________________
પરીક્ષાની પરીક્ષા
સુધાતુર માણસ ભોજન લે ત્યારે તેની ભોજનક્રિયા પાછળ ત્રણ ઉદ્દેશો હોય છે. સૌ પ્રથમ ઉદ્દેશ છે સ્વાદ
બીજો ઉદ્દેશ છે તૃપ્તિ. ત્રીજો ઉદ્દેશ છે પોષણ.
આમાં એક મુખ્ય ઓબેક્ટ કહેવાય. બાકીના બન્ને ગૌણ ઉદેશો ગણાય. સ્વાદ માટે પીપરમીંટ ખવાય છે પણ તેને તૃપ્તિ કે પોષણ સાથે નિસ્બત નથી. ક્યારેક તૃપ્તિ માટે સાદા દાળ ભાત પણ ચાલે, જે વિશેષ સ્વાદ કે પોષણ ન પણ આપે. બદામ પોષણ આપે પણ તે વિશેષ સ્વાદ કે તૃપ્તિનો અનુભવ ના પણ કરાવે. આમ ભોજનના ત્રણે ઉદ્દેશો પરસ્પર બંધાયેલા નથી અને તેથી જ ભોજનના મુખ્ય ઉદ્દેશ (પોષણ) ને મેળવવા માટે બીજા બશે ઉદ્દેશોને જાળવી રાખવાનું ફરજિયાત નથી. સ્વાદ અને તૃપ્તિને છોડીને પણ પોષણને જાળવી રાખવું શક્ય છે. સાદો અને ઓછો ખોરાક લાંબા જીવનની જડીબુટ્ટી ગણાય છે.
ભોજનના ત્રણ ઉદ્દેશો જેવા જ આજની શિક્ષણપ્રણાલીના પણ આવા ત્રણ ઉદ્દેશ છે.
પરીક્ષા, ડિગ્રી અને આજીવિકા.
(જો કે અહીં શિક્ષણના ઉદ્દેશ તરીકે સંસ્કરણ કે ચારિત્ર્યઘડતરનું તો કોઇ સ્થાન જ નથી.) ફરક એટલો કે ભોજનના ત્રણ ઉદ્દેશો પરસ્પર કાયમ સંલગ્ન નથી જ્યારે શિક્ષણના ત્રણે ઉદ્દેશો વચ્ચે ઘનિષ્ઠ સંલગ્નતા છે. આજે
શિક્ષણની સોનોગ્રાફી