________________
ક્યાંક ડૉક્ટર, નકામાં ટેટ્સ કરાવે, નજીવી બાબતે લાંબા ગાળા સુધી દવા સાથે બાંધી રાખે છે. ત્યારે ઘડીક વિચાર આવે કે માણસ ડૉક્ટર થયો છે કે માણસ મરીને ડૉક્ટર થયો છે ? બાયપાસ સર્જરી થાય, તે હાર્ટની નહીં, વાસ્તવમાં દર્દીના ખિસ્સાની જ થતી હોય એવું પણ બને છે. મેડિકલ લાઇનમાં પ્રવેશ મેળવતા પૂર્વે જ લાખો રૂપિયાનું ‘નેવેદ્ય' ધરવું પડ્યું હોય, પછી ય લાખો બીજા ખર્ચીને ડૉક્ટર બનાયું હોય ત્યારે વહી ગયેલી બધી રકમ પાછી મેળવવા માટે અને પોતાની “જિંદગી' બનાવવા માટે ડૉક્ટરોને “ઓવર પ્રોફેશનલ' બનવું પડે છે.
કુખ્યાત ક્રિમિનલોના અને કૌભાંડકારોના કેસો લડી આપવા માટે પણ દેશના નામંકિત વકીલો તૈયાર થાય ત્યારે રાષ્ટ્રદાઝ અને અર્થદાઝની. તીવ્રતા વચ્ચે રહેલા અસામાન્ય અંતરનો પાકો ખ્યાલ આવે છે. પોતાના ખિસ્સાનું પાકું બાંધકામ કરવા હલકી સિમેન્ટ વાપરીને નબળા પૂલ બાંધી આપનારા ઇજનેર સામે બે જ વિકલ્પો હોય છે. કાં નબળો પૂલ અને કાં નબળું ખિસ્સ. ઘણાખરા પહેલા વિકલ્પને વહાલો કરે છે.
કોર્ટ પણ જો “મેનેજ' થઇ શકતી હોય અને મેચ પણ “ફિક્સ થઇ શકતી હોય તો સમાજની અર્થલલિતાનું કેન્સર થર્ડ સ્ટેજમાં છે. ખાયકી, લાંચ, કટકી. ટિપ્સ, સુપારી, આ બધું શું છે?
મેચ બનાવીને કરોડો રૂપિયા ઘરભેગા કરનારા રમતવીરોનો અર્થપ્રેમ યોગીઓના પ્રભુપ્રેમને ક્યાંય ટક્કર મારે તેવો જલદ હોય છે. પ્રજા સમસ્તની લાગણી, રાષ્ટ્રનું પ્રતિનિધિત્વ, સ્વદેશાભિમાન, કર્તવ્યનિષ્ઠા, કેટકેટલું વિસારે પડે પછી મેચ ફિક્સ થઇ શકે. આબરુ જવાનો અને સજા થવાનો ભય પણ અર્થપ્રેમની ઉષ્મા આગળ ઓગળી જતો હોય છે.
ઘલાઇ ગયેલા રૂપિયા કઢાવવાથી માંડીને મકાન કે પ્લોટ ખાલી કરાવવા માટે જે હદ સુધીની રીત-રસમો અજમાવાય છે ત્યારે અર્થવાસનાની નિર્લજ્જતા આગળ માણસાઇ શરમાઈ જતી હોય છે.
અર્થલક્ષી શિક્ષણમાં માનવીય મૂલ્યોની કેળવણીનો રહેલો સદંતર અભાવ, આખા સમાજની તાસીર ફેરવી નાંખે છે.
- શિક્ષણની સોનોગ્રાફી
