ધાતુને તે તોડી નાંખે. વરસાદનું પાણી સમુદ્રમાં પડતા ખારું જળ બને છીપમાં પડે તો મોતી બની શકે. ગાયને ખવડાવેલું ઘાસ પણ દૂધમાં રૂપાંતર પામે છે, સાપને પીવડાવેલું દૂધ પણ વિષ બને છે.
આજે સર્વત્ર પ્રદાનને જ મહત્ત્વ આપવામાં આવે છે પણ તેની અસર અંગે ચિંતા સેવાતી નથી. વિજ્ઞાનના આવિષ્કારે આજે માહિતીઓના પ્રદાનને હરણફાળ આપી છે. પણ અસરના પ્રકારો અંગે ચિંતા સેવી નથી.
અણુમાં પડેલી તાકાતને વિજ્ઞાને પ્રગટ કરી દીધી. અણુબોંબ સર્જાયા. પણ તેની અસર? વિશ્વને સતત ભયના ઓથાર નીચે જીવતું કરી દીધું.
ધરતીનાં પેટાળમાં શું છે? ક્યાં છે? કેટલું છે ? વિજ્ઞાને શોધી કાઢ્યું. પછી તેની અસર ? ધરતીનાં પેટાળને ખોદી ખોદીને તેને બોદું કરી નાંખવામાં આવ્યું.
જમીન નીચે ક્યાં અને કેટલે ઊંડે કેટલું પાણી છે ? તેને વગર મહેનતે
- શિક્ષણની સોનોગ્રાફી
